Το θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.
Η ανακάλυψη πραγματικού, υγρού νερού στον Άρη φανερώνει μια σειρά από πιθανότητες σχετικά με την ύπαρξη ζωής στον «κόκκινο πλανήτη», συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης πιθανότητας, εμείς οι άνθρωποι, να είμαστε στην πραγματικότητα από τον Άρη.
Videos by VICE
«Το νερό στον Άρη είναι πραγματικά ζωτικής σημασίας», είπε την περασμένη Δευτέρα ο John Grunsfeld, ο διοικητής της NASA. Σε συνδυασμό με την παρουσία αζώτου και διοξειδίου του άνθρακα -και τα δυο αναγκαία για την ανθρώπινη ζωή- στον πλανήτη, σημαίνει ότι «ο Άρης μοιάζει όλο και περισσότερο με ένα υποψήφιο ενδιαίτημα για υπάρχουσα ζωή που θα μπορούσε να μεταφερθεί από τη Γη – με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Μερικοί άνθρωποι λένε ότι είμαστε Αρειανοί. Τα πάντα είναι πιθανά».
Ακόμα κι αν η ανθρώπινη ζωή πράγματι προήλθε από τον Άρη, υπάρχουν ακόμα πολλά να ανακαλυφθούν πριν να επιστρέψουμε (;) εκεί πέρα. «Η NASA δεν είναι το Star Trek», αστειεύτηκε ο Jim Green, διευθυντής του Τμήματος Πλανητικής Επιστήμης της υπηρεσίας. «Πρέπει να ανακαλύψουμε όλα όσα μπορούμε».
Αυτό το μικρό ψήγμα της διαπλανητικής σοφίας ήταν κρυμμένο στο τέλος της συνέντευξης Τύπου της NASA, που δόθηκε την Δευτέρα το πρωί στις Η.Π.Α., όταν ανακοινώθηκε ότι ερευνητές ανακάλυψαν περισσότερα στοιχεία για την ύπαρξη νερού στον Άρη. Ειδικότερα, η διαστημική υπηρεσία διαπίστωσε ότι οι επαναλαμβανόμενες ραβδώσεις πλαγιάς (RSL) στον πλανήτη περιέχουν ένυδρα υπερχλωρικά άλατα. Μερικά μέτρα πλατιές και με μήκος ίσο με αρκετά γήπεδα ποδοσφαίρου, οι RSL είναι ανάλογες με τα σκουρόχρωμα σημάδια που αφήνονται στο τσιμέντο μετά τη βροχή. Έτσι, με άλλα λόγια, η NASA μελετά μερικές ραβδώσεις στην επιφάνεια του Άρη και έχουν κρίνει ότι αυτές οι ραβδώσεις είναι στοιχεία ύπαρξης εξαιρετικά αλμυρού νερού.
«Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι μιλάνε για νερό στον Άρη, συνήθως μιλούν για το αρχαίο νερό ή το παγωμένο νερό», είπε με δήλωσή της η Lujendra Ojha, μία από τις κορυφαίους ειδικούς που ήταν στη συνέντευξη Τύπου. «Τώρα γνωρίζουμε πως υπάρχει κάτι περισσότερο στην ιστορία».
Η παρουσία νερού -αν και εξαιρετικά αλμυρό, μη πόσιμο νερό- στον Άρη είναι πραγματικά μεγάλη υπόθεση και όχι μόνο για τους λόγους που μπορεί να σκεφτείτε. Ερευνητές της NASA γνωρίζουν για περισσότερο από μια δεκαετία ότι στον Άρη υπάρχει τόσο πάγος όσο και υδρατμοί. Αλλά η ανακάλυψη ότι υπάρχει υγρό νερό στον Άρη -και ότι το υγρό περιέχει υπερχλωρικά άλατα- σημαίνει, όπως το έθεσε ο Grunsfeld, ότι «ο Άρης έχει πόρους που είναι χρήσιμοι για τους ταξιδιώτες του μέλλοντος».
Σύμφωνα με τον Grunsfeld, πρώην αστροναύτη που είναι σήμερα αναπληρωτής διοικητής της Διεύθυνσης Επιστημονικών Αποστολών της NASA, η ανακάλυψη θέτει το ερώτημα εάν υπήρξε ζωή κάποτε στον Άρη και εάν μπορεί να βρούμε οποιουδήποτε τύπου ζωή στον Άρη σήμερα. «Η ύπαρξη νερού, έστω κι αν είναι υπεραλμυρό νερό, δίνει τη δυνατότητα, εάν υπάρχει ζωή στον Άρη, να έχουμε τον τρόπο να περιγράψουμε πώς μπορεί να επιβιώσει», είπε.
Πέρα από τα προφανή ερωτήματα για την εξωγήινη ζωή, η ανακάλυψη του υγρού νερού στον Άρη αυξάνει την πιθανότητα πως το νερό θα μπορούσε να καθαριστεί και να δημιουργηθούν καύσιμα πυραύλων, που συχνά είναι φτιαγμένα από υγρό υδρογόνο ή υγρό οξυγόνο. Επιπλέον, ορισμένα υπερχλωρικά άλατα μπορούν και τα ίδια να χρησιμοποιηθούν ως ενισχυτές πυραύλων. Πρακτικά μιλώντας, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να είναι πιθανό για τους μελλοντικούς εξερευνητές του Άρη να ανεφοδιάζονται για το ταξίδι της επιστροφής του στη Γη, ότι υπάρχει ήδη στον πλανήτη αφού το επεξεργαστούν, μειώνοντας σημαντικά την ποσότητα των καυσίμων που θα χρειάζονταν οι αστροναύτες να έχουν μαζί τους σε μια αποστολή στον Άρη.
Το επόμενο βήμα, όπως εξήγησαν οι ερευνητές, είναι να αρχίσει η NASA να ψάχνει για ένα δίκτυο υπόγειων υδροφορέων στον πλανήτη που ίσως είναι σε θέση να παρέχουν απόθεμα νερού στους μελλοντικούς ταξιδιώτες στον πλανήτη. «Τώρα που γνωρίζουμε τι ψάχνουμε, μπορούμε να αρχίσουμε μια καλύτερη έρευνα», είπε ο Green.
«Ο Άρης μοιάζει όλο και περισσότερο σαν ένα υποψήφιο ενδιαίτημα για υπάρχουσα ζωή που θα μπορούσε να μεταφερθεί από τη Γη», είπε ο John Grunsfeld της NASA. «Μερικοί άνθρωποι λένε ότι είμαστε Αρειανοί. Τα πάντα είναι πιθανά».
Το γεγονός ότι το υγρό νερό είναι παρόν μέσα στα υπερχλωρικά άλατα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο Άρης, στην παρούσα φάση, έχει κύκλο νερού παρόμοιο με αυτό της Γης. Όπως επεσήμαναν οι ερευνητές της NASA, τα υπερχλωρικά είναι ισχυρά άλατα που μπορούν κυριολεκτικά να αντλήσουν το νερό την ατμόσφαιρα και για αυτό μπορούν να βοηθήσουν το υγρό νερό να επιβιώσει σε δυσμενές περιβάλλον στον Άρη, αυξάνοντας το σημείο βρασμού του νερού στον πλανήτη από 10 βαθμούς Κελσίου, σε 24 βαθμούς Κελσίου.
Προηγούμενες ανακαλύψεις από το ρομποτικό όχημα Mars Curiosity Rover δείχνουν ότι κάποτε ο Άρης είχε κάποιου είδους εύρωστο σύστημα νερού – υπάρχει ένδειξη ότι το βόρειο μισό του πλανήτη ήταν κάποτε σε μεγάλο ποσοστό καλυμμένο από ωκεανό και πως υπήρχαν επίσης λίμνες και ρεύματα στην επιφάνεια του πλανήτη.
«Ο Άρης ήταν κάποτε ένας πλανήτης που έμοιαζε πολύ με τη Γη», είπε ο Grunsfeld, «με ζεστές θάλασσες αλμυρού νερού, λίμνες γλυκού νερού, πιθανώς χιονισμένες βουνοκορφές, σύννεφα και έναν κύκλο νερού». Αυτοί οι όγκοι νερού μπορεί να κάλυπταν ακόμα και τα 2/3 της επιφάνειας του πλανήτη, πρόσθεσε, «αλλά κάτι συνέβη στην Άρη και έχασε το νερό του».
Πάνω απ’ όλα, η ανακάλυψη του υγρού νερού παρέχει ένα κίνητρο για τις γήινες διαστημικές υπηρεσίες να συνεχίζουν να εξερευνούν τον Άρη – η φράση «ακολουθήστε το νερό» ειπώθηκε περισσότερο από μία φορά κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Μέχρι το 2020, η NASA σχεδιάζει να κάνει τρία μη επανδρωμένα ταξίδια στον Άρη, για να εξερευνήσει κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη, καθώς επίσης και να συλλέξει δείγματα που μπορούν να μεταφερθούν πίσω στη Γη και να εξεταστούν για ενδείξεις ζωής.
Ο Grunsfeld είναι αισιόδοξος ότι η NASA τελικά θα στείλει επανδρωμένες αποστολές -που θα επιστρέψουν ίσως- στον πλανήτη. «Το συναρπαστικό είναι ότι θα στείλουμε ανθρώπους στον Άρη, θα είναι επιστήμονες που ψάχνουν για ίχνη ζωής και θα είναι σε θέση να ζήσουν στην επιφάνεια», είπε. «Οι πόροι είναι εκεί».
Διαβάστε περισσότερα θέματα για το σύμπαν μας:
Ίσως Ήρθε η Ώρα να Ψάξουμε Υπερ-Κατοικήσιμους Εξωπλανήτες
Πώς Πάει η Έρευνα για τους Εξωγήινους;
Ο Πλανήτης μας θα Έχει έναν Εντελώς Διαφορετικό Ωκεανό το 2100