Το αντικείμενο: Βινύλιο. Τι είναι: Μεγάλοι μαύροι δίσκοι που περιέχουν μουσική, τους οποίους χρησιμοποιούν ο μπαμπάς σου, κάποιοι DJ και όσοι έχουν εμμονή να λένε σε όλους ότι έχουν χιλιάδες βινύλια, επειδή «ακούγονται καλύτερα απ’ οτιδήποτε άλλο». Είναι βιοδιασπώμενα; Όχι.
Πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα;
Ο όρος «βινύλιο» προέρχεται από το πολυβινυλοχλωρίδιο ή PVC, ένα κοινό πλαστικό πολυμερές που χρησιμοποιείται στα πάντα, από τις πιστωτικές κάρτες μέχρι τα κουφώματα. Η μεγάλη πλειοψηφία των καινούργιων πλαστικών φτιάχνονται από αργό πετρέλαιο, αν και ένα μικρό, αλλά αυξανόμενο τμήμα φτιάχνεται πια από ανακυκλωμένο παλιό πλαστικό. Ε, και τι πρόβλημα υπάρχει;
Videos by VICE
«Όσον αφορά το βινύλιο, υπάρχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις, σε οποιαδήποτε φάση της παραγωγής του χρησιμοποιείται ενέργεια», εξηγεί o Andie Stephens, βοηθός διευθυντή στην εταιρεία μέτρησης αποτυπώματος άνθρακα, Carbon Trust. «Αυτό περιλαμβάνει την εξαγωγή αργού πετρελαίου από το έδαφος, τη διύλιση, την ακόλουθη επεξεργασία της μετατροπής του σε PVC και ύστερα τη χρήση του PVC για την κατασκευή βινυλίου. Το μαύρο χρώμα προκύπτει από την προσθήκη της αιθάλης, που επίσης φτιάχνεται από ορυκτά καύσιμα».
Δεν φτάνει, δηλαδή, που το βινύλιο φτιάχνεται από πτώματα πτεροδάκτυλων, η παραγωγή του δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα στη μάνα Γη. «Υπάρχουν επίσης συνέπειες από τη συσκευασία του, που περιλαμβάνει την κοπή δέντρων και τη μετατροπή τους σε πολτό που γίνεται χαρτονένια εξώφυλλα, όπως και από την παραγωγή μελανιού και την εκτύπωση», συμπληρώνει ο Andie. «Επιπλέον, υπάρχει και η μεταφορά και τα logistics ανάμεσα σε όλα αυτά τα στάδια, συν οι εκπομπές άνθρακα από την ενέργεια που χρησιμοποιείται κάθε φορά που ακούμε έναν δίσκο. Επίσης, μια συγκριτικά μικροσκοπική χρήση ενέργειας προκύπτει τους μηχανισμούς του στούντιο που χρησιμοποιείται για την αρχική ηχογράφηση».
[VICE Video] Inner Ear: 10 Xρόνια Bινύλια, Kρίση και Rock’n’Roll
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Ποια είναι η λύση;
Παρόλο που το PVC είναι τυπικά ανακυκλώσιμο, δεν θα έπρεπε να το ανακυκλώνεις σε επίπεδο καταναλωτή –δηλαδή στον κάδο ανακύκλωσής σου–, επειδή μάλλον θα καταλήξει σε μια χωματερή, όπου θα μείνει για δεκαετίες. Μπορείς όμως να ανακυκλώνεις τα εξώφυλλα ή –αν ξεφορτώνεσαι πολλά βινύλια– να στείλεις τους δίσκους σε ειδικούς στην ανακύκλωση βινυλίου, όπως αυτούς εδώ. Αν δεν μπορείς να το κάνεις αυτό, μην αποκαρδιώνεσαι: μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα βινύλια που δεν θέλεις με άλλους τρόπους.
«Οι δίσκοι βινυλίου έχουν μεγάλη ζήτηση, έτσι μπορείς να τους πουλήσεις σε συλλέκτες, στο Ίντερνετ ή σε ένα παζάρι μεταχειρισμένων ή να τους χαρίσεις σε φιλανθρωπικά καταστήματα ή σε δίκτυα, όπως το Freecycle», προτείνει ο Andie και συμπληρώνει. «Υπάρχουν πολλοί που έχουν βρει τρόπους να χρησιμοποιούν παλιούς δίσκους φτιάχνοντας καινούργια προϊόντα, από ρολόγια τοίχου μέχρι διακοσμητικά μπολ».
Αλλά αν δεν σου αρέσουν τα ρολόγια που είναι φτιαγμένα από παλιούς δίσκους του Κώστα Καφάση –πράγμα απόλυτα κατανοητό– και αντέχεις να ζεις χωρίς εκείνο το «χρρρτς» που ακούγεται, όταν βάζεις τη βελόνα στο αυλάκι, να μια άλλη ιδέα: άκου μουσική ψηφιακά. Ακούγεται όσο καλά ακούγονται τα βινύλια, καταλαμβάνει ένα κλάσμα του χώρου και σύμφωνα με τον Andie μπορεί να είναι η καλή πράξη της ημέρας.
«Οι μελέτες που συνέκριναν τα CD με το “κατέβασμα” MP3 κατέληξαν ότι τα MP3 έχουν πολύ μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα, από ένα CD», εξηγεί. «Αυτό συμβαίνει, επειδή οι εκπομπές που σχετίζονται με το CD είναι μεγαλύτερες από εκείνες της ενέργειας στα κέντρα δεδομένων και στα δίκτυα για την αποθήκευση και το “κατέβασμα” των αρχείων MP3».
Αν σκεφτούμε ότι το αποτύπωμα άνθρακα του βινυλίου είναι πολύ μεγαλύτερο από του CD, είναι ξεκάθαρο ότι η μανία σου για βινύλια σε μετατρέπει σε ένα τέρας που αδιαφορεί για το μέλλον του πλανήτη. Αλλά τι μπορείς να κάνεις, αν δεν μπορείς να κόψεις τη συνήθεια; Αν θες να συνεχίσεις να αγοράζεις, επειδή είναι «χειροπιαστά» και «αληθινά», σε αντίθεση με τα MP3, τα οποία όμως είναι «επίσης αληθινά»; Μπορείς να κάνεις κάτι κι εσύ.
«Ένας DJ που θέλει να είναι πιο συνειδητοποιημένος απέναντι στο περιβάλλον θα έπρεπε να διασφαλίσει ότι τα ηχητικά συστήματα και τα οι φωτισμοί εξοικονομούν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ενέργεια και να μετακινείται με ένα όχημα φιλικό προς το περιβάλλον», λέει ο Andie. «Επίσης, η παραδοσιακή διαδικασία κοπής δίσκων βινυλίου απαιτεί τη δημιουργία ενός αλουμινένιου δίσκου και το ζέσταμα του PVC σε μια πρέσα, για να σχηματιστεί ο δίσκος, αλλά υπάρχει και μια διαδικασία έγχυσης που χρησιμοποιεί 65% λιγότερη ενέργεια, από ό,τι χρησιμοποιείται στη συμβατική διαδικασία κοπής δίσκων».
Ορίστε λοιπόν: αν η δουλειά σου είναι να φτιάχνεις βινύλια, σκέψου να ξεκινήσεις να εφαρμόζεις αυτήν τη μέθοδο. Αν είσαι DJ που κάνει περιοδεία, πάρε ένα Prius. Αν αγοράζεις βινύλια, για να τα ακούς στο σπίτι σου, σταμάτα το τώρα.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Πώς Είναι να Ζεις σε Ένα Σπίτι 19 τ.μ. στο Κέντρο της Αθήνας
Εδώ θα Διαβάσεις Όλα Όσα Χρειάζεται να Ξέρεις για την Κεταμίνη
