Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 98 χρονών ο Μανώλης Γλέζος, εμβληματική μορφή της Αριστεράς και της αντίστασης κατά των Ναζί. «Ο αγωνιστής της Δημοκρατίας και σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης εξέπνευσε σήμερα 30 Μαρτίου 2020 και ώρα 13.15, σε ηλικία 98 ετών, από καρδιακή ανεπάρκεια. Στο Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center νοσηλευόταν από τις 18 Μαρτίου και παρά την εντατική θεραπευτική αγωγή, ο οργανισμός του δεν ανταποκρίθηκε», αναφέρεται στην ανακοίνωση του θεραπευτηρίου Ερρίκος Ντινάν.
Γεννήθηκε στην Απείρανθο, το ορεινό χωριό της Νάξου. Στα μέσα της δεκαετίας του ’30, η οικογένειά του μετανάστευσε στην Αθήνα και το 1940 ο Γλέζος πέρασε στην ΑΣΟΕΕ. Ως μαθητής ακόμα, πρωτοστάτησε στη δημιουργία αντιφασιστικής ομάδας για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου από τους Ιταλούς, αλλά κατά της δικτατορίας του Μεταξά. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής εντάχθηκε στην Αντίσταση, μέσα από τις τάξεις της ΟΚΝΕ, του ΕΑΜ Νέων και της ΕΠΟΝ, με αποτέλεσμα να υποστεί φυλακίσεις, βασανιστήρια και διώξεις. Η πλέον τολμηρή ενέργεια ήταν εκείνη της νύχτας της 30ής προς την 31η Μαΐου 1941, όταν μαζί με τον Απόστολο Σάντα, σκαρφάλωσαν στα βράχια της Ακρόπολης και κατέβασαν τη σημαία με τη σβάστικα.
Videos by VICE
Ο ίδιος είχε αφηγηθεί σε μεγάλη συνέντευξη στο VICE: «Η πιο έντονη ανάμνηση της ζωής μου, είναι η μάνα μου. Με ρωτάνε διαρκώς για τη σημαία. Εγώ όμως, ακόμα κι από την ιστορία της σημαίας, θυμάμαι τη μάνα μου. Όταν γυρίζαμε εκείνη την ημέρα στα σπίτια μας, η ώρα ήταν περασμένη, μετά τα μεσάνυχτα. Πάω στο σπίτι και βλέπω τη μάνα μου ένα κουβάρι στα σκαλοπάτια απ’ έξω. Με περίμενε. Την πλησιάζω και της λέω, “Μάνα!”. Σηκώνεται απότομα, με πιάνει από τον λαιμό, με πάει στην κουζίνα για να μην ακούσουν οι άλλοι και ξυπνήσουν και μου λέει, “Πού ήσουν;”. Τότε εγώ ανοίγω το σακάκι και της δείχνω το κομμάτι της σβάστικας που είχαμε κόψει. Με αγκαλιάζει, με φιλάει και μου λέει, “Πήγαινε κοιμήσου”. Την άλλη μέρα το πρωί, ακούω τον εξής διάλογο: Ο πατριός μου τη ρωτάει, “Πού ήταν χθες το βράδυ ο μεγάλος σου γιος;”. Του απαντάει, “Ανέβα στην ταράτσα και κοίταξε στην Ακρόπολη”. Ποτέ μου δεν τη ρώτησα πώς το κατάλαβε. Θα το θεωρούσα προσβολή στη νοημοσύνη της. Αλλά για μένα αυτό ήταν το πιο συγκινητικό συμβάν στην ιστορία μου. Η μάνα μου».
Μετά την απελευθέρωση εντάχθηκε στο ΚΚΕ και την ΕΔΑ, κι επίσης ανέλαβε διευθυντικές θέσεις στον «Ριζοσπάστη» και την «Αυγή». Συνολικά παραπέμφθηκε σε 28 δίκες για αδικήματα Τύπου, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’40 καταδικάσθηκε δις εις θάνατον, καταδίκες που δεν εκτελέστηκαν μετά από ελληνική και διεθνή καμπάνια. Το 1950 οι θανατικές ποινές μετατράπηκαν σε ισόβια και τελικά αποφυλακίστηκε στις 16 Ιουλίου 1954. Με τη χούντα της 21ης Απριλίου ο Μ. Γλέζος συνελήφθη και ακολούθησαν φυλακίσεις σε Γουδή, Πικέρμι, Γενική Ασφάλεια, Γυάρο, Παρθένι Λέρου, Ωρωπό. Αποφυλακίστηκε το 1971. Είχε περάσει 16 χρόνια της ζωής του σε εξορίες και φυλακές.
Μεταπολιτευτικά δραστηριοποιήθηκε μέσα από τις τάξεις της ΕΔΑ και του ΠΑΣΟΚ -στα ψηφοδέλτια του οποίου εξελέγη, ως συνεργαζόμενος, βουλευτής και ευρωβουλευτής τη δεκαετία του ’80. Στις διπλές εκλογές 2012 εκλέχθηκε βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Με το ίδιο κόμμα εξελέγη ευρωβουλευτής στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου 2014, κάνοντας ως κεντρικό θέμα της θητείας του τις γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα. Το καλοκαίρι του 2017 έδωσε ο ίδιος το στεφάνι στο Γερμανό πρεσβευτή Γενς Πλέτνερ, στο μνημείο εκτελεσθέντων κατοίκων του Διστόμου. Η τελευταία δημόσια παρουσία του Μανώλη Γλέζου ήταν στη δίκη της Χρυσής Αυγής, όταν με τη συμπλήρωση πέντε χρόνων από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, κάθισε στο πλευρό της μητέρας του, Μάγδας.
Στην ίδια συνέντευξη που είχε δώσει στο VICE, o «τελευταίος Παρτιζάνος» έλεγε: «Αν είμαι ουτοπιστής; Θα στο πω αλλιώς. Μερικοί μου λένε, “αυτά, Μανώλη, γίνονταν στο παρελθόν, τώρα έτσι γίνονται τα πράγματα”. Λάθος. Ουτοπικό δεν ήταν κάποτε, όταν κάποιος σκέφθηκε να πρωτοφτιάξει γέφυρα; Ουτοπικό δεν ήταν ποιος θα πρωτοφτιάξει πλεούμενο; Ουτοπικό δεν ήταν ποιος θα φτιάξει αεροπλάνο; Ουτοπικό δεν ήταν ποιος θα φτιάξει δορυφόρο; Έγιναν; Έγιναν. Δεν είμαι εγώ ο μόνος ουτοπιστής. Υπάρχουν και άλλοι».
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από τo VICE
In Photos: Οι Πρώτες Ώρες της Απαγόρευσης Κυκλοφορίας στην Αθήνα
Αυτό το Site Υπολογίζει Πόσο θα Κρατήσει το Χαρτί Υγείας σου
Η Επιδημία θα Δοκιμάσει τις Προσωπικές και Συλλογικές μας Αντοχές