Πριν από μερικές εβδομάδες χάζευα στο TikTok και είδα ένα βίντεο που μου τράβηξε την προσοχή. Ένας τύπος με έντονη προφορά νότιας Γαλλίας απαντούσε σε ερωτήσεις fans σε ένα live stream. Δεν υπάρχει κάτι καινούργιο σε αυτό, μόνο που στο φόντο έβλεπα ένα παράθυρο με κάγκελα και πιο πίσω μια αυλή με ένα παρατηρητήριο. Ο τύπος ξεκάθαρα βρισκόταν στη φυλακή.
Χάρη στη μαγεία των αλγόριθμων βρέθηκα να παρακολουθώ κι άλλα live streams και βίντεο που τραβήχτηκαν μέσα από κελιά φυλακής. Κάποιοι από τους δημιουργούς καλύπτουν τα πρόσωπά τους με μπλουζάκια, ενώ άλλοι δείχνουν άφοβα ποιοι είναι.
Videos by VICE
Παρόλο που τα smartphones τυπικά απαγορεύονται στις γαλλικές φυλακκές και jammers συχνά χρησιμοποιούνται για να μπλοκάρουν το σήμα, πολλοί κρατούμενοι βρήκαν τρόπο να μπουν στα social media. Πολλοί ξεκίνησαν στο Snapchat, μοιράζονταν τις ζωές τους με φίλους, συγγενείς, followers. νώ κάποιοι ακόμα χρησιμοποιούν την πλατφόρμα, άλλοι έχουν περάσει στο TikTok που διαφέρει από το Snapchat στο ότι όλα τα προφίλ είναι δημόσια και μπορεί να τα δει οποιοσδήποτε. Το TikTok επίσης επιτρέπει στους δημιουργούς περιεχομένου να έχουν διάδραση με το κοινό, μέσω live streams και σχολίων.
Ο πιο διάσημος Γάλλος TikToker που βρίκσεται στη φυλακή λέγεται UntTikTolard (λογοπαίγνιο στα γαλλικά που σημαίνει «κατάδικος TikTok»). Το προφίλ του, πρόσφατα, απέκτησε πάνω από 100.000 subscribers. Στην αρχή έβαζε μόνο βιντεάκια με τις συνταγές του, που αποτελούνται από τα λίγα υλικά που είχε και τα ακόμη λιγότερα σκεύη που υπήρχαν στην πτέρυγα. Τώρα έχει περάσει σε πιο εκπαιδευτικό και διασκεδαστικό περιεχόμενο για να πει στο κοινό του για την πραγματικότητα της ζωής μέσα στη φυλακή.
Του τηλεφώνησα ένα βράδυ του Ιουλίου, μετά τους τελευταίους ελέγχους των φρουρών, για να τον ρωτήσω για την ζωή του ως φυλακισμένου influencer.
VICE: Τι μπορείς να μας πεις για σένα; UnTikTolard: Με πιάνει λίγο παράνοια με τις προσωπικές πληροφορίες. Μπορώ να πω ότι είμαι 20κάτι, από το Ιλ ντε Φρανς και είμαι στη φυλακή πέντε χρόνια. Η ποινή μου τελειώνει. Έχω περίπου έναν χρόνο ακόμα. Δεν θέλω να πω γιατί είμαι εδώ, επειδή θα είμαι εύκολα αναγνωρίσιμος (σ.σ. κάποια σχόλια λένε ότι είναι μέσα για ληστεία και υπονοούν ότι μια φορά ίσως είπε κατά λάθος το όνομά του σε ένα live stream).
**Πώς έβαλες μέσα το κινητό;
**Το αγόρασα από κάποιον, 800 ευρώ. Το είχε εδώ μέσα, δεν ξέρω πώς. Είναι το δεύτερο κινητό που έχω εδώ. Μια φορά με έπιασαν στα πράσα. Μου «έριξαν» δέκα μέρες απομόνωση.
Πώς έχεις πρόσβαση στο Ίντερνετ;
Με 4G. Κάποιοι φίλοι απ’ έξω το πληρώνουν. Αλλά είναι πιο δύσκολο τώρα που βάζουν jammers. Γι’ αυτό δεν μπορώ να κάνω πολλά live streams.
**Πώς άρχισε η φάση με τα social media;
**Είμαι πολύ καιρό στο Snapchat, κυρίως μοιράζομαι βιντεάκια μαγειρικής επειδή μ’ αρέσει πολύ να μαγειρεύω και είμαι καλός. Είδα ότι το TikTok ήταν μια νέα τάση. Πρώτα παρακολουθούσα, για να περάσει η ώρα. Και μετά άρχισα να βάζω βιντεάκια μαγειρικής και πήγαν καλά. Κάνω τους άλλους να γελάνε και τα εξηγώ ωραία. Έτσι συνέχισα.
Γιατί πιστεύεις ότι ο κόσμος ενδιαφέρεται τόσο για τη ζωή στη φυλακή;
Είναι ένας κόσμος άγνωστος. Η φυλακή είναι ένα μέρος κλειστό, δεν βγαίνουν πολλά πράγματα από εδώ. Και το να βλέπεις φυλακισμένους είναι κάτι καινούργιο. Το κοινό μου αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από άτομα που τους αρέσουν οι σειρές και οι ταινίες που διαδραματίζονται σε φυλακές. Νομίζω παίζει κι αυτό ρόλο.
**Τι επαφή έχεις με την κοινότητά σου;
**Κάνω live streams για να απαντάω σε ερωτήσεις, αλλά είναι μπελάς διότι πάντα έχω πρόβλημα με τη σύνδεση. Κάθε φορά συνδέονται εκατοντάδες άνθρωποι αλλά όχι οι ίδιοι. Άλλες φορές κοιτάζω προσεκτικά τα σχόλια και προσπαθώ να απαντήσω, εκτός αν οι ερωτήσεις είναι πολύ προσωπικές.
**Δεν φοβάσαι μήπως σε αναγνωρίσουν;
**Δεν απαντάω σε προσωπικές ερωτήσεις, για να μη δίνω στοιχεία. Ποτέ δεν δείχνω λεπτομέρειες από το κελί μου, βλέπεις μόνο το παράθυρο και την πόρτα με την κλειδαρότρυπα. Όταν βγω δεν με νοιάζει, θα δείχνω και το πρόσωπό μου και όλα, αλλά τώρα με πιάνει παράνοια.
**Κι αν σε πιάσουν τι γίνεται;
**Πειθαρχική τιμωρία. Πρόσφατα ένας κρατούμενος μού είπε ότι ένας δεσμοφύλακας με αναγνώρισε, αλλά προς το παρόν δεν έχω ακούσει κάτι άλλο.
**Ξέρουν οι συγκρατούμενοί σου ότι έχεις TikTok; Τι λένε;
**Είμαι μόνος στο κελί μου. Αλλά ναι, το ξέρουν. Τους το έδειξα. Ήθελα να δείξω τα μαγειρικά και δημιουργικά ταλέντα μου. Μου λένε πως είναι επικίνδυνο, ότι μπορεί να με πιάσουν, αλλά τους αρέσει κιόλας επειδή δείχνει στον κόσμο ότι η φυλακή δεν είναι -πολλές φορές- ένα μέρος μίσους και βίας.
**Χρησιμοποιείς άλλες εφαρμογές;
**Όχι, ειλικρινά σχεδόν όλη την ώρα είμαι στο TikTok. Κάθε βράδυ περνάω πέντε-έξι ώρες στην πλατφόρμα. Δουλεύω πολύ τα βίντεό μου, μου παίρνει περίπου 30 λεπτά να τα γυρίσω και ακόμη 30 λεπτά για να τα επεξεργαστώ.
Με 100.000 συνδρομητές μπορείς να βγάλεις λεφτά από το TikTok. Έχεις εξαργυρώσει το περιεχόμενό σου;
Είναι περίπλοκο. Προσπάθησα αλλά πρέπει να εγγραφείς με ταυτότητα και η δική μου είναι μπλοκαρισμένη. Αλλά αυτήν τη στιγμή δεν με ενδιαφέρει. Όταν βγω έξω, ναι – γιατί όχι;
**Ποιο είναι το σημαντικότερο πράγμα που παίρνεις απ’ όλο αυτό;
**Για να είμαι ειλικρινής, είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας. Όταν είσαι στη φυλακή, είσαι απομακρυσμένος από την κοινωνία. Στο TikTok έχω την προσοχή των άλλων και παίρνω πολύ θετικά μηνύματα. Το TikTok είναι μια κοινότητα που ενδιαφέρεται πολύ. Έχω μια κάποια ελευθερία, μπορώ να μιλήσω για την καθημερινότητά μου και τα πάντα. Επίσης, ξέρω ότι όλα μπορούν να διαλυθούν εν μία νυκτί. Αλλά ζω την κάθε μέρα και παραμένω θετικός.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE France.
Περισσότερα από το VICE
«Οι Ταλιμπάν Κρατούν την Αδερφή μου»
Άνθρωποι που Θέλουν να Αγοράσουν Ψεύτικες Βεβαιώσεις Εμβολιασμού, μας Λένε Γιατί
«Η Βόρεια Εύβοια Είναι Ένας Νεκρότοπος»- Κάτοικος των Βασιλικών Αφηγείται τη Μάχη με τις Φλόγες