Το VICE, με τη νέα του στήλη ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΜΟΝΟ, απευθύνεται σε expert απ’ όλους τους τομείς και ρωτάει όσα πάντα ήθελες να μάθεις – κι άλλα τόσα που δεν είχες σκεφτεί ποτέ να ρωτήσεις. Το ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΜΟΝΟ έρχεται για να απαντήσει σε ερωτήματα, να καταρρίψει μύθους και σε βάλει σε σκέψεις που ενδεχομένως ποτέ δεν είχες.
Αυτήν τη φορά θα μιλήσουμε για το άγχος, το στρες και την αλήθεια που κρύβεται, σε αυτό που έχουμε πει όλοι σε στιγμές ακραίας ψυχικής αναστάτωσης: Έχω τόσο άγχος που νομίζω ότι θα πεθάνω.
Videos by VICE
Απευθυνθήκαμε λοιπόν στον Ομότιμο Καθηγητή και μέχρι πρότινος Διευθυντή της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, Γεώργιο Χρούσο, έναν από τους 200 κορυφαίους κλινικούς ερευνητές στον κόσμο, για να μας απαντήσει αν το άγχος, στην κυριολεξία, σκοτώνει.
Η απάντηση δυστυχώς είναι καταφατική και έχει δύο μέρη, ένα χρόνιο και ένα άμεσο. Το πρώτο είναι πολύ συχνό και αφορά το χρόνιο στρες που υφιστάμεθα καθημερινά στη σύγχρονη ζωή, και την παθολογική απόκριση σε αυτό, που είναι το συνεχές, δυσφορικό άγχος.
Όταν το στρες της ζωής ξεπερνάει τα όριά μας, δηλαδή την ικανότητά μας να το αντιμετωπίζουμε με σωστή διαχείριση και ψυχική ηρεμία, σιγά-σιγά αλλά σταθερά, μέσα στο πέρασμα του χρόνου, φθείρει και την ψυχική και τη σωματική μας υγεία, και μας κάνει ευάλωτους στη νόσο και στον θάνατο.
Το δεύτερο, που είναι πολύ πιο σπάνιο και μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο ένα νέο άτομο ξαφνικά και απρόσμενα, είναι αυτό στο οποίο αναφερόμαστε με τον όρο «αιφνίδιος θάνατος».
Το χρόνιο άγχος, προϊόν παρατεταμένου μη καλά ελεγχόμενου στρες, μέσω των ορμονών του στρες και της φλεγμονής, οδηγεί στα λεγόμενα χρόνια μη-μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως είναι η κατάθλιψη, η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο, η αντίσταση στην ινσουλίνη, η υπερχοληστερολαιμία, η υπέρταση, τα ψυχοσωματικά νοσήματα, η οστεοπενία, η οστεοπόρωση, και ο καρκίνος, ενώ μας κάνει πιο ευάλωτους στις λοιμώξεις, όπως η COVID-19, κάτι που θλιβερά διαπιστώσαμε τα τελευταία τρία χρόνια.
Η λύση είναι η διαχείριση του στρες, ο υγιεινός τρόπος ζωής, όπως η μεσογειακή διατροφή, η μέτρια άσκηση, ο καλός ύπνος και η κανονικότητα του ύπνου και των γευμάτων, και φυσικά ή «άσκηση» των πανανθρώπινων αρετών στη κοινωνική μας ζωή.
«Το σύνδρομο της σπασμένης καρδιάς»
Το οξύ στρες μπορεί πολύ σπάνια να οδηγήσει σε ξαφνικό θάνατο. Οι, συνήθως, νέοι και φαινομενικά υγιείς άνθρωποι που το παθαίνουν, πάσχουν από ένα σύνδρομο οξείας καρδιακής ανεπάρκειας, που έχει περίπου 50% θνησιμότητα.
Το σύνδρομο αυτό έχει αποκληθεί «σύνδρομο της σπασμένης καρδιάς» (broken heart syndrome) ή σύνδρομο Takotsubo (που στα ιαπωνικά σημαίνει «χταπόδι στο μπουκάλι» λόγω στου σχήματος της καρδιάς στην ακτινογραφία). Τα λιγοστά άτομα που το παθαίνουν είναι γενικά αγχώδη, που όμως έχουν και μεταλλάξεις σε γονίδια που οδηγούν στην παύση της λειτουργίας της καρδιάς, όταν οι ορμόνες του στρες είναι πολύ αυξημένες.
Μετά τη διάγνωση του συνδρόμου, η λύση για τους επιβιώσαντες είναι η χρήση φαρμάκων που μπλοκάρουν την κατηγορία ορμονών του στρες που διεγείρουν την καρδιά, οι λεγόμενοι beta-blockers. Στο μέλλον, θα μπορούμε να ταυτοποιούμε γενετικά τους ανθρώπους με ευαλωτότητα σε αυτό το σπάνιο, αλλά τραγικό σύνδρομο, έτσι ώστε να παίρνουν προληπτική αγωγή και να απέχουν από πολύ στρεσογόνα αθλήματα.
Συνεπώς, η απάντηση στο αν το άγχος σκοτώνει, είναι ναι. Και το ηθικό δίδαγμα είναι ότι είναι στο χέρι μας να το ελέγξουμε με το τρόπο που ζούμε και συμπεριφερόμαστε. Ζούμε στη χώρα του Ιπποκράτη, του Αριστοτέλη, και των Στωικών και των Επικουρείων φιλοσόφων. Η σοφία τους ήταν πολύ μπροστά. Ας τους θυμηθούμε.
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
Εντυπωσιακές Φωτογραφίες της Ελλάδας από Ψηλά
No Fomo Friends: Οι Φίλοι που Βλέπουμε Μία Φορά τον Χρόνο
Οι Σκιαδαρέσες Γουστάρουν το Fun που Πονάει Λίγο στη Ζωή και στη Μουσική
