Σίγουρα, ένα κόμικς με τίτλο Μαλάκα, Λεσβίες! (OMG Lesbians!, στα αγγλικά) μόνο απαρατήρητο δεν περνάει. Ένας από τους πιο άμεσους, in-your-face τίτλους που κυκλοφορούν, ο οποίος, όπως θα διαβάσετε παρακάτω, προέκυψε μάλλον από μια καραμπόλα. Ο αληθινός θησαυρός, όμως, αποκαλύπτεται αφού ανοίξεις τις σελίδες του και ξεκινήσεις να το διαβάζεις. Στερεότυπα γκρεμίζονται, γκέι φιλίες και σχέσεις δημιουργούνται και χαλάνε, γονείς και προβλήματα, γάτες, πίτσα και σουβλάκια, η Αθήνα και τα αστικά της λεωφορεία – το υπέροχο σχέδιο και σενάριο της 27χρονης comics artist Σμαρ τα φέρνει όλα στα ίσα τους, με πολύ φρέσκια ματιά, χιούμορ και ρεαλισμό. Από τις αυτοεκδόσεις που δημιουργούνται με αίμα, δάκρια και ιδρώτα και αξίζουν μια παραπάνω ματιά από ένα απλό ξεφύλλισμα. Αν πετύχετε τη Σμαρ και τις εκδόσεις της σε κάποιον πάγκο στα επόμενα φεστιβάλ με κόμικς, μη διστάσετε να γνωριστείτε μαζί τους καλύτερα.
VICE: Mε τι ασχολείσαι αυτό το διάστημα; Θα δούμε κάποιο νέο Μαλάκα, Λεσβίες! σύντομα;
Σμαρ: Τους τελευταίους μήνες έχω εστιάσει περισσότερο στο Home Queer Home. Είναι το webcomic που ανεβάζω σελίδα-σελίδα κάθε Τετάρτη. Πρόκειται για ιστορίες καθημερινότητας τριών μη στρέιτ φίλων που μένουν στην Αθήνα, τρώνε σουβλάκια και παρακολουθούν το αγαπημένο τους ριάλιτι, «So You Think You Can Adult». Ελπίζω ότι θα έχω έτοιμο το ’Home Queer Home’ τυπωμένο τον Απρίλη, και στα ελληνικά.
Videos by VICE
Ο τίτλος είναι βγαλμένος απ’ τη ζωή, Είναι η ατάκα που είχε πει ένα πολύ ενθουσιασμένο έφηβο αγοράκι, όταν είχε δει εμένα και την τότε σχέση μου να φιλιόμαστε.
Πώς προέκυψε ο τίτλος;
Είναι βγαλμένος απ’ τη ζωή. Είναι η ατάκα που είχε πει ένα πολύ ενθουσιασμένο έφηβο αγοράκι, όταν είχε δει εμένα και την τότε σχέση μου να φιλιόμαστε. Ήταν σαν να έβλεπε εξωγήινους, που μέχρι τότε έβλεπε μόνο σε ταινίες. Χωρίς καμία αίσθηση ντροπής, συνέχισε να φωνάζει «Μαλάκα, λεσβίες» και «Στα γενέθλιά μου» και μας πλησίασε, για να ζητήσει να φιληθούμε ξανά, για τα γενέθλιά του. Ήταν για πολύ καιρό η αγαπημένη μου ιστορία να λέω, σε ό,τι αφορά ομοφοβικά περιστατικά, επειδή είναι μια τέλεια εικονογράφηση της κατάστασης. Οπότε, όταν έψαχνα ιδέες για κόμικς, μου ταίριαξε πολύ καλά. Είναι πολύ αναγνωρίσιμη ατάκα, δυστυχώς, αλλά βγάζει και γέλιο.
Γενικά, με τι θέματα καταπιάνεσαι στα κόμικς σου και ποιοι τα διαβάζουν;
Αν και δεν είναι απαραίτητο ένα κόμικς να είναι χιουμοριστικό, κυρίως μου αρέσει να βρίσκω κάτι αστείο σε αυτά που κάνω. Πιάνω θέματα που με προβληματίζουν, μου κάνουν εντύπωση ή με απελπίζουν και προσπαθώ να βρω έναν τρόπο να βγάλω γέλιο απ’ αυτό. Προφανώς, έχω πιάσει κυρίως θέματα διακρίσεων και του γενικότερου παραλογισμού που συμβαίνει, όταν είσαι διαφορετική. Αλλά γενικά, με ενδιαφέρουν και πιο «βαρετά», καθημερινά πράγματα, άγχη, σχέσεις.
Όσο για τα άτομα που διαβάζουν τα κόμικς μου, έχοντας βρεθεί πίσω από τραπέζι σε φεστιβάλ, μπορώ να πω ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένος τύπος αναγνώστη. Υπάρχει ιδιαίτερη χαρά από άτομα που ταυτίζονται έστω αρχικά με έναν τίτλο, αφού μπορεί να πετύχουν κάτι που τους είναι πολύ γνωστό και μπορεί να μην περίμεναν να το δουν μπροστά τους στα ελληνικά. Αλλά γενικά, θα πλησιάσουν τον πάγκο κάθε είδους άτομα.
Ποια ελληνικά κόμικς και περιοδικά διάβαζες μικρή και πώς εξελίχθηκε αυτό αργότερα;
Μικρή διάβαζα πιο πολύ περιοδικά, από Μίνι Μάους και όλα τα σχετικά της Disney, μέχρι Γκάρφιλντ και Τα Σαΐνια. Οπότε, μάλλον όχι τόσο ελληνικά, περισσότερο μεταφρασμένα. Η Ναταλία, η Φευγάτη ήταν από τα αγαπημένα μου. Αργότερα, ξεκίνησα να διαβάζω πολύ Αρκά και μετά ανακάλυψα το περιοδικό 9. Πλέον, για το τι κυκλοφορεί θα ενημερωθώ από τα διάφορα φεστιβάλ που γίνονται την άνοιξη και από τα προφίλ των καλλιτεχνών που παρακολουθώ.
Δεν χρειάζεται ό,τι σκιτσάρω να έχει λεσβίες. Από την άλλη, γιατί να μην έχει;
Αν μας κάνεις μια εισαγωγή στον κόσμο των queer κόμικς, ποιους καλλιτέχνες πρέπει να προσέξουμε και ποιοι τίτλοι δεν πρέπει να λείπουν από κάθε συλλογή;
Καταρχάς, δυσκολεύομαι να ορίσω το queer κόμικς. Ίσως είναι κόμικς που οι ιστορίες τους έχουν ξεκάθαρα να κάνουν με την ταυτότητα φύλου/τον σεξουαλικό προσανατολισμό, ίσως απλώς έχουν βασικούς χαρακτήρες που δεν είναι απαραίτητα cis/στρέιτ και κάνουν άλλα πράγματα. Κάποιες ιστορίες είναι δύσκολο να τις χαρακτηρίσεις ή όχι έτσι.
Τώρα, για τίτλους που δεν πρέπει να λείπουν δεν μπορώ να μιλήσω, αφού ο καθένας κάνει ό,τι θέλει στη βιβλιοθήκη του. Μπορώ, όμως, να προτείνω να ψάξετε τη Rosalarian και την Erika Moen, να διαβάσετε το The Less Than Epic Adventures of TJ & Amal και για απλά στριπάκια που εξηγούν ωραία κάποια τρανς θέματα, να ψάξετε το Assigned Male. Υπάρχει πολύ υλικό ελεύθερα προσβάσιμο, με πολύ ωραίες ιστορίες και σκίτσα, αφού δουλεύει πολύ τα τελευταία χρόνια το μοντέλο των webcomics.
Υπάρχει queer κόμικς κίνηση στην Ελλάδα ή κάποια ανάλογη κίνηση στη λογοτεχνία; Θα μιλήσω περισσότερο για κόμικς, αφού βλέπω τι γίνεται στα φεστιβάλ. Σίγουρα υπάρχει το ενδιαφέρον από τον κόσμο. Υπάρχει μια τάση για αυτοέκδοση, που μάλλον δίνει μεγαλύτερη ελευθερία σε δημιουργούς. Εκεί βλέπουμε, σε σχέση με εκδόσεις, ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη εκπροσώπηση και γυναικών δημιουργών και queer χαρακτήρων.
Θα σχεδίαζες non queer κόμικς;
Πάλι, δεν ξέρω τι σημαίνει non queer κόμικς. Είναι κάτι που τυχαίνει να μην έχει queer χαρακτήρες; Ναι, φυσικά, το έχω κάνει. Δεν χρειάζεται ό,τι σκιτσάρω να έχει λεσβίες. Από την άλλη, γιατί να μην έχει; Μου αρέσει ο ρεαλισμός και ο κόσμος έχει και queer χαρακτήρες. Ακόμη και αν σε όλα τα κόμικς που θα κάνω οι κεντρικοί χαρακτήρες είναι queer, δεν θα ισορροπήσει το πόσες ιστορίες με στρέιτ χαρακτήρες έχω καταναλώσει στη ζωή μου. Δεν μπορώ να το δω ως προκατάληψη δική μου, όσο δεν ρωτάμε κανέναν στρέιτ άνδρα δημιουργό γιατί κάνει συνέχεια ιστορίες μόνο με στρέιτ άνδρες πρωταγωνιστές.
Τι θα ήθελες πολύ να γίνει στην Ελλάδα, αλλά ακόμη έχουμε δρόμο για αυτό;
Πολλά πράγματα, αλλά μιας και μιλάμε για κόμικς, θα ήθελα πολύ να μην είναι τόσο δύσκολο να ζήσεις ως ελεύθερη επαγγελματίας και να εκδόσεις ένα βιβλίο που θα έχεις ελπίδες ότι θα σε ανταμείψει για τη δουλειά που έκανες.
Κλικάροντας εδώ και εδώ μπορείτε να βρείτε περισσότερα κόμικς και artwork από τη Σμαρ(άγδα).
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίοNewsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ένα Διαφορετικό Μεσημέρι στις Γυναικείες Φυλακές της Θήβας με τη Μυρτώ Αλικάκη
Φωτογραφίες Cool Ανθρώπων από το Συνέδριο Τατουάζ του Μιλάνου
Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε Έναν Ιδιοκτήτη Βιντεοκλάμπ