Δες Μέσα από Πραγματικές Φωτογραφίες πώς Είναι να Είσαι 13 ετών

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο i-D.

Λίγο πριν από την έλευση του Facebook, η Αμερικανή φωτογράφος Betsy Schneider είχε την ιδέα να φωτογραφίσει όσους ήξερε. Μόλις είχε γεννήσει την κόρη της και τη φωτογράφιζε καθημερινά, καταγράφοντας τις σταδιακές αλλαγές στην εμφάνισή της. Αν και λέει ότι δεν είναι «οργανωτική» εμφανώς ήταν σε αναλυτική διάθεση. «Είχα την ιδέα για ένα project που θα ενσωμάτωνε την αδυναμία μου, δηλαδή την κοινωνικότητά μου και το να μιλάω με κόσμο», εξηγεί. «Αλλά επίσης σκέφτηκα να δοκιμάσω να φωτογραφίσω και άλλους εκτός από την κόρη μου». Έκανε μια λίστα 400 ατόμων που ήξερε και τους μείωσε στους 250, προτού της τελειώσει η ενέργεια και τα χρήματα.

Videos by VICE

Αυτός ο αριθμός και η τεχνική που χρησιμοποίησε –πέντε στάσεις για κάθε φωτογραφιζόμενο- έγιναν η βάση του πρόσφατου project της: μια συλλογή ειλικρινών πορτρέτων εφήβων της πολιτείας της, με τίτλο To Be Thirteen. Πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια μιας υποτροφίας του Ιδρύματος Guggenheim. Οι φωτογραφίες και ένα συνοδευτικό φιλμ μικρού μήκους με συνεντεύξεις θα παρουσιαστούν στο Μουσείο Τέχνης του Φοίνιξ τον Μάιο του 2018, ενώ θα εκδοθούν σε βιβλίο τον Σεπτέμβριο, από τη Radius Books.

Η Schneider εξηγεί ότι ξεκίνησε με μερικές ερωτήσεις του τύπου, «Πώς είναι ένα 13χρονο;», «Πώς είναι να είσαι 13 τώρα;» και «Πώς βλέπουν τον εαυτό τους και τον κόσμο;».

Ξεκίνησε φωτογραφίζοντας την κόρη της και τους φίλους της, ύστερα φίλους φίλων μέσω Facebook. «Κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι υπήρχε περιορισμός στην πληθυσμιακή ομάδα – συνειδητοποίησα τα όρια του κόσμου μου και ως πού μπορούσε να φτάσει», εξηγεί η Betsy. Ταυτόχρονα, συμπληρώνει, «Δεν ήθελα να είναι σαν διαφήμιση της Benetton. Θέλω να είναι ξεκάθαρο ότι δεν ισχυρίζομαι πως αυτή η δουλειά είναι επιστημονική κατά οποιονδήποτε τρόπο. Είναι αυτό που συμβαίνει, όταν βρίσκεις 250 ανθρώπους, όπως μπορείς. Υπάρχει ποικιλομορφία, αλλά και περιορισμοί».

Οι φωτογραφίες όντως παρουσιάζουν μεγάλη γκάμα. Η Schneider είδε παιδιά στο σχολείο κωφών, τα μέλη της λέσχης Αγοριών & Κοριτσιών του Φοίνιξ, μια κοπέλα με προσθετικό πόδι και παιδιά «που παίζουν σε μουράτες ποδοσφαιρικές ομάδες, μετά το σχολείο». Αλλά τα κοινά χαρακτηριστικά είναι πιο ορατά, τουλάχιστον επιφανειακά. Σε πολλές φωτογραφίες της, τα μοντέλα φοράνε Vans ή κρατάνε σανίδες skateboard. Τους αρέσει το Λυκόφως και τα κόμικς (αν κρίνουμε από τα μπλουζάκια τους). Φοράνε τσόκερ και μενταγιόν και τοπ με λεπτά τιραντάκια. Τα μαλλιά πέφτουν στα μάτια τους, συχνά με κόκκινες και ροζ βαμμένες τούφες. Πολλοί φοράνε σιδεράκια. Μερικοί κρατούν τα κινητά τους. «Ο Harry Potter επίσης έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις ζωές αυτών των παιδιών», παρατηρεί η Betsy. «Μου φαίνεται τρομερά ενδιαφέρον».

«Κάτι που με εντυπωσίασε, αφορά τα αγόρια», συνεχίζει. «Εξεπλάγην πόσο τους απασχολούσε ότι σύντομα θα έπρεπε να γίνουν κάτι. Πολλά φοβούνταν ή περιφρονούσαν το ότι έπρεπε να γίνουν άνδρες. Νομίζω ότι πολιτισμικά, στον δικό μου κόσμο τουλάχιστον, εστιάζουμε υπερβολικά στο τι συμβαίνει στα κορίτσια σε αυτήν την ηλικία, όχι ότι το υποτιμώ, αλλά νομίζω ότι με εξέπληξε η ευαισθησία και η θλίψη αυτής της ηλικίας [για τα αγόρια]».

Η Betsy λέει ότι, ασχέτως φύλου, ένα κοινό στοιχείο ήταν ότι τα μοντέλα της δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα να δουν τις φωτογραφίες. «Νομίζω πως αυτό είναι κάτι που έχει αλλάξει ακόμη περισσότερα τα τελευταία πέντε χρόνια με τα smartphones», λέει. Τα μοντέλα της γεννήθηκαν στο όριο του Millennium, πριν από τα i-Phone, αλλά πλέον ζουν σε μια διαδικτυακή κουλτούρα όπου κυριαρχούν οι selfies. «Νομίζω ότι έχει συντελεστεί τεράστια αλλαγή, απ’ όταν ήταν νήπια», λέει.

Η Betsy πήρε και συνεντεύξεις από μερικά μοντέλα της, για να ακούσει τις σκέψεις τους για αυτήν την ηλικία. «Μια από τις ερωτήσεις στο βίντεο ήταν, “Στα 13 είσαι μεγάλος;”. Ήταν ενδιαφέρον, επειδή μερικοί ήθελαν να μάθουν ποια ήταν η σωστή απάντηση, τι ήθελα να ακούσω. Μερικοί είπαν “Όχι”, μερικοί είπαν “Κάτι ενδιάμεσο” και μερικοί πίστευαν πως ναι. Πολλοί φαίνονταν να συνειδητοποιούν ότι το να είσαι έφηβος υποτίθεται ότι είναι σημαντικό, αλλά δεν νομίζω ότι είχαν αρχίσει να το βιώνουν σε επαρκή βαθμό». Οι περισσότεροι, λέει, ένιωσαν έκπληξη που κάποιος ήθελε να μάθει τη γνώμη τους.

Όταν η Betsy ήταν μικρή, τη δεκαετία του ’70, «έδιναν μεγάλη σημασία στα παιδιά και στο να εκφράζονται. «υμάμαι ότι σκεφτόμουν ως παιδί σε μια ανοιχτή χίπικη τάξη, “Έχω ενδιαφέροντα πράγματα να πω”. Πάντα το κουβαλούσα αυτό. Μερικά παιδιά ένιωσαν σαν ξαφνικά να επιτρεπόταν να κάνουν κάτι, ότι τους ρωτούσαν κάτι που δεν τους το ρωτούσαν συνήθως».