Η οικονομική κρίση χτύπησε την Ελλάδα με σκληρό τρόπο τα τελευταία χρόνια, αλλά μερικά από τα χούγια του Έλληνα παραμένουν αναλλοίωτα, ακόμη κι αν πλέον δεν εκφράζονται εύγλωττα (μάλλον από ντροπή και φόβο για το ενδεχόμενο κράξιμο). Ένα από αυτά είναι η διαρκής αναζήτηση της πολυτέλειας, μιας παραφυάδας της δεδομένης μεγαλομανίας του, που χωρίς να είναι γενικώς κατακριτέα, καταντάει ενοχλητική, δεδομένου του σύγχρονου κοινωνικοπολιτικού context. Η απέχθεια των περισσότερων εξ ημών για τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν οφείλεται τόσο στα τεχνικά ελαττώματά τους, αλλά περισσότερο στην δική μας αντίληψη ΟΤΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΦΕΡΟΝΤΑΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΣΑΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ. Ιδανικά, όλοι θα θέλαμε από ένα ιδιωτικό ταξί (με mini bar και μασαζιέρα) για τις μετακινήσεις μας, αλλά -let’s face it- ούτε θα μας παραχωρηθεί ποτέ ούτε το πολυαξίζουμε. Ας δώσουμε μία δεύτερη ευκαιρία στα μέσα, δεν είναι όσο κακά μοιάζουν.
Η Aναμονή
Videos by VICE
Πρέπει να πάψουμε ο ένας μετά τον άλλο να θεωρούμε πως η έννοια της αναμονής περιέχει κάτι εγγενώς κακό. Ας σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αντί να περιμένουμε, κι ας επενδύσουμε επιτέλους σε όσα μπορούμε να κάνουμε, καθώς περιμένουμε. Σιχαίνεσαι να πηγαίνεις στη δουλειά έτσι κι αλλιώς, ενώ το γεγονός ότι υποχρεούσαι να διανύεις τρομακτικές αποστάσεις, χρησιμοποιώντας άβολες συγκοινωνίες που σπανίως συμπίπτουν ωρολογιακά, ενισχύει την αγανάκτησή σου. Στα παπάρια μας. Μόλις περιέγραψα την καθημερινότητα χιλιάδων ανθρώπων, μερικοί απ’ τους οποίους, μάλιστα, δικαιούνται να διαμαρτύρονται περισσότερο από σένα, που κατά πάσα πιθανότητα ξύνεσαι και πληρώνεσαι. Αντί να κλαίγεσαι, λοιπόν, διάβασε το βιβλίο που ισχυρίζεσαι ότι ποτέ δεν βρίσκεις χρόνο να απολαύσεις. Άκου στο iPod το album που εδώ και μήνες λες πως θέλεις να ακούσεις ολόκληρο, αλλά πάντα το ξεχνάς. Πάρε τηλέφωνο τον κολλητό σου, του οποίου τα ίχνη έχεις χάσει για μέρες, λόγω του φορτωμένου σου προγράμματος. ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΕ ΤΟ ΓΑΜΗΜΕΝΟ ΣΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, για να μην γκρινιάζεις μετά ότι είναι τόσο σύνθετο και μπερδεμένο, που σε αναγκάζει να τρέχεις και να μη φτάνεις.
Οι Γνωριμίες
Το νυχτερινό socializing σε στενόχωρα bars, υπό τους εκκωφαντικούς ήχους κάποιας αφόρητης μουσικής, δεν αποδίδει πια καρπούς – ας το παραδεχτούμε. Και, εδώ που τα λέμε, δεν υπάρχει καν λόγος να καταφεύγουμε πλέον στις στημένες και πολυφορεμένες μεθόδους κοινωνικοποίησης, από τη στιγμή που μπορούμε να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας με αυθόρμητο τρόπο. Τρανό παράδειγμα αποτελούν ο Προαστιακός και ο Ηλεκτρικός, που, κατά κάποιον ανορθόδοξο τρόπο, δημιουργούν οικογένειες με μόνη τη δύναμη της συνήθειας και της καθημερινής τριβής. Προτού αναρωτηθείς για πολλοστή φορά, γιατί είσαι μόνος σου και γιατί ο κύκλος σου είναι τόσο προβλέψιμος και υπαγορευμένος, ρίξε μια ματιά στους ανθρώπους που βλέπεις καθημερινά, στον δρόμο προς τη δουλειά. Ναι, οι περισσότεροι μοιάζουν με creeps που δεν θα ήθελες ούτε να σου το δουν, και οι υπόλοιποι είναι απλώς τυχαίοι losers με λαδωμένα μαλλιά, αλλά η ουσία είναι ότι όλοι μαζί συνθέτετε μια ιδιότυπη κοινωνία. Πέρα απ’ τις φαινομενικές αντιθέσεις (ΘΕΕ ΜΟΥ, ΤΙ ΔΟΥΛΕΙΑ ΕΧΩ ΕΓΩ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΛΗΒΕΙΟΥΣ), μία είναι η αλήθεια που συνέχει το πλέγμα της παράδοξης αμοιβαιότητάς σας: όλοι από κάπου φύγατε και όλοι κάπου πηγαίνετε. Κι αυτό συμβαίνει κάθε μέρα και θα συνεχίσει να συμβαίνει. Τιμήστε, λοιπόν, την ακούσια συμμαχία σας.
Οι Ιστορίες
Δεν υπονοώ ότι κρυφακούτε τις συνομιλίες των ξένων καθώς μετακινείστε στην πόλη, ΑΛΛΑ ΤΟ ΚΑΝΕΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΞΕΡΕΤΕ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ. Όλοι το κάνουμε – είναι ένας τρόπος να γεμίζουμε τις αμήχανες σιωπές στο κεφάλι μας, όταν ακόμη και οι φωνές του μυαλού μας έχουν στερέψει από αφορμές για να αντηχήσουν παρανοϊκά μέσα στο κρανίο. Κάποια στιγμή, το playlist σου παλιώνει, το βιβλίο σου τελειώνει (ή παραείναι βαρετό για να το διαβάσεις) και ο επιβιωσιακός μηχανισμός σου σε καλεί να βρεις άμεσα τρόπο να μην πέσεις σε κώμα. Τότε είναι που οι τηλεφωνικές συνδιαλέξεις του δίπλα ή ο ζωηρός διάλογος των μπροστά αποκτούν ξαφνικό ενδιαφέρον. Μπορεί να λέει στη γυναίκα του ότι είναι πνιγμένος στη δουλειά και δεν ξέρει πότε θα γυρίσει σπίτι, αλλά εσείς ξέρετε από πρώτο χέρι ότι της λέει ψέματα. Πλάστε φανταστικά σενάρια για το τι προηγήθηκε και τι θα ακολουθήσει. Μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι παρθένα και η φίλη της να την πιστεύει, αλλά εσείς είστε ελεύθεροι να αμφιβάλετε για το άθικτο του υμένα της, και να φανταστείτε πόσες φορές έχει παραβιαστεί “για πρώτη φορά”. Κανείς δεν θα το μάθει – η φαντασία και οι σκέψεις σας είναι προσβάσιμες μόνο από σας. Α, και από τη Nan του American Horror Story. Αλλά αυτή δε νομίζω να τη συναντήσετε.
Οι Fake Ζητιάνοι
Ok, ξέρω, εξαθλιωμένοι άνθρωποι, στο έλεος του θεού, στο χείλος του γκρεμού, κρίμα να τους σχολιάζουμε με ελαφρότητα, αλλά «ΕΧΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΝΤΑΤΙΚΗ, ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΟΥ ΣΤΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΑΝΑ ΜΟΥ ΚΑΤΑΚΟΙΤΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ»; Seriously; Αυτό δεν είναι οικογένεια, παιδιά, ο κομμένος πιλότος του Grey’s Anatomy είναι. Ο προσεκτικός παρατηρητής, πάντως, μπορεί χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια να διακρίνει τους αληθινούς και ειλικρινείς επαίτες από τους επαγγελματίες, μέσω ενός πολύ απλού στοιχείου: Οι δεύτεροι ανανεώνουν το backround τους κάθε τόσο, εμπλουτίζοντάς το με νέες ασθένειες ή αφαιρώντας κάποιες υπερβολές που προκαλούν κοιλιά στο σενάριο. Για παράδειγμα, αν διατηρηθεί η κατάκοιτη καρκινοπαθής μητέρα, αυτομάτως αποκλείεται η ύπαρξη πάσχοντος πατέρα. Ο πατέρας θα είναι πιο πιστευτός ως νεκρός. Εν τέλει, σε όποια κατηγορία κι αν ανήκει ο ζητιάνος, αποτελεί κι αυτός αναπόσπαστο κομμάτι του πολυσυλλεκτικού ψηφιδωτού της αστικής ρουτίνας. Είναι καταδικασμένος να ενσαρκώνει την κινητή δυστυχία, αλλά παράλληλα λειτουργεί και ως μοχλός για την έκτακτη προσγείωσή σου. Υπάρχουν και χειρότερα από αυτά που περνάς εσύ – δες τα κατάμουτρα και βούλωσέ το. Ακόμα κι αν το πρόβλημα του ζητιάνου είναι πως τυγχάνει ορφανός από γονείς. Ενώ είναι ο ίδιος εξήντα χρονών (ΖΗΤΙΑΝΕ, ΑΠΟ ‘ΔΩ ΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ, ΠΑΡΑΛΟΓΟ, ΝΑ ΣΟΥ ΓΝΩΡΙΣΩ ΤΟΝ ΖΗΤΙΑΝΟ).
Οι Άνθρωποι που Χάνουν τον Συρμό
Όσο πιεσμένος, αγχωμένος και μπουχτισμένος κι αν είσαι, δεν μπορεί να μην εισπράξεις έστω και λίιιιγη άγρια ικανοποίηση όταν, όντας μέσα στο βαγόνι, βλέπεις δύο-τρεις να τρέχουν προς αυτό σαν μανιακοί, ενώ η πόρτα κλείνει ερμητικά μπροστά στα μούτρα τους. Οι στιγμές που βρέθηκες στη θέση τους, περνούν από τα μάτια σου σε άτακτα, καλειδοσκοπικά καρέ και χλευάζουν τη συμπαντική δύναμη που τις δημιούργησε, ενώ οι χαιρέκακοι δαίμονες που φιλοξενείς στη σατανική πλευρά του εαυτού σου, παιανίζουν τη νίκη σου έναντι της απρόσωπης τύχης. Με λίγα λόγια, αισθάνεσαι κάπως έτσι: «BOW DOWN BITCHES, I WIN, YOU LOSE». Και για λίγα δευτερόλεπτα, είσαι ο βασιλιάς του κόσμου.
Οι Διαδρομές
Παρότι η Αθήνα συνιστά, κατά κοινή παραδοχή, μια άσχημη πόλη, οι πολυδαίδαλοι οδικοί της ιστοί έχουν το ταλέντο να δημιουργούν παραμυθικές διαδρομές που εγγράφονται στη μνήμη ανεξίτηλα και σχεδόν ενστικτωδώς. Υποθέτω ότι αυτό γίνεται σε όλες τις μεγάλες πόλεις, όπου οι κάτοικοι συνδέουν τόπο και βίωμα με άρρηκτους εμπειρικούς δεσμούς, αλλά ειδικά σ’ αυτήν, που η χωροταξία και η αισθητική θυμίζουν πίστα του Tekken, η εξοικείωση των ανθρώπων με το αστικό τοπίο επιτυγχάνεται με πιο κινηματογραφικό τρόπο. Όσο κι αν βαριέσαι, δηλαδή, να πας από τον Πειραιά στο κέντρο της Αθήνας με λεωφορείο (και έχεις χίλια δίκια – το αναγνωρίζω), δεν μπορείς να μην απολαύσεις -έστω για λίγο- τις παραστάσεις που σου χαρίζει το 040, με τις γοητευτικά αντιστικτικές εναλλαγές ανθρώπων, δρόμων και κατοικιών. Από τους κάφρους της Καλλίπολης στις προσεγμένες έφηβες της Νέας Σμύρνης, από την άπλα του Φαλήρου στα στενάκια της Καλλιθέας, από την μπαρόκ φαντασμαγορία της Συγγρού στις περήφανες μπουγάδες των σιαμαίων μικροαστικών πολυκατοικιών. Σουρεαλιστικές διαδρομές, που μετά από λίγες επαναλήψεις, αισθάνεσαι ότι σου ανήκουν και πως μόνο εσύ δικαιούσαι να τις σχολιάζεις αρνητικά.
