A crowded club lit only by deep red lights.
φωτογραφιαPhoto: Getty Images
Διασκέδαση

Οι Ξεχασμένες Γυναίκες της Σκηνής του Μάντσεστερ και οι 900 Λεσβίες στο Haçienda

To βιβλίο της Audrey Golden “I Thought I Heard You Speak” λέει την ιστορία της Factory Records και του Haçienda, με επίκεντρο τις γυναίκες.
KB
Κείμενο Kelly Bishop

Η Factory Records και το Haçienda έχουν αποθεωθεί τόσο πολύ που είναι σχεδόν κλισέ να γκρινιάζεις γι' αυτό. Αλλά εφόσον υπάρχουν αμέτρητα βιβλία για την εποχή που γέννησε τους Joy Division, τους New Order και τους Happy Mondays, γιατί χρειαζόμαστε άλλο ένα;

Διότι αυτό λέει μια διαφορετική ιστορία: για τις γυναίκες που έπαιξαν ζωτικό ρόλο στο παγκοσμίου φήμης label και κλαμπ του Μάντσεστερ, πολλές από τις οποίες πιθανότατα δεν έχετε ακούσει ποτέ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το “I Thought I Heard You Speak”, είναι μια προφορική ιστορία που συντάχθηκε από την Audrey Golden, δικηγόρο που έγινε δημοσιογράφος, και ζει στη Νέα Υόρκη – μπορεί να μην είναι από το Μάντσεστερ, αλλά κατάφερε να ρίξει νέο φως στη μουσική σκηνή της πόλης με τρόπο που μόνο κάποιος που προσεγγίζει από απόσταση μπορεί. Περιέχει ιστορίες από περίπου 80 γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων DJ, μάνατζερ, promoter, δημοσιογράφων, καλλιτεχνών, φωτογράφων, σχεδιαστριών, κινηματογραφιστριών, σεφ, μηχανικών ήχου, μουσικών, ακόμη και της πρώτης γυναίκας πορτέρισσας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Ήθελα να τονίσω ότι οι φωνές αυτών των γυναικών έχουν αποκλειστεί ή περιθωριοποιηθεί σε πολλές από τις υπάρχουσες αφηγήσεις για τη Factory», λέει η Golden στο VICE.

Left image shows DJ Paulette in a mesh shirt with earphones around her neck, she's extending both her arms out to the air and her eyes are closed. The right image is a close-up portrait of Tracey Donnelly.

DJ PAULETTE ΚΑΙ TRACEY DONNELLY.

Πώς όμως βρίσκεις ξεχασμένες γυναίκες; Η Golden το πιστώνει στη θρυλική Tracey Donnelly, ρεσεψιονίστ στο Swing Hairdressers στο Haçienda και μέλος της μηχανής δημοσίων σχέσεων Haçienda. Η Donnelly την έφερε σε επαφή με 25 γυναίκες που η καθεμία έφερε περισσότερα ονόματα.

Στο πλαίσιο της παράδοσης «υποτιμώ την αξία μου», ορισμένες ένιωσαν ότι δεν είχαν ιστορία να πουν. Και στο πλαίσιο της πατριαρχικής παράδοσης μερικοί άνδρες ζήτησαν να μάθουν γιατί δεν ήθελε να πάρει συνέντευξη από εκείνους. Άλλοι, όπως ο σχεδιαστής του Haçienda, Ben Kelly, ήταν πιο υποστηρικτικοί, φέρνοντας τη Golden σε επαφή με άλλες γυναίκες και παρέχοντας ακόμη και τα αρχιτεκτονικά σχέδια της αείμνηστης συναδέλφου του Sandra Douglas για το Haçienda.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Δεν ήθελα να είναι ένα βιβλίο για τον σεξισμό στον κόσμο μιας indie δισκογραφικής, παρόλο που σίγουρα οι γυναίκες αυτές το βίωσαν σε διάφορους βαθμούς», λέει η Golden. «Απογοητεύομαι διαρκώς από τις ιστορίες που προσδιορίζουν ένα άτομο ως “σύζυγο ή φίλη του τάδε”».

Είναι λογικό, για παράδειγμα, να μην ξέρεις ότι η Annik Honoré ήταν μια σεβαστή promoter και δημοσιογράφος –και συνιδρύτρια της indie δισκογραφικής Disques de Crépuscule και του sublabel της, Factory Benelux– επειδή πολύ συχνά την παρουσιάζουν απλώς ως κάποια που είχε σχέση με τον Ian Curtis. Η Lindsay Reade εργαζόταν στο Factory και ήταν μάνατζερ των Stone Roses, αλλά σε πολλές αφηγήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ταινίας 24 Hour Party People (όπου ο χαρακτήρας της εμφανίζεται σε μια σκηνή σεξ), περιγράφεται ως η πρώτη σύζυγος του Tony Wilson.

A group of drag queens pose for the camera inside the Hacienda club.

DRAG QUEENS ΣΤΟ FLESH PARTY. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ PETER WALSH.

Το Haçienda θα μπορούσε να είναι ένα απόλυτο χάος, αλλά οι γυναίκες έρχονταν συχνά για να βάλουν σε μια τάξη τα πράγματα, ενώ οι άνδρες ασχολούνταν μόνο τις μεγάλες ιδέες. Πάρε για παράδειγμα την εργαζόμενη του Haçienda, Penny Henry, η οποία τόνισε την ανάγκη για κάγκελα στις σκάλες, ένα σύστημα ασφαλείας και ακόμη και ένα βεστιάριο. Άνθρωποι όπως οι Reade, Donnelly και Tina Simmons, η βασική ομάδα της Factory, κράτησαν τη Factory ζωντανή, υπογράφοντας συγκροτήματα, φέρνοντας πωλήσεις από το εξωτερικό και οργανώνοντας κυριολεκτικά τα πάντα. Από τη διαχείριση των χαοτικών οικονομικών της νεοσύστατης δισκογραφικής, μέχρι τη διασφάλιση ότι αυτοί οι δίσκοι που εξακολουθούν να είναι τόσο αγαπητοί θα στέλνονταν στην παραγωγή και θα αποστέλλονταν σε διανομείς και θαυμαστές, χρειαζόταν πολλά χέρια – και πολλά από αυτά τα χέρια ήταν γυναικεία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μερικές ιστορίες είναι σχεδόν ταραντινικές: κάποτε σε μια ένοπλη ληστεία, είχαν δέσει τη Henry στο γραφείομε ένα όπλο στον κρόταφο της. Η Cath Carroll του συγκροτήματος Miaow και οι queer φίλοι της λιθοβολήθηκαν. Η υπεύθυνη PR της Factory Jayne Houghton λέει ότι ο Shaun Ryder της έσωσε τη ζωή όταν δύο Ολλανδές εργάτριες του σεξ θέλησαν να της κόψουν το λαρύγγι σε ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης.

Υπάρχουν όμως και πολλοί έπαινοι για τους άνδρες. Ο Gilbert επικροτεί πόσες γυναίκες απασχολούνταν στη Factory την εποχή που ο σεξιστής Benny Hill εξακολουθούσε να λέει ανέκδοτα με πεθερές στην τηλεόραση. Το περιγράφει ως φούσκα, υπενθυμίζοντας ότι μετά την κατάρρευση της Factory, οι συναλλαγές της με άλλα πιθανά labels ήταν γεμάτες φρικτό σεξισμό.

Four women chat with each other in an office space, the desks are piled high with paper, negative binders, and books.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΗΣ FACTORY.

Η σκηνή έσφυζε επίσης από ανατρεπτική τέχνη και μόδα. Υπήρχε το φόρεμα από κρέας της Linder Sterling, ριζοσπαστικής post punk performer –πολύ πριν από τη Gaga– το οποίο ήταν η απάντηση της Sterling ότι ένιωθε σαν κομμάτι κρέας. Το γκροτέσκο φόρεμα ήταν φτιαγμένο από κομμάτια κρέατος και υποπροϊόντων, με μια ζώνη από νύχια κοτόπουλου και ένα δονητή.

Η συγγραφέας του fanzine City Fun, Liz Naylor, θυμάται ότι η διοίκηση της Haçienda ήταν έξαλλη επειδή υπήρχαν παντού εντόσθια και ταμπόν εμποτισμένα με αίμα ζώων (φτιαγμένα για τα σκουλαρίκια της Sterling) στις ανδρικές τουαλέτες. «Η απάντηση ήταν τρελός θυμός», λέει. «Δεν ήταν απλώς ότι “Οι καθαρίστριες θα πρέπει να το καθαρίσουν”, ήταν ότι “εισέβαλες στις τουαλέτες των ανδρών”».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αν μη τι άλλο, αυτό το βιβλίο δεν καταρρίπτει τον θρυλικό μύθο του Factory – τον ζωντανεύει, συμπληρώνοντας τα κενά με αληθινές ιστορίες που παραβλέπονταν για πάρα πολύ καιρό. Σύμφωνα με τον διευθυντή και κάτοχο άδειας της Haçienda, Ang Matthews, η Suzanne Robinson (AKA DJ Suzanne) ήταν «η πρώτη γυναίκα που έπαιξε δίσκο στο Haçienda», αν και άλλοι λένε ότι ήταν η Michelle Mangan. Άλλες εξέοχουσες DJ ήταν οι Angel Johnson, Kath McDermott και DJ Paulette. Λένε ότι ο κόσμος χόρευε στα τραπέζια και οι καθρέφτες έσταζαν υγρασία, νύχτες όπου όλοι ήταν γυμνοί, φορούσαν μόνο τα αθλητικά τους.

Ένα τέτοιο θρυλικό γεγονός ήταν το Summer of Lesbian Love του 1990 – ένα τεράστιο γεγονός που προωθήθηκε μόνο μέσω flyers και από στόμα σε στόμα. «Υπήρχαν περίπου 900 λεσβίες στο Haçienda», λέει ο Mangan, «Πώς στο καλό βρήκαμε 900 λεσβίες στον πλανήτη, πόσο μάλλον στο Μάντσεστερ»;

Ang Matthews stands in the middle between two men on each side that are all wearing staff shirts.

Ο ANG MATTHEWS ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ HACIENDA BAR. φωτογραφια: PETER WALSH.

Οι λεσβίες έπιναν μπίρα αντί να μαστουρώνουν και να πίνουν νερό και έτσι η διεύθυνση ήθελε να τις δελεάσει να ξανάρθουν. Έτσι γεννήθηκε το τεράστιο club night Flesh (σύνθημα: «σοβαρή απόλαυση για λεσβίες και queer»). Η DJ Paulette λέει ότι οφείλει την καριέρα της στη συνιδρύτρια του Flesh, Lucy Scher – τότε τα straight night δεν έπαιρναν γυναίκες DJ.

Έπειτα, ήταν η Yasmine Lakhaney: Η πρώτη γυναίκα πορτιέρισσα στο Ηνωμένο Βασίλειο, θιασώτισσα των πολεμικών τεχνών και πρώην νοσοκόμα σε ψυχιατρείο, που ηρεμούσε πάντα τα πνεύματα. «Μπορούσε να πετάξει έξω έναν άνδρα που ήταν πολύ πιο βαρύς από αυτήν», θυμάται η αδελφή της Soraya. Λέγεται ότι η Lakhaney ανέβασε μια τραυματισμένη γυναίκα στον επάνω όροφο, η οποία αρνήθηκε να πάει στο νοσοκομείο, έτσι αυτή και η DJ Suzanne έβγαλαν ένα γυαλί από τον κώλο της με τσιμπιδάκια. 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Yasmine Lakhaney is pictured wearing a suit and a bowtie looking at the camera, behind her are two mens' backs.

YASMINE LAKHANEY.

Πολλές γυναίκες στο βιβλίο αισθάνονται την ανάγκη να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους. Ο Tony Wilson φέρεται να είπε ότι η μουσικός Cath Carroll είχε φύγει με χιλιάδες λίρες από τα χρήματά του - κάτι που λέει ότι δεν ισχύει. Η Scher λέει ότι το Flesh δεν αναφέρθηκε πολύ στο βιβλίο του Peter Hook, “How Not To Run A Club”, επειδή λειτουργούσε πολύ καλά για να ταιριάζει με τη χαοτική αφήγηση. Και τι γίνεται με την παντελή απουσία της DJ Paulette από το κεφάλαιο Flesh του εν λόγω βιβλίου; Παρόλο που η Paulette έπαιζε εκεί κάθε εβδομάδα και το όνομά της ήταν σε κάθε φυλλάδιο, ο Ηοok επέλεξε να αναδείξει έναν άνδρα DJ που έπαιζε εκεί περιστασιακά. «Τώρα ξέρουμε πώς εξαφανίζονται οι ιστορίες», λέει τώρα η Paulette. H εργαζόμενη του Haçienda, Nicky Crewe, το συνοψίζει: «Ήμουν εκεί, αλλά στη γραπτή ιστορία, τη μυθοποιημένη ιστορία, δεν είμαι».

Οποιαδήποτε γυναίκα θα σας πει ότι οι ιστορίες τους είναι πολύ ζουμερές και είμαστε τυχεροί που οι δικές τους δεν χάθηκαν. Το I Thought I Heard You Speak δίνει μια νέα συχνότητα στα τραγούδια που νομίζαμε ότι γνωρίζαμε. Μας υπενθυμίζει ότι οι σκηνές που αλλάζουν το παιχνίδι βασίζονται στη δουλειά μιας ολόκληρης κακοφωνίας δημιουργικών ατόμων, ανεξαρτήτως φύλου. Αλλά αυτό το βιβλίο δεν είναι μόνο ένα βιβλίο από γυναίκες για γυναίκες – είναι για όποιον είναι αρκετά περίεργος ώστε να δει σε βάθος.

Το I Thought I Heard You Speak κυκλοφορεί από τη White Rabbit.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ