O Sean Penn στον ρόλο του Spicoli στην ταινία «Fast Times at Ridgemont High»
To άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE US.
«Δεν έχω πλέον την παραμικρή αμφιβολία πως η μαριχουάνα μπορεί να λειτουργήσει ως πνευματικό διεγερτικό», έγραφε ο καθηγητής του Harvard Lester Grinspoon το 1994. «Μπορεί να βοηθήσει τον χρήστη να ξεπεράσει εννοιολογικά όρια, να βοηθήσει τη ροή στη σύνδεση ιδεών και να ενισχύσει τη διορατικότητα και τη δημιουργικότητα». Αυτές οι προτάσεις είναι μέρος της εισαγωγής του σε μια έκδοση του Marihuana Reconsidered, του πρωτοποριακού βιβλίου του που κυκλοφόρησε το 1971 και σκοπό είχε να τοποθετηθεί απέναντι στη δημόσια κατακραυγή σχετικά με τη χρήση μαριχουάνας.
Videos by VICE
Η αρχική έκδοση του βιβλίου περιείχε και μια έκθεση από κάποιον που υπέγραφε ως Mr X και ο οποίος σημείωσε πως «ακούγοντάς» την στο ντους είχε βοηθηθεί ιδιαιτέρως να καταλάβει πώς λειτουργούσε ο ρατσισμός, μια συνειδητοποίηση που τον βοήθησε να γράψει 11 δοκίμια σε μία ώρα. Η δήλωσή του ακουγόταν τρελή, μέχρι που αποκαλύφθηκε πως ο Mr X ήταν ο Carl Sagan.
Μπήκαμε με την Κάμερα του VICE στον Καταυλισμό Προσφύγων στα Διαβατά. Δείτε το Βίντεο:
Σου άρεσε; Δες και το Βίντεο για Το Κίνημα των Λευκών Υποστηρικτών του Ντόναλντ Τραμπ
O Sagan είναι ένα λαμπρό παράδειγμα ενός «μπαφάκια» που κατόρθωσε φοβερά πράγματα ενώ ήταν «ακουσμένος». Και δεν είναι ο μόνος. Ο Steve Jobs έκανε χρήση μαριχουάνας για να βοηθήσει τη δημιουργικότητά του τη δεκαετία του ’70, ενώ το χόρτο ήταν ένα από τα πολλά χημικά «βοηθήματα» που βοηθούσαν τον Hunter S. Thompson να κινεί τις εγκεφαλικές του μηχανές. Ο Francis Crick ήταν ένας από τους επιστήμονες που ανακάλυψαν το DNA, καθώς και ένθερμος υποστηρικτής της μαριχουάνας, καθώς ήταν και ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Society of Mental Awareness (SOMA), μιας εκ των πρώτων οργανώσεων που τάχθηκαν υπέρ της νομιμοποίησης της ουσίας. Ο διάσημος νευρολόγος Oliver Sacks είχε γράψει πως το χόρτο τού επέτρεψε να τα βρει με τον αθεϊσμό του. Ο συγγραφέας Lee Childs –δημιουργός των μυθιστορημάτων με ήρωα τον Jack Reacher που τόσο αρέσουν στο κοινό του συντηρητικού Fox News– παραδέχτηκε πρόσφατα πως κάπνιζε κάθε βράδυ επί 44 χρόνια και πως γράφει ενώ την έχει «ακούσει». Γιατί λοιπόν υπάρχει τόσος κόσμος που πιστεύει ότι οι μπαφάκηδες είναι τεμπέληδες;
Υπήρχε μια εποχή κατά την οποία η μαριχουάνα ήταν αποδεκτή ανάμεσα σε διανοούμενους και δημιουργικούς τύπους ως «λιπαντικό» για τον εγκέφαλο. Κάτω από την επήρεια του χασίς, «άνθρωποι παντελώς ανίκανοι να παίξουν παιχνίδια λέξεων, δημιουργούσαν ατελείωτες λεκτικές αλυσίδες», έγραφε ο γνωστός ποιητής και γενικότερα γαμάτος τυπος Charles Baudelaire το 1860, ενώ πρόσθετε πως «κάθε δύσκολη ερώτηση γίνεται ξεκάθαρη και διάφανη. Κάθε διαφορά λύνεται. Ο άνθρωπος ξεπέρασε τους θεούς».
Ο Baudelaire βέβαια βρισκόταν τόσο γεωγραφικά όσο και χρονικά μακριά από την κυριαρχία της «ηθικής πλειοψηφίας» των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία δημιούργησε το περιβάλλον τρόμου γύρω από τη μαριχουάνα στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Όπως έγραψε ο Grinspoon: «Υπάρχει κάτι περίεργο με τα παράνομα ναρκωτικά: δεν κάνουν πάντα τον χρήστη να φέρεται παράλογα, αλλά το καταφέρνουν σίγουρα με τους μη χρήστες».
Και πάνω στο σημείο που η μαριχουάνα είχε καλλιεργήσει τη φήμη της αγαπημένης ουσίας του αντικομφορμισμού, η κυβέρνηση μπήκε στον χορό και επέβαλε αυτό που ο Allen St. Pierre περιέγραψε ως «η ιδέα πως η χρήση της μαριχουάνας οδηγεί στην απώλεια παραγωγικότητας, στη δημιουργία νωθρότητας, καθώς και στην έλλειψη συγκέντρωσης». Ο St. Pierre είναι ο γενικός διευθυντής του National Organization for the Reform Marijuana Laws (NORML) και σημειώνει πως τα συγκεκριμένα στερεότυπα υπάρχουν από την εποχή της διακυβέρνησης Nixon, ο οποίος τα χρησιμοποίησε για να απονομιμοποιήσει τους ακτιβιστές ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Ο Nixon και οι συνεργάτες του δούλεψαν ώστε να εξασφαλίσουν, όπως εξηγεί ο St. Pierre, «πως, ανεξάρτητα από τις πολιτικές σου πεποιθήσεις, αν διαμαρτυρόσουν κατά του πολέμου του Βιετνάμ ήσουν ένας άεργος, χασικλής χίπης». Ομιλητικότατος και πρόσχαρος, ο St. Pierre λειτουργεί ως πολιορκητικός κριός απέναντι στις λανθασμένες απόψεις που υπάρχουν γύρω από το χόρτο: μιλάει με ενθουσιώδη πολυμάθεια σχετικά με τη μαριχουάνα και υπολογίζει πως έχει δώσει «χιλιάδες» συνεντεύξεις με θέμα την ουσία από την ώρα που έγινε μέλος της NORML το 1991.
Όπως έχουν περάσει τα χρόνια, ο μύθος του τεμπέλη μπαφάκια έχει ενισχυθεί λόγω της δουλειάς της Partnership fora Drug Free America (PDFA), της οργάνωσης δηλαδή που δημιούργησε τις διαβόητες διαφημίσεις «This Is Your Brain on Drugs». H οργάνωση, που συστάθηκε το 1985, συνέλεξε τα καλύτερα μυαλά της διαφημιστικής βιομηχανίας με σκοπό να δημιουργήσει διαφημιστικά σποτ που θα έπειθαν τον κόσμο να γυρίσει την πλάτη στα ναρκωτικά. Η PDFA δεν αποκάλεσε απλώς τα ναρκωτικά «ξενέρωτα», αλλά τα χαρακτήρισε και άκρως επικίνδυνα και, όπως ακριβώς και η καμπάνια «Just Say No» της Nancy Reagan, δεν έκανε καμία προσπάθεια να διαχωρίσει το χόρτο από πιο σκληρές ουσίες όπως η κοκαΐνη και η ηρωίνη.
Μια από τις διαφημίσεις της PDFA απεικόνιζε ένα παιδί να καπνίζει χόρτο μια φορά και μετά να μεταμορφώνεται σε μαριονέτα, ενώ μια άλλη έδειχνε ένα μαστουρωμένο παιδί, τον Tommy, να καπνίζει ένα τσιγαριλίκι και να δέχεται τις κοροϊδίες των συμμαθητών του επειδή είναι παραληρηματικός μαστούρης. Άλλη μία παρουσίαζε μια υποτιθέμενη συνέντευξη με έναν «καμένο», ο οποίος μέσω του χόρτου είχε καταλήξει στην πρέζα σε ηλικία 14 ετών. Τρομακτικές εικόνες, ασφαλώς, μέχρι όμως το 1997, που αποκαλύφθηκε πως οι χρηματοδότες της καμπάνιας ήταν οι βιομηχανίες καπνού, αλκοόλ και φαρμάκων, μια εξέλιξη που ο St. Pierre χαρακτήρισε δικαίως ως «βγαλμένη από το μυαλό του Orwell».
Αν και η PDFA ορκίστηκε το 1997 να μην ξαναπάρει χρήματα από τις βιομηχανίες καπνού και αλκοόλ, συνεχίζει να δέχεται οικονομική υποστήριξη από τη φαρμακευτική βιομηχανία. Πριν από δύο χρόνια, το περιοδικό Nation έγραψε για το πώς η Purdue Pharma –που φτιάχνει το OxyContin– ήταν μια από τους βασικούς χρηματοδότες στην καμπάνια ενάντια στη νομιμοποίηση της μαριχουάνας. Ο St. Pierre, όμως, μου λέει πως αναμένει τη μείωση των κλασικών στερεοτύπων που περιγράφουν τους χρήστες μαριχουάνας όσο η ουσία αποποινικοποιείται σε μεγαλύτερη κλίμακα: «Όταν κάποιος μπαίνει πλέον σε κέντρα παροχής μαριχουάνας, μπορεί να δει πως κάποιες ποικιλίες έχουν καλύτερο σχεδιασμό από αυτές οποιουδήποτε Starbucks». Όσο θα αυξάνεται ο κόσμος που εξοικειώνεται με την ουσία και καταλαβαίνει πως η χρήση της δεν σε κάνει μαριονέτα τόσο περισσότερο θα καταρρέουν οι λανθασμένες απόψεις γύρω από αυτήν.
Εν τω μεταξύ, υπάρχουν αναρίθμητοι καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν τη μαριχουάνα για να ενισχύσουν τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητά τους. Ο DJ Quik τελείωσε τη μείξη του κλασικού άλμπουμ του Tupac All Eyez on Me μέσα σε 48 ώρες, καπνίζοντας τσιγάρα και τσιγαριλίκια. Όπως τονίζει ο St. Pierre: «Ακούστε τους Beatles στα πρώτα πέντε χρόνια της πορείας τους και μετά ακούστε το Sgt. Pepper. Δεν ήταν ότι πήγαν από τα 22 στα 26. Ήταν ότι πήραν μαριχουάνα».
Επιπλέον, και η ίδια η επιστήμη –μέχρι ενός σημείου– υποστηρίζει την ιδέα πως το χόρτο μπορεί να δώσει κίνητρο αντί να ρίξει. Μια μελέτη του 2011 ανέδειξε πως οι αλκοολικοί που αντικατέστησαν το αλκοόλ με το χόρτο, σε πολλές περιπτώσεις παρουσίαζαν αυξημένη δημιουργικότητα, ενώ μια ακαδημαϊκή μελέτη του 2014 διατύπωσε τη θέση πως η μαριχουάνα θα μπορούσε να ενισχύει τη δημιουργικότητα σε άτομα με έλλειμμα σε αυτό τον τομέα.
«Δεν θεωρώ ότι η μαριχουάνα αποτελεί κάποιο κλειδί που ξεκλειδώνει κάτι», ξεκαθαρίζει ο St. Pierre. «Η μαριχουάνα, όμως, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να περάσουν την ημέρα τους και να βιώσουν μια σειρά από καθαρές σκέψεις. Ο κόσμος που χρησιμοποιεί την ουσία καθαρίζει το κεφάλι του από τα παράσιτα και ζει μια πιο λειτουργική ζωή. Αν αυτό δεν είναι δημιουργικότητα, τότε τι είναι;».
Περισσότερα από το VICE
Εκείνο το «S» που Ζωγράφιζαν Όλοι στο Σχολείο
Ένας 14χρονος που Μεγάλωσε στη Φυλακή
Όταν το Λιπαντικό Χόρτου Χρησιμοποιείται για να Χαλαρώσει τα Πράγματα στο Γκέι Σεξ
