To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Tonic.
Μπορεί να μη σκεφτόμαστε αρκετά τις πυρηνικές βόμβες, όμως οι κυβερνητικές υπηρεσίες και οι υπεύθυνοι σχεδιασμού στρατηγικών για περίπτωση καταστροφής, τις σκέφτονται σχεδόν συνέχεια, ασχέτως κύκλου ειδήσεων. Tο σύνηθες σενάριο το οποίο εξετάζεται έχει να κάνει λιγότερο με τους πυραύλους μεγάλης εμβέλειας και τον ολικό αφανισμό τύπου Ψυχρού Πολέμου, και περισσότερο με την έκρηξη εδάφους μιας πυρηνικής βόμβας που θα πυροδοτηθεί από τρομοκράτες – συγκεκριμένα, μια πυρηνική βόμβα δέκα κιλοτόνων. Για να καταλάβουμε καλύτερα, μια βόμβα δέκα κιλοτόνων είναι λίγο μικρότερη από τη βόμβα που έριξε η κυβέρνηση των ΗΠΑ στη Χιροσίμα και η ισχύς της ισοδυναμεί περίπου με 5.000 βόμβες σαν εκείνες που χρησιμοποιήθηκαν στην τρομοκρατική επίθεση στην Οκλαχόμα το 1995 (οι πυρηνικές βόμβες της Βόρειας Κορέας πιστεύεται ότι είναι περίπου του ίδιου μεγέθους).
Videos by VICE
Το πιο πιθανό είναι ότι ακόμη κι αν παρακολουθείς εντατικά τις τελευταίες τρομοκρατικές απειλές, δεν έχεις πέσει πολλές φορές πάνω στις οδηγίες ετοιμότητας που έχει ανεβάσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στο Ready.gov. Οι κυβερνητικές υπηρεσίες πάντα τελειοποιούν τις αντιδράσεις ασφαλείας στις πυρηνικές απειλές, συντονίζοντας τις υπηρεσιακές ευθύνες, ακόμα και εκτελώντας προσομοιώσεις του πώς θα ήταν μια πυρηνική έκρηξη σε μια μεγάλη πόλη όπως το Λος Άντζελες και η Ουάσινγκτον. Πολύ πρόσφατα, δόθηκε μια κυβερνητική επιχορήγηση για ένα πρότζεκτ προσομοίωσης μέσω υπολογιστή, στο πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον, που θα εξετάσει πώς θα αντιδρούσαν οι άνθρωποι τις πρώτες 30 μέρες μετά από μια πυρηνική επίθεση στη Νέα Υόρκη.
Ας πούμε λοιπόν ότι ένα από τα χειρότερα σενάρια ενός τέτοιου πρότζεκτ όντως συνέβαινε και με κάποιο τρόπο, μια πυρηνική βόμβα δέκα κιλοτόνων εκρήγνυται χωρίς να προειδοποιηθούν οι ΗΠΑ. Παρακάτω παρουσιάζεται ένα χρονολόγιο του εφιάλτη σε μια μεγάλη πόλη, όπως η Νέα Υόρκη ή η Ουάσινγκτον, καθώς και οι πιθανότητές σου να βγεις ζωντανός.
Τα πρώτα 15 δευτερόλεπτα
Αν είσαι ακόμα ζωντανός, πιθανόν βρίσκεσαι τουλάχιστον ενάμιση χιλιόμετρο από εκεί όπου εξερράγη η βόμβα – μια πυρηνική βόβμα δέκα κιλοτόνων δεν θα ισοπεδώσει μια ολόκληρη πόλη, αλλά θα προκαλέσει σημαντική καταστροφή, ιδίως κοντά στο σημείο της έκρηξης. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 75.000-100.000 άνθρωποι είναι ήδη νεκροί. Ήταν οι άτυχοι που βρίσκονταν σε ακτίνα 800-1.500 μέτρων από το σημείο έκρηξης, όπως λέει ο Irwin Redlener, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ετοιμότητας για Καταστροφή στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια. Τα περισσότερα κτίρια έχουν ισοπεδωθεί, επίσης, λέει η Brooke Buddemeier, πιστοποιημένη στην ιατρική φυσική στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore. Ακόμη και ενάμιση χιλιόμετρο μακριά, μάλλον βλέπεις κάμποση καταστροφή. Ακόμη και στα 1.5000-5.000 μέτρα, τη λεγόμενη ζώνη «μικρής καταστροφής», τα τζάμια σπάζουν με δύναμη ικανή να τραυματίζει ανθρώπους, λέει η Buddemeier, καθώς ένα «μανιτάρι» ζεστό σαν τον ήλιο υψώνεται στην ατμόσφαιρα φτάνοντας τα οκτώ χιλιόμετρα, παρασέρνοντας χώμα και συντρίμμια από τα κτίρια που κατέρρευσαν.
Τα πρώτα 15 λεπτά
SOS. Έχεις 15 λεπτά να βρεις καταφύγιο. H Buddemeier το τονίζει επίμονα. Δεν θέλεις να τριγυρνάς έξω όταναυτό το χώμα και τα συντρίμμια, που τώρα έχουν διαλυθεί κι έχουν μετατραπεί σε ραδιενεργά σωματίδια ίσα με έναν κόκκο άμμου και αλατιού, πέσουν ξανά στη γη προκαλώντας δηλητηρίαση από ραδιενέργεια σε όσους εκτεθούν σε αυτά.
Η δηλητηρίαση από ραδιενέργεια δεν αστειεύται. Αρκεί να δεις τι έγινε στη Βραζιλία το 1987, όταν δύο άνδρες έκλεψαν από ένα εγκαταλελειμμένο νοσοκομείο την πηγή ακτινοθεραπείας ενός μηχανήματος τηλεθεραπείας, νομίζοντας ότι μπορεί να είχε αξία αν πουλιόταν για παλιοσίδερα. Την πήραν στο σπίτι τους, την αποσυναρμολόγησαν και εκτέθηκαν σε περισσότερη ακτινοβολία. Ύστερα την πούλησαν σε μια μάντρα, που την πούλησε σε μια άλλη μάντρα, της οποίας ο ιδιοκτήτης την πήγε σπίτι του. Το αποτέλεσμα ήταν τέσσερις θάνατοι, 249 άνθρωποι να εκτεθούν σε μεγάλη ποσότητα ραδιενέργειας και η κυβέρνηση της Βραζιλίας να ισοπεδώσει αρκετά σπίτια για λόγους ασφαλείας – και αυτό συνέβη μόνο από το εσωτερικό ενός μηχανήματος τηλεθεραπείας. Εκτός από την πρόκληση θανάτου από την έκθεση σε σύντομο χρονικό διάστημα, η δηλητηρίαση από ραδιενέργεια μπορεί να προκαλέσει φουσκάλες στο δέρμα και βαριά βλάβη στον μυελό των οστών, τις μεμβράνες των πνευμόνων και το γαστρεντερικό σύστημα, καθώς και μακροπρόθεσμες παρενέργειες όπως λευχαιμία.
Τώρα, λοιπόν, αρχίζει ο πανικός. Είσαι από τους τυχερούς, αρκετά μακριά από την έκρηξη και δεν σε χτύπησαν συντρίμμια ή κομμάτια γυαλιού που εκτοξεύονται δεξιά κι αριστερά. Ξέχνα το αυτοκίνητο, λέει η Buddemier. Η ακτινοβολία Γ διαπερνά το παρμπρίζ και το λεπτό μέταλλο των σύγχρονων αυτοκινήτων. Όσο περισσότερα στρώμα τσιμέντου και τούβλων μπορείς να βάλεις ανάμεσα σε ‘σένα και τα ραδιενεργά κατάλοιπα, τόσο το καλύτερο. Θα μαζευτεί στις στέγες, γι’ αυτό μακριά από τους τελευταίους ορόφους κτιρίων. Τελικά, τα πιο περιζήτητα σπίτια στη Νέα Υόρκη είναι αυτά που παρέχουν τη μεγαλύτερη προστασία – μια ωραία προπολεμική πολυκατοικία με χοντρούς τοίχους ή ένα brownstone είναι τέλεια. Το κέντρο ενός κτιρίου με γραφεία, ένα τσιμεντένιο υπόγειο πάρκινγκ ή οι βαθιές σήραγγες του μετρό σε μια πόλη σαν τη Νέα Υόρκη, μπορούν να προσφέρουν εξαιρετική προστασία.
Λεπτά 15 με 60
Είσαι έτοιμος να τρέξεις σε ένα κοντινό κτίριο γραφείων αλλά την τελευταία στιγμή βλέπεις δυο χαμένα, φοβισμένα παιδιά. Να πάει στο διάολο η ραδιενέργεια, θα τα βοηθήσεις. Μπράβο σου, Luke Cage – μόνο που τώρα αυτά τα σωματίδια σε μέγεθος κόκκου άμμου ξαναπέφτουν στη γη, μπαίνουν στα μαλλιά σου, στο παλτό σου και στα παπούτσια σου, καθώς πηγαίνεις προς το πιο κοντινό brownstone. Τώρα κινδυνεύεις να πάθεις δηλητηρίαση από ραδιενέργεια. Η έκταση της βλάβης θα εξαρτηθεί από το πόσο κοντά ήσουν στο σημείο της έκρηξης και πόσο σύντομα μετά την έκρηξη εκτέθηκες. Όσον αφορά τη ραδιενέργεια μετά από πυρηνική έκρηξη, «ανησυχούμε κυρίως για τα οξεία συμπτώματα», λέει η Buddemeier, που εμφανίζονται όταν κάποιος εκτίθεται σε υψηλές δόσεις ραδιενέργειας σε μικρό χρονικό διάστημα. Γι’ αυτό αν αρχίσεις να ξερνάς πολύ γρήγορα, είναι ένδειξη ότι έχεις απορροφήσει σημαντική (πιθανώς θανάσιμη) δόση.
Προφανώς, χρειάζεσαι ιατρική φροντίδα. Ως πρώτη άμυνα, μια ουσιά που λέγεται πρωσικό μπλε μπορεί να ληφθεί από το στόμα για να αποβληθεί η ραδιενέργεια πιο γρήγορα από το σώμα σου, λέει ο Redlener, αλλά τώρα δεν ξέρεις καν πού να το βρεις αυτό. Οι περισσότεροι δεν ξέρουν: το απόθεμα αυτού του φαρμάκου είναι «θλιβερά ανεπαρκές» για ένα σενάριο πυρηνικής βόμβας και δεν υπάρχει σύστημα να το μοιράσει, λέει. Η μόνη λύση που έχεις είναι να πας σε ένα καταφύγιο και να προσπαθήσεις να ελαχιστοποιήσεις τη ζημιά από το ραδιενεργά κατάλοιπα, αφαιρώντας τα σωματίδια από πάνω σου – έτσι θα περιοριστεί λίγο τουλάχιστον η διάρκεια της έκθεσής σου. Το ντους μάλλον δεν θα δουλεύει, αλλά αν μπορείς να βρεις νερό, ξέπλυνέ τα από πάνω σου και με το μαλακό. Αν τρίψεις δυνατά μπορεί να αφήσεις γρατζουνιές και τα ραδιενεργά σωματίδια μπορεί να διαπεράσουν το δέρμα σου.
Μετά την πρώτη ώρα
Τώρα που έχεις κρυφτεί στον αυτοσχέδιο χώρο ή στο καταφύγιό σου, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να περιμένεις. Τα καλά νέα: τα ραδιενεργά κατάλοιπα αποσυντίθενται γρήγορα. Την πρώτη ώρα, έχουν χάσει περίπου τη μισή ενέργειά τους και μέσα σε 24 ώρες το 80% της ενέργειας, λέει η Buddemeier. Όμως είναι δύσκολο να προβλέψεις προς τα πού θα φυσήξει ο αέρας τη ραδιενέργεια όταν είσαι στο έδαφος, καθώς ο ατμοσφαιρικός αέρας θα παίξει ρόλο στο πού θα καταλήξει. Αν είναι δυνατόν, περίμενε να στείλει η πόλη ή μια κυβερνητική υπηρεσία έκτακτη βοήθεια.
Όσο είσαι προστατευμένος στο φρούριο από τσιμέντο και τούβλα περιμένοντας βοήθεια ή τουλάχιστον κάποιος να σου πει ότι το πεδίο είναι ελεύθερο, τα πράγματα μπορεί να είναι λίγο δύσκολα ως προς την ετοιμότητα για περίπτωση καταστροφής. Όλοι είναι στριμωγμένοι, πεινάνε και διψάνε. Δεν είναι όλοι νέοι και σε καλή σωματική κατάσταση ή υγιείς, όπως εσύ. Προσπάθησε να καθησυχάσεις τους ανθρώπους γύρω σου, πολλοί από τους οποίους μπορεί να βρίσκονται σε πανικό αν χρειάζονται ινσουλίνη ή φάρμακα.
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Αν είσαι τυχερός, η έκθεσή σου δεν ήταν πολύ μεγάλη και είσαι καλά. Αν ήσουν έξυπνος, κρύφτηκες αμέσως στο καταφύγιο (αφού έσωσες τα παιδιά φυσικά) και εξαρχής δεν εκτέθηκες στα ραδιενεργά κατάλοιπα. Τέλος, είναι πιθανό να μπορείς να γυρίσεις στο διαμέρισμά σου και να πάρεις τα πράγματά σου αν ζεις αρκετά μακριά από το σημείο της έκρηξης, αλλά μην είσαι τόσο σίγουρος. Τα επίπεδα ραδιενέργειας σε όλη την πόλη θα είναι υψηλά για αρκετό καιρό, αλλά ο κίνδυνος της δηλητηρίασης θα περάσει. Όπως στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα, η ζωή στην πόλη θα γίνει ξανά φυσιολογική.
Περισσότερα από το VICE
Ανάποδα Τιμόνια, Μπάντες και Καμένα Λάστιχα στη Θεσσαλονίκη
Φωτογραφίες από τη Ζωή στην Υπερδνειστερία ή Τρανσνίστρια, μια Χώρα που Δεν Υπάρχει
Αυτές οι Ειλικρινείς Εικόνες Τραβήχτηκαν από Γυναίκες για Γυναίκες
