Οι θάνατοι που συνδέονται με το MDMA είναι πλέον περισσότεροι από ποτέ. Τον Σεπτέμβριο του 2015, μια έκθεση της Υπηρεσίας Εθνικών Στατιστικών σημείωσε πως οι θάνατοι από την εν λόγω ουσία αυξήθηκαν από τους 8 το 2013, στους 50 το 2014. Τα τελευταία χρόνια, στο Boomtown Festival άφησαν την τελευταία τους πνοή τόσο η Deborah Jeffery όσο και η Lisa Williamson. Τον περασμένο Ιούνιο, η 16χρονη Sky Nicol πέθανε έχοντας καταναλώσει ποσότητα MDMA πέντε φορές μεγαλύτερη από εκείνη που θεωρείται θανατηφόρα. Τον ίδιο μήνα, η 22χρονη Stephanie Shelvin πέθανε μετά τη χρήση MDΜΑ στο κλαμπ TheBox στο Crewe. Αργότερα τον ίδιο μήνα, η 17χρονη Emily Lyon πέθανε ύστερα από χρήση MDMA στο Red Bull Culture Clash στο O2.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece.
Videos by VICE
Αυτές οι τραγικές υποθέσεις είναι μόνο μερικές από τις πάμπολλες που έχουν σημειωθεί. Κανείς όμως δεν τονίζει ένα πολύ σημαντικό στοιχείο: ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των θανάτων αφορά νεαρές Βρετανίδες.
Τα αποτελέσματα της φετινής Παγκόσμιας Έρευνας για τα Ναρκωτικά αναδεικνύουν πως ο αριθμός των Βρετανίδων clubbers που αναζητούν επείγουσα ιατρική βοήθεια έχει τετραπλασιαστεί την τελευταία τριετία. Επιπλέον, οι γυναίκες είναι δύο με τρεις φορές πιο πιθανό να χρειαστούν ιατρική βοήθεια σε σχέση με τους άντρες. Αυτό δεν είναι κάποια σύμπτωση. Oπότε ποιος ο λόγος γι’ αυτήν τη σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα; Γιατί οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο;
Ο Adam Winstock, που διεξάγει την Παγκόσμια Έρευνα για τα Ναρκωτικά, τονίζει πως κατ’ αρχάς οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να αγοράσουν ναρκωτικά από κάποιον dealer. «Είναι πολύ πιο πιθανό να τους δοθούν από κάποιον άντρα, οπότε δεν γνωρίζουν πώς πρέπει να προετοιμαστούν για κάτι που θα πάρουν. Μπορεί να μην έχουν πάρει ξανά την ουσία που τους δίνεται. Μπορεί να είναι ο σύντροφός τους ή κάποιος άνθρωπος που γνωρίζουν σε ένα πάρτι και απλώς τους δίνει ένα χάπι. Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες συχνά εμπιστεύονται τους άντρες σχετικά με τη δοσολογία της εκάστοτε ουσίας, οι οποίοι με τη σειρά τους κρίνουν τη σωστή δοσολογία από τις δικές τους εμπειρίες και αντοχές».
Το γεγονός ότι οι Βρετανοί καταναλώνουν μεγαλύτερες δόσεις της ουσίας κάθε φορά που κάνουν χρήση σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο λαό, είναι άλλο ένα στοιχείο που αυξάνει τον κίνδυνο για τις γυναίκες. «Ο μέσος χρήστης ecstasy στο Ηνωμένο Βασίλειο καταναλώνει περισσότερο MDMA κάθε φορά που κάνει χρήση συγκριτικά με οποιονδήποτε άλλο λαό του κόσμου», εξηγεί ο Adam. «Γνωρίζουμε ότι η πιθανότητα να χρειαστείς επείγουσα ιατρική βοήθεια αλλά και να βιώσεις τις αρνητικές επιπτώσεις της ουσίας αυξάνεται όσο αυξάνεται η κατανάλωσή σου».
Επιπλέον, η δύναμη των ναρκωτικών μεγαλώνει κι αυτή με τη σειρά της. Μια πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας κατέληξε πως σε σχέση με τα 50-80 mg MDMA που έβρισκε κανείς στα χάπια που κυκλοφορούσαν τις δεκαετίες ’90 και ’00, ο τωρινός μέσος όρος MDMA που βρίσκει κανείς σε ένα χάπι ecstasy είναι διπλάσιος: 125mg. Την ίδια στιγμή, στην αγορά έχουν μπει και τα λεγόμενα super pills –τα οποία εισάγονται κυρίως από την Ολλανδία–, στα οποία μπορεί να βρεθούν ποσότητες εξωφρενικά επικίνδυνες, δηλαδή ανάμεσα στα 270 και τα 340 mg.
Αν οι γυναίκες επηρεάζονται πιο έντονα από το MDMA λόγω της βιολογίας τους, αυτή η αύξηση στην καθαρότητα της ουσίας μπορεί να τις βάλει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο. Ισχύει όμως τελικά κάτι τέτοιο; Σύμφωνα με τις υπάρχουσες έρευνες, η απάντηση είναι θετική.
Η Fiona Measham, καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Durham, γνωρίζει πολύ καλά τους κινδύνους που μπορεί να διατρέχει μια γυναίκα που κάνει χρήση MDMA. «Ασφαλώς και υπάρχουν ζητήματα, τα οποία αφορούν το πώς μεταβολίζει μια γυναίκα την ουσία, σε σχέση με τον δείκτη μάζας του σώματός της. Αν μια γυναίκα είναι αδύνατη, δεν θα μπορεί να αντέξει την ίδια δόση με κάποιον μεγαλόσωμο άντρα με υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος κάνει clubbing επί χρόνια». Αυτό βέβαια είναι απόλυτα λογικό αν αναλογιστούμε πως ο ΔΜΣ μας επηρεάζει το πόσο ποτό μπορούμε να «σηκώσουμε». Ίσως όμως το θέμα δεν σταματάει εκεί: μια μελέτη κατέληξε πως το ecstasy προκάλεσε πιο έντονες αντιδράσεις σε γυναίκες παρά σε άντρες στα ίδια κιλά.
Και δεν σταματάει εκεί. Ένας από τους πιο σοβαρούς ιατρικούς κινδύνους που συνδέονται με το ecstasy είναι η υπονατριαιμία, μια κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα νατρίου στο αίμα είναι πολύ χαμηλά. To συγκεκριμένο στοιχείο είναι κομβικό για τη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος και αν τα επίπεδά του στο σώμα πέσουν πολύ χαμηλά, τότε τα αποτελέσματα μπορεί να είναι θανατηφόρα. Όταν κάτι τέτοιο συμβαίνει, τότε ο χρήστης χάνει την επαφή με το περιβάλλον, μπορεί να βιώσει κρίσεις, να πέσει σε κώμα και εντέλει να πεθάνει. Το ανησυχητικό για τις γυναίκες είναι πως όταν βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, λόγω της παρουσίας των οιστρογόνων. Τα οιστρογόνα παίζουν με τη σειρά τους πολύ σημαντικό ρόλο στη μεταφορά του νερού προς τις κυτταρικές μεμβράνες, κάτι που ενισχύει τις επιπτώσεις της υπονατριαιμίας.
Το 90% των υποθέσεων υπονατριαιμίας που προκλήθηκαν από ecstasy οι οποίες καταγράφηκαν από το Σύστημα Ελέγχου Δηλητηρίων της Καλιφόρνιας μέσα σε περίοδο πέντε χρόνων αφορούσαν γυναίκες. Όταν επιστήμονες έλεγξαν τη σύσταση του αίματος διαφόρων ravers στο Awakenings Festival της Ολλανδίας το 2013, βρήκαν πως το 27,3% των γυναικών που ελέγχθηκαν είχαν τόσο αραιωμένο αίμα που παρουσίαζαν ήπια μορφή υπονατριαιμίας, ένα ποσοστό που ήταν μόνο 3% στους άντρες που εξετάστηκαν. Οι επιστήμονες κατέληξαν πως είχε να κάνει με το στάδιο του εμμηνορρυσιακού κύκλου στο οποίο βρίσκονταν οι γυναίκες όταν έλαβαν τις ουσίες.
Οι ψυχολογικές επιδράσεις του MDMA φαίνεται να βιώνονται πολύ πιο έντονα από τις γυναίκες.
Πέρυσι, επιστήμονες δημοσίευσαν τα αποτελέσματα μιας μελέτης κατά την οποία έδωσαν MDMA σε αρσενικά και θηλυκά ποντίκια, καθώς και σε αρσενικά και θηλυκά ποντίκια από τα οποία είχαν αφαιρεθεί οι όρχεις και ωοθήκες αντίστοιχα. Κατέληξαν πως το ναρκωτικό επηρέαζε πιο έντονα τα θηλυκά ποντίκια από τα οποία δεν είχαν αφαιρεθεί οι ωοθήκες, σημειώνοντας πως «η αυξημένη ευαισθησία των θηλυκών μπορεί να εξηγηθεί από την αυξημένη αντίδραση που παρατηρείται στο σύστημα σεροτονίνης, εξαιτίας της επίδρασης των ορμονών των ωοθηκών».
Μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι ο τρόπος που επηρεάζουν τις γυναίκες και άλλες ουσίες, όπως η κοκαΐνη, έχει να κάνει με τα επίπεδα των ορμονών κατά τη διάρκεια του εμμηνορρυσιακού κύκλου. Για παράδειγμα, μια γυναίκα θα μπορούσε να είναι πιο ευαίσθητη στις αμφεταμίνες λίγο πριν από την ωορρηξία. Επομένως, οι γυναίκες όχι μόνο αντιδρούν διαφορετικά από τους άντρες όταν λαμβάνουν ορισμένα ναρκωτικά, αλλά ίσως και να αντιδράσουν διαφορετικά ανάλογα με το στάδιο του κύκλου τους.
Είναι μια ιστορία που πάει πέρα από την απλή σωματική αντίδραση. Οι ψυχολογικές επιδράσεις του MDMA φαίνεται να βιώνονται πολύ πιο έντονα από τις γυναίκες. Το 2001, ο Matthias Liechti αποκάλυψε πως οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να βιώσουν άγχος και γενικά να έχουν πιο έντονη εμπειρία όταν κάνουν χρήση της ουσίας. Το 2002, η επιστήμονας Suzanne Verheyden κατέληξε πως οι γυναίκες βιώνουν μεγαλύτερα επίπεδα κατάθλιψης αφότου έχουν κάνει χρήση MDMA.
«Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν πως οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να βιώσουν παραισθήσεις και προβλήματα ψυχικής διάθεσης, ενώ περίπου οι μισές γυναίκες που πήγαν στα επείγοντα έπειτα από χρήση αδυνατούσαν να συνέλθουν εντελώς για δύο ολόκληρες εβδομάδες», λέει ο Adam. «Δεν μιλάμε απλώς για γυναίκες που νομίζουν ότι κάτι έχουν. Πρέπει να ερευνήσουμε ακόμα περισσότερο γιατί η βιολογία παίζει τόσο σημαντικό ρόλο σε σχέση με αυτές τις παρενέργειες».
Το πρόβλημα είναι πως δεν γνωρίζουμε και τόσα για το πώς επιδρά το MDMA στις γυναίκες γιατί τα ναρκωτικά δεν μελετούνται επαρκώς. «Είναι δύσκολο να βρεις τους πόρους για να κάνεις έρευνες πάνω σε παράνομα ναρκωτικά», εξηγεί η Measham. «Αν μιλήσεις σε κρατικούς παράγοντες, θα σου πουν ότι είναι παράνομα, άρα μην τα χρησιμοποιείς. Είναι πολύ πιο πιθανό να βρεις πόρους για την έρευνα του καρκίνου παρά για να μελετήσεις πιο λεπτομερώς τα παράνομα ναρκωτικά».
Η Anne-Marie Cockburn έχασε τη 15χρονη κόρη της Martha όταν εκείνη κατανάλωσε μισό γραμμάριο –κοινώς, το διπλάσιο της «ασφαλούς» ποσότητας– στο δωμάτιό της.
Το πρόβλημα είναι ακόμα πιο έντονο αν σκεφτεί κανείς ότι στις λίγες μελέτες που έχουν γίνει, οι γυναίκες δεν εξετάζονται. Σύμφωνα με τον David Erritzøe, γιατρό και μεταδιδακτορικό ερευνητή του Imperial College του Λονδίνου, οι γυναίκες συχνά δεν συμπεριλαμβάνονται σε μελέτες μοριακής απεικόνισης ναρκωτικών ουσιών –που είναι και ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει κανείς πρόσβαση στα συστήματα νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου– για δύο βασικούς λόγους: ο πρώτος είναι πως σε περίπτωση εγκυμοσύνης υπάρχει κίνδυνος για το παιδί και ο δεύτερος έχει να κάνει με την περίοδο της γυναίκας. «Αν θες να εξετάσεις γυναίκες, πρέπει να συμπεριλάβεις περισσότερα άτομα, ώστε να μπορείς να εξετάσεις διάφορες περιπτώσεις, ανάλογα με τα διάφορα στάδια του κύκλου τους. Συνήθως οι άντρες αποτελούν πιο απλή επιλογή», εξήγησε μιλώντας στο Broadly. Με άλλα λόγια, ο βασικός λόγος για τον οποίο οι γυναίκες θα έπρεπε να εξετάζονται περισσότερο είναι τελικά ο λόγος για τον οποίο αφήνονται στο ερευνητικό περιθώριο. Το παραπάνω αποτελεί ένα μικρό κομμάτι ενός ευρύτερου προβλήματος το οποίο έχει να κάνει με μια έλλειψη κατανόησης αλλά και έρευνας στο ζήτημα της γυναικείας υγείας.
Οι πληροφορίες πρέπει να βρίσκονται εκεί έξω, γιατί πολύ απλά ολοένα και περισσότερες Βρετανίδες πεθαίνουν.
Η Anne-Marie Cockburn έχασε τη 15χρονη κόρη της Martha όταν εκείνη κατανάλωσε μισό γραμμάριο –κοινώς, το διπλάσιο της «ασφαλούς» ποσότητας– στο δωμάτιό της. Έκτοτε, έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία με απώτερο σκοπό να πάρει τα ναρκωτικά από τα χέρια των εμπόρων και να τα δώσει στα χέρια των γιατρών. «Μετά τον θάνατο της Martha, έμαθα ότι έψαχνε στο Google για τρόπους με τους οποίους μπορούσε να κάνει χρήση με ασφάλεια», εξηγεί. «Γι’ αυτό σκέφτηκα πως ήθελε να κάνει χρήση, αλλά δεν ήθελε να πεθάνει». Δυστυχώς, οι πληροφορίες που βρήκε η Martha δεν τη βοήθησαν.
Ο Danny Kushlick από το Transform, ένα think tank που προσπαθεί να βρει τρόπους για να τελειώσει ο πόλεμος των ναρκωτικών, είναι της ίδιας άποψης με την Anne-Marie. «Η κυβέρνηση πρέπει να ξέρει πως όταν απαγορεύεις κάτι, λειτουργείς στα τυφλά. Δημιουργεί τεράστιους κινδύνους οι οποίοι δεν θα υπήρχαν υπό άλλες συνθήκες. Οι πληροφορίες αυτές δεν προέρχονται από το υπουργείο Υγείας αλλά, γαμώτο, έτσι θα έπρεπε να συμβαίνει».
Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν στοιχεία για το πώς αντιδρούν οι γυναίκες ανάλογα με τη φάση του κύκλου τους, η συμβουλή του είναι να κάνουν σταδιακή χρήση των ουσιών, ειδικά αν είναι η πρώτη τους φορά. «Δοκιμάστε μια χαμηλή δόση και δείτε πώς αντιδράτε. Αν είστε συχνή χρήστρια, παρατηρήστε πώς το MDMA επηρεάζει τον κύκλο σας», σημειώνει. Επιπλέον, προσέχετε η μια την άλλη και μοιραστείτε τις πληροφορίες που αποκομίζετε με όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες. Αν δεν έρχεται από επίσημη πηγή, τότε πρέπει να γίνει με άλλο τρόπο.
Οι συμβουλές του Adam είναι λογικές και σχεδόν αδύνατο να ξεχαστούν: «Άντρες, μην είστε κουτοί, πάρτε τη μισή ποσότητα. Γυναίκες, μην το παρακάνετε, πάρτε το ένα τέταρτο».
«Δεν έχει να κάνει με το αν είσαι υπέρ ή κατά των ναρκωτικών», λέει η Anne-Marie. «Έχει να κάνει με το να είσαι υπέρ της ζωής. Δεν θέλω να πεθαίνει κόσμος εξαιτίας της περιέργειάς του. Οι μελλοντικές γενιές θα απογοητευτούν από αυτά που κάναμε».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE UK.
Περισσότερα από το VICE
Μουσουλμάνες Eξηγούν Πως Νιώθουν που Όλοι Μιλούν Συνεχώς για Εκείνες Χωρίς Εκείνες
Οι Άνθρωποι Μπορεί να Κάνουν το Μπετό να Μοιάζει Όμορφο
Όσα Ξέρουμε Μέχρι Στιγμής για τα Ναρκωτικά που Ίσως Σκότωσαν τον Prince
