Το YouTube είναι μια πλατφόρμα που έχει καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να αντικαταστήσει την τηλεόραση. Δημιουργοί περιεχομένου και new age διασκεδαστές, όπως οι Smosh Brothers και ο Shane Dawson, πρωτοστάτησαν σε αυτήν την επαναστατική μορφή διασκέδασης και έκφρασης, δίνοντας το έναυσμα για την αλλαγή, από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Μπορεί όλα να ξεκίνησαν αθώα και με χαμηλή ποιότητα εικόνας, ήχου και υλικού, όμως σήμερα, κάτι παραπάνω από μια δεκαετία μετά, βλέπουμε τους προαναφερθέντες να έχουν εξελιχθεί σε εκατομμυριούχους που δημιουργούν ποιοτικό υλικό, αλλά και χιλιάδες ακόμη νέους που προσπαθούν να βγάλουν τα προς το ζην -και κάτι παραπάνω- ανεβάζοντας στο Διαδίκτυο επαγγελματικές δουλειές που θα ζήλευαν μέχρι και τηλεοπτικές παραγωγές. Πλέον, μιλάμε για έναν νέο επιχειρηματικό τομέα της διασκέδασης, που κινείται σε ένα δικό του περιβάλλον, μένοντας συνήθως μακριά από τα λημέρια της τηλεόρασης.
Το ίδιο θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι συμβαίνει και στη χώρα μας, αφού, πλέον, τους νέους σούπερ σταρ που αγαπούν τα πιτσιρίκια μπορεί να μην τους ξέρει η μαμά σου, καθώς δεν τους βλέπει στην τηλεόραση, όμως κινούνται εδώ και χρόνια σε διαδικτυακά τοπία και δημιουργούν ένα άκρως επαγγελματικό πακέτο, που σιγά-σιγά δείχνουν να προτιμούν όλο και περισσότεροι χορηγοί. Μιλάμε για άτομα που έχουν μάθει να κάνουν τα πάντα μόνοι τους. Μάλιστα, δεν μένουν σε μία πλατφόρμα παραγωγής, αλλά εξαπλώνονται κι αλλού. Το εγχώριο YouTube, λοιπόν, δηλώνει παρών, είναι δυνατό και έχει πλέον φτάσει σε ένα σημείο που είναι σχεδόν αδύνατο να το αγνοήσεις.
Videos by VICE
Παρότι οι προαναφερθέντες Αμερικανοί δημιουργοί δραστηριοποιούνται εδώ και πάνω από μια δεκαετία στην πασίγνωστη πλατφόρμα, στη χώρα μας άργησε λίγο να κάνει την εμφάνισή του ο όρος «YouTuber». Μάλιστα, οι πρώτοι άνθρωποι που δημιούργησαν περιεχόμενο, μάλλον δεν είχαν ιδέα ότι αυτό που έκαναν κάποτε θα αποτελούσε ένα κερδοφόρο επάγγελμα για πολύ κόσμο εκεί έξω. Αν θέλουμε να ορίσουμε την αρχή των Youtuber στην Ελλάδα, λοιπόν, θα πρέπει να πάμε σε δύο κανάλια, τα οποία είχαν γνωρίσει τεράστια επιτυχία λόγω κάποιων συγκεκριμένων βίντεο που ανέβηκαν σε αυτά. Το ένα λέγεται glamournessmygod και πιθανότατα δεν σας λέει κάτι. Αν σας πω όμως την ατάκα, «Do you think Madonna is stupid and you are the clever ones?», νομίζω πως θα ξυπνήσω κάποιες μνήμες που κρύβονται σε κάποια γωνιά στο πίσω μέρος του μυαλού σας.
«Παλιότερα, ήμασταν μόλις τέσσερα κανάλια που έκαναν βίντεο και δεν βλέπαμε ο ένας τον άλλον ανταγωνιστικά. Όλο αυτό -ο ανταγωνισμός- μπήκε απότομα στις ζωές μας» – Kώστας Μαλιάτσης Σάλας
Ο Βασίλης Θεοτόκης αποφάσισε πριν από περίπου μια δεκαετία να φτιάξει ένα κανάλι στο YouTube και να ανεβάσει επτά σατιρικά βιντεάκια, στα οποία έκανε χαβαλέ δίνοντας συμβουλές για make-up. Αυτό είναι κάτι που έκανε για χαβαλέ και σίγουρα δεν ήξερε τότε ότι θα γίνει από τα πιο γνωστά meme της Ελλάδας, με τα βίντεό του να έχουν μαζέψει πάνω από πέντε εκατομμύρια προβολές και να μνημονεύονται μέχρι σήμερα. Επίσης, σίγουρα δεν ήξερε πως ήταν ουσιαστικά και ο πρώτος Έλληνας YouTuber. Όντας περίεργος να μάθω περισσότερα γι’ αυτόν, επικοινώνησα μαζί του, όμως αρνήθηκε ευγενικά να μιλήσει για αυτά τα βίντεο.
Ο δεύτερος Έλληνας YouTuber είναι ο Μr. Panos, ο οποίος έχασε την πρωτιά από τον προαναφερθέντα για μόλις μία μέρα, αφού το πρώτο του βίντεο ανέβηκε στις 4 Μαρτίου του 2009, ενώ του Βασίλη ακριβώς την προηγούμενη. Το μόνο κοινό που έχουν μεταξύ τους, πέραν του καλού χιούμορ, είναι πως και οι δύο είναι κάτοικοι εξωτερικού. Ο ένας μένει στην Αγγλία και ο άλλος στην Αμερική. Δεν ξέρω αν αυτό παίζει κάποιο ρόλο στη χαρτογράφηση του εγχώριου YouTube, αλλά έχει τη σημασία του. Ο Πάνος έγινε πασίγνωστος χάρη στα σατιρικά του βίντεο, στα οποία έκανε χαβαλέ δημιουργώντας μια περσόνα που χλεύαζε τον μέσο Ελληνοαμερικάνο, που θεωρεί ότι είμαστε ο καλύτερος λαός παγκοσμίως. Το βίντεο με τις ελληνικές βρισιές και ένα δεύτερο για την κρίση, είναι τα δύο πιο γνωστά του. Πλέον, δραστηριοποιείται ως stand-up κωμικός στην Αμερική, συνεχίζοντας τα αστεία με τα ελληνικά στερεότυπα.
Η απαρχή της εγχώριας πραγματικότητας, λοιπόν, βασίστηκε σε δύο χιουμοριστικές περσόνες. Η μεγάλη τους διαφορά βρίσκεται στην ποιότητα των βίντεο που ανέβασαν. Ο Mr. Panos είχε στήσει κάποια βίντεο με αρκετά καλή ποιότητα, ενώ ο glamournessmygod έκανε περισσότερο τον χαβαλέ του, χωρίς να αποσκοπεί σε κάτι. Έχοντας εντρυφήσει σε αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «πρώτο κύμα» του ελληνικού YouTube, συνειδητοποίησα ότι όλα ξεκίνησαν με μια δόση χαβαλέ και εξελίχθηκαν σε κάτι πιο επαγγελματικό.
«Παλιά, ήθελα απλώς να πω καμιά μαλακία για να γελάσουμε και να περάσουμε καλά, όμως τώρα έχω άλλες ανάγκες» – Lynx
«Το πρώτο σλόγκαν του YouTube ήταν “Broadcast Yourself”. Έτσι ξεκίνησε. Έβγαινες και έδειχνες στο κοινό ποιος είσαι. Ωστόσο, πλέον έχει εξελιχθεί περισσότερο στο πλαίσιο “πες μου τι θέλεις να δεις, για να στο φτιάξω”. Οι δημιουργοί αναζητούν το τρένο που κάνει ντόρο την εκάστοτε περίοδο και προσπαθούν να πηδήξουν πάνω του. Όπως καταλαβαίνεις, μιλάμε για δύο διαφορετικούς κόσμους, που δεν συναντούνται πουθενά», μου λέει ο Κώστας Μαλιάτσης Σάλας, ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους και πετυχημένους YouTuber αυτήν τη στιγμή. «Παλιότερα, ήμασταν μόλις τέσσερα κανάλια που έκαναν βίντεο και δεν βλέπαμε ο ένας τον άλλον ανταγωνιστικά. Όλο αυτό -ο ανταγωνισμός- μπήκε απότομα στις ζωές μας», συμπληρώνει. Έχει δίκιο. Αυτό που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως δεύτερο κύμα, στο οποίο ανήκει και ο ίδιος, αποτελείται από νεαρούς καλλιτέχνες που αναγνώρισαν τη δυναμική του YouTube από νωρίς και σήμερα ζουν άνετα από αυτό.
Μια γενιά από entertainer που αλληλεπιδρά, μεγαλώνει και ωριμάζει μαζί με τους fan της. «Οι απαιτήσεις του κοινού έχουν ανεβεί πάρα πολύ. Ο κόσμος ψάχνει την τέλεια εικόνα, τον τέλειο ήχο και το τέλειο μοντάζ. Παλιότερα, δεν θα σου έλεγε κανείς να φτιάξεις τα πλάνα και τον ήχο σου. Οι περισσότεροι YouTuber προσπαθούν εξαρχής να αγοράσουν καλό εξοπλισμό, για να βγάλουν εικόνα και ήχο που δεν θα “κλοτσήσουν”», αναφέρει ο 29χρονος YouTuber.
Κοινό και δημιουργοί έχουν περάσει πλέον από το επίπεδο της εφηβείας και συνεχίζουν, ως ενήλικες πια. Σκεπτόμενος όλα αυτά, θέλησα να μιλήσω με τον Lynx, έναν πολύ γνωστό YouTuber που τελευταία προσπαθεί να στήσει από την αρχή το κανάλι του, αλλάζοντας αρκετά την κατεύθυνση του υλικού που ανεβάζει σε αυτό. «Αισθάνομαι πως έχω ικανοποιήσει τα θέλω που είχα όταν ξεκινούσα, αλλά και αυτά που μου δημιουργήθηκαν στην πορεία. Τώρα, έχουν προκύψει νέες ανάγκες έκφρασης. Παλεύω να διαχωρίσω αυτά τα νέα θέλω και πλέον μπορώ να σου πω ότι μιλάμε για έναν άλλο άνθρωπο», μου αναφέρει και αυτό κουμπώνει πολύ καλά με την αρχική μου σκέψη: Βρισκόμαστε σε μια εποχή που το εγχώριο YouTube περνάει σε μια νέα φάση.
«Παλιά, ήθελα απλώς να πω καμιά μαλακία για να γελάσουμε και να περάσουμε καλά, όμως τώρα έχω άλλες ανάγκες. Θέλω να εκφραστώ με νέους καλλιτεχνικούς τρόπους», λέει ο Lynx. Αξίζει να αναφέρω ότι μιλάμε για έναν -σχεδόν- απόφοιτο της Σχολής Καλών Τεχνών, οπότε αυτή η ατάκα δεν μου κάνει καμία εντύπωση. «Πιστεύω ότι θα χάσω μέρος του κοινού μου, αλλά αυτό είναι ένα ξεκαθάρισμα -ποσότητας και ποιότητας- που πρέπει να γίνει κάποια στιγμή και να συνεχίσουμε αυτοί που πραγματικά γουστάρουμε».
Η πρώτη του δεκαετία ήταν απλώς μια αναγνωριστική βόλτα και πλέον όλα είναι έτοιμα, ώστε να γίνει το επόμενο βήμα: Να μετατραπεί σε μια βιομηχανία.
Lynx και Μαλιάτσης δείχνουν να ξέρουν ακριβώς τι συμβαίνει στον χώρο, παρότι έχουν επιλέξει διαφορετικές πορείες. Μπορεί να πρόκειται για δύο νεαρούς και άκρως ανερχόμενους δημιουργούς, όμως θεωρούνται ήδη βετεράνοι, αφού ακολουθεί μια ακόμη πιο νέα γενιά, γεμάτη όρεξη να πάρει ένα κομμάτι της πίτας. Σε αυτήν ανήκει και ο Jimko, ένας 17χρονος που μοιράζεται τα βίντεό του με το κοινό εδώ και περίπου τρία χρόνια. Ένας μαθητής της Γ’ Λυκείου που γράφει, μεταξύ άλλων, σατιρικά trap κομμάτια, τα οποία χτυπούν εκατομμύρια views. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κλείνει ζωντανές εμφανίσεις σε κάποιες τεράστιες διοργανώσεις, όπως είναι η Ημέρα Θετικής Ενέργειας και να τραγουδάει μπροστά σε χιλιάδες πιτσιρίκια που γνωρίζουν τους στίχους του απ’ έξω.
VICE Video: Celebrities στο Κυνήγι των Likes
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
«Από τότε που απλά παρακολουθούσα, μέχρι σήμερα, έχω παρατηρήσει ότι έχει εξελιχθεί αρκετά το YouTube. Τα κανάλια έχουν μεγαλώσει, όπως και τα άτομα που τα τρέχουν, με αποτέλεσμα να παράγουν καλύτερο περιεχόμενο», μου εξηγεί ο Jimko με απόλυτη σοβαρότητα και επαγγελματισμό. Ειλικρινά, αισθανόμουν ότι μιλάω με άτομο μεγαλύτερης ηλικίας και παράλληλα σκεπτόμουν αν πρόκειται για κάποιον πραγματικά ώριμο νέο ή αν η ενασχόλησή του με την παραγωγή περιεχομένου έχει αναπτύξει και τον τρόπο σκέψης του. «Εδώ και δύο χρόνια το κάνω επαγγελματικά και μπορώ να πω ότι φέτος που κυκλοφόρησα τα κομμάτια ήταν η καλύτερη μου χρονιά». Το ένα φέρνει το άλλο και τελικά η κουβέντα μάς πάει στην τηλεόραση. Τον ρωτάω αν πιστεύει ότι οι χορηγοί θα ξεκινήσουν σιγά-σιγά να στρέφονται προς το διαδικτυακό περιεχόμενο: «Θα πρέπει να παραδεχτούμε πως η τηλεόραση έχει ακόμα δύναμη. Ωστόσο, πολλές εταιρείες έρχονται και στο YouTube».
Η μικρή αναδρομή που έκανα στο παρελθόν και στο παρόν του εγχώριου YouTube, μου έδωσε να καταλάβω πολλά για το μέλλον. Η πρώτη του δεκαετία ήταν απλώς μια αναγνωριστική βόλτα και πλέον όλα είναι έτοιμα, ώστε να γίνει το επόμενο βήμα: Να μετατραπεί σε μια βιομηχανία που θα μπορεί να χτυπήσει στα ίσια όλα τα παραδοσιακά «μαγαζιά». Οι δημιουργοί του δείχνουν έτοιμοι να ανταπεξέλθουν στην πρόκληση, έχοντας πίσω τους ένα τεράστιο κοινό που έχει ζήσει όλη του τη ζωή με την ύπαρξη του Διαδικτύου. Πιτσιρίκια που δεν βλέπουν τηλεόραση και κινούνται σε ένα πολύ διαφορετικό πλαίσιο από τους μεγαλύτερούς τους, έχοντας επιλέξει τα δικά τους πρότυπα και όχι αυτά που τους πλάσαραν. Πόσο πιο δημοκρατικό είναι αυτό;
Μάλιστα, όσο περνάει ο καιρός, τα άτομα του συγκεκριμένου ηλικιακού γκρουπ μετατρέπονται σε ένα ακόμη πιο δυνατό αγοραστικό κοινό. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα υπέρ των YouTuber και δεν είναι καθόλου τυχαίο που βλέπουμε όλο και περισσότερα ονόματα της τηλεοπτικής πραγματικότητας να ανοίγουν κανάλια, προσπαθώντας να πιάσουν το κύμα. Μια νέα εποχή πλησιάζει και οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στην εν λόγω πλατφόρμα δείχνουν πανέτοιμοι να αρπάξουν τον ταύρο από τα κέρατα και να πάρουν αυτό που τους αξίζει. Οι πιθανότητες είναι με το μέρος τους.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
O Έλληνας YouTuber που Έβαλε τη Γιαγιά του να Σχολιάσει το Trap Βίντεο-Κλιπ του
Αυτή η Συνέντευξη Έπρεπε να Γίνει σε Μπουρδέλο, Κυριλέ Ξενοδοχείο ή την Disneyland
Πώς να Αντέχεις Περισσότερη Ώρα στο Σεξ, Σύμφωνα με Άνδρες Πορνοστάρ
