Μία ψυχροπολεμική περίοδο περνούν τις τελευταίες ημέρες οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, έπειτα από το μπαράζ εμπρηστικών δηλώσεων από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Το βράδυ της Κυριακής, ο Τούρκος πρόεδρος κορύφωσε τη συνεχιζόμενη ένταση από την τουρκική προς την ελληνική πλευρά, επιχειρώντας να συνδέσει σε ομιλία του το θέμα των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που έχουν ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα με εκείνο των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που πιάστηκαν από τις τουρκικές Αρχές σε έδαφος της γείτονας χώρας. Μιλώντας σε στελέχη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στη μεθοριακή περιοχή Χατάι, ο Ταγίπ Ερντογάν, φορώντας στρατιωτική περιβολή, υποστήριξε ότι ο Αλέξης Τσίπρας τού είχε υποσχεθεί ότι το θέμα με τους οκτώ θα το διευθετούσε σε 15 μέρες. «Πέρασαν μέρες, μήνες, και ακόμα να παραδοθούν οι οκτώ Γκιουλενιστές», σημείωσε δηκτικά.
Videos by VICE
«Η Ελλάδα έχει πρωθυπουργό, όχι σουλτάνο»
Η ελληνική κυβέρνηση απάντησε στον Τούρκο πρόεδρο με μία αιχμηρή ανακοίνωση, στην οποία και απέρριψε οποιαδήποτε σύνδεση των δύο υποθέσεων. Συγκεκριμένα, το Μέγαρο Μαξίμου σημείωσε: «Ο Τούρκος Πρόεδρος αν είχε να πει κάτι σε σχέση με την υπόθεση των “8”, είχε την ευκαιρία να το πει τόσο κατ’ ίδιαν στον Έλληνα πρωθυπουργό ή και δημόσια κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα. Σήμερα επιλέγει να συνεχίσει έναν ακατανόητα ολισθηρό δρόμο προκλητικών επιθέσεων, συμψηφίζοντας δυο εντελώς ανόμοιες υποθέσεις. Του ξεκαθαρίζουμε λοιπόν ότι η Ελλάδα είναι κράτος Δικαίου και έχει Πρωθυπουργό που σέβεται και γνωρίζει τις διαδικασίες της ελληνικής δικαιοσύνης και όχι Σουλτάνο, ώστε να μπορεί να υπόσχεται για τις αποφάσεις της. Αν επιθυμεί να είναι επικεφαλής ενός ευνομούμενου κράτους, οφείλει να δώσει εξηγήσεις για τον λόγο που η Τουρκία κρατά ακόμη φυλακισμένους δύο Έλληνες στρατιωτικούς που δεν έκαναν τίποτα παραπάνω από το να περάσουν ορισμένα μέτρα στο τουρκικό έδαφος, την ώρα που ερευνούσαν για παράνομες διελεύσεις. Την ίδια στιγμή μάλιστα που γνωρίζει καλά, ότι αντίστοιχα περιστατικά στο παρελθόν και οι δυο πλευρές τα αντιμετώπιζαν στο πλαίσιο της συνεννόησης και της καλής θέλησης δυο γειτονικών χωρών, μελών μάλιστα της ίδιας στρατιωτικής συμμαχίας».
Κλιμάκωση και για τα Ίμια
Εκτός από το ζήτημα των «oκτώ» και της κράτησης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, Ελλάδα και Τουρκία προχώρτησαν σε ανταλλαγή αυστηρών δηλώσεων και με αφορμή το ζήτημα των Ιμίων. Συγκεκριμένα, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απάντησε σε ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, με την οποία την περασμένη Κυριακή η Τουρκία αμφισβήτησε την κυριαρχία της Ελλάδας στα Ίμια. «Η Τουρκία λαθεύει, εάν νομίζει ότι δύναται να παραβιάσει στο Αιγαίο το διεθνές δίκαιο χωρίς συνέπειες, όπως πράττει σε άλλα σημεία του περίγυρού της. Της συστήνουμε δε, να μετράει τα λόγια της. Το νομικό καθεστώς των Ιμίων είναι πλήρως κατοχυρωμένο και η ελληνική κυριαρχία επ’ αυτών είναι δεδομένη και αναμφισβήτητη», είπε το ελληνικό ΥΠΕΞ.
Με την προηγηθείσα ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών είχε κατηγορήσει την Ελλάδα για «πολιτική εκμετάλλευση των περιβαλλοντικών προγραμμάτων» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα Natura 2000 τα Ίμια «και ορισμένα νησιά, και βραχονησίδες στο Αιγαίο, των οποίων η κυριαρχία δεν παραχωρείται στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες». Σύμφωνα με την Deutsche Welle, αυτή είναι η πρώτη φορά που η τουρκική κυβέρνηση απευθύνεται με τόσο άμεσο τρόπο προς την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, λέγοντας ότι «τα περιβαλλοντικά προγράμματα δεν πρέπει να γίνουν εργαλείο πολιτικής εκμετάλλευσης» από την Ελλάδα και, κυρίως, ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την κυριαρχία της Τουρκίας επί των Ιμίων».
Ένταση ενόψει επανεκλογής Ερντογάν
Αν και η τουρκική προκλητικότητα δεν θα πρέπει να υποτιμάται, μάλλον θα πρέπει να τοποθετηθεί στο πλαίσιο των γενικότερων εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων της Τουρκίας, η οποία σε λιγότερο από δύο μήνες θα προσφύγει στις κάλπες για την εκλογή νέου προέδρου. Αυτό μάλλον εξηγεί σε κάποιο βαθμό τους υψηλούς τόνους του Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα, οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν και για εσωτερική κατανάλωση, προς εξασφάλιση της εναπεκλογής του στον προεδρικό θώκο. Αυτήν την άποψη φαίνεται πως συμμερίζεται και ο Αμερικανός Πρέσβης στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, που σχολίασε στην κάμερα του VICE την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο: «Μέρος της δουλειάς μου είναι να ακούω. Πολύς κόσμος μού έχει εκφράσει ανησυχίες για ένα ενδεχόμενο συμβάν. Έχουν γραφτεί τρελά πράγματα στις εφημερίδες (για τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις). Όλα αυτά είναι εντελώς κατασκευασμένα. Δεν είναι αλήθεια. Διατηρούμε έναν υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης στους Έλληνες ηγέτες που χειρίζονται αυτά τα θέματα. Νομίζω ότι τόσο η Ελλάδα, όσο και οι ΗΠΑ, θα αντιμετωπίσουν αναταράξεις τους επόμενους δύο μήνες, ενόψει της επανεκλογής του προέδρου Ερντογάν. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει εμπιστοσύνη. Σε μεγάλο βαθμό θεωρώ ότι (οι ενέργειες του Ερντογάν) αποτελούν πολιτική ατζέντα, ωστόσο δεν θέλω να τις αγνοήσω».
VICE Video: Ο Πρέσβης των ΗΠΑ Μιλάει για τον Ερντογάν, τον Τσίπα τον Τραμπ και την Κάνναβη
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Ακόμη, ο Αμερικανός Πρέσβης που είπε ότι κάποιοι γείτονες της Ελλάδας αντιμετωπίζουν «πραγματικά προβλήματα με την ελευθερία του Τύπου, την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και την υποχρέωση λογοδοσίας από πλευράς των εκλεγμένων ηγετών», σημείωσε σχετικά με το θέμα της επιστροφής των δύο Ελλήνων στρατιωτικών: «Αυτή η δουλειά, μου έμαθε πριν από καιρό να μην κάνω προβλέψεις. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να ασχολούνται με το θέμα και ότι πιστεύουμε ότι οι δύο στρατιωτικοί πρέπει να επιστρέψουν στις οικογένειές τους. Επίσης, πιστεύουμε ότι είναι συμφέρον τόσο για την Τουρκία, όσο και την Ελλάδα, να υπάρξει μία σταθερή, συνεργατική, ομαλή σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ταξιδεύω πολύ. Όταν πηγαίνω στη Ρόδο, τη Χίο ή τη Λέσβο, βλέπω ότι στα εστιατόρια το μενού είναι και στα τουρκικά και τα λιμάνια είναι γεμάτα με τουρκικά κότερα. Η Ελλάδα έχει μεγάλη “ήπια ισχύ”, καθώς υπάρχουν πολλοί Τούρκοι που θέλουν έναν ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται η ελευθερία του λόγου, η ανοχή, η δεκτικότητα».
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίοNewsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ιστορίες Ελληνίδων Μητέρων που Έχασαν τα Μωρά τους
Βρες Ποιος το Είπε: Ο Αμβρόσιος, οι Ναζί ή το ISIS;
Κατεβάσαμε τα Δεδομένα μας στο Facebook και Ήταν Τρομακτικό