Το On Edge είναι μια σειρά για το στρες το 2017. Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Tonic.
Στις αρχές του 1800 οι Αμερικάνοι δούλευαν μεταξύ και δέκα και 16 ωρών την ημέρα, έξι μέρες την εβδομάδα. Το slogan για την καμπάνια του σοσιαλιστή Robert Owen για λιγότερες ώρες εργασίας ήταν «Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ώρες αναψυχή, οκτώ ώρες ξεκούραση». Τότε, το οκτάωρο ήταν ισορροπία δουλειάς-ζωής.
Videos by VICE
Τα εργατικά σωματεία τελικά κέρδισαν το 12ωρο, μετά το δεκάωρο και στο τέλος το οκτάωρο. Ακόμη και τότε, εβδομάδες έξι εργάσιμων ημερών ήταν ο κανόνας, μέχρι περίπου πριν από έναν αιώνα, όταν η αυτοκινητοβιομηχανία Ford παραχώρησε στους εργάτες της δυο μέρες ξεκούρασης και ξεκίνησε μια τάση που έγινε γνωστή ως Σαββατοκύριακο.
Θεωρούμε ότι υποφέρουμε από την υπερβολική δουλειά. Αλλά αν όντως είχαμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο, θα βελτιωνόταν η υγεία μας;
Σήμερα, υπάρχουν ολόκληροι οργανισμοί αφιερωμένοι στο να προωθήσουν ακόμη πιο μικρές εργάσιμες εβδομάδες. Θεωρούμε ότι υποφέρουμε από την υπερβολική δουλειά. Αλλά αν όντως είχαμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο, θα βελτιωνόταν η υγεία μας;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υπερβολική εργασία οδηγεί σε ατυχήματα. Ο Allard Dembe, καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Δημόσιας Υγείας του Οχάιο, βρήκε ότι ο κίνδυνος για τους εργαζόμενους για ένα εργατικό ατύχημα αυξάνει κατά 37%, όταν εργάζονται πάνω από 12 ώρες τη μέρα και κατά 61%, όταν δουλεύουν υπερωρίες.
Σύντομα όλοι θα δουλεύουμε λιγότερες ώρες και μέρες, και όχι περισσότερες
Όμως και οι ασθένειες αυξάνονται με την υπερβολική εργασία. Η έρευνα δείχνει ότι οι γυναίκες που δουλεύουν 60 ώρες την εβδομάδα είναι τρεις φορές πιο πιθανόν να εμφανίσουν καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, καρκίνο ή αρθρίτιδα, σε σχέση με τις γυναίκες που δουλεύουν 40 ώρες. Άλλες έρευνες δείχνουν ότι εργαζόμενοι που δουλεύουν πάνω από 11 ώρες τη μέρα είναι δύο φορές πιο πιθανό να αναπτύξουν κατάθλιψη, σε σχέση με όσους δουλεύουν οκτάωρο. Υπάρχει επίσης ένας συσχετισμός ανάμεσα στην υπερβολική εργασία και τον διαβήτη τύπου 2, καθώς και τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Σε ένα άρθρο στο The Conversation , ο Dembe κατέληγε ότι, «Το να δουλεύεις λίγο παραπάνω, έναν μέσο όρο 41 με 50 ώρες την εβδομάδα, με τα χρόνια φαίνεται να αυξάνει κατά πολύ τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο ασθενειών».
Αν και ο μέσος όρος ωρών εργασίας την εβδομάδα έχει ανέβει σιγά-σιγά τις τελευταίες δεκαετίες, από 38,1 την εβδομάδα το 1980 σε 38,7 την εβδομάδα το 2015), μια μεγαλύτερη τάση δείχνει ότι σύντομα όλοι θα δουλεύουμε λιγότερες ώρες και μέρες, και όχι περισσότερες. Ο μακαρίτης νομπελίστας οικονομολόγος Rober Fogel υπολόγισε ότι ο ελεύθερος χρόνος των Αμερικανών τριπλασιάστηκε ανάμεσα στο 1880 και 1995, ενώ ο χρόνος εργασίας έγινε σχεδόν μισός. Με βάση αυτήν την τάση προέβλεψε ότι ως το 2040 λιγότερο από το ένα τέταρτο του χρόνου που μας απομένει, αν αφαιρέσουμε τον ύπνο, το φαγητό και την προσωπική υγιεινή, θα ξοδεύεται σε πληρωμένη εργασία.
Αν η εβδομάδα μας μικρύνει είτε χάρη σ’ αυτές τις σταυροφορίες είτε από αναγκαιότητα, θα γίνουμε πιο υγιείς; Είναι δελεαστική ή σκέψη ότι εφόσον οι κίνδυνοι για την υγεία αυξάνονται με τις υπερωρίες, θα μειώνονταν, αν δουλεύαμε τέσσερις μέρες την εβδομάδα. Αλλά κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η αναγωγή είναι πολύ απλοϊκή. «Αμφιβάλλω ότι η σχέση ανάμεσα στις ώρες εργασίες και την υγεία είναι γραμμική», λέει ο Dembe. Αντίθετα, οι μελέτες του δείχνουν ότι μπορεί «να υπάρχουν κάποια όρια πέρα από τα οποία οι κίνδυνοι υγείας αυξάνονται σημαντικά», ακριβώς όπως και το να δουλεύεις 12ωρα.
Αλλά αυτά τα όρια εξαρτώνται από το άτομο και «μια ποικιλία συνθηκών», λέει ο Dembe. Όπως εξηγεί ο ψυχολόγος Mihaly Csikszentmihalyi, «Θεωρώ ότι υπάρχουν πολύ λίγα πράγματα που είναι αναμφισβήτητα καλά για όλους».
Για κάποιους, μια εβδομάδα τεσσάρων ημερών θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια καινούρια ελευθερία, που θα τους επιτρέψει να ασχοληθούν με την ευημερία τους και το νόημα της ζωής έξω από τη δουλειά. Η Felicitas Betzl, managing director της σκοτσέζικης ψηφιακής υπηρεσίας Serps Invaders, λέει ότι το γεγονός ότι η εταιρεία της υιοθέτησε την εβδομάδα τεσσάρων ημερών μείωσε τις υπερωρίες κατά 90% και τις απουσίες του προσωπικού κατά 95%. Θεωρεί ότι οι υπάλληλοί της είναι πιο ευτυχισμένοι. Τα πρωινά της Δευτέρας, «όλοι είναι ξεκούραστοι και ετοιμοπόλεμοι».
«Η υγεία κάποιων εργαζομένων πιθανόν θα βελτιωνόταν, αλλά η πληρωμή τους θα ήταν μικρότερη» – John Pencavel, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ
Περιέγραψε μια υπάλληλο συγκεκριμένα, που έτρωγε άσχημα και δεν φρόντιζε τον εαυτό της, όταν δούλευε πενθήμερο. Με τις τρεις μέρες αργίας είχε χρόνο να ετοιμάζει πιο υγιή γεύματα και ξεκίνησε να πηγαίνει γυμναστήριο τις Παρασκευές, που δεν είχε πολύ κόσμο. «Νομίζω ότι άλλαξε τελείως τη ζωή της. Έχασε βάρος και ήταν πολύ πιο χαρούμενη», λέει η Betzl. Ένα άλλο μέλος του προσωπικού βρήκε επιτέλους χρόνο να προπονηθεί, για να τρέξει μαραθώνιο.
Όμως άλλοι μπορεί να μην ωφεληθούν από τον έξτρα ελεύθερο χρόνο – εξαρτάται από το τι κάνεις σε αυτόν. Ένα πρόσφατο άρθρο για την εργάσιμη εβδομάδα τεσσάρων ημερών στον Guardian υποστήριζε ότι το να δουλεύουμε λιγότερο θα σήμαινε πιο ολοκληρωμένους ανθρώπους. Αλλά επίσης, είναι πιθανό για πολλούς να σημαίνει απλώς περισσότερη τηλεόραση. «Μου φαίνεται ότι θα είναι ευλογία για όσους η ζωή τους είναι τελείως απορροφημένη από τη δουλειά ή τις οικογενειακές υποχρεώσεις», μου λέει ο Csikszentmihalyi. «Αλλά θα είναι κατάρα για όσους η ζωή τους είναι άδεια και η δουλειά τους δίνει έναν σκοπό και ένα τρόπο να τον επιτύχουν».
Μια πιο μικρή εργασιακή εβδομάδα μπορεί να περιλαμβάνει κι άλλες θυσίες. «Η υγεία κάποιων εργαζομένων πιθανόν θα βελτιωνόταν, αλλά η πληρωμή τους θα ήταν μικρότερη», λέει ο John Pencavel, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ. «Δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα». Ή, για να κάνεις τις ίδιες ώρες και να εξασφαλίσεις τον ίδιο μισθό, οι μικρότερες εβδομάδες θα σήμαιναν μεγαλύτερες μέρες. Επειδή οι υπάλληλοι της Serps δουλεύουν μια μέρα λιγότερη, δουλεύουν περισσότερες ώρες κάθε μέρα. Η Betzl λέει ότι ήταν δύσκολη μετάβαση. Δεδομένου ότι οι κίνδυνοι για την υγεία συνδέονται πιο στενά με τις ώρες εργασίας, μια εβδομάδα τεσσάρων ημερών, αλλά με συνολικές ώρες εργασίες όσες των πέντε ημερών, θα είχε πραγματικά οφέλη;
Εν συντομία, μια εβδομάδα με τέσσερις εργάσιμες ημέρες μάλλον δεν είναι πανάκεια. Γι’ αυτό η κοινωνιολόγος του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης Leah Ruppanner, που έχει μελετήσει τη διάρκεια της εργασιακής μέρας και της οικογενειακής ισορροπίας, συμβουλεύει τους εργοδότες να παρέχουν στους υπαλλήλους την ελαστικότητα να χειριστούν τις ανάγκες και τις προσωπικότητές τους: «Η πιο μικρή εβδομάδα είναι μια διάσταση της εργασιακής ελαστικότητας, αλλά δεν είναι μαγικό φίλτρο». Οι σύγχρονες ζωές δεν είναι τόσο απλές.
Περισσότερα από το VICE
Άνθρωποι που Έχουν Κάνει Πάρα Πολύ Σεξ Μιλούν για το πώς Είναι να Κάνεις Πάρα Πολύ Σεξ
Εννέα Χρόνια Μετά τη Δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, Τίποτα Δεν Είναι Αυτονόητο
Κάπως Έτσι (Φρίκη) Είναι να Γυρίζεις στα 40 σου στο Πατρικό σου
