Φωτογραφίες: Θανάσης Καμβύσης
Είναι η 5η Ιουλίου του 2015. Το 61,3% των Ελλήνων λέει «ΟΧΙ» στη γεμάτη με μέτρα λιτότητας πρόταση των δανειστών για λύση του «ελληνικού δράματος» και η είδηση εξαπλώνται ως σεισμός στα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαχείριση του αποτελέσματος από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ–ΑΝΕΛ και η τροπή των πραγμάτων είναι γνωστή. Ακριβώς έναν χρόνο μετά, κόμματα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, η ΑΔΕΔΥ, σωματεία και συλλογικότητες κάλεσαν το απόγευμα της Τρίτης, τον κόσμο σε «παλλαϊκό συλλαλητήριο», θεωρώντας πως το «ΟΧΙ» παραμένει επίκαιρο.
Videos by VICE
Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν απογοητευτική αλλά οι άνθρωποι που βρέθηκαν στο Σύνταγμα επιμένουν. Βρεθήκαμε εκεί και μιλήσαμε με μερικούς από αυτούς για να μας πουν πώς βλέπουν το «ΟΧΙ» έναν χρόνο μετά και πού πήγε κατά τη γνώμη τους όλος αυτός ο κόσμος που πέρυσι ψήφισε «ΟΧΙ» αλλά φέτος προτίμησε να μείνει στο σπίτι.
Ελισώ Δακλαδά, 21 ετών, φοιτήτρια
«Έναν χρόνο μετά το δημοψήφισμα οι πολιτικές ρατσισμού και λιτότητας της κυβέρνησης συνεχίζονται, αλλά ταυτόχρονα συνεχίζεται και η αντίσταση κομματιών της κοινωνίας που δίνουν μάχες κατεβαίνουν σε απεργίες. Προφανώς, αυτές οι κινήσεις δεν έχουν τη μαζικότητα που απαιτείται, ώστε να έχουν κάποιο ανατρεπτικό αποτέλεσμα. Ο πολύς κόσμος, παρόλο που είναι απέναντι στα μνημόνια και έχει δείξει τεράστια αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες, δεν συμμετέχει. Πρέπει να υπάρχει και συγκροτημένη εναλλακτική πρόταση για να δοθούν οργανωμένες μάχες. Τώρα μπορούμε να πάρουμε παράδειγμα από τη Γαλλία, με τις μαζικές απεργίες. Ή ακόμα και από τη Βρετανία, όπου η επικράτηση του Brexit είχε ταξικά χαρακτηριστικά. Όπως και το 62% που ψήφισε πέρυσι εδώ ΟΧΙ, η πλειοψηφία του 52% που ψήφισε εκεί για το Brexit δεν είναι εθνικιστές. Είναι κόσμος που έχει καταλάβει πως δεν έχει συμφέρον μέσα στην ΕΕ».
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Το κάλεσμα ήταν για τις 7 το απόγευμα. Αρχικά, κάποιες δεκάδες διαδηλωτών με πανό και πλακάτ είχαν μαζευτεί στο πάνω πεζοδρόμιο της πλατείας Συντάγματος. Είχε στηθεί μικροφωνική απ’ όπου έπαιζαν γνωστά τραγούδια συνυφασμένα με τους αγώνες της Αριστεράς στην Ελλάδα και οι διοργανωτές εκφωνούσαν τις ανακοινώσεις των φορέων τους. Στην κυρίως πλατεία, οργανώσεις μοίραζαν κείμενα στους εξερχόμενους από το μετρό. «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ–ΑΝΕΛ μετέτρεψε το “ΟΧΙ” σε “ΝΑΙ”, κόντρα στη θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού», είπε κάποιος από τους ομιλητές, δίνοντας το στίγμα. Εν τω μεταξύ, στις αφίσες, στις ομιλίες αλλά και στα πηγαδάκια που στήνονταν ανάμεσα στους παρευρισκόμενους, η νίκη του Brexit στο πρόσφατο βρετανικό δημοψήφισμα υπήρχε παντού.
Βασίλης Θεοφανόπουλος, 45 ετών, τραπεζικός υπάλληλος
«Έναν χρόνο μετά τη νίκη του ΟΧΙ το κλίμα έχει γυρίσει, τα πράγματα είναι πολύ άσχημα. Η απελπισία, η αποστράτευση, η ιδιώτευση κυριαρχούν κι αυτό οφείλεται στο ότι κανείς δεν έδωσε συνέχεια στο ΟΧΙ. Καμία πολιτική δύναμη με αναφορά στην εργατική τάξη και την Αριστερά δεν κατέθεσε συγκροτημένο και πειστικό σχέδιο που να εξηγεί τι είναι το ΟΧΙ. Ακόμα και οι δυνάμεις που αποχώρησαν από το ΣΥΡΙΖΑ δεν είχαν σχέδιο. Αν είχαν, θα είχαν ρίξει την κυβέρνηση και θα καλούσαν τον λαό να τους ακολουθήσει. Δεν το έκαναν. Αυτό που μένει μετά από όλη αυτή την ιστορία είναι πως δεν υπάρχει ανατροπή των μνημονίων εντός της ΕΕ. Αν θέλουμε να φύγουμε από τα μνημόνια θα πρέπει να ακολουθήσουμε μια διαδικασία ρήξης και καθόλου εύκολη. Είναι ωστόσο ο μοναδικός δρόμος που μπορεί να δώσει κάποια ελπίδα για τους εργαζόμενους».
Δημήτρης Κονιαλίδης, 23 ετών, φοιτητής
«Έναν χρόνο μετά το δημοψήφισμα, ακόμα και άνθρωποι που ήλπιζαν στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν το πραγματικό πρόσωπο αυτής της κυβέρνησης και την κατεύθυνση όλων των κυβερνήσεων της ΕΕ που συνεχώς θα εξαθλιώνει τον κόσμο. Ορισμένοι από αυτούς κατεβαίνουν στο δρόμο αλλά δυστυχώς οι περισσότεροι έχουν πέσει σε τέλμα, πιστεύουν πως τα πράγματα είναι έτσι και δεν μπορούν να αλλάξουν. Αυτό είναι το χειρότερο της όλης κατάστασης και το χειρότερο που έχει κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ στον κόσμο, δίνοντάς του φρούδες ελπίδες. Αυτό ωστόσο δεν είναι τετελεσμένο γεγονός. Όπως φάνηκε από τη νίκη του ΟΧΙ πέρυσι, η πλειοψηφία της κοινωνίας είναι απέναντι και πιστεύω πως στο επόμενο χρονικό διάστημα θα κατέβουν όλοι στο δρόμο για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους».
Μία ώρα μετά, η πολλή ζέστη είχε υποχωρήσει και στο σημείο βρίσκονταν περί τα 400 άτομα. Τότε, μόνο η Αστυνομία έκλεισε τις δυο λωρίδες της Αμαλίας προς το Ζάππειο ενώ οι τέσσερις λωρίδες προς Πανεπιστημίου ήταν ακόμα ανοιχτές. Μισή ώρα αργότερα έφτασε και το μπλοκ της Λαϊκής Ενότητας, που ήταν γύρω στα 300 άτομα, που είχαν προσυγκέντρωση στην Ομόνοια. Ο δρόμος έκλεισε, τα πανό οριοθέτησαν τα διάφορά μπλοκ και ξεκίνησε η πορεία προς τα γραφεία της ΕΕ και το Μέγαρο Μαξίμου, όπως είχαν ανακοινώσει οι περισσότεροι από τους διοργανωτές. Ορισμένοι δεν ακολούθησαν και έμειναν στην πλατεία. «Αυτό το ΟΧΙ ήταν του λαού, ο Τσίπρας το ξεπούλησε σε ΕΕ και ΔΝΤ» και «το Brexit ήταν μόνο η αρχή, σε λίγο το Grexit ακολουθεί» ήταν δύο από τα πιο χαρακτηριστικά συνθήματα που ακούγονταν, χωρίς ιδιαίτερο παλμό και ενθουσιασμό είναι η αλήθεια.
Σίσσυ Βωβού, 68 ετών, συνταξιούχος
«Είμαι πολύ στενοχωρημένη και απογοητευμένη από την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα, διότι σε αυτό τον λαό που αγωνίστηκε τόσα χρόνια άξιζε μια καλύτερη τύχη. Όταν ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση είχαμε ελπίσει πολλά αλλά τελικά έγινε πλήρης αναστροφή της πολιτικής. Υπήρχαν φυσικά πιέσεις αλλά αυτό δεν τους αθωώνει για το γεγονός ότι υπέκυψαν στις επιλογές του κεντρικού πυρήνα της ΕΕ. Δεν ήταν απαραίτητο να βγούμε από την ΕΕ αλλά ακόμα κι αυτό να συνέβαινε σίγουρα θα ήταν καλύτερο από αυτό που βιώνουμε τώρα, με πλήρη απώλεια δικαιωμάτων σε οικονομικό, πολιτικό, πολιτιστικό επίπεδο, καθώς και στο επίπεδο της ισότητας των φύλων. Μπορεί η σημερινή συγκέντρωση να μην είναι μαζική αλλά τέτοιες συγκεντρώσεις γίνονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, οι κοινωνικοί αγώνες συνεχίζονται».
Γιώργος Παπαγκίκας, 30 ετών, αρχιτέκτονας
«Πέρυσι, τέτοια εποχή, σκεφτόμουν πως πρέπει να προσαρμόσω τη ζωή μου σε συνθήκες Grexit διότι πολύ απλά δεν μπορώ να την προσαρμόσω σε συνθήκες “μη Grexit”. Δεν διαφαίνεται καμία θετική προοπτική για τον κόσμο εντός της ΕΕ. Έναν χρόνο μετά τη νίκη του ΟΧΙ έχουμε μάλλον την αντιδραστικότερη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης. Κάνουν τα αντιδιαμετρικά αντίθετα απ’ όσα είχε εκφράσει ο λαός με το δημοψήφισμα. Από την άλλη μεριά, ο κόσμος βρίσκεται σε ένα σοκ κι αυτήν τη στιγμή δε διαφαίνεται δυναμική ανατροπής. Όπως βλέπεις, η συγκέντρωση δεν είναι όπως θα τη θέλαμε σε επίπεδο μαζικότητας. Ωστόσο, αν μη τι άλλο, γίνεται. Διότι, το τι προσδοκούμε για το μέλλον δεν μπορεί παρά να στηρίζεται σε αυτό που κάνουμε τώρα, όσο μεγάλο ή μικρό κι αν είναι. Άρα πρέπει να συνεχίσουμε να το κάνουμε, προσπαθώντας να είναι όσο πιο δυναμικό και μεγάλο».
Όταν η κεφαλή της πορείας έφτασε στη διασταύρωση της Βασιλίσσης Σοφίας με την Ηρώδου Αττικού, ο δρόμος προς το Μέγαρο Μαξίμου είχε κλείσει από κλούβες των ΜΑΤ, όπως επίσης και η είσοδος των γραφείων της ΕΕ. Η παρουσία της Αστυνομίας ήταν έντονη, αλλά διακριτική. Μετά από μερικά λεπτά διαβουλεύσεων, γύρω στις 9, η πορεία έκανε μια μικρή οπισθοχώρηση, τα μπλοκ ανασυντάχθηκαν και κινήθηκαν ξανά προς τα γραφεία της ΕΕ, αυτήν τη φορά με περισσότερο παλμό. Τα συνθήματα ακούγονταν δυνατότερα και το κλίμα ήταν γενικά πιο αγωνιστικό σε σχέση με την αρχή της συγκέντρωσης. Λίγο αργότερα κι ενώ έπεφτε το σκοτάδι, η πορεία έκανε μεταβολή προς το Σύνταγμα. Εκεί κάποιοι άρχισαν να μαζεύουν τα πανό και να τυλίγουν σημαίες, ενώ άλλοι συνέχιζαν να φωνάζουν συνθήματα με μέτωπο προς τη Βουλή. Εν τω μεταξύ, η λεωφόρος Αμαλίας είχε δοθεί και πάλι στην κυκλοφορία.
Περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.
Περισσότερα από το VICE
Είναι Επικίνδυνη η Ηρωοποίηση Ενός Ανθρώπου που Αυτοκτόνησε
Αλέξης Κούγιας Εναντίον Διάσημων Συγγραφέων
Οι Διακινητές Έχουν Τριπλασιάσει τις Τιμές για να Μεταφέρουν Παράνομα Πρόσφυγες στην Κεντρική Ευρώπη