Το κινεζικό rover Zhurong στον Άρη βρήκε αποδείξεις ότι υπήρχε νερό στον κόκκινο πλανήτη τα τελευταία 1,4 εκατομμύρια χρόνια, πράγμα που υποδηλώνει ότι ο σύγχρονος Άρης μπορεί να μην είναι τόσο αφιλόξενος όσο υποθέταμε στο παρελθόν. Δεδομένου ότι το νερό είναι το βασικό συστατικό για τη ζωή στη Γη, τα νέα ευρήματα έχουν μεγάλη σημασία για τη συνεχιζόμενη αναζήτηση εξωγήινης ζωής στον Άρη.
Πριν από περισσότερα από τρία δισεκατομμύρια χρόνια, στον Άρη υπήρχαν ποτάμια που ανάβλυζαν και τεράστιες λίμνες που θα μπορούσαν να παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες για την επιβίωση απλών μορφών ζωής, όπως τα μικρόβια. Αλλά έκτοτε ο πλανήτης έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος της ατμόσφαιράς του και έχει γίνει ένας αποξηραμένος φλοιός με επιφάνεια εκτεθειμένη σε εξαιρετικά επιβλαβή ακτινοβολία.
Videos by VICE
Το rover Curiosity της NASA έχει αποδείξει ότι ο Άρης κάποτε ήταν κατοικήσιμος και ο διάδοχός του rover, το Perseverance, αναζητά δείγματα εδάφους όπου θα μπορούσαν να διατηρηθούν απολιθωμένα στοιχεία ζωής. Ενώ αυτές οι αποστολές παρείχαν αποκαλύψεις για το βαθύ παρελθόν του Άρη, το Zhurong αποκαλύπτει ότι ο πλανήτης μπορεί να έχει βιώσει περιόδους υγρασίας στην πρόσφατη ιστορία του.
Από την προσεδάφιση του το 2021, το Zhurong διέσχισε λίγο περισσότερο από ενάμιση χιλιόμετρα σε μια περιοχή του Άρη που ονομάζεται Utopia Planitia, αν και είναι ανενεργό εδώ και σχεδόν ένα χρόνο αφού τέθηκε σε χειμερία νάρκη για να προστατευτεί από τις χειμερινές συνθήκες και μια μεγάλη αμμοθύελλα.
Αν και δεν είναι σαφές αν το rover θα ενεργοποιηθεί, οι δελεαστικές του εικόνες αποκαλύπτουν χαρακτηριστικά στους αμμόλοφους του Άρη που «πιθανότατα σχετίζονταν με τη δραστηριότητα του αλμυρού νερού, πράγμα που δείχνει την ύπαρξη κύκλου νερού στην περιοχή χαμηλού γεωγραφικού πλάτους του Άρη που μπορεί να συνέβη μόλις πριν από 400.000 χρόνια», αναφέρει μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science Advances.
Υπήρχε πρόσφατα νερό στην επιφάνεια του σύγχρονου Άρη; Αυτή η ερώτηση είναι κρίσιμη για την κατανόηση της πρόσφατης κλιματικής εξέλιξης των πολικών παγετώνων, του κατοικήσιμου περιβάλλοντος, ακόμη και της δυνατότητας για ζωή στον Άρη, σύμφωνα με τη μελέτη, της οποίας επικεφαλής ήταν ο Xiaoguang Qin, καθηγητής στο Ινστιτούτο Γεωλογίας και Γεωφυσική (IGG) της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών (CAS).
«Αναφέρουμε φλοιούς, ρωγμές, αδρανή και φωτεινές πολυγωνικές κορυφογραμμές στις επιφάνειες ενυδατωμένων αμμόλοφων πλούσιων σε αλάτι, από την επί τόπου εξερεύνηση του rover Zhurong», ανακοίνωσε η ομάδα. «Οι διεργασίες παγετού του ανέμου και του διοξειδίου του άνθρακα μπορούν να αποκλειστούν ως πιθανοί μηχανισμοί. Αντίθετα, η εμπλοκή αλατούχου νερού από τον παγετό/χιόνι είναι η πιο πιθανή αιτία».
Το πλέον ανενεργό σκάφος προσεδάφισης Phoenix της NASA ανίχνευσε υδρατμούς από τη θέση του στη βόρεια πολική περιοχή του Άρη, αλλά οι αποδείξεις για παρουσία νερού σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη παρέμεναν άπιαστες μέχρι τώρα. Κατά τη διάρκεια της πορείας του στην επιφάνεια του Άρη, το Zhurong απαθανάτισε παρατηρήσεις με την Κάμερα Πλοήγησης και Εδάφους (NaTeCam), την Πολυφασματική Κάμερα (MSCam) και τον Ανιχνευτή Σύνθεσης Επιφανείας του Άρη (MarSCoDe) που βοήθησαν να έχουμε πιο καθαρή εικνα των αμμόλοφων.
Τα δεδομένα έδειξαν χημικές ουσίες στους αμμόλοφους που παράγονται συνήθως από αλληλεπιδράσεις με το αλμυρό νερό. Τα γεωλογικά χαρακτηριστικά στο έδαφος, όπως οι ρωγμές και οι κορυφογραμμές, φαίνεται επίσης να έχουν διαμορφωθεί από τη ροή του νερού στο πρόσφατο παρελθόν, αν και οι ερευνητές λένε ότι οι εικόνες του Zhurong έχουν περιορισμένη ανάλυση και ότι «άλλες απρόσμενες διεργασίες» θα μπορούσαν να ευθύνονται για ορισμένες τα ευρήματα, σύμφωνα με τη μελέτη.
Από πού προήλθε αυτό το υποθετικό νερό; Ο Qin και οι συνεργάτες του πιστεύουν ότι μπορεί να προήλθε από τα πολικά γεωγραφικά πλάτη του Άρη. Όπως η Γη, ο Άρης περιστρέφεται σε έναν κεκλιμένο άξονα, με αποτέλεσμα οι πόλοι του να κλίνουν περιοδικά όλο και πιο μακριά από τον Ήλιο σε έναν κύκλο 124.000 ετών. Καθώς οι πόλοι θερμαίνονται κατά τις περιόδους υγρασίας, οι υδρατμοί μπορεί να παρασύρονται προς τον ισημερινό και να πέφτουν ως χιόνι σε περιοχές πιο κοντά του.
Η ομάδα πιστεύει ότι αυτός ο πολικός παγετός έλιωσε για λίγο σε αλμυρό νερό στο έδαφος σε χαμηλά γεωγραφικά πλάτη, δημιουργώντας τις χημικές υπογραφές και τους γεωλογικούς σχηματισμούς που παρατηρήθηκαν από το Zhurong. Αυτός ο μηχανισμός είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρων διότι δείχνει ότι μεγάλες περιοχές του Άρη βρέχονται σε τακτική βάση. Ενώ οι περισσότερες προσπάθειες για εύρεση ζωής στον Άρη επικεντρώνονται σε αρχαία απολιθώματα, η νέα μελέτη εγείρει την πιθανότητα να υπάρχουν ακόμα ακραιόφιλοι οργανισμοί στον Άρη.
«Αν η υπόθεσή μας για το νερό ισχύει, τότε η ποσότητα νερού που απαιτείται για να σχηματιστούν φλοιοί στις επιφάνειες των αμμόλοφων και να μείνει ίχνος αλατούχου νερού είναι σημαντικά υψηλότερη από αυτή που έχει συζητηθεί όσον αφορά το παροδικό υγρό νερό (δηλαδή, τις λεπτές μεμβράνες νερού) στο προηγούμενες μελέτες», σημείωσαν οι ερευνητές.
«Τα ευρήματά μας παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για το σχεδιασμό μελλοντικών στρατηγικών εξερεύνησης για τα rover του Άρη», κατέληξε η ομάδα. «Εφόσον κάποτε υπήρχε αλμυρό νερό σε διάφορα γεωγραφικά πλάτη στην επιφάνεια του Άρη, σε μελλοντικές αποστολές που αναζητούν ζωή στον Άρη θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα μικρόβια που είναι ανθεκτικά στο αλάτι».
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
«Ειδικοί» της Νύχτας Απαντούν αν η Αθήνα Ξενυχτάει Ακόμα
Οι Εργαζόμενοι στη Σεζόν Είναι οι Αδικημένοι και Αυτής της Εκλογικής Αναμέτρησης
Ο Κώστας Μπαινοβγαίνει στις Φυλακές της Ευρώπης Εδώ και Είκοσι Χρόνια
