Με 4.000 δολάρια, οι τολμηροί τουρίστες μπορούν να δουν μια εκπληκτική φυσική ποικιλία σε μια από τις πιο ακατοίκητες ζούγκλες του κόσμου. Αλλά οι επικριτές ισχυρίζονται ότι μια περιήγηση κατά μήκος των συνόρων Παναμά-Κολομβίας είναι poverty porn, που επωφελείται από μια θανατηφόρα μεταναστευτική διαδρομή.
Το θέμα πήρε δημοσιότητα στα ισπανόφωνα ΜΜΕ τις τελευταίες εβδομάδες μετά την κυκλοφορία ενός ντοκιμαντέρ, καθώς μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφοι επέκριναν μια περιήγηση που προσφέρει μια γερμανική εταιρεία στο Darién Gap, στην ορεινή, γεμάτη βάλτους ζούγκλα που χωρίζει την Κολομβία από τον Παναμά. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι η περιοχή περιλαμβάνει ένα εθνικό πάρκο και ότι η διαδρομή τους είναι πολύ μακριά από αυτή που ακολουθούν οι μετανάστες.
Videos by VICE
Τα τελευταία χρόνια, το Darién Gap έχει γίνει μια από τις πιο πολυσύχναστες μεταναστευτικές διαδρομές στον κόσμο, με εκατοντάδες χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους, από την Κίνα ως τη Βενεζουέλα, να προσπαθούν να το διασχίσουν κάθε χρόνο με την ελπίδα να φτάσουν στις ΗΠΑ. Τουλάχιστον 158 άνθρωποι έχουν πεθάνει ή έχουν εξαφανιστεί περνώντας το Darién από το 2022, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, αν και πιστεύεται ότι αυτό είναι ένα μικρό μέρος του πραγματικού αριθμού νεκρών.
«Με 4.000 δολάρια, οι τουρίστες μπορούν να ζήσουν μια από τις πιο επικίνδυνες μεταναστευτικές διαδρομές στον κόσμο, όπου χιλιάδες κινδυνεύουν να πεθάνουν και να εξαφανιστούν κάθε χρόνο», έγραψε στο Twitter ο δημοσιογράφος Max Granger. Είπε στο VICE News ότι η περιήγηση είναι «μια παράλογη και βαθιά φρικιαστική έκφραση της χυδαίας λογικής των συνόρων – ενός κόσμου όπου το κεφάλαιο ξεπερνά με άνεση τα εθνικά σύνορα και οι πλούσιοι ταξιδεύουν τον κόσμο χωρίς περιορισμούς, ενώ η πλειονότητα είναι αποκλεισμένη σε γκέτο επισφάλειας και βίας».
Η Wandermut, η γερμανική εταιρεία που διοργανώνει το ταξίδι δύο εβδομάδων στο Darién, προσφέρει την περιήγηση από το 2019. Η διαμάχη φαίνεται να έχει γίνει πρωτοσέλιδο τώρα λόγω ενός σχετικού γερμανικού ντοκιμαντέρ που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Το ντοκιμαντέρ διερωτάται αν η περιήγηση στη ζούγκλα είναι «ηθικά δικαιολογημένη» δεδομένων των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που ρισκάρουν τη ζωή τους προσπαθώντας να τη διασχίσουν.
Έπειτα η ισπανική εφημερίδα El Pais έγραψε για το ντοκιμαντέρ «τι σημαίνει να πηγαίνεις οργανωμένες διακοπές σε ένα μέρος όπου χιλιάδες άνθρωποι υποφέρουν από μια ανθρωπιστική κρίση άνευ προηγουμένου;».
Η Wandermut προμοτάρει την περιήγηση ως μια μοναδική ευκαιρία να δεις ένα «εκπληκτικά πλούσια βιοποικιλότητα», συμπεριλαμβανομένων μυρμηγκοφάγων, τουκάν, διαφόρων ειδών πιθήκων, βαρδυπόδων και ενός βατράχου με διάφανο δέρμα. Το ταξίδι δεν είναι για τους λιγόψυχους, διαφημίζει η εταιρεία. «Στη διαδρομή μας θα συναντήσουμε μικρά βουνά και ποτάμια. Θα πρέπει να διασχίσουμε ποτάμια, απότομες πλαγιές και να περάσουμε μέσα από τα χαμόκλαδα».
Σε ένα μέιλ στο VICE News, οι ιδρυτές της Wandermut, Tom Schinker και Martin Druschel, αρνήθηκαν ότι επωφελούνται από μια θανατηφόρα εμπειρία, σημειώνοντας ότι το Darién είναι εθνικό πάρκο και μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Είπαν ότι η περιήγηση πραγματοποιείται στην ακτή του Ειρηνικού, ενώ οι μεταναστευτικές διαδρομές είναι κατά μήκος της Καραϊβικής, περίπου 80 χιλιόμετρα από εκεί.
«Στόχος μας είναι να γνωρίσουμε τη φύση και να βυθίσουμε τους επισκέπτες στην κουλτούρα της γηγενούς φυλής Emberá, με την οποία συνεργαζόμαστε στενά εδώ και αρκετά χρόνια και που επωφελείται πολύ από τη συνεργασία μας σε μια από τις πιο συναρπαστικές περιοχές της κόσμο», έγραψαν. «Οι περιηγήσεις μας δεν μπορούν να συγκριθούν με τις διαδρομές των μεταναστών που περνάνε τα σύνορα».
Η Wandermut δεν είναι η μοναδική που προσφέρει περιηγήσεις στο Darién. Οι περιηγήσεις στην περιοχή πραγματοποιούνται εδώ και δύο περίπου δεκαετίες λόγω της πλούσιας βιοποικιλότητάς της και οι φυλές της περιοχής συχνά αποκομίζουν σημαντικά έσοδα από τους τουρίστες. Μια πενθήμερη πεζοπορία στο πάρκο με οδηγό που προσφέρεται από την ανταγωνιστική Ecotour Darien, κοστίζει 2.784 $ ανά άτομο.
Ο Erasmo De León, ξεναγός στην Ecotour Darien, ο οποίος είναι υπεύθυνος περιηγήσεων στο Darién εδώ και 17 χρόνια, λέει ότι η κριτική για τη Wandermut είναι «υπερβολική και κακοπροαίρετη».
«Δεν κάνει μόνο ζημιά σε αυτή την εταιρεία αλλά και σε άλλες που εργάζονται εδώ», είπε. «Βλάπτει τους ντόπιους οδηγούς, τους αχθοφόρους και τους ανθρώπους που έχουν τα σκάφη και τα ταξί που παίρνουν οι τουρίστες».
Ο De León λέει ότι η εισροή μεταναστών που διασχίζουν το Darién έχει, στην πραγματικότητα, περιορίσει το πεδίο λειτουργίας των ξεναγών λόγω των τεράστιων ποσοτήτων σκουπιδιών που αφήνουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. «Έχει τεράστιο περιβαλλοντικό αντίκτυπο», λέει.
Οι αιτούντες άσυλο διασχίζουν κατά χιλιάδες το Darién καθ’ οδόν προς τις ΗΠΑ ήδη από το 2010. Αλλά αυτό που ξεκίνησε ως εναλλακτική διαδρομή έχει μετατραπεί σε αυτοκινητόδρομο καθώς οι ΗΠΑ και οι νότιοι γείτονές τους έχουν καταστείλει τη μετανάστευση, σπρώχνοντας περισσότερους πρόσφυγες να ξεκινήσουν τη διαδρομή τους από τη Νότια Αμερική ως τον βορρά με τα πόδια. Πέρυσι, περισσότεροι από 248.000 μετανάστες και αιτούντες άσυλο διέσχισαν το Darién – αριθμός ρεκόρ. Φέτος, το νούμερο αναμένεται να είναι μεγαλύτερο.
Η Wandermut ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους τουρίστες ότι παρόλο που το Darién είναι επικίνδυνο, οι ξεναγοί είναι εξοπλισμένοι με την «πιο πρόσφατη τεχνολογία» που βοηθά τους τουρίστες να παραμείνουν στον σωστό δρόμο και επίσης τους επιτρέπουν να επικοινωνούν με τις ομάδες διάσωσης σε περίπτωση που συμβεί οτιδήποτε.
Αντίθετα, οι μετανάστες που επιχειρούν τη θανατηφόρα διέλευση συχνά δεν διαθέτουν βασικές προμήθειες όπως καθαρό νερό ή φάρμακα. Πολλοί ληστεύονται ή πέφτουν θύματα βιασμού στη διαδρομή από συμμορίες ένοπλων ληστών που περιφέρονται στην περιοχή κυνηγώντας μετανάστες.
«Ακόμα δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω, ωστόσο πήρα μια μικρή γεύση», είπε η σκηνοθέτιδα Katja Döhne, η οποία έκανε το ντοκιμαντέρ για την περιήγηση στο Wandermut Darién που πυροδότησε τη διαμάχη. Κατά τη διάρκεια του οδοιπορικού, έπαθε τόσο άσχημους μύκητες στα πόδια που στο τέλος δεν μπορούσε να περπατήσει».
«Δεν θα είχα καταφέρει να φύγω από εκεί αν η ομάδα μου δεν με κουβαλούσε στους ώμους της για τα τελευταία χιλιόμετρα», είπε η Döhne στο VICE News. «Θα έλεγα ότι το Darién κατά τη γνώμη μου είναι πολύ σκληρή ζούγκλα για να πάω ως τουρίστρια για την περιπέτεια. Αλλά νομίζω ότι η πλειονότητα των συμμετεχόντων θα είχε πιθανώς διαφορετική γνώμη και το σέβομαι αυτό. Το είδαν ως μια πρόκληση και οι προσδοκίες τους ικανοποιήθηκαν».
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
Ο Αγώνας Δρόμου του Παναγιώτη από την Ηρωίνη στον Μαραθώνιο
«Δούλεψα σε Studio με Μεξικανούς Gangster» – Ο Joza Είναι Νομάς Tattoo Artist
Γιατί Αποκαλούμε «Μαϊμού» τις Απομιμήσεις Γνωστών Προϊόντων;