Δεν ζούμε τις καλύτερες μέρες της ανθρωπότητας: Πόλεμοι, πυρηνικές απειλές, προπαγάνδα προσφυγική κρίση. Και όπως πάντα την πληρώνουν οι αδύναμοι. Εδώ και λίγο καιρό, κυκλοφορεί ένα κόμικς που αντιστρέφει εντέχνως τους ρόλους και βάζει τον δυνατό στη θέση του αδύναμου. Ο λόγος για το Butterfly Effect (εκδ. Αντιγόνη) του Σπύρου Νομπιλάκη (σενάριο) και της Ευγενίας Κουμάκη (σχέδιο), ένα πολιτικό κόμικς στο οποίο θα δεις από τον Donald Trump μέχρι τον Γιάνη Βαρουφάκη – o οποίος έχει αποτελέσει ξανά πηγή έμπνευσης για κομίστες. Διαβάζοντάς το, σίγουρα θα μπεις σε σκέψεις για τον κόσμο που ζούμε και παρότι είναι μικρό σε μέγεθος, έχει το βάθος που περιμένεις. Πριν από λίγες μέρες επικοινωνήσαμε με τον Σπύρο και του κάναμε κάποιες ερωτήσεις σχετικά με την όμορφη αυτή προσπάθεια. Είτε έχετε διαβάσει το Butterfly Effect είτε όχι, στις παρακάτω γραμμές μπορεί να βρείτε αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα και απόψεις.
VICE: Πώς θα περιέγραφες το Butterfly Effect σε κάποιον, χωρίς να κάνεις spoiler;
Σπύρος Νομπιλάκης: Είναι ένα δυστοπικό, πολιτικό κόμικς πάνω στη μετανάστευση.
Videos by VICE
Πώς σου ήρθε η ιδέα να γράψεις ένα σενάριο -το πρώτο σου- για κόμικς;
Ξεκίνησε από το θέμα, από την επιφυλακτικότητα του δυτικού κόσμου προς τους μετανάστες. Σκεφτόμουν ότι πολλοί από τους Σύριους μετανάστες που φτάνουν σήμερα στη Ευρώπη ανήκαν σε μια εύρωστη μεσαία τάξη και, πέντε με δέκα χρόνια νωρίτερα, δεν θα μπορούσαν να φανταστούν τι τους επιφυλάσσει η ιστορία. Ήθελα να βάλω τον αναγνώστη στα παπούτσια αυτού του κόσμου και να δείξω με ένα αληθοφανές σενάριο, ότι δεν θα ήταν πολύ δύσκολο να συμβεί το ίδιο στον καθέναν από εμάς. Αρχικά, είχα φανταστεί την ιδέα ως κινηματογραφικό σενάριο, αλλά έχοντας γνώση της αδυναμίας να το μεταφέρω στη μεγάλη οθόνη, σκέφτηκα να το προσαρμόσω σε άλλο εικαστικό μέσο – έτσι γεννήθηκε το κόμικς.
Τα κείμενα είναι στα αγγλικά. Γιατί επιλέξατε να το κυκλοφορήσετε έτσι; Θα υπάρξει και έκδοση στα ελληνικά;
Όταν ξεκίνησε η ιδέα, εγώ έμενα στο εξωτερικό και γι’ αυτό αποφασίσαμε να βγάλουμε την πρώτη έκδοση στα αγγλικά, που δεν θα μας περιόριζε και γεωγραφικά. Πλέον το κόμικς έχει μεταφραστεί και στα ελληνικά και κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Αντιγόνη.
Ήθελα μια φιγούρα που να είναι αναγνωρίσιμη στο εξωτερικό και ο Βαρουφάκης προσέφερε αυτήν τη δυνατότητα.
Ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου μέχρι στιγμής;
Η ανταπόκριση του κόσμου είναι πολύ θετική. Αναγνώστες μάς βρίσκουν στα comic conventions, για να μας πουν ότι το διάβασαν δύο και τρεις φορές. Τα ΜΜΕ και οι μεγάλοι εκδοτικοί, από την άλλη, βλέπουν το έργο με δυσπιστία. Όπως σχολίασε και ο Chomsky, άλλωστε, όταν το διάβασε «Το κόμικς δεν θα είναι δημοφιλές – και αυτό είναι έπαινος».
Φεύγει και στο εξωτερικό;
Προς το παρόν έχει πωληθεί σε Ελβετία, Κύπρο και Αμερική. Ελπίζουμε να βρει τον δρόμο του και για αλλού.
Κατά τη διάρκεια της ιστορίας εμφανίζονται αρκετά γνωστά πρόσωπα της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής. Από Έλληνες πολιτικούς βλέπουμε τον Γιάνη Βαρουφάκη. Ποια η σκέψη πίσω από την εν λόγω επιλογή;
Ήθελα μια φιγούρα που να είναι αναγνωρίσιμη στο εξωτερικό και ο Βαρουφάκης προσέφερε αυτήν τη δυνατότητα.
Τι γνώμη έχεις για τον Γιάνη Βαρουφάκη;
Έχω την εντύπωση ότι είναι γνώστης του κλάδου του και αρκετά ειλικρινής για άνθρωπο που ενεπλάκη με την πολιτική. Μου αρέσει που μπορεί να τον συναντήσεις στον δρόμο και να σταματήσει, για να μιλήσετε. Φαίνεται να έχει μια ολιστική, διεθνιστική ματιά στα προβλήματα.
Αυτό που βλέπουμε και διαβάζουμε είναι η άποψή σου σχετικά με το πως δουλεύει ο κόσμος σήμερα; Από την προπαγάνδα των media , μέχρι τον τρόπο που σκέφτονται οι πολιτικοί αρχηγοί;
Προφανώς το έργο είναι φιλτραρισμένο μέσα από προσωπικά βιώματα και απόψεις, αλλά προσπάθησα να το κρατήσω αντικειμενικό. Γι’ αυτό και στο τέλος υπάρχει wiki που δίνει ιστορικά στοιχεία για σχετικά γεγονότα που έχουν πράγματι συμβεί. Η παρουσία πολιτικών αρχηγών, από την άλλη, είναι είτε απαραίτητη για την εξέλιξη της ιστορίας είτε απλά κωμικού χαρακτήρα.
Η ιδανική επανάσταση θα ήταν εσωτερική […] Κάθε άλλη επανάσταση μου φαίνεται δύσκολο να είναι «ιδανική», αφού απελευθερώνει μια πληθώρα δυνάμεων προς πολλές κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λάθη και πολλές απώλειες.
Πιστεύεις ότι θα μπορούσαν ποτέ να συμβούν στην πραγματικότητα όσα γίνονται στο Butterfly Effect;
Δυστυχώς, το πιστεύω. Αν όχι αυτούσια τα γεγονότα, σίγουρα γεγονότα αντίστοιχης δυναμικής και εξίσου δύσκολα να προβλεφθούν.
Πώς θα μπορούσε να λυθεί το προσφυγικό;
Είναι θέμα πολιτικής και οικονομικής βούλησης. Το ιδανικό θα ήταν να λυθεί από τη ρίζα του. Δηλαδή, να πάψουν να συντρέχουν οι λόγοι που ωθούν τους ανθρώπους να φύγουν από το σπίτι τους. Σε δεύτερο βήμα, έχει να κάνει με τον τρόπο που το αντιμετωπίζουμε εμείς εδώ, ως χώρες υποδοχής. Ούτε οι ευρωπαϊκές πολιτικές έχουν δείξει καλά δείγματα γραφής, αλλά ούτε και οι Ευρωπαίοι πολίτες τον αναγκαίο ανθρωπισμό.
VICE Video: To VICE Συναντά τον Γιάνη
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Ποια είναι για σένα η ιδανική, μοντέρνα επανάσταση;
Η ιδανική επανάσταση θα ήταν εσωτερική. Αν μπορούσε μαζικά να επέλθει μια αλλαγή στις αξίες και τα πιστεύω των ανθρώπων. Κάθε άλλη επανάσταση μου φαίνεται δύσκολο να είναι «ιδανική», αφού απελευθερώνει μια πληθώρα δυνάμεων προς πολλές κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λάθη και πολλές απώλειες.
Μπορεί να γίνει καλύτερος ο κόσμος ή έχει χαθεί κάθε ελπίδα;
Ο κόσμος εξελίσσεται με μικρά βήματα προς το καλύτερο, αλλά δεν ξέρω αν αρκεί, δεδομένου ότι υπάρχουν ουσιαστικές καταστροφικές δυνάμεις που δρουν εν παραλλήλω. Τα χρονικά όρια μοιάζουν να στενεύουν. Ίσως χρειαστεί μια μεγάλη καταστροφή, για να σταματήσει αυτήν την πορεία και να αφυπνίσει τον κόσμο, επιτρέποντας σε ιδέες, όπως η περιβαλλοντική συνείδηση που τώρα βρίσκεται στο παρασκήνιο, να μετατραπούν σε κυρίαρχες αξίες για τις επόμενες γενιές. Από την άλλη, ίσως και να είναι πια αργά.
Τα επόμενά σου σχέδια; Θα έχουμε και Butterfly Effect 2;
Συνέχεια του κόμικς με τους ίδιες χαρακτήρες και εξέλιξη της ιστορίας δεν προβλέπεται. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ιδέες για άλλες ιστορίες στο ίδιο πνεύμα και στην ίδια λογική. Αν υπάρξει ενδιαφέρον από τον κόσμο, ίσως θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μια σειρά αυτοτελών ιστοριών της ίδιας αισθητικής που να προκαλούν προβληματισμό και έτσι να γεννηθούν Butterfly Effect 2 και 3!
To Butterfly Effect κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Αντιγόνη.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE:
Απίστευτες Εικόνες από τις Πόλεις μας, Όπως Δεν Μπορούμε να τις Δούμε
Δεν Είμαι Απλώς Ένα Κορίτσι Ροζ Γραμμής, Είμαι μια Ψυχοθεραπεύτρια
«Είμαστε Χοντρές* Χωρίς Ενοχές» – Ο Ελληνικός Χοντρακτιβισμός
