Ο Στέλιος Τσουκιάς Αγαπάει τον Παύλο Σιδηρόπουλο, τον Θανάση Παπακωνσταντίνου και τους Sigur Rós

Όταν άκουσα για πρώτη φορά τη μουσική του Στέλιου Τσουκιά, πριν από περίπου έναν χρόνο, είχα καταλάβει ότι πρόκειται για έναν ιδιαίτερο καλλιτέχνη. Σε ένα δελτίο Τύπου που είχα λάβει, σχετικά με την εμφάνισή του στον Σταυρό του Νότου, θεωρώ πως έχει περιγράφει τέλεια αυτό που άκουσα. «Το blues αγκαλιάζει την παράδοση και η σύγχρονη ελληνική τραγουδοποιία την αμερικάνικη folk, μέσα από τον ηλεκτρισμό μιας μπάντας».

Είχα την περιέργεια να μάθω περισσότερα για τον άνθρωπο που μας έδωσε την πανέμορφη -οπτικά και ακουστικά- δουλειά που ακούει στο όνομα «Ένας Λύκος Αισθηματίας» - σε μουσική του ίδιου, βασισμένο σε ποίηση του Αργύρη Χιόνη και σκηνοθεσία από τον Παναγιώτη Ανδριανό και την Παναγιώτα Βιτετζάκη. Έτσι, ήρθα σε επαφή μαζί του με σκοπό να μάθω περισσότερα για την ιδιαίτερη περίπτωσή του.

VICE: Στη μουσική σου βρίσκει κανείς ένα μεγάλο φάσμα ήχων. Προσωπικά ακούω από Calexico μέχρι ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι. Πώς περιγράφεις τον ήχο σου όταν σε ρωτάνε;
Στέλιος Τσουκιάς: Με δυσκολεύει, γιατί δεν μπορώ να φοράω ένα συγκεκριμένο «κουστούμι». Ό,τι με ευχαριστεί και βγαίνει πηγαία, το κυκλοφορώ. Παρόλο που αχνοφαίνονται διαφορετικά είδη στα τραγούδια, πάντα έχω στο μυαλό μου, να τα «ντύνει» ένας κοινός ήχος και μια κοινή αισθητική. Οι ταμπέλες με κάνουν να ασφυκτιώ.

Αν δεν κάνω λάθος, έχεις περάσει αρκετό χρόνο στη Σάμο. Πόσο επηρέασε την τέχνη σου το νησί;
Εκεί «ανδρώθηκα» μουσικά - πρώτη φορά σε κοινό και τα πρώτα μεροκάματα. Έπαιζα ρεμπετοκίθαρο και έμαθα πολλά από τις μουσικές του Τσιτσάνη, του Ζαμπέτα, του Βαμβακάρη. Μετά, άνοιξε η όρεξη και καταπιάστηκα με την rock και αυτό που λέμε «έντεχνο», με τον τρόπο που το αντιλαμβάνομαι. Τότε γνώρισα τη μουσική του Θανάση Παπακωνσταντίνου και έγινε η μεγάλη «έκρηξη» μέσα μου. Ακόμα θυμάμαι την ανατριχίλα όταν άκουσα πρώτη φορά έναν στίχο που λέει: Τα δάκρυα όταν πέφτουνε πες μου ποιος δεν το ξέρει, τρύπες ανοίγουνε στη γη, κρυστάλλινοι αρουραίοι.

Εξίσου, όμως, με επηρέασαν και ο Γιάννης Αγγελάκας, ο Παύλος Παυλίδης, τα Διάφανα Κρίνα. Στίχοι όπως «ξύπνα, δεν είναι όνειρο το χιόνι που μας καίει, η φτώχια είναι πιο φρόνιμη αν νιώθει ότι φταίει» ή «το ωραιότερο τραγούδι που έχω ακούσει, το είπε ένας καπετάνιος πριν πεθάνει, το πιο ωραίο είναι το επόμενο λιμάνι», έχουν επηρεάσει την γραφή μου. Η Σάμος ήταν ο προθάλαμος για να φτάσω κάποια χρόνια αργότερα στο Λονδίνο και να γράψω τα πρώτα μου τραγούδια.

Δίνεις μεγάλη σημασία στην οπτικοποίηση των singles που κυκλοφορείς. Πόσο σημαντικό είναι ένα προσεγμένο clip για έναν σύγχρονο καλλιτέχνη;
Ο κόσμος ακούει με τα μάτια πια, άρα βοηθάει η εικόνα στην προώθηση. Όμως, ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Αν δεν μου άρεσε η τέχνη της βιντεοληψίας, του μοντάζ και του σεναρίου δεν θα κυκλοφορούσα κανένα clip. Το «μικρόβιο» μπήκε μέσα μου όταν είδα και άκουσα έναν δίσκο των Sigur Rós, με 12 διαφορετικά clip. Δεν πήρα ούτε τα αυτιά μου ούτε τα μάτια από πάνω τους. Εκεί είπα ότι έτσι αξίζει. Από τότε πειραματίζομαι πολύ και σ’ αυτό το κομμάτι. Σίγουρα δεν με ενδιαφέρει μια χλιαρή ιστοριούλα για να περάσει η ώρα. Ούτε στη μουσική με τραβάει κάτι τέτοιο. Μ’ αρέσει να μετατοπίζομαι.

Αλήθεια, πώς προέκυψε η διασκευή στο «Γέρο-Μαθιός»;
Θυμάμαι τον εαυτό μου στην εφηβεία με ένα κασετόφωνο να ακούω τα «Μπλουζ του Πρίγκιπα». Mε έχει επηρεάσει πολύ ο τρόπος γραφής και η ενέργεια που εκπέμπει η μουσική του, και ένα ωραίο πρωί αισθάνθηκα την ανάγκη να μπω στο στούντιο και να γράψω live τον Γέρο-Μαθιό, δίνοντας μία διαφορετική προσέγγιση στο τραγούδι. Όλοι οι μουσικοί που ήταν δίπλα μου έβαλαν την προσωπική τους «πινελιά» και ένιωθα ότι από μια γωνιά μας έβλεπε ο Παύλος και χαμογελούσε. Ήταν μία μαγική στιγμή που δεν ξεχάσω.

Τι είναι αυτό που θεωρείς ότι ξεχωρίζει μια καλή διασκευή από μία αδιάφορη;
Η πρωτοτυπία και όχι η επανάληψη του τραγουδιού με ένα beat στο βάθος.

Ποιες είναι οι βασικές σου επιρροές, είτε μουσικά είτε καλλιτεχνικά γενικότερα;
Αν ξεκινήσω, νομίζω θα γεμίσω μια σελίδα και θα θέλω κι άλλες. Στην εφηβεία μου με επηρέασε πολύ ο Παύλος Σιδηρόπουλος, οι Active Member και ο Bob Marley. Μετά, το ρεμπέτικο και ύστερα η rock. Αργότερα «βούτηξα» για τα καλά στον κόσμο του Tom Waits, του Bob Dylan και του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Πλέον, μου αρέσει η καλή μουσική με αλήθεια, ποιητικότητα και να είναι ωμή.

Ποια είναι η διαδικασία με την οποία γράφεις τα κομμάτια σου;
Παίρνω την κιθάρα και γράφω μελωδίες. Οι μελωδίες γίνονται ψίθυροι και μετά έρχεται ο λόγος. Έχω βέβαια και στιχάκια εδώ κι εκεί, και έχω ξεκινήσει να μελοποιώ. Με δυσκολεύει περισσότερο, όμως, όταν υπάρχει ήδη ο στίχος. 

Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σου έχουν δώσει;
Δεν θυμάμαι αν είναι συμβουλή. Αλλά θυμάμαι, έντονα, να συζητάω ένα βράδυ με τον Σωκράτη Μάλαμα και να του λέω πως θέλω να φύγω, να πάω να ζήσω στη φύση, μακριά απ’ τον θόρυβο της πόλης. Και μου απάντησε «εκεί μπορεί να σε ενοχλεί ο θόρυβος απ’ τα πουλιά». Δεν ξέρω αν ήταν απ’ το ρούμι ή απ’ την ατάκα αυτή, αλλά βούιξε το κεφάλι μου. Τελικά, κατάλαβα πως πρέπει να βρούμε τη φάση μέσα μας. Μετά είναι σαν να έχουμε βάλει την ψυχή μας στο «αθόρυβο» για να δημιουργηθεί ο χώρος για πραγματικό στοχασμό. Το κουράζουμε πολύ το σώμα με τη «ρομποτικοποίηση».

Πώς σε επηρέασε η περίοδος των lockdown και της καραντίνας;
Ήταν πρωτόγνωρο. Μόλις τα είχα αφήσει όλα στο Λονδίνο για να έρθω Αθήνα και να επικεντρωθώ στη μουσική. Όλα για κάποιο λόγο γίνονται και τα καταλαβαίνουμε πολύ αργότερα. Ακόμα το επεξεργάζομαι, αλλά τουλάχιστον έμειναν τα γραπτά που είναι έτοιμα να «ανθίσουν».

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Περισσότερα από το VICE

Ο Αγώνας Δρόμου του Παναγιώτη από την Ηρωίνη στον Μαραθώνιο

«Δούλεψα σε Studio με Μεξικανούς Gangster» - Ο Joza Είναι Νομάς Tattoo Artist

Γιατί Αποκαλούμε «Μαϊμού» τις Απομιμήσεις Γνωστών Προϊόντων;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.