Είναι ένα κρύο απόγευμα του Ιανουαρίου στην περιοχή Σιαλκότ του Παντζάμπ, περίπου 250 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του Πακιστάν, Ισλαμαμπάντ. Ο Zohaib Ali, 18 ετών, κάθεται στην ταράτσα του σπιτιού και συζητάει για την τραγωδία που τον στοιχειώνει.
Στον Δεκέμβρη του 2019, ο Ali έκανε ένα βίντεο για το TikTok με τους φίλους του Ammar Haider, 17 ετών, και τον Ali Raza, 18, σε ένα δωμάτιο που είχε νοικιάσει ο Ammar. Οι τρεις τους βιντεοσκοπούσαν τους εαυτούς τους να χορεύουν ένα τραγούδι. Εμπνευσμένοι από ανθρώπους που επιδεικνύουν όπλα σε βίντεο, κρατούν κι αυτοί όπλο.
Videos by VICE
Ο Ali θυμάται ότι Ammar τράβηξε κατά λάθος τη σκανδάλη και σκοτώθηκε. Λίγο πριν, ο Ammar το είχε δοκιμάσει στοχεύοντας στον Ali και τον Raza, αλλά το όπλο δεν έριξε. Ίσως υπέθεσε ότι δεν ήταν γεμάτο.
«Μετά από αυτό σταμάτησα να χρησιμοποιώ το TikTok», είπε στο VICE World News ο Ali, εργάτης σε εργοστάσιο αθλητικών ειδών στο Σιαλκότ. «Τα γεγονότα εκείνης της μέρας έχουν χαραχτεί βαθιά στο μυαλό μου».
Όλο και περισσότεροι χρήστες του TikTok στο Πακιστάν κάνουν βίντεο στα όρια της ψυχαγωγίας και της νομιμότητας. Έχουν οδηγήσει σε συλλήψεις, προειδοποιήσεις από τις Αρχές, ακόμη και θανάτους. Τους τελευταίους έξι μήνες, τουλάχιστον 35 άτομα έχουν συλληφθεί για βίντεο στο TikTok, σύμφωνα με ρεπορτάζ.
Η δημόσια επίδειξη όπλων επιφέρει ποινή φυλάκισης μέχρι και επτά ετών σε φυλακή του Πακιστάν. Τέτοιου είδους περιεχόμενο επίσης παραβιάζει τους όρους χρήσης του TikTok.
O Ali είπε ότι μόλις ο Ammar πυροβολήθηκε, έτρεξε στο σπίτι του τελευταίου και ενημέρωσε τον μεγάλο αδελφό του, Murtaza.
«Κατηγόρησε εμένα για τον θάνατο του αδελφού του. Μου έλεγε ότι θα βάλει να με συλλάβουν», θυμάται ο Ali.
Τρομαγμένος και χαμένος, ο Ali είπε ότι πήγε στην Αστυνομία το ίδιο βράδυ και είπε τι είχε γίνει. Πέρασε δύο μήνες σε κέντρο κράτησης ανηλίκων και αποφυλακίστηκε με εγγύηση, τον Μάρτιο του 2020.
Ο φίλος του, ο Raza, είναι στη φυλακή από τον περσινό Ιανουάριο, κατηγορούμενος για φόνο.
Πέρσι τον Οκτώβρη, οι Αρχές του Πακιστάν απαγόρευσαν την εφαρμογή με τα σύντομα βίντεο, επικαλούμενες «ανήθικα» και «άσεμνα» βίντεο. Η απαγόρευση άρθηκε μετά από δέκα μέρες.
«Πρέπει να απαγορευτεί μόνιμα. Υπάρχουν άλλοι τρόποι ψυχαγωγίας για τους νέους. Δεν μπορώ να ξεχάσω ότι έβαψα τα χέρια μου με αίμα», είπε ο Ali.
Η γειτονική Ινδία απαγόρευσε το TikTok, μαζί με άλλες 59 κινεζικές εφαρμογές κινητού πέρσι τον Ιούνιο και πρόσφατα διατήρησε την απαγόρευση.
Το TikTok είναι πολύ δημοφιλές στο Πακιστάν. Με 39 εκατομμύρια χρήστες, ήταν η δεύτερη πιο «κατεβασμένη» εφαρμογή στη χώρα το 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία του Sensor Tower.
Στις αρχές του μήνα, ένα βίντεο που έφτιαξε ένας 32χρονος ύποπτος για φόνο, ονόματι Babar Ali στη φυλακή Multan, έγινε viral. Στο βίντεο τραγουδάει τραγούδια Punjabi με χειροπέδες και δεσμά. «Το βίντεο το έκαναν φίλοι μου, που είχαν έρθει να με δουν και έπειτα το ανέβασαν», είπε στο VICE World News σε συνέντευξη από τη φυλακή.
Πέρσι τον Ιούλιο, η αστυνομία του Πάντζαμπ έδιωξε την αστυφύλακα Wafa Tauqeer που έφτιαχνε βίντεο στο TikTok με τραγούδια από ινδικές και πακιστανικές ταινίες.
Σε ένα βιντεομήνυμα δήλωσε ότι ήταν λάθος της που τα έκανε με αστυνομική στολή, αλλά ότι η απόλυσή της ήταν άδικη.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι δημιουργοί της εφαρμογής δεν φροντίζουν αρκετά για τον έλεγχο αυτών των παραβιάσεων.
«Δεδομένου ότι το TikTοk είναι μια εφαρμογή που χρησιμοποιούν οι πιο νέοι, είναι πολύ σημαντικό να έχουμε σαφή και προσβάσιμα μηνύματα για την ασφάλεια. Καινοτόμους τρόπους μέσα από σύντομα, πληροφοριακά βίντεο κι όχι απλώς να τα περιλαμβάνουμε στους όρους χρήσης», είπε στο VICE World News ο Nighat Dad, ακτιβιστής ψηφιακών δικαιωμάτων από το Ισλαμαμπάντ.
Ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Osama Malik πιστεύει ότι η εφαρμογή αργεί πολύ να αντιδράσει σε τέτοιο περιεχόμενο. «Οι χρήστες συνελήφθησαν για την παραβίαση αλλά τα βίντεο παρέμειναν διαθέσιμα στην εφαρμογή».
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας
Περισσότερα από το VICE
Gen Z: Η Εκλογική Δύναμη που Μπορεί να Αλλάξει την Πολιτική Σκηνή της Χώρας
Τελικά, τι Συμβαίνει με τη Φύλαξη στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης;
O Solmeister Αναλύει τις Κινηματογραφικές Αναφορές των Clip του Νέου Δίσκου του
