Νέα

Οι Πρόγονοί μας Έτρωγαν ο Ένας τον Άλλον Πριν από 1,45 Εκατομμύρια Χρόνια

Χαρακιές που παρατηρήθηκαν σε απολιθωμένο οστό κνήμης είναι η αρχαιότερη απόδειξη ότι οι πρόγονοί μας έτρωγαν σάρκες πτωμάτων.
Becky Ferreira
Κείμενο Becky Ferreira
b_-_briana_pobiner_-_figure_4
εικονα: Briana Pobiner

Επιστήμονες ανακάλυψαν τις αρχαιότερες αποδείξεις ότι οι πρώτοι συγγενείς των ανθρώπων έσφαζαν, πετσόκοβαν και πιθανώς έτρωγαν ο ένας τον άλλον, σύμφωνα με νέα μελέτη που εντόπισε σημάδια κοπής σε ένα οστό κνήμης 1,45 εκατομμυρίων ετών, από τη Βόρεια Κένυα.

Τα εννέα σημάδια στο απολίθωμα φαίνεται να έγιναν με κάποιο πέτρινο εργαλείο κατά τη διαδικασία απομάκρυνσης του κρέατος από τα κόκαλα, πιθανώς για κατανάλωση. Αν και παλαιότερα σημάδια κατακρεούργησης έχουν αναφερθεί σε ένα αρχαίο κρανίο, τα σημάδια κοπής είναι μακράν το αρχαιότερο ξεκάθαρο σημάδι ότι μέλη της ανθρώπινης οικογένειάς μας χρησιμοποιούσαν εργαλεία για να κόψουν τη σάρκα των συγγενών τους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι άνθρωποι είναι τα μόνα επιζώντα μέλη μιας πολύ μεγαλύτερης οικογένειας «ανθρωπιδών» που εμφανίστηκε στην Αφρική πριν από εκατομμύρια χρόνια. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι ανθρωπίδες έσφαζαν και κατασπάρασσαν τους στενούς τους συγγενείς τα τελευταία εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, αλλά οι απαρχές αυτής της συμπεριφοράς γίνονταν πιο θολές όταν το αρχείο απολιθωμάτων φτάνει στην Πλειστόκαινο, μεταξύ 800.000 και 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν.

d_-_briana_pobiner_-_figure_6.jpg

εικονα: Briana Pobiner

Τώρα, ερευνητές με επικεφαλής την Briana Pobiner, παλαιοανθρωπολόγο στο Smithsonian National Museum of Natural History, παρουσίασαν «τα πρώτα (και μέχρι σήμερα μομναδικά) σημάδια κοπής που εντοπίστηκαν σε ένα μετακρανιακό απολίθωμα ανθρωπίδα της πρώιμης Πλειστόκαινου, όπου «μετακρανιακό» σημαίνει κάθε απολίθωμα που δεν είναι κρανίο, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο Scientific Reports.

Μετά από ενδελεχή εξέταση των σημαδιών κοπής στο απολίθωμα της κνήμης, το οποίο είναι γνωστό ως KNM-ER 741, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αν η σάρκα του ποδιού καταναλωνόταν από κάποιους ανθρωπίδες, πιθανότατα ήταν «μια ευκαιριακή, πρακτική και λειτουργική δραστηριότητα που συνέβη απλώς για να τραφούν και δεν είχε κάποιο τελετουργικό νόημα», ανέφερε η μελέτη.

«Το πιο σημαντικο σε αυτό είναι οι αρχαίοι συγγενείς μας πριν από σχεδόν 1,5 εκατομμύριο χρόνια, τουλάχιστον σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να θεωρούσαν άλλα νεκρά άτομα δυνητικές πηγές τροφής», είπε ο Pobiner στο Motherboard μέσω email.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Επισημαίνει επίσης ότι υπάρχει ένα ακόμη παλαιότερο κρανίο ανθρωπίδα από τη Νότια Αφρική, γνωστό ως Stw 53, που μπορεί να έχει σημάδια σφαγής στο ζυγωματικό του, αλλά ότι τα σημάδια που εντόπισε η ομάδα της στο KNM-ER 741 είναι «τα αρχαιότερα σημάδια απομάκρυνσης σάρκας» στο αρχείο απολιθωμάτων. Επιπλέον, η Pobiner λέει ότι η ερμηνεία των σημαδιών στο Stw 53 αμφισβητήθηκε από μια μελέτη του 2018 που έλεγε ότι θα μπορούσαν να είχαν γίνει από ποδοπάτημα, δημιουργώντας αμφιβολίες για την προέλευσή τους, ενώ τα σημάδια στο KNM-ER 741 είναι σχεδόν βέβαιο ότι προέρχονται από κατακρεούργηση.

Τα σημάδια κοπής στο οστό της κνήμης είναι τόσο ασυνήθιστα που τράβηξαν αμέσως την προσοχή της Pobiner όταν τα είδε τον Ιούλιο του 2017 στο Εθνικό Μουσείο του Ναϊρόμπι. Η Pobiner εξέταζε τα απολιθώματα ανθρωπίδων του μουσείου αναζητώντας πληγές που προκλήθηκαν από σαρκοφάγα ζώα, όπως σμιλόδοντες, που μπορεί να κυνηγούσαν και να σκότωναν τους πρώτους συγγενείς μας.

Ενώ το KNM-ER 741 φαίνεται να έχει μερικά σημάδια από δάγκωμα από μεγάλο αιλουροειδές έχει επίσης χαρακιές, όλες προς την ίδια κατεύθυνση, μοτίβο που υποδηλώνει έντονα ότι τα σημάδια έγιναν από πέτρινα εργαλεία. Τα κοψίματα βρίσκονται επίσης κατά μήκος ενός μυός της γάμπας προσκολλημένου στο οστό, καθιστώντας το βολικό σημείο για να αφαιρεθεί η σάρκα.

«Έχω μελετήσει εκατοντάδες απολιθωμένα οστά ζώων με σημάδια, αλλά αυτή ήταν η πρώτη μου φορά που μελετούσα οστά απολιθωμάτων ανθρωπίδα - αναμένοντας να βρω πιθανώς σημάδια από δαγκώματα αρπακτικών», λέει η Pobiner. «Μόλις είδα τα σημάδια, κατάλαβα αμέσως τι ήταν. Σκέφτηκα “Ουάου, δεν περίμενα κάτι τέτοιο”».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Εντυπωσιασμένη, η Pobiner έστειλε εκμαγεία στον συν-συγγραφέα Michael Pante, παλαιοανθρωπολόγο στο Colorado State University που ειδικεύεται στη διατροφή των πρώιμων ανθρωπίδων, χωρίς να του δώσει καμία πληροφορία για το απολίθωμα-πηγή. Μετά από μια συγκριτική ανάλυση σχεδόν 900 σημαδιών που δημιουργήθηκαν σε πειράματα, ο Pante επιβεβαίωσε ότι οι χαρακιές ήταν πολύ πιθανό να δημιουργήθηκαν κατά την αφαίρεση της σάρκας πτώματος χρησιμοποιώντας πέτρινα εργαλεία. 

Ενώ οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι πιθανό η σάρκα να καταναλώθηκε, δεν είναι ξεκάθαρη περίπτωση κανιβαλισμού εν μέρει επειδή δεν είναι γνωστό τα ακριβή είδη μεταξύ των οποίων συνέβη αυτό. Όταν τα μέλη του ίδιου είδους τρώνε συνήθως το ένα το άλλο, θεωρείται κανιβαλισμός, αλλά αν ένα είδος ανθρωπίδων τρώει περιστασιακά τη σάρκα του δικού του είδους ή των στενών συγγενών του, κατηγοριοποιείται ως μέρος μιας ευρύτερης πρακτικής που ονομάζεται «ανθρωποφαγία».

Το KNM-ER 741, το οποίο ανακαλύφθηκε αρχικά το 1970 από την παλαιοανθρωπολόγο Mary Leakey, θεωρείται ότι ανήκει είτε στον Australopithecus boisei είτε στον Homo erectus, αλλά τελικά η ακριβής ταυτότητά του παραμένει μυστήριο. Δεν είναι επίσης σαφές ποιο είδος ανθρωποφάγων έκανε τα σημάδια, επομένως δεν πρόκειται για ξεκάθαρη περίπτωση κανιβαλισμού, αν και αποτελεί πιθανή απόδειξη ανθρωποφαγίας.

«Δεδομένης της μεταβλητότητας στη συμπεριφορά των λιονταριών και της παρουσίας τόσο σημαδιών από κοψίματα όσο και σημαδιών από δόντια στο απολίθωμα ανθρώπινης κνήμης, δεν είναι δυνατό να καθοριστεί η αιτία θανάτου του ατόμου ή και όποιου το κατανάλωσε», λέει η ομάδα στη μελέτη. «Ωστόσο, η θέση των σημαδιών κοπής στον πίσω άξονα της κνήμης υποδηλώνει ότι ήταν πιθανό να υπήρχε σάρκα στο σφάγιο τη στιγμή που προκλήθηκαν τα σημάδια».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Με άλλα λόγια, ένα αρπακτικό αιλουροειδές μπορεί να έτρωγε το σώμα αυτού του ανθρωπίδα πριν από 1,45 εκατομμύρια χρόνια, και να τρόμαξε και να έφυγε από άλλους κι ανθρωπίδες που αποτελείωσαν οι ίδιοι το πτώμα. Αντίστροφα, τα σημάδια μπορεί να προκλήθηκαν με την αντίθετη σειρά, με τους ανθρωπίδες να κόβουν πρώτα το πτώμα και και έπειτα ένα αιλουροειδές να τρώει τα υπολείμματα.

Ενώ η ιστορία αυτών των φρικιαστικών σημαδιών πιθανότατα δεν θα γίνει ποτέ γνωστή στην ολότητα της, η παρουσία τους ρίχνει νέο φως στον κόσμο που κατοικούσαν οι πρόγονοι μας. Είναι επίσης μια πολύτιμη υπενθύμιση ότι μπορούν να γίνουν πολλές ανακαλύψεις με την επανεξέταση γνωστών δειγμάτων σε συλλογές μουσείων, εκτός από την αναζήτηση νέων απολιθωμάτων στο πεδίο.

«Οι συλλογές των μουσείων, η επανεξέταση άλλων απολιθωμάτων ανθρωπίδων και η εύρεση σημαδιών κοπής θα μπορούσε να μας βοηθήσει να προσδιορίσουμε πόσο συνηθισμένη ήταν αυτή η συμπεριφορά», κατέληξε η Pobiner. «Πιστεύω ότι η μελέτη των σημαδιών στο κρανίο Stw 53 με τις ίδιες μεθόδους που χρησιμοποιήσαμε στη μελέτη μας θα ήταν ένας πολύ καλός τρόπος να την αξιοποιήσουμε περαιτέρω».

Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.

Περισσότερα από το VICE

«Έμεινα Χωρίς Οξυγόνο στη Ζώνη του Θανάτου» - Ο Μάριος Μιλά για την Ανάβασή του στο Έβερεστ

Στα Άδυτα της Ελληνικής Sneaker Σκηνής

Ματωμένα MacBook και Μετρητά: Μέσα στους Βίαιους Server του Discord Όπου Νέοι Φλεξάρουν τα Εγκλήματά

Ακολουθήστε το VICE σε FacebookInstagram και Twitter.