Αεροπλάνα στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Σαν Φρανσίσκο, όπου συνελήφθη η Δρ. Rahinah Ibrahim το 2004 (Photo via)
Η Δρ. Rahinah Ibrahim δεν είναι απειλή για την εθνική ασφάλεια
Videos by VICE
Ακόμα και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση το είπε αυτό.
Χρειάστηκε μια μήνυση που τράβηξε οκτώ χρόνια στα δικαστήρια για να το παραδεχθούν οι ομοσπονδιακές αρχές. Πρόκειται για απάντηση σε μια υπόθεση που άνοιξε πολλά περισσότερα ερωτήματα.
Συγκεκριμένα: Πως μια αθώα Μαλαία υπότροφος αρχιτεκτονικής παρέμεινε σε μια λίστα απαγόρευσης πτήσεων που σχετίζεται με την τρομοκρατία -ουσιαστικά χαρακτηρίστηκε τρομοκράτης- για χρόνια μετά την τοποθέτηση της στη λίστα από λάθος του FBI; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση -για να παραφράσουμε κάτι που είχε πει ένας ιδιαιτέρως πολεμοχαρής πρώην υπουργός Άμυνας– μπορεί να παραμείνει άγνωστη.
Πριν από λίγες μέρες υπήρξε μια θλιβερή εξέλιξη στην υπόθεση. Δικαστική απόφαση που δημοσιοποιήθηκε, αποκάλυψε ότι ο Λευκός Οίκος έχει δημιουργήσει τουλάχιστον μια «μυστική εξαίρεση» στο νόμο που οι ομοσπονδιακές αρχές χρησιμοποιούν για να βάλουν ανθρώπους σε αυτές τις λίστες. Αυτό θα πρέπει να προβληματίσει οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για εξεζητημένα πράγματα όπως είναι η νομικά δέουσα διαδικασία ή το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Κανείς δεν είναι σαφής όσο αφορά στην εξαίρεση-γιατί είναι μυστικό καλέ- που σημαίνει ότι η κυβέρνηση βασικά βάζει ανθρώπους στις λίστες παρακολούθησης υπόπτων για τρομοκρατία, γεγονός που μπορεί να καταστρέψει τις ζωές τους, χωρίς να εξηγήσει γιατί ή πως κατέληξαν σε αυτές τις λίστες.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με εκείνο που η κυβέρνηση έχει πει στο Κογκρέσο και την αμερικανική κοινή γνώμη. Παλιότερα, ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι είχαν πει ότι για να μπει κανείς σε αυτές τις λίστες πρέπει να πληροί κάποια «λογικά στάνταρ που τον καθιστούν ύποπτο». Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχουν σαφείς αποδείξεις που να θεμελιώνουν τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι το εν λόγω άτομο είναι, ξέρετε, ανακατεμένο σε τρομοκρατικές μαλακίες. Κάτι που φαίνεται καλή ιδέα.
Προφανώς όχι πια.
Η Δρ. Rahinah Ibrahim (Photo via University Putra Malaysia)
Η Ibrahim, μια μουσουλμάνα που σήμερα είναι Κοσμήτορας Αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο Putra Malaysia, μπήκε στην ομοσπονδιακή λίστα απαγόρευσης πτήσεων στα τέλη του 2004. Ένα χρόνο μετά το όνομα της αφαιρέθηκε από τη συγκεκριμένη λίστα, αλλά παρέμεινε στις ομοσπονδιακές βάσεις δεδομένων για την τρομοκρατία. Η κόρη της, Αμερικανίδα πολίτης, ήταν επίσης στη λίστα παρακολούθησης. Η Ibrahim είχε συλληφθεί στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Σαν Φρανσίσκο ενώ είχε εγγραφεί ως διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Δεν της είχε απαγγελθεί καμία κατηγορία για οποιοδήποτε έγκλημα, αλλά η φοιτητική της βίζα ανακλήθηκε. Προσπάθειες που έκανε αργότερα για να πάρει νέα βίζα απορρίφθηκαν. Μήνυσε την αμερικανική κυβέρνηση το 2006, λέγοντας βασικά ότι αυτό που έκαναν οι ομοσπονδιακές αρχές ήταν παράνομο. Ακολούθησαν οκτώ χρόνια δικαστικού αγώνα.
Βρέθηκε σε ένα νομικό τέλμα όπου ήταν ένοχη μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ποτέ δεν της έδωσαν μια εξήγηση για τους λόγους που μπήκε σε αυτή τη λίστα. Αυτή την απάντηση ακόμα την περιμένει. Η κυβέρνηση θα μπορούσε τελικά να παραδεχθεί ότι ποτέ δεν αποτελούσε απειλή για την εθνική ασφάλεια. Τον Ιανουάριο, το δικαστήριο απεφάνθη ότι η αμερικανική κυβέρνηση παραβίασε το δικαίωμα της όπως προβλέπεται από την αρχή δίκαιης δίκης.
Στη διάρκεια εξέλιξης της υπόθεσης, υπήρξε μία ένδειξη για το τι ίσως είχε πείσει τις ΗΠΑ ότι η Ibrahim ήταν δυνητικά τρομοκράτης. Είναι μέλος μιας γυναικείας οικονομικής οργάνωσης που ονομάζεται Jamaah Islah Malaysia-υπάρχουν φήμες ότι το FBI μπέρδεψε αυτή την οργάνωση με την τρομοκρατική οργάνωση Jemaah Islamiyah.
Κάτι που προφανώς θα ήταν πραγματικά χαζό να συμβεί από μια υπηρεσία ερευνών.
Η συνήγορος της Ibrahim, η Elizabeth Pipkin, λέει ότι δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πως και πότε η πελάτισσά της άρχισε να ενδιαφέρει τις αρχές. «Απλώς εικάζουμε» είπε. «Το λυπηρό είναι ότι ακόμα και μετά από οκτώ χρόνια δικαστικού αγώνα, δεν ήμασταν σε θέση να φθάσουμε στην αλήθεια για το ποια ήταν η βασική πληροφορία που οδήγησε την πράκτορα του FBI στην πόρτα της και προκάλεσε όλο αυτό το πράγμα».
Αν και θα ήταν υπέροχος ένας τίτλος τύπου «Οι Ομοσπονδιακοί δεν το’χουν το ψάξιμο στο Google», η αλήθεια θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο απλή και γελοία. Σύμφωνα με ένα δικαστή, μια πράκτορας του FBI έκανε ένα βασικό γραφειοκρατικό λάθος, συμπληρώνοντας την φόρμα αντίθετα από τις οδηγίες, τσεκάροντας τις λίστες στις οποίες νόμιζε ότι δεν θα έπρεπε να βρίσκεται η Ibrahim. Αυτό η βλακεία μπορεί και να ευθύνεται για τη μετατροπή οκτώ χρόνων από τη ζωή της σε μια δικαστική κόλαση.
Τα πραγματικά κριτήρια για την είσοδο σε μια λίστα απαγόρευσης πτήσεων- εάν υπάρχουν-παραμένουν τυλιγμένα με τον μανδύα του απορρήτου. Στην μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 Αμερική φαίνεται ότι η κυβέρνηση βάζει στο στόχαστρο όλο και περισσότερο μουσουλμάνους οι οποίοι δεν έχουν σχέση με την τρομοκρατία, τοποθετώντας τους σε αυτές τις λίστες με την ελπίδα να δημιουργήσει πληροφοριοδότες, όπως υποστηρίζουν πολλαπλές μηνύσεις. (Περισσότερα για αυτό σε ένα λεπτό). Και από τη στιγμή που μπεις σε αυτές τις λίστες και τις βάσεις δεδομένων που αφορούν την τρομοκρατία, είναι δύσκολο να καθαρίσεις το όνομα σου, όπως έμαθε από πρώτο χέρι η Ibrahim.
Η Pipkin λέει ότι το μόνο ιστορικό προηγούμενο για ένα παρόμοιας ιδεολογίας πρόγραμμα υπήρχε την εποχή του Μακάρθι, δηλαδή τη δεκαετία του ’50, όταν η κυβέρνηση αρνήθηκε να εκδώσει διαβατήρια σε ανθρώπους οι οποίοι ήταν ύποπτοι ως κομμουνιστές. Φαίνεται ότι οι πράκτορες του 21ου αιώνα αντιγράφουν μια σελίδα από τη στρατηγική του J Edgard Hoover. Όταν η Κόκκινη Απειλή ήταν στη μόδα έφθασε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ μια υπόθεση που αμφισβητούσε αυτή την πολιτική. Το σκεπτικό του δικαστηρίου ανέφερε ότι εάν κάποιος στερείται το δικαίωμα του να ταξιδέψει, η κυβέρνηση πρέπει να πει το γιατί, κάτι που οι αρχές απέτυχαν να κάνουν στην υπόθεση της Ibrahim.
Ως επικεφαλής του FBI, ο J Edgar Hoover καταπάτησε βάναυσα τις ατομικές ελευθερίες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50, οπότε η κυβέρνηση προσπάθησε να εμποδίσει την έκδοση διαβατηρίων σε ύποπτους ως κομμουνιστές. (Photo via)
Με άλλα λόγια: η κυβέρνηση αποφασίζει ότι δεν της αρέσεις για κάποιο λόγο και σε τιμωρεί, αλλά αρνείται να πει τι ακριβώς έκανες για να προκαλέσεις αυτή την τιμωρία. Άτομα σαν την Ibrahim είναι παγιδευμένοι σε μια νομικά ουδέτερη ζώνη, σύμφωνα με την οποία δεν μπορούν να πετάξουν αλλά δεν τους έχει απαγγελθεί κατηγορία για κάποιο έγκλημα.
«Ο ισχυρισμός του εκτελεστικού προνομίου σε αυτή την υπόθεση ήταν ακραίος και η μυστικότητα που υιοθετήθηκε εδώ από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση με σεβασμό στην ενέργεια της, είναι πραγματικά δύσκολο να το χωνέψεις όταν πιστεύεις ότι αυτή θα έπρεπε να είναι μια δημοκρατική χώρα» είπε η Pipkin.
Η Ibrahim δεν είναι ο μόνος Μουσουλμάνος που έχει παγιδευτεί σε μια εξώδικη βαλτώδη κατάσταση.
Ο Gulet Mohamed, Αμερικανός πολίτης σομαλικής καταγωγής, επίσης αμφισβητεί την τοποθέτηση του σε λίστα απαγόρευσης πτήσεων. Ο Mohamed δεν έχει κατηγορηθεί για κάποιο έγκλημα, αλλά η τοποθέτηση του στη λίστα τον εγκλώβισε στο Κουβέιτ για ένα μήνα, από το Δεκέμβριο του 2010 μέχρι τον Ιανουάριο του 2011. Η τοποθέτηση του στη λίστα τον εμπόδισε να γυρίσει σπίτι του. Κατά τη διάρκεια του περιορισμού του, οι αμερικανικές αρχές τον ανέκριναν για τα ταξίδια του στη Σομαλία και την Υεμένη, αλλά ο Mohamed αρνήθηκε ότι είχε επαφές με παραστρατιωτικούς. Ο Mohamed, τότε ακόμα έφηβος, λέει ότι τον έδειραν και πως ομοσπονδιακοί πράκτορες του έκαναν πρόταση να γίνει πληροφοριοδότης, κάτι που απέρριψε. Τελικά, του επετράπη να επιστρέψει στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2011. Αυτόν τον Ιανουάριο, ομοσπονδιακός δικαστής αποφάσισε ότι είχε δικαίωμα να αμφισβητήσει δικαστικά την τοποθέτηση του στη λίστα.
Ο δικηγόρος του Gadeir Abbas, από το Συμβούλιο Αμερικανο-Ισλαμικών Σχέσεων, είπε ότι η πολιτική της παρακολούθησης μέσω τοποθέτησης σε λίστα παραβιάζει τα δικαιώματα για δίκαιη δίκη που κατοχυρώνονται από το αμερικανικό Σύνταγμα.
«Γνωρίζουμε πως ό,τι κι αν ήταν αυτό που τους προκάλεσε το ενδιαφέρον στον Gulet, δεν ήταν αρκετό για αυτούς για να απαγγείλουν κατηγορίες. Κι αν δεν μπορείς να δοκιμάσεις τους ισχυρισμούς σου μέσω της ποινικής διαδικασίας, τότε τι ακριβώς κάνεις;» ρώτησε.
Ο Abbas είπε ότι οι Ομοσπονδιακές αρχές έχουν διευρύνει σημαντικά τη χρήση αυτών των λιστών από τότε που ένας άνδρας αποφάσισε να χτυπήσει τα Χριστούγεννα του 2009, τοποθετώντας εκρηκτικά στα εσώρουχα του και επιβιβαζόμενος σε ένα αεροπλάνο με προορισμό το Ντητρόιτ. Οι Ομοσπονδιακοί, είπε, χρησιμοποιούν τώρα τις λίστες παρακολούθησης ως «σωφρονιστικό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον ατόμων τα οποία θέλουν να ανακρίνουν για να γίνουν πληροφοριοδότες».
Να το θέσουμε αλλιώς: Οι ομοσπονδιακές αρχές χρησιμοποιούν τις λίστες για να στοχεύσουν μουσουλμάνους με την ελπίδα ότι θα κατασκοπεύσουν τις ίδιες τις κοινότητες τους προς όφελος της αμερικανικής κυβέρνησης.
Η Hina Shamsi, διευθύντριας του ACLU (American Civil Liberties Union) National Security Project, στο μεταξύ, λέει ότι η βάση δεδομένων για την τρομοκρατία που διατηρούν οι ΗΠΑ είναι προβληματική. Χιλιάδες άνθρωποι, είπε, έχουν προστεθεί σε λίστα απαγόρευσης πτήσεων χωρίς καμία εξήγηση ως προς το γιατί και χωρίς καμία ευκαιρία να διορθώσουν «το λάθος ή το υπονοούμενο» που τους τοποθέτησε εκεί σε πρώτη φάση.
Ο Abe Mashal
Ο Abe Mashal ήταν μια τέτοια περίπτωση. Γιος μιας Ιταλο-Αμερικανίδας και ενός Παλαιστίνιου, παντρεμένος και πατέρας τεσσάρων παιδιών μεγάλωσε στο Ιλινόις. Είναι πρώην πεζοναύτης. Επίσης τυχαίνει να είναι και μουσουλμάνος. Πιστεύει ότι η συμβολή αυτών των τελευταίων δυο παραγόντων ίσως του προκάλεσε σημαντικό πρόβλημα.
Ο εκπαιδεύει σκυλιά για να ζήσει. Μερικές φορές η δουλειά του απαιτεί να πετάει σε όλη τη χώρα. Μια μέρα τον Απρίλιο του 2010, έφθασε στο Διεθνές Αεροδρόμιο Midway του Σικάγου προκειμένου να πετάξει για την πολιτεία της Ουάσινγκτον όπου εργαζόταν ως εκπαιδευτής σκύλων. Δεν του επιτράπηκε να επιβιβαστεί, όπως έμαθε, γιατί είχε μπει σε μια λίστα απαγόρευσης πτήσεων.
Τώρα συμμετέχει σε αγωγή της ACLU που αμφισβητεί τη νομιμότητα της λίστας απαγόρευσης πτήσεων. Και σε αυτή την ιστορία, ο πρωταγωνιστής δεν έχει αποσαφηνίσει τι ακριβώς τον έβαλε σε αυτή τη λίστα. Λέει ότι μπορεί να πετάξει τώρα. Προφανώς έβγαλαν το όνομα του από τη λίστα, αλλά ποτέ δεν του είπαν πότε, πώς και γιατί μπήκε. Ωστόσο για 3,5 χρόνια επηρεάστηκε η επιχειρηματική του δραστηριότητα. Όπως είπε περίπου το ένα τρίτο των πελατών του ζητούσε να πετάει.
Ο Mashal δεν έχει κατηγορηθεί για κάποιο έγκλημα. Πιστεύει ότι οι ομοσπονδιακές αρχές τον έβαλαν στο στόχαστρο επειδή είναι πρώην πεζοναύτης ο οποίος μόνος του ανέφερε στο στρατιωτικό φάκελό του ότι είναι μουσουλμάνος.
Οι αρχές, σκέφτηκε, ότι τον είδαν ως κάποιον που θα μπορούσε να εκπαιδευτεί για να γίνει σταθερός πληροφοριοδότης. Κατά τη διάρκεια των προσπαθειών του να βγει από τη λίστα, οι ομοσπονδιακές αρχές του πρότειναν μια συμφωνία: να γίνει πληροφοριοδότης, να κατασκοπεύει τους άλλους μουσουλμάνους και θα βγει από τη λίστα. Αρνήθηκε και απευθύνθηκε σε δικηγόρο. Υπάρχουν κι άλλοι μουσουλμάνοι πρώην στρατιωτικοί που συμμετέχουν στην αγωγή της ACLU, είπε.
«Πιστεύω ότι αισθάνονται πως είσαι πατριώτης και ότι έχεις συνηθίσει να παίρνεις εντολές. Θέλουν κάποιον με αυτό το βαθμό πειθαρχίας επίσης» μου είπε. «Αρχίζεις να βάζεις τα κομμάτια του παζλ στη σειρά και λες ‘Στοχεύουν σε στρατιωτικούς οι οποίοι λένε ότι είναι Μουσουλμάνοι’».
Και προσθέτει «Το FBI είναι πολύ καλό και εκπαιδευμένο στο να εκφοβίζει ανθρώπους και να τους κάνει να κάνουν ότι θέλει. Ήταν μια απογοητευτική εμπειρία. Με έκανε να αναρωτηθώ εάν έχουμε τα δικαιώματα που λένε ότι έχουμε». Όταν η κυβέρνηση μπορεί να σε βάλει σε μια λίστα ύποπτων για τρομοκρατία χωρίς να σου εξηγήσει γιατί, αυτή φαίνεται μια λογική απορία για να υπάρχει.
Το FBI και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας αρνήθηκε να σχολιάσουν παραπέμποντας σε άλλους υπηρεσίες. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο πριν από προκαθορισμένη ημερομηνία.
