To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US
Στις 23 Δεκεμβρίου του 1951, μία μέρα πριν από την παραμονή των Χριστουγέννων, η Καθολική Επισκοπή της Ντιζόν στη Γαλλία, πραγματοποίησε μια μεγάλη συγκέντρωση στην οποία έφερε τα παιδιά των καθολικών σχολείων και ορφανοτροφείων της Επισκοπής. Τους έδειξαν ένα ομοίωμα του Άγιου Βασίλη και ανακοίνωσαν ότι ο καλοσυνάτος γέροντας με τα δώρα δεν είναι αληθινός, ενώ μετά από αυτό ο Άγιος Βασίλης αποκηρύχθηκε ως σφετεριστής και αιρετικός, κρεμάστηκε και πυρπολήθηκε.
Videos by VICE
Ένα δελτίο τύπου που ακολούθησε μετά την εκδήλωση έγραφε: «Στην πραγματικότητα, τα ψέματα δεν μπορούν να ξυπνήσουν θρησκευτικά συναισθήματα στα παιδιά και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν εκπαιδευτική μέθοδο».
Πάνω σε αυτό, το μόνο που μπορώ να πω είναι, αμήν! Μια φορά και έναν καιρό, οι καθολικοί επίσκοποι έδωσαν μάχη για την αλήθεια!
Ποτέ δεν πίστευα στον Άγιο Βασίλη διότι οι γονείς μου δεν μου είπαν ποτέ ότι υπάρχει – εν μέρει λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων, αλλά επίσης επειδή πολύ απλά πιστεύουν ότι δεν είναι σωστό να λέμε ψέματα.
Αυτό δεν μου δημιούργησε προβλήματα στη ζωή μου, εκτός από μια φορά. Θυμάμαι ότι θα κοιμόμουν στο σπίτι του γιου των γειτόνων μας – πρέπει να ήμουν πέντε ή έξι χρονών – και παίζαμε βιντεοπαιχνίδια. Εκείνος με ρώτησε τι είχα ζητήσει από τον Άγιο Βασίλη τα Χριστούγεννα. Με απόλυτη φυσικότητα του απάντησα, «Τι; Ρε φίλε, δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης».
Θυμάμαι πολύ χαρακτηριστικά αυτό που ακολούθησε – ήταν σαν να βλέπω σκηνή ταινίας σε slow motion. Η μαμά του, η οποία μας παρακολουθούσε από απόσταση, άρχισε να κουνάει τα χέρια της δεξιά και αριστερά και να μου κάνει νοήματα σχηματίζοντας τη λέξη «ΟΧΙ» με τα χείλη της και γουρλώνοντας τα μάτια.
Εγώ το έπιασα το νόημα και συνέχισα: «…θέλω να πω, εννοείται ότι υπάρχει». Δεν νομίζω ότι ο φίλος μου αντιλήφθηκε το περίτεχνο μπάλωμά μου.
Ούτε η κόρη μου, η οποία είναι τώρα στην ίδια ηλικία που ήμουν εγώ τότε, πιστεύει στον Άγιο Βασίλη, γιατί της είπα ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει. Προκειμένου να αποφύγει αμήχανα περιστατικά σαν κι αυτό που πέρασα, της είπα ότι η ιστορία του Άγιου Βασίλη είναι ένα παραμύθι που αρέσει στον κόσμο, όπως η Κοκκινοσκουφίτσα και η Σταχτοπούτα και ότι, όπως συμβαίνει με όλα τα παραμύθια, ο κόσμος θέλει να παριστάνει ότι είναι αλήθεια. Μια χαρά. Είναι απίστευτα εύκολο να μη λες ψέματα στα παιδιά σου.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Δεν ξέρω αν ανήκω στο κίνημα που θέλει να σκοτώσει τον Άγιο Βασίλη, όμως υπάρχουν και άλλοι σαν εμένα. Η φίλη μου η W. έχει πει στην πεντάχρονη κόρη της ότι ο Άγιος Βασίλης δεν είναι αληθινός, όμως η προσπάθειά της δεν στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία – η κόρη της πιστεύει ότι τα δώρα τα φέρνουν άνθρωποι που ντύνονται Αγιοβασίληδες και τη ρωτάει πώς γίνεται να χωράνε μέσα από την καμινάδα.
Πολύς κόσμος σοκάρεται όταν τους το λέω αυτό. Εγώ πάλι σοκάρομαι που ο κόσμος λέει ψέματα στα παιδιά του. Και κάπου εκεί θα έπρεπε να λήξει η κουβέντα. Τα ψέματα είναι κακά. Τα ψέματα σε ευάλωτους ανθρώπους είναι δυο φορές κακά.
Επειδή όμως αυτό δεν πείθει κανέναν – αρκεί μια ματιά στις ειδήσεις για να δούμε πώς είναι ένας κόσμος όπου οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα ψέματα ως φυσιολογικά – πρέπει να συνεχίσω να επιχειρηματολογώ. Πιστέψτε με, έχω κάνει αυτήν τη συζήτηση ένα εκατομμύριο φορές, οπότε ξέρω ακριβώς τι θα μου πείτε.
«Να μη λέμε ψέματα στα παιδιά; Και τι θα κάνουμε με το ΣΕΞ; Εσύ λες τα πάντα για το ΣΕΞ στο τρίχρονο παιδί σου;». Ούτως ή άλλως, η ενημέρωση γύρω από το σεξ πρέπει να ξεκινάει σε μικρή ηλικία, όμως μπορείς πάντα να μιλήσεις με έναν τρόπο που να είναι και ειλικρινής και κατάλληλος για την παιδική ηλικία: Όταν ήταν τριών, η κόρη μου με ρώτησε πώς γίνονται τα μωρά. Δεν της είπα τίποτα για πελαργούς και μέλισσες, της είπα ότι ο άνδρας και η γυναίκα πρέπει να κάνουν μια ειδική πράξη που δείχνει αγάπη. Και, τέλος πάντων, ακόμη και αν υπάρχουν εξαιρέσεις στον κανόνα «Δεν λέμε ψέματα στα παιδιά», πράγμα που κατανοώ, αυτές πρέπει να γίνονται για πολύ σοβαρούς λόγους και όχι για να εφεύρουμε έναν μαγικό άνθρωπο που ζει στον αρκτικό κύκλο και κυκλοφορεί με ιπτάμενο έλκηθρο.
«Εμένα οι γονείς μου μού είπαν ψέματα για τον Άγιο Βασίλη και βγήκα χαρά». Ανυπομονώ να διαβάσω το best-seller σου «Πιθανώς Επιτυχημένοι Τρόποι για να μην Δημιουργήσετε Ψυχολογικά Τραύματα στα Παιδιά Σας». Ξέρω ανθρώπους για τους οποίους ήταν τραυματική εμπειρία η αποκάλυψη της αλήθειας για τον Άγιο Βασίλη και αυτό γιατί συνειδητοποίησαν ότι οι γονείς τους τούς έλεγαν ψέματα και κλονίστηκε η εμπιστοσύνη τους. Σίγουρα δεν αποτελούν πλειοψηφία αυτοί οι άνθρωποι, όμως υπάρχουν. Θα το ρισκάρεις; Για ποιον λόγο;
«Μα είναι τόσο γλυκά όταν πιστεύουν στον Άγιο Βασίλη!». ΟΚ, τώρα περνάμε στα εντελώς ηλίθια –και ιδιαίτερα ανησυχητικά– επιχειρήματα. Για ποιον λόγο σου φαίνεται γλυκό ένα παιδί όταν του λες ψέματα; Μήπως επειδή αυτό σε κάνει να νιώθεις ανώτερος και ότι το έχεις υπό τον έλεγχό σου – που το έχεις όντως. Και εσύ χρησιμοποιείς καταχρηστικά αυτήν την εξουσία εξαπατώντας το. Στην ουσία πρόκειται για μια μορφή περιφρόνησης.
«Μα έχουν τόσο κέφι για τον Άγιο Βασίλη! Εξάπτει τη φαντασία τους!». Ο κόσμος το λέει και το ξαναλέει αυτό και με προβληματίζει περισσότερο από όλα. Πιστέψτε με, ποτέ δεν μου έλειψε το κέφι και η φαντασία ως παιδί, ούτε σε εμένα ούτε και στην κόρη μου. Τα παιδιά καταλαβαίνουν μια χαρά τη διαφορά μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Ναι, υποδύονται ρόλους όταν παίζουν, όταν όμως το κάνουν ξέρουν ότι υποκρίνονται. Και αυτό κεντρίζει τη φαντασία τους και έτσι έρχεται το κέφι: σκαρφίζονται και δικές τους ιστορίες πέρα από τα παραμύθια που τους λέμε. Έχετε δει ποτέ κανένα παιδί να παίζει παριστάνοντας τον Άγιο Βασίλη ή τον Ρούντολφ; Όχι. Δεν το κάνουν. Και αυτό γιατί δεν τους παρουσιάζουμε την ιστορία του Άγιου Βασίλη ως παραμύθι, αλλά ως πραγματικότητα. Ο Αγιοβασίλης, λοιπόν, δεν είναι ένα δομικό στοιχείο που χρησιμοποιούν τα παιδιά για να ενισχύουν το κέφι και τη φαντασία τους. Αν μη τι άλλο, συμβαίνει το αντίθετο, όταν αποκρύπτουμε την αλήθεια και όλα όσα κάνουν τα Χριστούγεννα όμορφα και μαγικά με ένα χαζό ψέμα.
Περισσότερα από το VICE
Η Αθήνα Γιόρτασε με Σέξι Πάρτι και (Λίγα) Ψώνια την Άλλη Πλευρά των Χριστουγέννων
Eσείς με τι Καψουρεύεστε; Με Μπαχ;
Ο Μικρός Χριστούλης ήταν Ένας Βίαιος Διαβολάκος
