UPDATE 4.12.2020: Η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχουν κενά στη Νομοθεσία για το πρόγραμμα της Golden Visa και πρόκειται να κάνει άμεσα αλλαγές, παραδέχτηκε για πρώτη φορά στο VICE ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Ανάπτυξης, μετά τη δημοσίευση της έρευνας.
«Σε συνεργασία με το Υπουργείο Μετανάστευσης, που επιβλέπει το πρόγραμμα, εργαζόμαστε πάνω σε δύο διορθωτικές κινήσεις: Πρώτον, ένας ορκωτός ελεγκτής θα εκτιμά την πραγματική αξία κάθε ακινήτου, ώστε να εξαλειφθούν οι πολύ μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και της εμπορικής τιμής, στην οποία μεταβιβάζονται τα ακίνητα για την απόκτηση της Golden Visa. Δεν μπορούμε να επιβάλουμε κρατική παρέμβαση στην ελεύθερη αγορά – ο καθένας πουλά και αγοράζει ένα ακίνητο σε οποιαδήποτε τιμή – όμως το μέτρο θα είναι μια δικλείδα ασφαλείας για τους υποψήφιους επενδυτές. Δεύτερον, μετά την απόκτηση της Golden Visa, θα βεβαιώνεται σε ετήσια βάση ότι το ακίνητο παραμένει στην κατοχή του επενδυτή και δεν έχει μεταβιβαστεί σε κάποιον τρίτο, κάτι που αποτελεί ένα “θολό σημείο” της σημερινής Νομοθεσίας».
Videos by VICE
Ο ίδιος κυβερνητικός αξιωματούχος δεν θέλησε να σχολιάσει τη δικαστική έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αθήνα, μετά την κατάθεση των πρώτων μηνύσεων από Κινέζους υποψήφιους επενδυτές.
Η κυρία Yang* διδάχθηκε στο σχολείο την ελληνική μυθολογία και είχε όνειρο ζωής να επισκεφθεί τον Παρθενώνα. Έτσι, όταν στις αρχές καλοκαιριού του 2018 ένας ατζέντης ακινήτων στην Κίνα ξεδίπλωσε μπροστά της ένα ιλουστρασιόν διαφημιστικό με την Ακρόπολη και την Πλατεία Συντάγματος, δεν το σκέφτηκε πολύ. Θα αγόραζε ακίνητο και μαζί μία πενταετή άδεια διαμονής στην Ελλάδα, κι επίσης ήλιο και θάλασσα – με λίγα λόγια μια Golden Visa.
Κατέβαλε 290.000 ευρώ για ένα «τριάρι» στα Κάτω Πατήσια, μια όχι προνομιούχο περιοχή της Αθήνας. Όταν, όμως, επισκέφθηκε την Ελλάδα για να δει από κοντά το διαμέρισμα, ανακάλυψε ότι αυτό είχε στο μεταξύ πουληθεί σε κάποιον άλλον Κινέζο.
Δύο χρόνια μετά, το ελληνικό όνειρο έχει γίνει εφιάλτης για την κυρία Yang. Στις αρχές Οκτωβρίου κατέθεσε μαζί με έναν ακόμη υποψήφιο Κινέζο επενδυτή τις δύο πρώτες μηνύσεις στον Οικονομικό Εισαγγελέα της Αθήνας. Το περιεχόμενο των δικαστικών εγγράφων, που είδε το VICE, είναι αποκαλυπτικό. Δεν είναι οι μοναδικοί υποψήφιοι επενδυτές που καταγγέλλουν ότι εξαπατήθηκαν, χωρίς να έχουν προσφύγει έως τώρα στη Δικαιοσύνη. Φαίνεται ότι πιθανόν βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη «φούσκα» ακινήτων με όχημα το ελληνικό πρόγραμμα Golden Visa.
Οι ατζέντηδες και οι developers
Στην Κίνα λειτουργούν τα λεγόμενα Immigration Agencies, εταιρείες real estate με τζίρο δισ. ευρώ και καλές σχέσεις με την κυβέρνηση. Η ιστοσελίδα Investment Migration Insider υπολόγισε το 2019 ότι περισσότεροι από 57.000 Κινέζοι πολίτες επένδυσαν την προηγούμενη δεκαετία περίπου 36 δισ. ευρώ σε αντίστοιχα κρατικά προγράμματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Χωρίς τα Immigration Agencies δεν υπάρχει ελληνικό πρόγραμμα Golden Visa. Οι παραπάνω ατζέντηδες προσελκύουν επενδυτές και τους φέρνουν σε επαφή με γραφεία στην Αθήνα, τους λεγόμενους developers, στους οποίους ανήκουν οι τίτλοι των ακινήτων και οι οποίοι αναλαμβάνουν το πρακτικό μέρος της συμφωνίας. Το ελάχιστο ύψος επένδυσης για την απόκτηση Golden Visa στην Ελλάδα είναι 250.000 ευρώ. Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2014 και έως τα τέλη Μαΐου του 2020, το ελληνικό κράτος είχε χορηγήσει 7.550 χρυσές βίζες, τις 5.504 από αυτές σε Κινέζους.
Ο ατζέντης στην επαρχία Zhejiang της Κίνας έδειξε στην κυρία Yang ένα διαμέρισμα 75 τ.μ. στον έκτο όροφο οικοδομής στα Κάτω Πατήσια. Της είπε πώς ήταν μια καλή ευκαιρία, καθώς «βρισκόταν δίπλα στην Ακρόπολη και την Πλατεία Συντάγματος». Η κυρία Yang λέει ότι υπέγραψε ένα άτυπο ιδιωτικό προσύμφωνο. Η τιμή μεταβίβασης του ακινήτου ορίστηκε στις 290.000 ευρώ, αν και αργότερα θα μάθαινε ότι η αντικειμενική αξία του ήταν 74.000 ευρώ.
H ίδια συμφωνία όριζε ότι το διαμέρισμα θα παραδιδόταν επιπλωμένο και ότι η νέα ιδιοκτήτης θα είχε για τρία χρόνια εξασφαλισμένο ετήσιο εισόδημα 8.500 ευρώ από την εκμίσθωσή του σε τρίτους. Η κυρία Yang θα επιβαρυνόταν με τον φόρο μεταβίβασης (περίπου 3%), που όμως δεν καταβλήθηκε διότι δεν υπογράφτηκε τελικό συμβόλαιο, όπως φέρεται να περιγράφει στη μήνυση. Παρ’ όλα αυτά, με μοναδική «εγγύηση» το ιδιωτικό προσύμφωνο, κατέβαλε προκαταβολή ύψους 29.000 ευρώ και εξόφλησε το υπόλοιπο ποσό μέσα στον επόμενο μήνα. Το ελληνικό όνειρο ήταν πολύ κοντά για την κυρία Yang.
Το VICE πληροφορείται ότι το σύνολο των χρημάτων καταβλήθηκε μέσω τερματικού POS, με τρεις πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες. Εκείνη την περίοδο, αυτό δεν προβλεπόταν από τον ελληνικό Νόμο για την Golden Visa, για λόγους διαφάνειας των συναλλαγών. Η κυρία Yang λέει ότι δεν το γνώριζε. Η ίδια υποστηρίζει στη μήνυση ότι τα POS ήταν συνδεδεμένα με τον ελληνικό τραπεζικό λογαριασμό του developer στην Αθήνα, κάτι που επίσης φέρεται τότε να αγνοούσε – πίστευε ότι τα χρήματα μεταφέρονται σε κινέζικο λογαριασμό, λόγω των capital controls που ήταν σε ισχύ στην Κίνα.
Η ίδια σύγχυση επικρατούσε την ίδια περίοδο στην Ελλάδα μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών που εξέταζαν τις αιτήσεις για Golden Visa. Από τον φάκελο άλλης υπόθεσης που έφθασε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της χώρας, προκύπτει ότι Κινέζος επενδυτής είχε καταβάλει 294.000 ευρώ για την αγορά ακινήτου στην Αθήνα, ένας μέρος του οποίου είχε μεταφερθεί με πιστωτική κάρτα.
Στη δικαστική απόφαση αναφέρεται ότι τον Απρίλιο του 2018 σήμανε συναγερμός στο Υπουργείο Μετανάστευσης, που χειρίζεται την υπόθεση της Golden Visa μέσω τοπικών γραφείων ανά περιφέρεια. Το Υπουργείο απηύθυνε ερώτημα προς την Τράπεζα της Ελλάδας. Η απάντηση ήταν ότι υπήρχαν μόνο δύο τρόποι μεταφοράς των χρημάτων: απευθείας μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών ή με κατάθεση δίγραμμης επιταγής ελληνικής τράπεζας. Το Υπουργείο απάντησε επίσης ότι οι πληρωμές μέσω POS δεν θεωρούνται τραπεζικά εμβάσματα. Το VICE καταλαβαίνει ότι σκεπτικό του Έλληνα νομοθέτη ήταν ότι οι τραπεζικές κάρτες εκδίδονται με λιγότερες εγγυήσεις συγκριτικά με το άνοιγμα ενός τραπεζικού λογαριασμού ή την έκδοση ενός μπλοκ επιταγών.
Μία τροπολογία για τα POS
Ο γρίφος λύθηκε με μία τροπολογία. Τον Οκτώβριο του 2019 ο Υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, πρότεινε μια μικρή, αλλά κρίσιμη αλλαγή του Νόμου για την Golden Visa. Προέβλεπε τη δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων μέσω τερματικού POS με αναδρομική ισχύ από τον Ιανουάριο του 2017. Η πρόταση υπερψηφίστηκε.
«Υπήρξε μια εμπλοκή ως προς τη χρήση αυτών των μηχανημάτων και αυτή οδήγησε στην παύση των πράξεων μέσω POS. Το αρχικό δικό μου ενδιαφέρον για το θέμα αυτό προήλθε όταν πήρα τα στοιχεία της Golden Visa και είδα ότι μετά από αυτό το γεγονός το πρόγραμμα σχεδόν είχε παγώσει», δήλωσε ο Άδωνις Γεωργιάδης.
Η αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση για «φωτογραφική» διάταξη με στόχο να κλείσουν δικαστικές έρευνες. Το 2018 οι δικαστικές Αρχές είχαν δεσμεύσει τραπεζικούς λογαριασμούς δύο εταιρειών που έκλειναν πακέτα Golden Visa στην Αθήνα και ερευνήθηκαν για κακουργηματική φοροδιαφυγή, πλαστογραφία και ξέπλυμα χρήματος.
Σύμφωνα με τα δικόγραφα της υπόθεσης, η πρώτη από τις δύο ελεγχόμενες εταιρείες είχε εγκαταστήσει τερματικές συσκευές POS στα γραφεία της στη Σαγκάη, μέσω των οποίων εκκαθαρίζονταν μεγάλα ποσά για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα. Από δειγματοληπτικό έλεγχο φέρεται να προέκυψαν εικονικές συναλλαγές. Η υπόθεση εργασίας των ελληνικών δικαστικών Αρχών είχε ως εξής: ένας Κινέζος που έχει αποκτήσει χρήματα με παράνομο τρόπο, θέλει να τα «ξεπλύνει». Αγοράζει ένα ακίνητο από την εταιρεία Α. και καταβάλει τα χρήματα, τα οποία όμως πρέπει να πάρει πίσω. Έτσι, νοικιάζει το ακίνητο στην εταιρεία Β. και εισπράττει το μίσθωμα. Όμως, οι εταιρείες Α. και Β. φέρεται να ανήκουν στα ίδια πρόσωπα.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο εταιρείες είναι ίδιων συμφερόντων, αλλά και ότι είναι δύσκολος ο εντοπισμός των Κινέζων που πιστώνουν μεγάλα ποσά με χρήση των POS, παρακάμπτοντας τα capital controls στην Κίνα, εγείρονται σοβαρές υπόνοιες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες», ανέφερε έγγραφο της Αρχής Καταπολέμησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, τον Νοέμβριο του 2019. Το VICE δεν μπόρεσε να εξακριβώσει αν έχει κλείσει σήμερα η δικαστική έρευνα για την παραπάνω υπόθεση.
Πίσω στην Αθήνα
Στο μεταξύ, η υπόθεση της κυρίας Yang στην Αθήνα δεν προχωρούσε. Έναν χρόνο μετά την καταβολή των 290.000 ευρώ, αποφάσισε να επισκεφτεί την Ελλάδα. Το πρώτο σοκ ήρθε όταν συνειδητοποίησε πως το διαμέρισμα δεν ήταν «κάτω από την Ακρόπολη», όπως της είχαν υποσχεθεί. Συναντήθηκε με τον developer και απαίτησε τα χρήματα πίσω. Ο τελευταίος φέρεται να της ζήτησε μια σειρά από έγγραφα, για παράδειγμα τα δικαιολογητικά με τα οποία είχε εκδώσει τις τραπεζικές κάρτες στην Κίνα. Στην πράξη, ήταν αδύνατον να τα προσκομίσει.
Η κυρία Yang ανέθεσε σε ανεξάρτητο δικηγόρο τον έλεγχο τίτλων του διαμερίσματος στο Υποθηκοφυλάκειο της Αθήνας, τo κρατικό μητρώο για την ακίνητη περιουσία. Υπήρχε κάτι χειρότερο από την απόσταση των Κάτω Πατησιών με την Ακρόπολη. Το διαμέρισμα – που σημειωτέον ήταν μικρότερο κατά 17 τ.μ. από αυτό που είχε συμφωνηθεί – είχε πουληθεί τον Μάιο του 2019 σε μια άλλη Κινέζα του προγράμματος Golden Visa, έναντι 250.000 ευρώ, όπως σημειώνεται στη μήνυση. Η αντικειμενική του αξία ήταν 74.000 ευρώ. Στην πραγματικότητα, το ακίνητο για το οποίο η κυρία Yang είχε καταβάλει τις οικονομίες μιας ζωής, δεν ήταν διαθέσιμο για την ίδια. Σύμφωνα με την ίδια, όλα τα παραπάνω προσομοιάζουν σε απάτη τύπου «Σχήματος Πόντσι» (Ponzi scheme) και αποκαλύπτουν την αρχή ενός σκανδάλου με ακίνητα-φούσκα στην Ελλάδα.
Η κυρία Lee* στη Γλυφάδα
Οι περιπτώσεις Κινέζων αγοραστών της Golden Visa που καταγγέλλουν ότι εξαπατήθηκαν είναι παρόμοιες –αλλάζει μόνο το τέλος της ιστορίας. Η δεύτερη μήνυση προς τον Oικονομικό Eισαγγελέα της Αθήνας κατατέθηκαν προ ημέρων από την κυρία Lee*. Πλήρωσε 300.000 ευρώ για ένα σπίτι στη Γλυφάδα, δίπλα στη θάλασσα, σύμφωνα με το διαφημιστικό που άνοιξε μπροστά της ο ατζέντης στην Κίνα. Η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική, όπως φαίνεται στο animation video παρακάτω:
Το VICE απηύθυνε γραπτό ερώτημα στην πρεσβεία της Κίνας στην Αθήνα για όσα καταγγέλλουν οι υποψήφιοι επενδυτές. Ρωτήσαμε αν η πρεσβεία είναι ενήμερη για περιπτώσεις απάτης στο πρόγραμμα Golden Visa και αν έχει ζητηθεί κάποια έρευνα από τις ελληνικές Αρχές. Η πρεσβεία δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα για κάποιο σχόλιο.
Απευθύναμε τα ίδια ερωτήματα στο Enterprise Greece, τον αρμόδιο εθνικό φορέα υπό την εποπτεία του Υπουργείου Eξωτερικών για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα. «Το Enterprise Greece ασχολείται μόνο με την προώθηση του προγράμματος Golden Visa και οι κάτωθι ερωτήσεις σας δεν εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων μας», ήταν η γραπτή απάντηση. Τέλος, ζητήσαμε ένα επίσημο σχόλιο από το Υπουργείο Μετανάστευσης, οι υπηρεσίες του οποίου τρέχουν το πρόγραμμα. Έως αργά χθες δεν υπήρξε κάποια απάντηση.
Οι 300 φάκελοι Golden Visa
Τρεις Κινέζοι πολίτες με τους οποίους μίλησε το VICE, μεταξύ αυτών η κυρία Yang, είπαν ότι επιθυμούν σε τόσο μεγάλο αριθμό να αποκτήσουν μια Golden Visa στην Ελλάδα, «γιατί αγαπούν τη χώρα και θέλουν να μεγαλώσουν εδώ τα παιδιά τους». Οι περισσότεροι προέρχονται από μεσοαστικά στρώματα και έχουν ζήσει ή σπουδάσει για κάποιο διάστημα στη Δύση. Οι ίδιοι αρνήθηκαν ότι βλέπουν τη Golden Visa και κατ’ επέκταση το ευρωπαϊκό «διαβατήριο» ως «καταφύγιο» σε περίπτωση που χρειαστεί να αναζητήσουν διέξοδο από τη χώρα τους, στην οποία δοκιμάζονται τα δημοκρατικά δικαιώματα.
Αναζητήσαμε βαθύτερα τη διαδρομή των χρημάτων του ελληνικού προγράμματος Golden Visa.
Το VICE απέκτησε πρόσβαση και ανέλυσε περίπου 300 συμβόλαια Golden Visa στο Υποθηκοφυλάκειο Αθηνών. Η έρευνα επικεντρώθηκε σε δύο εταιρείες ακινήτων, οι οποίες την περίοδο 2017-2020 έχουν αποκτήσει και μεταπωλήσει σε Κινέζους εκατοντάδες διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας. Τα περισσότερα ακίνητα βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας. Εμφανίζονται επανειλημμένα ο Κολωνός, τα Σεπόλια, η Πλατεία Αμερικής, η Πλατεία Κολιάτσου, o Άγιος Ελευθέριος, ο Άγιος Νικόλαος και φυσικά η Κυψέλη. Ελάχιστα είναι σε ακριβές περιοχές, όπως το Θησείο, ο Λυκαβηττός και η Φιλοθέη.
Από την επεξεργασία των φακέλων προκύπτει ένα αποκαλυπτικό μοτίβο. Ακίνητα με αντικειμενική αξία 50.000-60.000 ευρώ μεταπωλούνται σε Κινέζους για τουλάχιστον 250.000 ευρώ -συχνά πολύ ακριβότερα- κόντρα στους κανόνες της αγοράς και τη λογική. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, η σταθερή επανάληψη ονομάτων στα συμβόλαια, είτε πρόκειται για συμβολαιογράφους είτε για πληρεξούσιους δικηγόρους.
Ενδεικτικά, στις 28 Απριλίου του 2020, μία μέρα μετά την επαναλειτουργία των Υποθηκοφυλακείων, τα οποία είχαν κλείσει λόγω του πρώτου lockdown του κορονοϊού, διαμέρισμα δευτέρου ορόφου στην οδό Φυλής πωλήθηκε σε Kινέζο αγοραστή σχεδόν 280.000 ευρώ, ενώ η αντικειμενική του αξία εκτιμήθηκε στα 45.000 ευρώ. Αντιστοίχως, το 2019 στην ίδια περιοχή, στον Άγιο Νικόλαο, Κινέζος κατέθεσε 340.000 ευρώ για διαμέρισμα με αντικειμενική αξία 70.000 ευρώ. Νωρίτερα τον ίδιο χρόνο, ακίνητο στην Ακαδημία Πλάτωνος αντικειμενικής αξίας 45.000 ευρώ, πωλήθηκε σε Κινέζο για 270.000 ευρώ.
Άδεια διαμερίσματα
Επισκεφθήκαμε τρία διαμερίσματα που αγοράστηκαν από Κινέζους της Golden Visa σε εμπορική τιμή πολλαπλάσια της αντικειμενικής αξίας. Το πρώτο βρίσκεται στην οδό Δράμας στα Σεπόλια, ένα τετράγωνο κάτω από το ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ του Τρίτωνα, στο παρκέ του οποίου έχει σχεδιαστεί σε γκράφιτι η φιγούρα του σταρ του NBA, Γιάννη Αντετοκούνμπο. Το διαμέρισμα βρίσκεται στον πέμπτο όροφο μιας σχετικά νεόκτιστης οικοδομής. Η αντικειμενική του αξία είναι 66.806 ευρώ και μεταβιβάστηκε σε Κινέζο επενδυτή προς 300.700 ευρώ. Το διαμέρισμα είναι σήμερα άδειο.
Το δεύτερο ακίνητο είναι στην οδό Νιόβης στα Κάτω Πατήσια, κοντά στην Πλατεία Αμερικής. Σύμφωνα με τα στοιχεία στο Υποθηκοφυλάκειο, πουλήθηκε για 268.000 ευρώ, ενώ η αντικειμενική του αξία είναι στα 53.118 ευρώ. Στο συγκεκριμένο διαμέρισμα του τρίτου ορόφου σε πολυκατοικία του αθηναϊκού μοντερνισμού, δεν κατοικεί κανένας. Η τρίτη περίπτωση είναι λίγα τετράγωνο πιο πάνω, στην οδό Πάφου. Ένας ήσυχος πεζόδρομος απλώνεται γύρω από μια αλέα, μια ανάσα από την Αχαρνών. Για το συγκεκριμένο ακίνητο στον τέταρτο όροφο οικοδομής φαίνεται επίσης να δαπανήθηκε ποσό πολλαπλάσιο της αντικειμενικής αξίας – συγκεκριμένα, 340.000 ευρώ έναντι 73.336. Και αυτό είναι άδειο.
Χρήματα πιθανόν επιστρέφουν στην Κίνα
Ανακύπτει ένα βασανιστικό ερώτημα: Πώς μπορεί να εξηγηθεί η μεγάλη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής τιμής και της εμπορικής αξίας των διαμερισμάτων της Golden Visa στην Αθήνα;
Ο δικηγόρος Αθηνών Αλέξανδρος Βαρνάβας χειρίζεται υποθέσεις Κινέζων επενδυτών (σημ. δεν εκπροσωπεί τους δύο που υπέβαλαν τις πρώτες μηνύσεις) κι επίσης είναι μέλος του Investment Migration Council, της ομοσπονδίας που έχουν συστήσει στη Γενεύη επαγγελματίες και άλλοι ειδικοί που ασχολούνται με τα προγράμματα της Golden Visa. «Από όσα ακούγονται κατά καιρούς στην αγορά, οι επενδυτές-θύματα διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: τους “συνενόχους αφελείς” και τους “απλώς αφελείς”. Οι πρώτοι γνώριζαν και αποδέχονταν να αγοράσουν υπερτιμολογημένα ακίνητα με την προοπτική οι μεσάζοντες να τους επιστρέψουν μέρος της επένδυσης από άλλα ταμεία τους στην Κίνα», είπε στο VICE o κ. Βαρνάβας.
«Δηλαδή και οι ίδιοι οι επενδυτές προσδοκούσαν να τους επιστραφεί ένα σημαντικό ποσό, θεωρώντας ότι έτσι θα εξασφάλιζαν τη Golden Visa με λιγότερα χρήματα, αγνοώντας βέβαια πολλές φορές ότι το “καπέλο” των ατζέντηδων ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο του ποσού που θα τους επέστρεφαν», σημείωσε ο ίδιος.
«Οι απλώς αφελείς, συνήθως από υπερβολική εμπιστοσύνη στους ατζέντηδες, αλλά κι επειδή ήθελαν να γλιτώσουν χρήματα, στην πλειοψηφία τους δεν αναζήτησαν σωστή επαγγελματική συμβουλή, δηλαδή μη σχετιζόμενη με τους λοιπούς μεσάζοντες, όχι μόνο στο πρόσωπο ενός ανεξάρτητου δικηγόρου και συμβολαιογράφου, αλλά κι ενός δικού τους εκτιμητή ακινήτων ή μηχανικού», εξήγησε ο κ. Βαρνάβας.
Ένα δεύτερο ερώτημα αφορά τον τρόπο καταβολής των 250.000 ευρώ για την εξασφάλιση της Golden Visa. «Όπως κι αν γίνεται η συναλλαγή, ο επαγγελματίας που εκπροσωπεί έναν επενδυτή πρέπει να εξασφαλίζει ότι είναι σύμφωνη με συγκεκριμένες διατάξεις, όπως ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος και η νομοθεσία για το ξέπλυμα χρήματος», σημείωσε.
Το ξέπλυμα χρήματος
O Georg Chmiel είναι εκτελεστικός διευθυντής της κινεζικής εταιρείας ακινήτων Juwai, που κλείνει δουλειές στην Αθήνα. Στην ερώτηση αν υπάρχει περιθώριο παράνομων ενεργειών (εικονικών πωλήσεων, επιστροφή των χρημάτων στην Κίνα κλπ), απάντησε με γραπτό μήνυμα ως εξής: «Η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στη λίστα της FATF (Financial Action Task Force) για τις χώρες με κενά στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος. Η χώρα σας το 2018 έκανε κάποιες αλλαγές στο πρόγραμμα της Golden Visa, με σκοπό την αποτροπή του ξεπλύματος και την εξασφάλιση μιας ελεγχόμενης διαδρομής των χρηματο-οικονομικών συναλλαγών».
Ο Chmiel ανέφερε επίσης ότι τον περασμένο Φεβρουάριο το αρμόδιο όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Νομιμοποίηση Εσόδων από Εγκληματική Δραστηριότητα και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας, έδωσε στη δημοσιότητα μια έκθεση επισημαίνοντας τους σχετικούς κινδύνους στην Κύπρο, όχι όμως στην Ελλάδα. «Αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα σχετικά καλά διαχειριζόμενο πρόγραμμα Golden Visa με επαρκείς διασφαλίσεις», έγραψε.
Η Κομισιόν
Δεν ήταν το ίδιο απόλυτος ο αξιωματούχος της Κομισιόν, υπόψη του οποίου θέσαμε τα ευρήματα των 300 συμβολαίων στο Υποθηκοφυλάκειο της Αθήνας. Τον Ιανουάριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε πάρει θέση για τα προγράμματα τύπου Golden Visa που προσφέρουν διάφορες χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, επισημαίνοντας τέσσερις κινδύνους: Ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ασφάλεια μετακίνησης προσώπων εντός της Ζώνης Σένγκεν, φοροδιαφυγή και αδιαφάνεια σε ό,τι αφορά την αποδοχή ή την απόρριψη των αιτήσεων. Ως χώρες υψηλού κινδύνου αναφέρονταν η Βουλγαρία, η Κύπρος και η Μάλτα.
«Οι κίνδυνοι δεν περιορίζονται πάντα επαρκώς από τα μέτρα που λαμβάνουν τα κράτη-μέλη», απάντησε με γραπτό μήνυμα προς το VICE εκπρόσωπος της Κομισιόν. «Τα διάφορα προγράμματα Golden Visa δεν ρυθμίζονται σε επίπεδο EE και εξακολουθούν να διέπονται από την εθνική νομοθεσία κάθε κράτους […] Από το 2019 έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τον έλεγχο της διαφάνειας, της εφαρμογής και της ασφάλειας των συγκεκριμένων επενδυτικών προγραμμάτων. Η επιτροπή εργάζεται επί του παρόντος σε ένα κοινό σύνολο ελέγχων ασφάλειας», σημείωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
*Δεν είναι το πραγματικό όνομα. Τα πλήρη στοιχεία βρίσκονται στη διάθεση του VICE. Δεν δημοσιεύονται για λόγους προστασίας των πηγών.
Ακολουθήστε τον Κώστα Κουκουμάκα και την Κορίνα Πετρίδη στο Twitter.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ο Χάρτης που Καταγράφει τα Περιστατικά Έμφυλης και Σεξιστικής Βίας στην Ελλάδα
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας που Έφτασε να Γίνει Μέχρι και Σύνθημα των Αναρχικών
H Ελληνίδα που Άνοιξε τη Συζήτηση στο MoΜΑ για την Οικολογία και τον Φεμινισμό
