Στην πρώτη μου γνωριμία με τη Σεμίνα Διγενή, πριν από κάποια χρόνια, θυμάμαι ότι είχα τολμήσει να χρησιμοποιήσω πληθυντικό ευγενίας. Μετά από μία τρυφερή «κατσάδα» που έσπασε τον πάγο, επέβαλε τον ενικό χωρίς δεύτερη σκέψη. Από τότε είχα την τύχη να συνεργαστώ μαζί της σε αρκετά πρότζεκτ και να πάρω πολύτιμα μαθήματα για τον κόσμο των media, στον οποίο άρχισε να κινείται πρώτα ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες κι έπειτα μπροστά και πίσω από τις κάμερες, στη δημόσια και ιδιωτική τηλεόραση, από το 1982 έως το 2009. Τη χαρακτηρίζει ένα αίσθημα δικαίου, η σιγουριά για τις αποφάσεις της, η δημιουργικότητα, η αφοσίωση και η επιθυμία να αφουγκράζεται και να δίνει βήμα στους νέους.
Η ίδια στο πρώτο της βιβλίο, το «Κίτρινο Υποβρύχιο» που έγινε best seller, συστήνεται ως εξής: «Αγαπώ τη σοκολάτα, τις υποσχέσεις, τα λαϊκά της Νίνου, τη νότια Ιταλία και το θέατρο, διότι με διασώζει από τους απόλυτα προβλέψιμους ανθρώπους, που το μόνο που τους καθιστά συναρπαστικούς είναι η τέχνη. Έχω τραφεί με τόνους από ψέματα, όνειρα, καταραμένη ποίηση και ψευδαισθήσεις, αλλά και με μικρές μπουκιές από ξαφνική ευτυχία. Μία φορά κι έναν καιρό δούλευα στην τηλεόραση. Δούλεψα και στους υπόνομους και στις σουίτες του. Έζησα τον απόλυτο έρωτα μαζί της. Καιρό τώρα, δεν ζω εκεί. Σχεδόν ξέχασα πως κάποτε ήταν το σπίτι μου. Έτσι όπως την βλέπω ν’ αδειάζει από ανθρώπους που ήξερα κι εμπιστευόμουν, φοβάμαι, ανατριχιάζω, καμία φορά τρομάζω».
Videos by VICE
Το πρώτο από τα δύο μεγάλα γεγονότα που συνέβησαν φέτος στη ζωή της είναι ότι δύο ημέρες πριν από την καραντίνα του Μαρτίου, κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο της, «Οι Απείθαρχοι» (εκδόσεις Κάκτος). Εκεί, στο μεταίχμιο σύμπαν ενός Κόκκινου Ουρανοξύστη, η ίδια «συγκατοικεί» με τον Ντέιβιντ Μπόουι, τον Λένιν, τον Προυστ, τον Αϊνστάιν, τον Βάρναλη, τον Σιδηρόπουλο, τον Βέγγο, τη Γώγου, τον Κομπέιν, πολλά διαφορετικά πρόσωπα, ορισμένα από τα οποία έχει όντως συναντήσει κι άλλα που θα ήθελε. Το δεύτερο μεγάλο γεγονός είναι ότι μετά από 11 χρόνια απουσίας από την τηλεόραση, επέστρεψε ως executive producer στην εκπομπή «Έλα και θα Δεις», βάζοντας τη σφραγίδα της σε ένα concept στο οποίο υπήρξε η πρώτη διδάξασα.
Με αφορμή αυτά τα δύο γεγονότα, μιλήσαμε για τους απείθαρχους, την κρίση και τον ΛΕΞ, που ανοίγει το βιβλίο της με αυτούς τους στίχους:
Θέλουνε να μάθουν πώς το έκανα
Ζω και μ’ αγαπάνε σαν να πέθανα
Μ’ ακούνε στα κρυφά πίσ’ απ’ τα σίδερα
Με χαζεύουνε ψηλά πάνω απ’ τα σύννεφα
Ξέρω τι θα χάσω αν δεν κερδίσω
Γι’ αυτό δακρύζω μόνο όταν κοιτάζω πίσω (πίσω)
Δε θα έρθω σήμερα (όχι σήμερα)
Ψηλά πάν’ απ’ τα σύννεφα
VICE: Το πρώτο πράγμα που διαβάζει κανείς ανοίγοντας του Απείθαρχους, μετά την αφιέρωση στην Κίρκη και τον Νικόλα, τα δύο παιδιά σου, είναι οι στίχοι του ΛΕΞ. Πώς και μία τέτοια επιλογή;
Σεμίνα Διγενή: Επειδή είναι ο ποιητής αυτού του καιρού. Επειδή είναι αυθεντικός αντάρτης, μάγκας και ευαίσθητος. Με συγκινεί η λιακάδα του καθαρού μυαλού του και μ΄αρέσει που του είναι άγνωστη λέξη το «μάρκετινγκ» και που δεν γνωρίζουμε τίποτε γι αυτόν, μέσα από δηλώσεις του, παρά μόνο όσα λένε οι στίχοι του. Πιστεύω πως αυτή η επιλογή του, είναι ο πιο τίμιος και ειλικρινής τρόπος γνωριμίας.
Θα ήταν αυτός ένας λόγος να επιδιώξεις μία συνέντευξη μαζί του;
Δεν θέλω συνέντευξη μαζί του. Θα’ θελα αυτός ο άνθρωπος να ήταν φίλος μου.
Σε γοητεύουν περισσότερο οι απείθαρχοι άνθρωποι ή οι πειθαρχημένοι;
Ανάλογα. Ασκούν την ίδια γοητεία επάνω μου στη σωστή συνθήκη. Σε λάθος συνδυασμούς όμως, οι συνέπειες είναι καταστροφικές.
Η ίδια τι είσαι;
Και τα δύο, πολύ. Εκτός δουλειάς κυριαρχεί η απειθαρχία, με τα αναμενόμενα ολέθρια αποτελέσματα.
Μιλάς για τον έρωτα;
Για τι άλλο; Για τον έρωτα, για τον ανεξέλεγκτο ενθουσιασμό με πρόσωπα και πράγματα και κυρίως για την απειθαρχία μου στα μαθήματα της ζωής. Δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις και το πλήρωσα.
Τόσο στο πρώτο σου βιβλίο το «Κίτρινο Υποβρύχιο», όσο και στους «Απείθαρχους», συνυπάρχεις με προσωπικότητες που δεν έχεις συναντήσει. Ποια ανάγκη σου καλύπτεις;
Αποκαθιστώ την αδικία του να μην έχω ζήσει στην εποχή τους. Δεν κάθισα να υποστώ στωικά το ότι δεν γνώρισα από κοντά την Ντίτριχ, τον Λένιν, τη Μονρόε, τον Μπέρνχαρντ, τη Νίνου, τον Αττίλα.
Βρήκα τον τρόπο να τους συναντήσω, να τους συμβουλευτώ, όπως τον Σαραμάγκου και τον Βάρναλη, να ψυχαναληθούμε με τον Φρόιντ και την Κοτοπούλη, να διασκεδάσουμε με τον Ουγκό και τον Τζόις, να ξεσκονίσουμε με τον Βέγγο, να φλερτάρουμε με τον Μπόουι και τον Κομπέιν, ακόμη και να τσακωθούμε, όπως «συνέβη», με τον Αϊνστάιν και τον Προυστ.
Αυτός ο προφητικός εγκλεισμός στους «Απείθαρχους», θα ήθελες να μεταφερθεί στην οθόνη;
Σαν τρελή. Οι φίλοι μου λένε ότι διαβάζοντάς το, νιώθουν σαν να βλέπουν ταινία. Το ίδιο γράφτηκε και σε κάποιες κριτικές του βιβλίου. Είμαι σίγουρη πως πρόκειται για μια βιβλιοταινία με έτοιμο και το soundtrack.
Η μουσική είναι παρούσα τόσο στις δουλειές σου στην τηλεόραση, όσο και στα βιβλία σου. Αλήθεια, εσύ τι μουσική ακούς όταν είσαι μόνη και γράφεις;
Ειδικά τότε, δεν ακούω τίποτε. Προτιμώ απόλυτη σιωπή.
Κάποιο ένοχο άκουσμα;
Έχω συνδεδεμένο τον Βέρντι με αταξίες μου. Στη Σκάλα του Μιλάνου, το 2001, στη διάρκεια μιας όπερας, συνέβησαν αδιανόητα έκτροπα.
Δηλαδή;
Σιγά μη σου πω.
Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που κάνει κάποιον σταρ, όπως όλες αυτές τις μεγάλες προσωπικότητες που κατά καιρούς έχεις συνεντευξιάσει;
Η ακλόνητη πίστη στον εαυτό του. Η σιγουριά ότι αξίζει. Η αλήθεια είναι πως δεν τρελαίνομαι όμως για αυτού του είδους τα πλάσματα. Προσωπικά σαγηνεύομαι από καραβοτσακισμένες προσωπικότητες του χώρου της τέχνης και τις αγαπάω βαθιά. Κάποια σπάνια πλάσματα δηλαδή, σαν τον Σιδηρόπουλο, την Γουάινχαουζ, την Κάλο, τον Νίτσε, τη Μανιάνι.
Αν έβγαινες σήμερα στην αγορά εργασίας, θα επέλεγες και πάλι να γίνεις δημοσιογράφος;
Ναι. Μόνο αυτό θα μπορούσα να κάνω. Από πολύ μικρή ήξερα ότι μόνο αυτό με ενδιέφερε, η δημοσιογραφία. Αν και ξέρω να κάνω κι άλλα πράγματα -μάλλον πολύ καλύτερα- ξέρω για παράδειγμα να ράβω, να πλέκω, να κεντάω, να κουρεύω, να χτενίζω, να ζωγραφίζω, να μαγειρεύω ιταλικά, να σχεδιάζω ρούχα, δεν κατάφερα ποτέ ν΄αναδειχθώ σε κάτι από όλα αυτά. Έτσι, αν και χωρίς να έχω ποτέ «χορηγό», «δόντι» ή κάποιον «μαικήνα», η δημοσιογραφία μπορεί να ήταν Γολγοθάς, ήταν όμως και μονόδρομος.
Πώς είναι να επιστρέφεις στην τηλεόραση 11 χρόνια μετά;
Άγρια η επανένταξη, μετά από τόσο θεαματική αποθεραπεία.
Τι έχει αλλάξει και τι μένει ίδιο;
Έχουμε αλλάξει κι εκείνη κι εγώ, ενώ έχουν μείνει ολόιδια τα προβλήματά της. Ενώ εγώ διασώθηκα όπως-όπως από αυτήν, εκείνη παλεύει ακόμα με τα λάθη, τους «ειδικούς» της και τις εμμονές της.
Από ποιον ήθελες πολύ να πάρεις συνέντευξη στην καριέρα σου, αλλά τελικά δεν δέχτηκε;
Από τον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας, Σάντρο Περτίνι, όταν σπούδαζα στην Ιταλία το 1981. Με «έγραψε» κανονικά, παρότι είχα βάλει μέσον και τον Γιώργο Γεννηματά, για να πει -με επιστολή του- μια καλή κουβέντα.
Σήμερα ποιος σε εξιτάρει για συνέντευξη;
Ο πρωθυπουργός. Και μια συνέντευξη με πιθανό τίτλο: «Πόση καταστροφή ακόμα»;
Πιστεύεις ότι ξάφνιασε κάποιους η επιλογή της συστράτευσής σου με το ΚΚΕ;
Ξάφνιασε μόνο αυτούς που δεν ήξεραν τους δεσμούς μου, μαζί του. Αυτοί που έπρεπε, χρόνια τώρα, γνώριζαν καλά το που ανήκω.
Πώς κρίνεις τη διαχείριση της πανδημίας στον τομέα του πολιτισμού, έναν κλάδο με τον οποίο ασχολείσαι ιδιαίτερα;
Η πανδημία υπήρξε μια πολύ καλή αφορμή για την εφαρμογή μιας νέας κανονικότητας. Μιας κανονικότητας εναντίον μας. Ειδικά στον χώρο του πολιτισμού, τα προβλήματα τόσων χρόνων διογκώθηκαν και οι άνθρωποί του έμειναν εκτός πραγματικής στήριξης. Υπάρχει πολύς και απολύτως δικαιολογημένος θυμός απ όλους, που ευτυχώς μετατρέπεται σε συνειδητοποίηση και μαχητικότητα.
Δεν είναι άλλωστε μόνο μία επιδημική κρίση.
Ναι, είναι μια νέα οικονομική κρίση του καπιταλισμού, που η πανδημία έδρασε ως καταλύτης που επιτάχυνε την εκδήλωσή της. Οι διεθνείς οικονομικοί δείκτες δείχνουν μάλιστα ότι είναι βαθιά, με παγκόσμια διάσταση και απρόβλεπτη διάρκεια. Και αυτό δεν αντιμετωπίζεται με παραπλανητικά πυροτεχνήματα δήθεν μέτρων γενικώς, ούτε με υποσχέσεις επιδομάτων και ελεημοσύνες των «γενναιόδωρων εξαγγελιών», στους ανθρώπους της τέχνης.
Έχεις ξεκινήσει να γράφεις το επόμενο βιβλίο σου;
Εννοείται. Αυτό που δεν ξέρω είναι το αν θα το αφήσω τελικά, στο συρτάρι για να ξεκινήσω να γράφω την εμπειρία αυτών των τεσσάρων μηνών από την επιστροφή μου πίσω από τις κάμερες.
Ξεφυλλίζοντας τους «Απείθαρχους», αναρωτιέμαι σε ποιον όροφο του Κόκκινου Ουρανοξύστη και με ποιον ένοικο θα περνούσες τα φετινά Χριστούγεννα με καραντίνα;
Μάλλον θα το είχα δίπορτο ή και τρίπορτο. Θα ξεκινούσα από τον «Όροφο των Αυτοκτονιών», διότι εκεί ως γνωστόν, γίνονται τα καλύτερα πάρτι σαν να μην υπάρχει αύριο. Σκέψου παρέα: Χεμινγουέι, Γώγου, Πλαθ, Λαπαθιώτης, Γουλφ, Καρυωτάκης και φυσικά Σάρα Κέιν και Ρόμπιν Γουίλλιαμς.
Δεν θα έλειπα όμως κι από τον Όροφο, που μένουν ο Αϊνστάιν με τον Πικάσο, διότι τίποτε καλύτερο από τις αλητείες τους, στην περίοδο, λίγο πριν οδηγήσουν την επιστήμη και την τέχνη στον 20ό αιώνα, αλλά κι από τον Όροφο του Μπόουι, για ευνόητους λόγους.
Τι εντύπωση σου άφησε το 2020;
Ότι το σκηνοθέτησε ο Τζον Κάρπεντερ.
Και τι προσμένεις από το ‘21;
Να το σκηνοθετήσει ο Αλέκος Σακελλάριος.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Πότε Είναι ΟΚ να Παρατήσω τη Δουλειά που Σιχαίνομαι;
Ο Στέφανος Ρόκος Είναι Τυπικό Παράδειγμα Ανθρώπου Horror & Romance
