Η Τετάρτη ήταν μια πολύ σημαντική μέρα για τη γειτονιά της Ευξεινούπολης στις εσχατιές της Θεσσαλονίκης, πάνω από την περιφερειακή οδό. Στην κορυφή της εκκλησίας του Αγίου Σεραφείμ του Σάροφ, την οποία έχτισαν με τα χέρια τους οι ομογενείς από την πρώην Σοβιετική Ένωση που εγκαταστάθηκαν εδώ στα μέσα της δεκαετίας του ’90, τοποθετήθηκε ένας επίχρυσος τρούλος. Ήταν μια δωρεά του προσώπου των ημερών, Ιβάν Σαββίδη, του «δικού» τους Ιβάν.
Ο τρούλος κατασκευάστηκε στο κηπάριο δίπλα στην εκκλησία, τους τελευταίους τρεις μήνες. Έχει βολβοειδές σχήμα, γνωστό στη ρωσική ορθόδοξη τεχνοτροπία ως «λουκοβίστα γκλάβα», που σημαίνει «το κεφάλι του κρεμμυδιού». Για την κατασκευή του ταξίδεψαν στη Θεσσαλονίκη τέσσερις τεχνίτες από τη Ρωσία. «Το συνολικό του βάρος είναι δύο τόνοι. Ενάμιση τόνο ζυγίζει ο εσωτερικός μεταλλικός σκελετός και περίπου 500 κιλά τα φύλλα χαλκού με τα οποία καλύφθηκε. Στο τέλος, “βάφτηκε” με χρυσό, βάρους περίπου μισού κιλού», μου είπε περήφανος ο πατήρ Λέων, εφημέριος του ναού, ομογενής από το Σοχούμι, ο οποίος έφθασε στην περιοχή με τους πρώτους πρόσφυγες του πολέμου στην Αμπχαζία. Το μεγάλο μυστικό, όμως, στα χείλη όλων ήταν άλλο:
Videos by VICE
«Τη δωρεά έκανε ο Ιβάν Σαββίδης», είπε. Τον ρώτησα πόσο στοίχισε η κατασκευή του τρούλου. «Δεν χρειάζεται να τα λέμε αυτά. Ο Ιβάν βοηθάει, αλλά δεν θέλει να μαθαίνονται περισσότερες λεπτομέρειες», απάντησε ο ιερέας. Ένας γερανός ύψωσε τον επίχρυσο τρούλο στον ουρανό της Ευξεινούπολης. Κάτοικοι, που είχαν βγει στον δρόμο και τραβούσαν φωτογραφίες με τα κινητά τηλέφωνα, ξέσπασαν σε χειροκροτήματα. Οι περισσότεροι ήταν συγκινημένοι.
Περίπου 300 οικογένειες ομογενών κατοικούν στα χαμηλά σπίτια της γειτονιάς. Η εκκλησία θεμελιώθηκε το 1998 και τα θυρανοίξια έγιναν το 2000. Οικοδόμοι και άλλοι τεχνίτες της περιοχής εργάστηκαν για την κατασκευή της, ερχόμενοι εδώ πάνω μετά την κανονική δουλειά τους. «Ο καθένας πρόσφερε ό,τι μπορούσε. Κι όσοι δεν ήταν τεχνίτες, έδιναν λίγα-λίγα χρήματα κάθε μήνα», μου είπαν. Η κρίση και κυρίως το κόψιμο των συντάξεων των ομογενών, λόγω των μνημονιακών μέτρων, φρέναρε τις εργασίες. Και κάπου εκεί, ήρθε ο Ιβάν, «ο οποίος στην ουσία ανέλαβε την ανέγερση της εκκλησίας από τη μέση και μετά. Υποσχέθηκε ότι θα χρηματοδοτήσει και τον ρωσικό τρούλο. Και το έκανε».
Όλοι στην Ευξεινούπολη έχουν να πουν έναν καλό λόγο για τον Ιβάν, ειδικά τον τελευταίο καιρό που «όλοι τον πολεμούν». Ο Σαββίδης επισκέπτεται σπάνια την εκκλησία, πάντα απροειδοποίητα. Έχει βοηθήσει ανθρώπους, που αντιμετώπιζαν οικονομικά προβλήματα και άλλους που έπρεπε να νοσηλευτούν. Η αγάπη για τον Ιβάν γεννά και ιστορίες υπερβολής. Χθες γράφτηκε ότι ο Σαββίδης έστειλε συγχαρητήρια επιστολή στον Βλαντιμίρ Πούτιν για την επανεκλογή του και ότι με την ευκαιρία ζήτησε την παρέμβαση του Ρώσου προέδρου για το θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνελήφθησαν στον Έβρο και κρατούνται στην Αδριανούπολη.
«Έχει τόσες δουλειές, δεν θα προλάβει να έρθει σήμερα», μας είπαν. Για τους ανθρώπους στην Ευξεινούπολη ελάχιστη σημασία έχει η εικόνα του Σαββίδη να εισβάλει στο τερέν της Τούμπας, το ίδιο ακριβώς και η πώληση της εταιρείας του, Donskoy Tabak, στον ιαπωνικό κολοσσό Japan Tobacco, έναντι 1,6 δισ. δολαρίων. Γι’ αυτούς, θα είναι πάντα ο Ιβάν από την Τσάλκα.
Η εκκλησία του Αγίου Σεραφείμ του Σάροφ είναι μια σπάνια περίπτωση. Η θεία λειτουργία και τα μυστήρια τελούνται κατά το ήμισυ στη ρωσική γλώσσα. Οι άνθρωποι εδώ είναι ιδιαίτερα πιστοί, σε μια περιοχή σχεδόν ξεχασμένη από τον τοπικό δήμο, με προβλήματα παράνομης δόμησης και εγκληματικότητα.
Στην τελετή της Τετάρτης χοροστάτησε ο τοπικός μητροπολίτης Βαρνάβας, ενώ παρέστη και εκπρόσωπος του ρωσικού προξενείου της Θεσσαλονίκης. «Σας θυμάμαι με αγάπη από την πρώτη μέρα που ήρθατε ως πρόσφυγες», είπε στους συγκεντρωμένους πιστούς ο μητροπολίτης. «Πρόσφυγες είμαστε οι περισσότεροι και θα παραμείνουμε πρόσφυγες σε αυτή τη γη. Πατρίδα όλων μας είναι η βασιλεία των ουρανών», πρόσθεσε. Ύστερα, τέσσερις εργάτες μετάφεραν τον επίχρυσο σταυρό στον γερανό, ώστε να τοποθετηθεί στην κορυφή του τρούλου. Ίσα που έφθανε στην Ευξεινούπολη ο αχός από την περιφερειακή οδό και τη μεγάλη πόλη, κάτω στα πόδια μας.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες:
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Γιουβέντους: H Πρώτη Ομάδα που Γίνεται Σειρά στο Netflix
Πώς θα Ήταν το Grand Theft Auto αν Διαδραματιζόταν στους Δρόμους της Αθήνας;
«Άβυζη», «Χοντρή», «Σημαδεμένη» – Γυναίκες στην Ελλάδα Φωτογραφίζονται Μιλώντας για το Body Shaming
