Κάπου στα Εξάρχεια Υπάρχει ένα Σπίτι Λίγο πιο Ροζ απ' ό,τι Έχεις Συνηθίσει

Το σπίτι του Βασίλη Λώλου και της Norzine Lama είναι σαν να έχει ξεπεταχτεί από τα πιο τρελά όνειρα του Hayao Miyazaki, με πολλές έξτρα δόσεις καφρίλας και rock ’n’ roll. Δεν θα το χαρακτηρίζαμε ακριβώς σαν Το Σπίτι με τις Κούκλες, δεν θα τους άρεσε, άσχετα αν οι Barbie και τα Μικρό μου Πόνυ είναι άπειρα στο διαμέρισμα των Εξαρχείων και φαίνεται πως συνυπάρχουν ειρηνικά (;) με τα άλλα ρετρό παιχνίδια του σπιτιού. Μεγαλύτερη σημασία έχουν οι άνθρωποι που κατοικούν εκεί και δημιουργούν φοβερά πράγματα, πολλές φορές για λίγους και εκλεκτούς. Από παιχνίδια μέχρι περιορισμένης έκδοσης φανζίν και αντικείμενα τέχνης, ο ορισμός της DIY κουλτούρας και του craftsmanship. Ο βραβευμένος με τα διεθνή βραβεία Eisner και Harvey (η κορυφαία διάκριση για έναν καλλιτέχνη των κόμικς), graphic novelist, Βασίλης Λώλος και η ζωγράφος Norzine Lama, έχουν στήσει τον δικό τους κόσμο, δεν δίνουν δεκάρα για κανέναν, δεν ακολουθούν νόρμες και τους «κανόνες της αγοράς» και συνεχίζουν να μας τροφοδοτούν ακατάπαυστα με μερικές out-of-this-world δημιουργίες.

VICE: Πόσον καιρό χτίζετε τη συλλογή που έχετε;
Βασίλης Λώλος: Στις αρχές/μέσα του ’90, όταν βγήκε το Playstation, όλοι πετούσαν τα παιχνίδια/φιγούρες και τα «παλιά» video game, για να το αγοράσουν. Μια φορά, το 1990, ρώτησα σε ένα μαγαζί κάτι για «σαβουροκονσόλες» και με φόρτωσε με γύρω στα 30 Nintendo Nes. Τσάμπα. Τώρα είναι «ακριβά» και «collectable». Φιγούρες έχω μόνο ιαπωνικές, είναι όλες πριν από το 1980 και είναι άλλου είδους σπορ. Η αλήθεια είναι ότι πλέον είναι τόσο κορεσμένη και υπερτιμημένη η φάση «vintage» που με απωθεί ολοκληρωτικά. Αλλά αν μου αρέσει κάτι, το ζαχαρώνω και αν με παίρνει, το παίρνω.

Videos by VICE

Norzine Lama: Ξεκίνησα επίσημα το 2004, έχοντας ανακαλύψει κάποια παιχνιδοπωλεία με παλιό στοκ. Τα πρώτα που αγόρασα ήταν κάποια αγαπημένα Pin Pon σετ και επιτραπέζια. Γενικά, είχα από όλα τα παιχνίδια ως πιτσιρίκι, εκτός από αυτά που ήταν «ακατάλληλα», όπως οι κούκλες Barbie. Ήταν κακό παράδειγμα σύμφωνα με τη μητέρα μου. Με λίγα λόγια, πίστευε ότι ήταν πόρνη και ότι θα γίνω και εγώ μία, έχοντάς τη σαν παιχνίδι.

Πιστεύω ότι το γεγονός πως η μητέρα μου είχε πετάξει ένα καλοκαίρι όλα μου τα παιχνίδια, χωρίς να το γνωρίζω, μου κόστισε αρκετά.

Γενικά, αν οι γονείς άφηναν τα παιδιά τους να παίξουν με παιχνίδια, επειδή απλώς είναι παιχνίδια και τίποτα παραπάνω, πιστεύω δεν θα υπήρχαν τόσα απωθημένα σε ενήλικους. Οι περισσότεροι συλλέκτες που γνωρίζω, έχουν μεγάλες συλλογές με οτιδήποτε ήταν απαγορευμένο στην παιδική τους ηλικία – κούκλες, Πόνυ κ.ά. Πιστεύω ότι το γεγονός πως η μητέρα μου είχε πετάξει ένα καλοκαίρι όλα μου τα παιχνίδια, χωρίς να το γνωρίζω, μου κόστισε αρκετά. Ήθελα να κρατήσω κάποια για τις αναμνήσεις και μόνο. Ειδικά τα Μικρό μου Πόνυ. Ευτυχώς, μέσα στα χρόνια, κατάφερα και εντόπισα ό,τι είχα εγώ ή οι φίλες μου τότε και πάντα το ήθελα, όπως ο στάβλος με το κουτί του, ολοκαίνουριος, σαν να βγήκε μόλις από το εργοστάσιο. Μεγάλη συγκίνηση, όταν ήρθε στα χέρια μου και το σαλονάκι ομορφιάς, με το οποίο πέρασα τις πιο ξέγνοιαστες παιδικές ώρες τα καλοκαίρια. Α, ξέχασα να πω πως μαζεύω Barbie από το καλοκαίρι και έχει πολύ χαβαλέ να τις ποζάρω και να τις φωτογραφίζω. Πιστεύω έχω γίνει πλέον «pro» ως φωτογράφος παιχνιδιών.

Για ποια κομμάτια/παιχνίδια είσαστε υπερήφανοι που τα έχετε στη συλλογή σας και ποια σας δυσκόλεψαν πολύ να τα βρείτε;
Β.: Ένα ευλαβικό καντήλι, φτιαγμένο από κουτί 7UP, βοήθειά μας. Μια κασέτα Metallica με το Ride the Lightning, υπογεγραμμένη από τον Lars και τον James. Μπορώ να αναφέρω διάφορα κομμάτια που είναι «wow factor», αλλά πραγματικά, δεν θυμάμαι. Δεν είμαι περήφανος για κάτι. Προτιμώ να φτιάχνω, παρά να καταναλώνω. Αν μου αρέσει κάτι, οτιδήποτε, για παράδειγμα τα λεγόμενα «designer toys», ερευνώ πως φτιάχνεται και το κάνω.

N.: Είμαι χαρούμενη για όλα όσα απέκτησα μετά από έρευνα και ψάξιμο. Μπορώ να ξεχωρίσω δύο πολυαγαπημένα κομμάτια στη συλλογή μου – είναι ελληνικά Πόνυ, υπάρχουν μόνο τέσσερα κομμάτια καταγεγραμμένα στον κόσμο. Το ένα το εντόπισα στην Αμερική, μετά από πέντε χρόνια αναζήτησης και το άλλο στη Γαλλία, τέσσερα χρόνια αργότερα. Έναν γίγαντα-μωρό Πόνυ, το οποίο μου πήρε έξι χρόνια να εντοπίσω, πολύ δημοφιλές κομμάτι. Πάντα εξαφανιζόταν όποτε υπήρχε προς πώληση, όμως κατάφερα και το πήρα φέτος το καλοκαίρι μαζί με κάποια animation cels από τη σειρά Μικρό μου Πόνυ. Έχουμε επίσης μεγάλη συλλογή από γυαλιά ηλίου με καταπληκτικά σπάνια και δυσεύρετα κομμάτια μεγάλων οίκων, όπως Chanel, Versace, Safilo, Gucci, από το ’60 μέχρι και το ’90. Από αυτά, έχω δύο αγαπημένα κομμάτια, ένα Versace update, με μπλε φακό, το οποίο φόραγε ο Sébastien Tellier τα τελευταία έξι χρόνια και η Lady Gaga στο «Pokerface». Το άλλο είναι ένα 70s Gucci, με κίτρινους φακούς τύπου Terry Richardson.

Για να μη λέμε πολλά λόγια, ένα ψευτοχρηματιστήριο «αναμνήσεων» είναι και -πού και πού- βουτάω μέσα για την πλάκα της φάσης.

Γιατί πιστεύετε έχουν μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό τα retro toys ελληνικής κοπής, στην ουσία αντίγραφα γνωστών παιχνιδιών μεγάλων εταιρειών;
Β.: Επειδή όταν βαριούνται τα mainstream οι συλλέκτες, θέλουν κάτι διαφορετικό. Αλλά για να μην λέμε πολλά λόγια, ένα ψευτοχρηματιστήριο «αναμνήσεων» είναι και που και που βουτάω μέσα για την πλάκα της φάσης. Υπάρχει κίνημα τέχνης σοβαρό εδώ και δεκαετίες, που το μέσο είναι φιγούρες από βινύλιο, πλαστικά, λάστιχο και ρητίνη, σοβάδες, ξύλα.

VICE Video: Ανακαλύψαμε τους Ανθρώπους που Βγάζουν Χρήματα από το Gaming στην Ελλάδα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

N.: Για τα Battle Beasts, AKA Εξωγήινοι Τερατομάχοι και τα Μικρό μου Πόνυ ρωτάς; Επειδή αυτά γνωρίζω ότι είναι πολύ δημοφιλή, ειδικά σε Ιταλούς και Αμερικανούς. Πιστεύω, επειδή έρχονταν σε άλλα χρώματα και σχέδια, ας πούμε παραλλαγές των αυθεντικών (σ.σ. εταιρειών όπως Mattel, Hasbro κ.;a.). Κάποια ήταν όντως πιο πετυχημένα, όπως τα Μικρό μου Πόνυ της El Greco είναι πιο όμορφα από τα αμερικάνικα ή τέλος πάντων άλλης χώρας. Υπάρχουν ινδικά, αφρικάνικα, ιαπωνικά, βραζιλιάνικα, περουβιανά, Βενεζουέλας και Αργεντινής, πέραν αυτών που φτιάχνονταν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Φοβερό πράγμα πώς οι μυρωδιές συνδέονται με τη μνήμη. Πρώτη φορά που τα μύρισα ξανά, ταξίδεψα σε εικόνες που είχα, όταν ήμουν πέντε χρονών.

Εσύ, Norzine, έχεις και μια μεγάλη συλλογή από Μικρό μου Πόνυ και μάλιστα τις ελληνικές εκδόσεις. Ποια η διαφορά με τα αυθεντικά;
N.: Έχουν καλύτερη αντοχή στο πέρασμα του χρόνου, σίγουρα. Δεν γνωρίζω τι ακριβώς μαγικά μαγείρεψαν στο εργοστάσιο της El Greco, αλλά το πλαστικό δεν σπάει, όπως στα υπόλοιπα. Άλλες διαφορές είναι στα μάτια, τα οποία έχουν ένα ξεχωριστό, ας πούμε, design eyeliner, αντί του τυπωμένου εργοστασιακού που έχουν τα υπόλοιπα και πολύ μαλακό σώμα, μπορείς να το ζουλήξεις εύκολα. Επίσης, μυρωδιά. Τα περισσότερα μυρίζουν βανίλια μετά από 40 χρόνια. Φοβερό πράγμα πως οι μυρωδιές συνδέονται με τη μνήμη. Πρώτη φορά που τα μύρισα ξανά, ταξίδεψα σε εικόνες που είχα, όταν ήμουν πέντε χρονών, απίστευτο. Για τον συγκεκριμένο λόγο, τα περισσότερα τα απέκτησα σφραγισμένα, ώστε να τα ανοίξω στο ντουλάπι μου και να μυρίζουν αναμνήσεις.

Πώς είναι ένα σπίτι καλλιτεχνών; Ποιος κάνει ποιο σκληρή κριτική στον άλλον;
N.: Σίγουρα έχει πολλά ερεθίσματα εικόνας και αντικειμένων – παλιά έργα της γιαγιάς μου και πίνακες, δικά μου έργα λαδιού, μέχρι και τις vintage κονσόλες του Βασίλη. Έχουμε δύο στούντιο, ένα στο σαλόνι, όπου δουλεύω με το φυσικό φως και το άλλο, του Βασίλη, που είναι πιο απομονωμένο από τον ήχο. Επειδή μεγάλωσα σε σπίτια μεγάλων καλλιτεχνών, με γιαγιά τη Γιάννα Περσάκη -ζωγράφος και κεραμίστρια, η πρώτη που έφερε την έννοια της αφαιρετικής ζωγραφικής στην Ελλάδα- και με παππού τον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη, η έννοια «καλλιτεχνικό» δεν υπάρχει, είναι απλά σκέτο σπίτι για εμένα. Ο ίδιος μας ο εαυτός είναι ο πιο σκληρός κριτής, δυστυχώς.

Β.: Γενικά, δεν ξέρω. Ειδικά, το δικό μας είναι τέλειο. Δεν υπάρχει «σκληρή κριτική», αν κάτι απλά αναφέρεται. Λέω, ειδικά, επειδή υπάρχουν και σπίτια «καλλιτεχνών» που είναι αφόρητα και προβληματικά – αν είναι προβληματικά τα άτομα. Οι καλλιτέχνες έχουν μεγάλο «εγώ» και συνήθως δεν συνοδεύεται από τα ανάλογα skills. Αλλά εμείς είμαστε πραγματικά κορυφαίοι στο έργο μας, οπότε όλα είναι cool.

Ένα σπίτι που ουσιαστικά λειτουργεί και ως στούντιο. Έχει θετικά και αρνητικά αυτό;
Β.: Ξέρω ’γω; Μη χέζεις εκεί που τρως: Αν θυμάσαι αυτό, δεν έχει σημασία πού δουλεύεις. Βαριέμαι, ρώτα με για το sex dungeon που έχουμε τις παλλακίδες μας καλύτερα.

N.: Πολλά θετικά, σηκώνεσαι και απλώς είσαι στο στούντιο με τις πιτζάμες και τον καφέ. Αρνητικά, εντάξει δεν μπορώ να πριονίσω αυτά που θα ήθελα ή να ψεκάσω μέσα με σπρέι, αλλά υπάρχει και το μπαλκόνι.

Με τι project ασχολείστε αυτό το διάστημα και τι να περιμένουμε από εσάς σύντομα;
N.: Ετοιμάζω την ατομική μου έκθεση ζωγραφικής από το καλοκαίρι και σε περίπου δύο μήνες θα είμαι έτοιμη, αν δεν πέσω πάλι σε μπαγιάτικα λάδια ή κάποιον να μου αργήσει τα τελάρα δύο μήνες, ενώ ήδη τα έχω πληρώσει. Ελλαδιστάν και δύσκολα τα πράγματα, αν κάνεις τέχνη, θα ρίξουν τρικλοποδιές όσο μπορούν, γιατί έτσι. Αλλά ναι, δεν θα είναι σε κάποια γκαλερί, θα είναι σε χώρο που θα βρω μόνη μου, κάπου κεντρικά ευελπιστώ.

Β.: Project, project, project. Αυτή η λέξη με ανατριχιάζει. Δεν έχω ένα πράγμα, δεν κάνω, για παράδειγμα, ένα «κομιξάκι». Δεν θέλω να ακούγομαι «κάπως», αλλά είμαι. Αντιπαθώ τα «προτζεκτάκια» και τους «προτζεκτάκηδες». Θέλω τέχνη, rock ’n’ roll, punk, σατανίλα, σάτυρο σεξ, δυναμικότητα και κάτι, ρε παιδί μου. Όχι βαρετές πίπες, υποκατάστατα τέχνης και δειλά κουραφέξαλα. Οπότε, αν μιλάμε για εμένα, συνέχεια κάνω ό,τι μπορώ καλύτερα.

Βασίλη, εδώ και καιρό καταπιάνεσαι και με διάφορα μουσικά.
Β.: «Καταπιάνομαι» πριν από τη σχεδιαστική μου μικρή καριέρα. Πρώτα ξεκίνησα ως skateboarder, 15 χρόνια κάθε μέρα, όλη μέρα. Το 1993-1994 μάζευα χρήματα, για να πάρω ένα φτιαγμένο «ζετάκι» με σλικ λάστιχα, μακρύ ψαλίδι και κωλοφάναρο από παπάκι Astrea. Αλλά πέρασα από την Πανεπιστημίου, όταν ήταν γεμάτη από κιθαρομάγαζα και είδα μια λευκή Flying V, κόπια από Gibson και καθότι thrasher του κερατά, πήρα κιθάρα αντί για μηχανή.

Οπότε, πριν από κόμικς και σχέδια, έπαιζα σε μπάντες punk/metal. Τώρα δεν είναι 1993, αλλά 2018 και όπως είπα, αν μου αρέσει κάτι, το φτιάχνω, αντί να το «καταναλώνω». Εν συντομία, έχω γύρω στις πέντε μπάντες μόνος μου, επειδή γνώρισα τους ανθρώπους και αγάπησα τα ζώα. Black metal, disco, thrash metal, minimal goth-rock, soundtrack, electro-house και άλλα. Γενικά δεν «μιλάω», προτιμώ να φτιάχνω ένα ολόκληρο άλμπουμ και να το δίνω σε τρία-τέσσερα άτομα. Είμαι επιτυχημένος graphic novelist, αλλά με αυτό που τη βρίσκω είναι να παίζω.

Ακολουθήστε τον Βασίλη Λώλο τη Norzine Lama και το σπίτι τους στα social media.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από το σπίτι τους: