Τα ξημερώματα του Σαββάτου στην Εγνατία Οδό, στο ύψος της Κομοτηνής, αστυνομικοί θεώρησαν ύποπτο ένα βανάκι που κατευθυνόταν προς τη Θεσσαλονίκη. Το αυτοκίνητο βγήκε στην παλιά εθνική οδό και έξω από την Καβάλα στήθηκε μπλόκο. Ο οδηγός δεν σταμάτησε, ανέπτυξε ταχύτητα και συγκρούστηκε μετωπικά με φορτηγό. Τα δύο οχήματα τυλίχθηκαν στις φλόγες. Από το βανάκι ανασύρθηκαν νεκροί 11 μετανάστες, που είχαν περάσει λίγες ώρες νωρίτερα τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο. Ο οδηγός του φορτηγού τραυματίστηκε ελαφρά. Η Αστυνομία είπε ότι το βανάκι είχε πινακίδες κυκλοφορίας που αντιστοιχούν σε άλλο όχημα, το οποίο εμπλέκεται σε υπόθεση διακίνησης μεταναστών.
Από την αρχή του καλοκαιριού, συνολικά 20 μετανάστες και πρόσφυγες έχουν σκοτωθεί σε τροχαία δυστυχήματα κατά μήκος της Εγνατίας Οδού. Πολλοί ακόμη έχουν τραυματιστεί, όταν τα αυτοκίνητα των διακινητών βγήκαν από τον δρόμο – είτε λόγω καταδίωξης είτε λόγω κούρασης και έντασης.
Videos by VICE
Από στοιχεία δικογραφιών που παρουσιάζει το VICE Greece, προκύπτει ότι σε πολλές περιπτώσεις στο τιμόνι του οδηγού εξαναγκάζονται να καθίσουν ανήλικοι μετανάστες, για να έχουν ευνοϊκότερη αντιμετώπιση αν συλληφθούν. Οι πραγματικοί διακινητές μένουν πάντα ανέγγιχτοι, διότι, ακόμη και όταν δεν οδηγεί το βανάκι κάποιος μετανάστης, τη «δουλειά» κάνουν οι τελευταίοι κρίκοι της αλυσίδας, συνήθως Έλληνες και Βούλγαροι, για λίγες εκατοντάδες ευρώ. Το λεγόμενο «δίκτυο με τα βανάκια» συνεχίζει να θησαυρίζει στον άξονα Έβρου-Θεσσαλονίκης, παρά την επανάληψη του δράματος.
Μόλις την περασμένη Δευτέρα 8 Οκτωβρίου, στις 6.00 πμ, στον δυτικό κόμβο της Κομοτηνής στην Εγνατία, εντοπίστηκε ένα ασημί Nissan φορτηγάκι με σουηδικές πινακίδες. Το αυτοκίνητο οδηγούσε ο Ιρακινός F.H. και στην καρότσα ήταν κρυμμένοι επτά συμπατριώτες του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ιρακινός ήταν 17 ετών. Ένας από τους επιβάτες είπε στην Αστυνομία: «Μεσημεριανές ώρες της 7.10.2018 ξεκινήσαμε με άλλα άτομα, με προορισμό τα σύνορα της Ελλάδας […] Περάσαμε το ποτάμι με βάρκα και μας είπαν να περπατήσουμε μέχρι να βρούμε δρόμο. Εκεί περιμέναμε μέχρι να έρθει ένα αμάξι να μας πάρει. Πράγματι, ήρθε ένα όχημα και μας έβαλαν όλους μέσα. Μετά από λίγες ώρες ταξίδι, ξαφνικά ο οδηγός άρχισε να τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ενώ ακουγόταν σειρήνα της αστυνομίας. Κάποια στιγμή, αισθάνθηκα ένα φοβερό τράνταγμα και το όχημα ακινητοποιήθηκε. Ήρθε η αστυνομία και μας μετέφερε στο Τμήμα. Για τη μεταφορά μου πλήρωσα σε άγνωστο άτομο 2.000 ευρώ και τελικός προορισμός μου ήταν η Θεσσαλονίκη». Ο ίδιος ρωτήθηκε:
– Αναγνωρίζεις τον οδηγό F.H. που σας μετέφερε με το όχημα;
– Δεν τον γνωρίζω και δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο.
Κατά μήκος της Εγνατίας, περιστατικά σαν κι αυτό είναι σχεδόν καθημερινότητα. Πολλές φορές, τα μέλη του δικτύου πείθουν τους μετανάστες να οδηγήσουν τα βανάκια και τα επιβατικά ΙΧ, δίνοντας ένα ασήμαντο ποσό και την υπόσχεση ότι θα μεταφέρουν δωρεάν τις οικογένειές τους, που έχουν μείνει πίσω στην Τουρκία. Μια τέτοια υπόθεση δικάζεται την Τετάρτη στην Κομοτηνή.
VICE Video: Πρόσφυγες Επιστρέφουν Παράνομα στην Τουρκία Απογοητευμένοι από την Ελλάδα
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Στις αρχές Δεκεμβρίου έχει προγραμματιστεί η δίκη στη Θεσσαλονίκη δύο Ελλήνων, οι οποίοι συνελήφθησαν τον Σεπτέμβριο του 2017 έξω από τον Λαγκαδά. Μετέφεραν έξι Αφγανούς κι έναν Πακιστανό με δύο οχήματα, ένα Audi κι ένα Citroen. Άλλα δύο άτομα, πιθανόν Τούρκοι, τους είχαν περάσει στα σύνορα, στο ύψος του Σουφλίου. Στην υπόθεση εμπλέκεται κάποιος «Ζορζ», που θεωρείται κεντρικό πρόσωπο στο δίκτυο διακίνησης ανθρώπων, καθώς το όνομά του υπάρχει σε πολλές ακόμη δικογραφίες και πληροφοριακά δελτία της Αστυνομίας. Ωστόσο, παραμένει ασύλληπτος. Ο πρώτος από τους Έλληνας που συνελήφθησαν στον Λαγκαδά και περιμένουν να δικαστούν, φέρεται να είπε στον ανακριτή:
– Με πήρε τηλέφωνο ο … και μου είπε να μεταφέρουμε κάποιους μετανάστες, οι οποίοι έχουν χαρτιά, από την Αλεξανδρούπολη στη Θεσσαλονίκη. Τον ρώτησα αν αυτό είναι νόμιμο και μου είπε ότι όλα είναι εντάξει. Στη συνέχεια κι αφού πήγα στην Αλεξανδρούπολη, με πήρε τηλέφωνο ο Ζορζ, στον οποίο είχε δώσει τον τηλέφωνό μου ο … για να μου πει από πού θα παραλάβω τους αλλοδαπούς και ότι θα συναντηθούμε στη Θεσσαλονίκη.
– Εσείς τον ξέρατε τον Ζορζ;
– Όχι, μιλούσαμε μόνο στο τηλέφωνο.
– Ξέρετε τα στοιχεία του Ζορζ;
– Όχι, μιλούσε όμως σπαστά ελληνικά, οπότε δεν νομίζω να ήταν Έλληνας.
– Πόσα χρήματα θα παίρνατε για τη μεταφορά;
– Θα μου έδινε 400 ευρώ, αλλά θα μου έμεναν καθαρά γύρω στα 150, γιατί είχα πληρώσει και για το αυτοκίνητο.
Ο δεύτερος κατηγορούμενος φέρεται να ρωτήθηκε, επίσης, για τον διακινητή που αναζητείται. «Δεν ξέρω ποιος είναι ο Ζορζ, ξέρω μόνο το τηλέφωνό του. Τον γνώρισα σε μια καφετέρια στη Θεσσαλονίκη. Με πήρε τηλέφωνο πριν μια εβδομάδα και μου ζήτησε μια εξυπηρέτηση και του έδωσα το τηλέφωνο τού … », είπε.
– Δεν σας είπε σε τι ακριβώς θα τον βοηθούσατε;
– Μου είπε ότι είχε κάτι συγγενείς που θέλουν να έρθουν Θεσσαλονίκη. Τον ρώτησα αν είναι νόμιμοι και μου είπε ναι και ότι δεν έχουν λεφτά για να πάρουν λεωφορείο, και ότι θα μας έδινε αυτός τα χρήματα. Μου είχε πει τρία με τέσσερα άτομα.
– Για ποιον λόγο τότε πήγατε δύο αυτοκίνητα;
– Το αυτοκίνητό μου είναι του 1998 και δεν του είχα εμπιστοσύνη.
– Πόσα χρήματα θα παίρνατε;
– Δεν ορίσαμε χρήματα, δεν μας είπε ότι θα μας δώσει 10 ούτε 100 ευρώ, δεν μας είπε τίποτα.
– Ο συγκατηγορούμενός σας είπε ότι ο Ζορζ θα του έδινε 400 ευρώ. Σε εσάς δεν είπε τίποτα;
– Όχι.
Το τρίμηνο Μαρτίου-Μαΐου διέσχισαν τα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα συνολικά 7.795 άνθρωποι, αριθμός ρεκόρ που για πρώτη φορά ξεπέρασε τις αφίξεις στα νησιά του Αιγαίου – το αντίστοιχο τρίμηνο πέρυσι (Μάρτιος-Μάιος 2017) είχαν περάσει τον Έβρο λιγότεροι από 1.000 μετανάστες. Την ίδια στιγμή, στον Έβρο και κατά μήκος του οδικού άξονα της Εγνατίας Οδού, το φετινό τετράμηνο Φεβρουαρίου-Μαΐου, συνελήφθησαν 164 διακινητές.
Με αφορμή το πολύνεκρο τροχαίο του Σαββάτου έξω από την Καβάλα, το ελληνικό τμήμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αναφέρει σε ανακοίνωσή ότι από την αρχή του 2018 «περισσότεροι από 12.700 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν διασχίσει τα βορειοανατολικά ελληνικά σύνορα, αριθμός υπερδιπλάσιος σε σχέση με τις αφίξεις που σημειώθηκαν το 2017. Τουλάχιστον 40 θάνατοι έχουν καταγραφεί στην περιοχή μέσα στο 2018, με σχεδόν τους μισούς να οφείλονται σε πνιγμό στα ορμητικά νερά του ποταμού Έβρου». Ο αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα, Φιλίπ Λεκλέρκ, δήλωσε: «Εκφράζουμε τη βαθιά μας θλίψη γι’ αυτά τα φοβερά νέα, σε μια περιοχή όπου χιλιάδες πρόσφυγες έχουν διακινδυνεύσει τη ζωή τους, προσπαθώντας να περάσουν στην Ελλάδα μέσω παράτυπων οδών».
Το VICE Greece επικοινώνησε με τον ποινικολόγο Θοδωρή Καραγιάννη, θέτοντας την ερώτηση αναφορικά με την αντιμετώπιση της δράσης των διακινητών από τις ελληνικές Αρχές. «Το αδίκημα “της μεταφοράς ανθρώπων που δεν εισέρχονται νόμιμα στη χώρα”, είναι πλέον από τα συχνότερα εγκλήματα που απασχολούν δικαστικές και αστυνομικές Αρχές. Η προβληματική, όμως της αντιμετώπισης του είναι διττή», σημειώσε.
«Η νομοθεσία είναι ιδιαιτέρως αυστηρή, αν συνυπολογίσει κανείς ειδικά ότι για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο προβλέπεται αυτοτελής ποινή (αρ. 30 Ν.4251/2014). Αποτέλεσμα αυτών είναι να “ακούγονται” από Μονομελή Εφετεία ποινές κακουργηματικού χαρακτήρα 200 και 300 ετών, ανεφάρμοστες στην πράξη. Οι διακινητές, όμως, έχουν “διαβάσει” σωστά το νομικό οπλοστάσιο του Έλληνα δικαστή και το έχουν προσπεράσει. Βρίσκουν συνεχώς “αναλώσιμα” πρόσωπα, είτε δηλαδή Έλληνες πολίτες που έχουν ανάγκη ένα μικρό ποσό, είτε ομοεθνείς των μεταφερόμενων που τους υπόσχονται ένα χαρτζιλίκι και κυρίως ότι θα φέρουν δωρεάν τους συγγενείς τους στην Ελλάδα, και τους χρησιμοποιούν για τη δουλεία τους. Συνεπώς οι “αναλώσιμοι – απλοί οδηγοί” γεμίζουν τα σωφρονιστικά καταστήματα για χρόνια και οι πραγματικοί διακινητές συνεχίζουν την εγκληματική τους δραστηριότητα ελεύθεροι και με μεγάλη άνεση», σημείωσε ο κ. Καραγιάννης.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ο Άγνωστος Κόσμος των Κυνομαχιών στην Ελλάδα
Πέρασα ένα Βράδυ Ακούγοντας Ραδιοφωνικούς Σταθμούς στα AM
Ντροπιαστικά Κόλπα που Κάνουν οι Άνθρωποι για να Γλιτώνουν Λεφτά