Ας πούμε τα πράγματα με απλά λόγια. Η Ελλάδα βγαίνει από τα μνημόνια με την τυπική έννοια του όρου, δηλαδή ολοκληρώνεται (στις 20 Αυγούστου) το τρίτο μνημόνιο που είχε υπογράψει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου και την περιβόητη 17ωρη διαπραγμάτευση το καλοκαίρι του 2015. Ωστόσο, η άλλη μισή αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα δεν κατάφερε να αποφύγει τη μελλοντική αυστηρή εποπτεία των εταίρων, δηλαδή Ευρωπαϊκή Ένωση και ΔΝΤ, κάτι που ήταν ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των μνημονίων. Με λίγα λόγια, θα βγαίνουμε από τα μνημόνια, αλλά θα είναι σαν να μη βγαίνουμε, όπως θα ήταν μια προφητεία για το χθεσινό Eurogroup.
Τι αποφασίστηκε
Πέρα από το τυπικό του ζητήματος, ας δούμε ουσιαστικά τι συμφώνησαν χθες οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Παραμένοντας κάτω από την εποπτεία των θεσμών της ΕΕ και του ΔΝΤ, η Ελλάδα αποφασίστηκε να λάβει δόση ύψους 15 δισ. ευρώ, από τα οποία 3,3 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για αποπληρωμή μέρους του χρέους προς ΔΝΤ και ΕΚΤ, ενώ τα υπόλοιπα θα αξιοποιηθούν για τη δημιουργία «μαξιλαριού» ρευστότητας ύψους 24,1 δισ. ευρώ, τα οποία θα εξασφαλίζουν στη χώρα μία ασφαλή έξοδο στις αγορές τους επόμενους μήνες. Παράλληλα, η Ελλάδα κέρδισε την επιμήκυνση της ωρίμανσης των δανείων του EFSF κατά δέκα χρόνια καθώς, δέκα χρόνια χάριτος και μία επιμήκυνση της μέσης διάρκειας λήξης, επίσης κατά δέκα χρόνια. Σε απλά ελληνικά, θα πληρώσουμε τα χρέη μας σε πιο μακρύ χρόνο και η εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους θα γίνει ευκολότερη για τα δημόσια ταμεία και τους φορολογουμένους.
Videos by VICE
Οργασμός αισιοδοξίας
Το κλίμα σε Βρυξέλλες και Μέγαρο Μαξίμου γύρω από τη συμφωνία είναι από χθες πανηγυρικό. Στην ανακοίνωση του Eurogroup επικροτούνται οι ελληνικές Αρχές για την ολοκλήρωση της εφαρμογής των προαπαιτούμενων και την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του τρίτου μνημονίου: «Η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας με μια ισχυρότερη οικονομία που στηρίζεται στις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν», αναφέρει η δήλωση, επισημαίνοντας πως «είναι σημαντικό να συνεχιστούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν τη βάση για μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης με υψηλότερη απασχόληση και δημιουργία θέσεων εργασίας». Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup χαιρετίζει και την ολοκλήρωση της στρατηγικής ανάπτυξης της Ελλάδας, η οποία «στοχεύει στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης αναπτυξιακής προοπτικής της Ελλάδας και στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος».
Στον ίδιο τόνο αισιοδοξίας και η ελληνική κυβέρνηση. «Είναι το τέλος της ελληνικής κρίσης, η Ελλάδα γυρίζει σελίδα και έχει όλα τα συστατικά για πρόσβαση στις αγορές και ενίσχυση της ανάπτυξης», είπε ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Δημήτρη Τζανακόπουλο, να λέει ότι «ο ελληνικός λαός μπορεί να χαμογελάσει» και τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, Πάνο Καμμένο, να δηλώνει με ανάρτησή του στο Twitter: «Μία νέα ημέρα ξημερώνει για όλο τον Ελληνικό Λαό, η εποχή των μνημονίων τέλειωσε. Τώρα θα καταλάβουν όλοι γιατί “έπρεπε πάση θυσία” να ρίξουμε την κυβέρνηση για τον Μητσοτάκη της διπλής ονομασίας γιατί πλέον δεν έχει λόγο ύπαρξης. Αυτή η κυβέρνηση απελευθέρωσε τους Έλληνες».
Από το Twitter χαιρέτισε την απόφαση του Eurogroup για την ολοκλήρωση του ελληνικού προγράμματος και ο ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που έγραψε: «Η συμφωνία του Eurogroup ανοίγει τον δρόμο για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος και ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα. Θα αγωνίζομαι πάντα για να βρίσκεται η Ελλάδα στην καρδιά της Ευρώπης. Αποτίω φόρο τιμής στον ελληνικό λαό για την ανθεκτικότητα και την ευρωπαϊκή προσήλωσή του. Οι προσπάθειές τους δεν ήταν μάταιες». «Είναι η μεγαλύτερη πράξη αλληλεγγύης που έχει δει ποτέ ο κόσμος», δήλωσε από την πλευρά του ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM.
Δεν συμμερίζονται όλοι την αισιοδοξία
Την ώρα που σειρά αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ έδιναν συγχαρητήρια για τις προσπάθειες της Ελλάδας και την ιστορικότητα της χθεσινής απόφασης του Eurogroup, δεν έλειψαν οι φωνές που δεν συμμερίστηκαν την παραπάνω αισιοδοξία. Σε σημερινό άρθρο τους, οι Financial Times έγραψαν ότι η συμφωνία στο Eurogroup για το ελληνικό χρέος «αποκρύπτει την οικονομική πραγματικότητα», καθώς η οικονομική κηδεμονία της Ελλάδας θα συνεχιστεί και μετά το καλοκαίρι και άρα, στην πραγματικότητα, η ουσία των μνημονίων θα παραμείνει.
Για τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup, οι FT έγραψαν: «Η τελευταία μεγάλη συνεδρίαση για την ελληνική κρίση χρέους ήταν μαραθώνια. Απαιτήσεις από τη Γερμανία, ριψοκίνδυνη διπλωματία της τελευταίας στιγμής και κάποιες αντιδράσεις – το Eurogroup της Πέμπτης ήταν αρκετό για να προκαλέσει νοσταλγία σε κάθε έμπειρο παρατηρητή της κρίσης της ευρωζώνης […] Ύστερα από έξι ώρες, οι Υπουργοί Οικονομικών στο Λουξεμβούργο κατέληξαν σε συμφωνία για ελάφρυνση χρέους τα μεσάνυχτα. Τα καλά νέα; Αυτή πρέπει να είναι η τελευταία φορά που οι υπουργοί θα περάσουν μια τέτοια ταλαιπωρία για την Ελλάδα, ύστερα από οκτώ χρόνια πακέτων διάσωσης και κουραστικές συζητήσεις για την κρίση. Η έξοδος της Ελλάδας από το πρόγραμμα αναμένεται στις 20 Αυγούστου […] Η ιστορία επαναλήφθηκε: η Γερμανία ήταν το εμπόδιο. Οι υπουργοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη συζήτηση και στη συνέχεια να επιστρέψουν στο ελληνικό ζήτημα μετά τις 10 μ.μ., καθώς το Βερολίνο επέμενε να συγκρατεί τη γενναιοδωρία στην ελάφρυνση του χρέους […] Ήταν ένα τελευταίο σόου της γερμανικής αντίστασης, πριν η Ευρωζώνη και η Ελλάδα προχωρήσουν παρακάτω, μετά από σχεδόν μια δεκαετία που πάλευαν τις υπαρξιακές απειλές για τη νομισματική ένωση».
VICE Video: Το VICE Συναντά τον Γιάνη
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Παρά τη συμφωνία, η βρετανική εφημερίδα σημπληρώνει με επιφυλακτική στάση ότι «αξίζει να επαναλάβουμε τη ψυχρή, σκληρή πραγματικότητα των οικονομικών ωδινών της Ελλάδας. Οι αριθμοί είναι απογοητευτικοί. Η Ελλάδα έλαβε δάνεια ύψους 274 δισ. ευρώ, πραγματοποίησε πάνω από 450 μεταρρυθμίσεις πολιτικής και άλλαξε τέσσερις κυβερνήσεις από το 2010. Η Αθήνα θα αποπληρώνει τα δάνεια της ευρωζώνης ακόμη και μετά το 2060. Η οικονομία υπέστη μια ύφεση που ξεπέρασε κατά πολύ ό,τι είχε σημειωθεί στη σύγχρονη εποχή. Επίσης, η οικονομική κηδεμονία και δημοσιονομική εξυγίανση της Ελλάδας δεν θα σταματήσουν μετά το καλοκαίρι. Οι ελληνικές κυβερνήσεις για τις επόμενες δεκαετίες θα πρέπει να “τρέχουν” πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού άνω του 2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, για να εξασφαλίσουν ότι το χρέος είναι βιώσιμο. Οι Βρυξέλλες είναι ευτυχείς και άλλο πρόγραμμα διάσωσης δεν προβλέπεται».
Παραμένει η εποπτεία του ΔΝΤ
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΔΝΤ, επίσημα, δεν θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση και παρόλο που η διοίκησή του καλωσόρισε την ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM και την περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση των μέτρων για το χρέος, μέχρι αργά το βράδυ που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν σαφές πώς τοποθετείτο ως προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Παρόλο που το πρόγραμμα του Ταμείου δεν θα ενεργοποιηθεί, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του στο μεταμνημονιακό πλαίσιο επιτήρησης μαζί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται κλιμάκιο του Ταμείου να καταρτίσει την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους ως μέρος της έκθεσης για το άρθρο 4 που κάνει για όλα τα κράτη-μέλη που ΔΝΤ. Εκεί, σύμφωνα με πληροφορίες, θα παρουσιάζει μία όχι ξεκάθαρη θέση για το κατά πόσον το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ο Ελληνοκαναδός που Ψάχνει Εκτάσεις για Φαρμακευτική Κάνναβη στη Χώρα μας
Τα Όνειρα Αυτής της Κολυμβήτριας-Πρόσφυγα Δεν Σταμάτησαν στην Ελλάδα
Η Στεφανία Γουλιώτη Θεωρεί ότι το Pride Γίνεται με Λάθος Τρόπο