«Πού πήγε ο αντιαμερικανισμός μας;», αναρωτιόμουν το πρωί της Τετάρτης καθώς κατηφόριζα την άδεια Λεωφόρο Συγγρού πηγαίνοντας στο Ίδρυμα Νιάρχος για την ομιλία του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα. Οι μαγαζάτορες και οι κάτοικοι είχαν βγει στον δρόμο φανερά ενθουσιασμένοι και με το κινητό στο χέρι έτοιμο στη ρύθμιση της selfie, περιμένοντας να περάσει η αυτοκινητοπομπή του Προέδρου Ομπάμα με κατεύθυνση την Ακρόπολη. Μπροστά μου προχωρούσε ένας νεαρός με αθλητική ενδυμασία και κάθε φορά που περνούσαμε από τους αστυνομικούς που στέκονταν σε κάθε γωνία, τον κοιτούσαν καλά-καλά, λες και πρόκειται για «υποψήφιο τρομοκράτη», μόνο και μόνο επειδή ήταν μαύρος. Άκρως αντιφατικό όταν σκεφτείς για ποιον βρίσκονται εκεί.
Η χθεσινοβραδινή εικόνα στους δρόμους της Αθήνας ήταν επεισοδιακή αλλά δεν θύμιζε τη μεγαλειώδη κινητοποίηση στην επίσκεψη Κλίντον το 1999. Τα συνθήματα «Έξω οι ΗΠΑ», «Έξω το ΝΑΤΟ», είναι γραμμένα με κόκκινο σπρέι στην πύλη του Πολυτεχνείου να θυμίζουν τα διαχρονικά αιτήματα από τις ημέρες της εξέγερσης του ’73. Περνώντας από εκεί την ημέρα έναρξης των τριήμερων εορτασμών από την επέτειο της 17 Νοέμβρη, το κλίμα μού φαινόταν τεταμένο. Οι συζητήσεις κινούνταν γύρω από την επίσκεψη του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, το ότι ήρθε δυο μέρες πριν το Πολυτεχνείο και το ότι κάποτε ο ΣΥΡΙΖΑ αντί να υποδέχεται προέδρους των ΗΠΑ, διαδήλωνε εναντίον τους. Όσο η πόλη κινούνταν όλη την Τρίτη σε ρυθμούς Ομπάμα, εκτός από τους παγερά αδιάφορους, άλλοι έβλεπαν πιο θετικά όσα διαδραματίζονταν στα κτίρια της Ηρώδου Αττικού και τις επίσημες συναντήσεις, και άλλοι ταυτίζονταν περισσότερο με όσα συνέβαιναν στην οδό Σταδίου και τους δρόμους γύρω από το Πολυτεχνείο. Άλλοι ήταν υπέρ της άφιξης Ομπάμα και άλλοι εκ διαμέτρου αντίθετοι.
Videos by VICE
Όπως προχωρούσα τη Συγγρού για να πάω να ακούσω έναν Αμερικανό πρόεδρο να μιλάει, αυτό το δίπολο πάλευε μέσα μου. Ο αντιαμερικανισμός θα έλεγα πως μου κληρονομήθηκε. Κάπου στα 13 μου, μου εκδηλώθηκε κιόλας. Ήταν οι εικόνες από την επέμβαση Μπους στο Ιράκ στην τηλεόραση που με έκαναν τότε να πάω να γράψω μόνη μου μία ανακοίνωση που θυμάμαι ότι σίγουρα είχε μέσα τις λέξεις «Έξω οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ» -για να το έλεγε ο πατέρας μου σίγουρα θα έπρεπε να υπάρχει-, «Σαμποτάζ στα αμερικανικά προϊόντα» -το είχα ακούσει να τολέει μία συμμαθήτριά μου όταν πήγα να αγοράσω coca cola από το κυλικείο- και «Δολοφόνε Μπους» – υπήρχε παντού στους τοίχους στη γειτονιά μου. Θυμάμαι ότι είχα βγάλει πολλά αντίτυπα και είχα πάει παρέα με μία φίλη μου να τα μοιράσουμε στο κέντρο του Πειραιά. Γυρνώντας σπίτι, αντί να πάρω τα εύσημα, θυμάμαι ακόμα το γέλιο του πατέρα μου. «Μοιράζεις προκηρύξεις για σαμποτάζ στα αμερικανικά προϊόντα φορώντας φόρμα και παπούτσια Nike;». H πρώτη μου προσπάθεια ριζοσπαστικοποίησης ήταν ένα μεγάλο fail. Ε, αυτό το συναίσθημα είχα πηγαίνοντας στο «Νιάρχος».
Τα πολυτελή αυτοκίνητα έμπαιναν στο επιβλητικό Ίδρυμα. Άνθρωποι όλων των ηλικιών αλλά κυρίως νέοι, φοιτητές, επιχειρηματίες και πολιτικοί κρατούσαν τις προσκλήσεις της Αμερικανικής Πρεσβείας στα χέρια τους και περίμεναν την τεράστια ουρά για να περάσουν τον έλεγχο και να μπουν στο κτίριο όπου θα διεξαγόταν η ομιλία. Ήταν περίεργο να βλέπεις τον ΓΑΠ ή τον Βαρβιτσιώτη να περιμένουν τόση ώρα στην ουρά και να μην μπαίνουν από τα VIP, διότι πολύ απλά εκεί ήταν όλοι VIP. Στην άλλη είσοδο περίμεναν οι δημοσιογράφοι αρκετά εκνευρισμένοι, αφού η ουρά αναμονής ήταν περίπου μία ώρα και κανείς δεν είχε προμηθευτεί καφέ από τη μοναδική καντίνα που υπήρχε – και είχε άλλη τόση ουρά. Χωρίς καφέ λοιπόν και με θέα τους επισήμους να βγάζουν selfies με φόντο τα στάσιμα νερά του Ιδρύματος Νιάρχου κύλησαν οι στιγμές μέχρι να μπω μέσα στο κτίριο. Ένας άνδρας μού έκανε έλεγχο στην τσάντα ενώ μία κοπέλα που ήταν υπεύθυνη για τον σωματικό έλεγχο με ξέχασε και παρόλο που το επεσήμανα, μου είπε να περάσω. Ουπς! Να το κενό στην ασφάλεια, σκέφτηκα από μέσα μου και προχώρησα προς το αμφιθέατρο που θα γινόταν η ομιλία.
Οι σημαίες της Ελλάδας, των ΗΠΑ και της ΕΕ ήταν το φόντο της ομιλίας, ενώ μπροστά και άγνωστο γιατί, είχαν τοποθετηθεί μία σειρά από γλάστρες που θύμιζαν μαρούλια. Από τα μεγάφωνα ζήτησαν στα αγγλικά να καθίσουμε κάτω και όταν οι επίσημοι δεν φάνηκαν να ακολουθούν την οδηγία, η ανακοίνωση επαναλήφθηκε με τόνο τύπου «δεν αστειεύομαι, παλουκώσου». Διάφορα πηγαδάκια είχαν δημιουργηθεί γύρω από το Νίκο Παππά, ενώ δεν πέρασε καθόλου απαρατήρητη η είσοδος του Κυριάκου Μητσοτάκη στον χώρο μαζί με τη μικρή του κόρη, αφού με το που έκατσε έβγαλε και μία selfie. Στις 1.46 μμ μας ενημέρωσαν ότι πρέπει να βάλουμε στο αθόρυβο τα κινητά μας, διότι η «εκδήλωση σε λίγο αρχίζει», κάνοντας πολλούς να γελάσουν με τον χαρακτηρισμό της ομιλίας ως εκδήλωσης.
Στις 2.00 μμ ακριβώς, από τα μεγάφωνα ανακοινώθηκε η άφιξη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα τον οποίο το κοινό υποδέχτηκε με λιγοστά και ξεθωριασμένα χειροκροτήματα. Δύο λεπτά αργότερα έγινε το πανδαιμόνιο στην είσοδο του απερχόμενου Προέδρου Ομπάμα στο βήμα. Τα κινητά και οι selfies πήραν φωτιά, ο κόσμος χειροκροτούσε και ζητωκραύγαζε όρθιος, και ξεσπούσε σε ενθουσιασμό κάθε φορά που ο Ομπάμα επιχειρούσε να πει κάποιες λέξεις στα ελληνικά ή εξυμνούσε την αρχαία Ελλάδα, ή ακόμα και τον Γιάννη Αντετοκούμπο, τσιγκλώντας με μαεστρία τον πατριωτισμό των παρευρισκομένων. Ο Ομπάμα, σε μία ομιλία που ακόμα κι αν διαφωνούμε σε σημαντικά σημεία, ήταν ύμνος προς την έννοια της δημοκρατίας, έκανε τον απολογισμό της οκτάχρονης θητείας του. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον Ντόναλντ Τραμπ λέγοντας πως έχει πολλές και σημαντικές διαφορές μαζί του, ωστόσο η δημοκρατία είναι ισχυρότερη από κάθε μεμονωμένο άτομο και η παράδοση της σκυτάλης πρέπει να γίνει ομαλά.
Ο Ομπάμα ευχαρίστησε προσωπικά τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνηση για τις προσπάθειες που κάνει να σταθεί στα πόδια της η Ελλάδα, κάνοντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κοιτάξει από την άλλη όσο κάποιοι χειροκροτούσαν. Πάντως ο Πρωθυπουργός φαίνεται να πήρε αυτό που ήθελε από την επίσκεψη, αφού ο Πρόεδρος Ομπάμα, πήρε τη θέση του ΔΝΤ, δηλαδή ότι η ελάφρυνση του χρέους είναι κλειδί για την ανάπτυξη και τόνισε ότι θα παροτρύνει τους πιστωτές της Ελλάδας να κάνουν ό,τι χρειάζεται για ξαναγίνει η οικονομία βιώσιμη.
Η ομιλία του κράτησε λίγο λιγότερο από μία ώρα και ολοκληρώθηκε στις 2.53 μμ, με τον κόσμο να χειροκροτεί όρθιος ξανά. Ο Ομπάμα έκανε εκτενή αναφορά στο προσφυγικό λέγοντας πως οι δημοκρατίες βοηθούν τους πρόσφυγες και πως «τέτοια συμπόνια δεν έχουμε διαπιστώσει αλλού, παρά στην Ελλάδα», τονίζοντας όμως ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη της στην αντιμετώπισή του. Από τα τελευταία του λόγια που συγκίνησαν το κοινό στο Ίδρυμα Νιάρχος ήταν η αναφορά στα λόγια που είχε ακούσει από μία γυναίκα που είχε βρεθεί στην πρώτη γραμμή του προσφυγικού και τα μετέφερε προτρέποντας να έχουμε αντίστοιχη στάση απέναντι στους πρόσφυγες: «Όλοι ζούμε κάτω από τον ίδιο ήλιο, ερωτευόμαστε κάτω από το ίδιο φεγγάρι. Είμαστε άνθρωποι».
Περισσότερα από το VICE
Ο Long3 Συστήνεται Λίγο Πριν Κατέβει στην Πρωτεύουσα
Οι Οικοσεξουαλικοί Πιστεύουν ότι το να Κάνεις Σεξ με τη Γη θα Μπορούσε να τη Σώσει
Πήγαμε στην Έναρξη των Τριήμερων Εορτασμών της Επετείου του Πολυτεχνείου
