Κάθε φορά που σκέφτομαι τρόπους να βγάλω κάποια extra λεφτά, συνειδητοποιώ το κατά πόσο πλουσιότερος άνθρωπος θα ήμουν, αν είχα ακόμα στην κατοχή μου -και σε κάπως καλή κατάσταση- τα παπούτσια με τα οποία έπαιζα μπάσκετ (μέτριο προς κακό) ως πιτσιρικάς. Τι αξία μεταπώλησης θα είχαν, για παράδειγμα, τα original Nike Shox μου αν δεν είχαν φύγει κακήν κακώς απο το σπίτι, μέσα σε σακούλα σκουπιδιών, επειδή η μάνα μου θεώρησε πως «έλιωσαν πια». Και πόσα ακόμη sneakers που πέρασαν από τη ζωή μου, χωρίς να έχω ιδέα ότι υπάρχει market και αγοραστικό κοινό για αυτά.
Το 2022, τα συνολικά έσοδα της παγκόσμιας αγοράς αθλητικών παπουτσιών αποτιμήθηκαν σε περίπου 72,7 δισεκατομμύρια δολάρια και προβλέπεται πως θα φτάσουν έως και τα 100 δισ. μέχρι το 2026. Καταλαβαίνει κανείς, λοιπόν, πως το sneaker culture, εκτός από το φανερό αποτύπωμα που αφήνει στον δρόμο, έχει και μια τεράστια χρηματιστηριακή αξία από πίσω του, την οποία ενισχύουν καθημερινά οι πολυάριθμοι οπαδοί του. Τα τελευταία χρόνια, ίσως ευθύνονται τα social media για αυτό – ίσως και όχι, το street style έχει επικρατήσει ως η mainstream εικόνα της πόλης.
Videos by VICE
Ρούχα και items που, για παράδειγμα, το 2010 θα θεωρούνταν πολύ «διαστημικά» ή κοινώς καγκούρικα, πλέον είναι η νόρμα και ολοένα και περισσότερος κόσμος τα επιλέγει είτε ξεκάθαρα για αυτό που είναι, είτε με μια δόση ειρωνείας, η οποία σιγά-σιγά δεν καταλαβαίνεις πού ακριβώς αρχίζει και πού τελειώνει. Sneaker shops με πιο εξειδικευμένα και σπάνια κομμάτια ανοίγουν το ένα μετά το άλλο, γίνονται τοπικές συνεργασίες με τα μεγαλύτερα brands παγκοσμίως και γενικότερα η Ελλάδα δείχνει να ξεκινάει να κάνει keep up με τη σκηνή του εξωτερικού.
Πλέον έχει αρχίσει το πράγμα να διασπάται σε αισθητικές υποενότητες και ακόμα και αν δεν ασχολείσαι συστηματικά με τη σκηνή, αρχίζεις να καταλαβαίνεις τις διαφορές μεταξύ βρετανικού ή αμερικάνικου streetwear και των αναφορών τους που εκφράζονται μέσω διαφορετικών ειδών hip hop ή lifestyle, απλώς επειδή είναι στον περίγυρό σου.
Ως άνθρωπος που χρησιμοποιεί καθημερινά το μετρό και του αρέσει να παρατηρεί τους γύρω του, λέω πως είναι πάρα πολλές οι φορές που βλέπω πιτσιρικάδες να ανακοινώνουν ο ένας στον άλλο από ποια κρυφή άκρη πήρανε τα νέα Air Max TN τους, να συζητάνε για ανταλλαγές ρούχων «έλα ξεκόλλα, αν σου δώσω το τσαντάκι Trapstar, για αυτό το φούτερ, θέλω και μετρητά» και γενικότερα να γίνεται η ανάλυση μιας κουλτούρας που οι τιμές πολλών από τις μάρκες που την αποτελούν, προκαλούν εύκολα έμφραγμα. Εδώ ακριβώς εμφανίζεται και ο ρόλος των resellers – όρος που περιγράφει τα άτομα που αγοράζουν sneakers με σκοπό να τα μεταπωλήσουν για επιπλέον κέρδος. Για να το κάνεις αυτό πρέπει να ξέρεις καλά την αγορά, για να ξέρεις τι θα έχει μελλοντική ζήτηση, αλλά να έχεις και καλή αίσθηση των trends που επικρατούν και θα επικρατήσουν, ώστε να κινηθείς έξυπνα, αγοράζοντας sneakers που τώρα περνάνε απαρατήρητα αλλά θα είναι hot εν καιρώ.
Η ελληνική αγορά έχει μεν μεγαλώσει, αλλά αν κάποιος θέλει να κάνει deep dive και να έρθει σε επαφή με σπανιότερα κομμάτια, κάποια ρετρό κυκλοφορία ή γενικότερα να βρει κάτι που έχει δει στο Internet και δεν υπάρχει στα sneaker shops της πόλης του, πρέπει να απευθυνθεί σε κάποιον reseller. Οι διασυνδέσεις και η ποικιλία των κομματιών που έχει στην κατοχή του καθιστούν έναν reseller επιτυχημένο, όπως επίσης και η δυνατότητα να σου βρει κάτι που θα του ζητήσεις ακόμα και αν δεν το έχει ήδη.
Στην άλλη πλευρά -ή κάποιες φορές παράλληλα- υπάρχουν οι συλλέκτες. Άτομα, τα οποία συλλέγουν sneakers χωρίς να τα απασχολεί απαραίτητα η μεταπώληση ή τα νέα trends και στήνουν αυτοσχέδια μουσεία στους χώρους των σπιτιών τους. Οι συλλογές μπορεί να είναι γενικού ενδιαφέροντος, με παπούτσια από διαφορετικές εποχές, εταιρίες κ.λπ. Ή να επικεντρώνονται μόνο σε συγκεκριμένα μοντέλα ή κάποιο ιστορικό πλαίσιο.
Πιθανολογώ πως η νοσταλγία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στο όλο culture. Είτε αυτή έχει να κάνει με μια περίοδο που ο συλλέκτης έχει ζήσει και του λείπει είτε για μια που δεν πρόλαβε να βιώσει και την έχει εντάξει σε ένα μυθικό πλαίσιο στο μυαλό του. Τα 80s για τα παιδιά που μεγάλωσαν στα 90s, τα 90s για τα παιδιά που μεγάλωσαν στα 00s και ούτω καθεξής. Η συνύπαρξη, δηλαδή, της αναπόλησης κάποιου κοντινού ή μακρινού παρελθόντος σε συνδυασμό με την μόνιμη φουτουριστική διάθεση που συνοδεύει το σχεδιασμό των sneakers από την αρχή της ιστορίας τους. Οι εταιρίες ανέκαθεν ανταγωνίζονταν για το ποια θα εισάγει την πιο καινοτόμο τεχνολογία, τις τεχνικές βελτιώσεις και γενικώς για τον σχεδιασμό που θα ήταν πιθανότερο να κάνει ένα sneaker τους να πρωταγωνιστήσει σε ταινία sci-fi (κάτι που παρεπιπτόντως έχει ήδη συμβεί, στο Back to the Future Part II, με το μοντέλο Nike Mag -το οποίο περιλαμβάνει κορδόνια που δένονται μόνα τους, φωτεινά leds στη σόλα- και η τιμή του οποίου ανέρχεται σε πολλές χιλιάδες ευρώ).
Τα τελευταία χρόνια με περισσότερους σχεδιαστές και brands να μπαίνουν στο χώρο, συνδυαστικά με την άνοδο του trap genre και των εκκεντρικών αισθητικών που αυτό προτάσσει, μπορεί κανείς όντως να βρει items βγαλμένα από αυτό που θα σκεφτόταν κάποιος το 1997 ως «μελλοντική εποχή» (σας προκαλώ να googlάρετε το Moncler x Palm Angels Maya 70 Jacket και τα συμπεράσματα δικά σας). Βρισκόμαστε σε μια χρονική περίοδο που απο τη μία το hip hop και η κουλτούρα του δείχνουν να έχουν επικρατήσει ως το mainstream μουσικό και αισθητικό πλαίσιο της εποχής. Κι απο την άλλη, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται ένα rave revival – με σταθερά βήματα, το οποίο όλο και μεγαλώνει. Τα δύο αυτά subcultures μοιράζονται από κοινού τη στενή σχέση τους με το street wear εκ γενετής τους, οπότε είναι λογικό η παγκόσμια αγορά, παρακολουθώντας τις εξελίξεις να ακολουθεί από κοντά τα δύο ρεύματα και να αλληλοτροφοδοτούνται.
Συνάντησα τον Φώτη και τον Plugga, sneaker heads και social media περσόνες και προσπάθησα να μάθω πώς σκέφτεται ένας ακόλουθος της συγκεκριμένης κουλτούρας εκ των έσω.
VICE: Πότε άρχισε η αγάπη σου για τα sneakers και ποιο ήταν το πρώτο μοντέλο που αγόρασες; Φώτης Κουρούπης: Η αγάπη μου για τα sneakers ξεκινάει κάπου το 2015, έχοντας στην κατοχή μου κάποια πολύ retro και OG κομμάτια όπως, Air Flight, Air Foamposite και άλλα, όμως τα δύο πιο iconic μοντέλα που αγοράζω και μπαίνω επίσημα στο game είναι το Jordan 1 high Bloodline και το Jordan 4 Bred. Κάπως έτσι, μπαίνει μέσα μου το μικρόβιο πριν από περίπου 8 χρόνια.
Plugga: Από πολύ μικρός που έβλεπα τα παπούτσια με τα φωτάκια ή τα αλλά με τα ροδάκια κάτω, μέχρι πιο έφηβος που πήγαινα σε μαγαζιά και χάζευα τα νέα Jordans & skate shoes όπως sb, vans, DC, Supra, για όσους θυμούνται. Όποτε, από πάντα θα έλεγα.
Εξήγησε μας λίγο τη φάση με το reselling. Τι ακριβώς είναι και πως ξεκινάει κάποιος που ενδιαφέρεται; Φώτης: Αρχικά δεν θεωρώ τον εαυτό μου reseller οπότε δεν είμαι το πιο κατάλληλο άτομο για να απαντήσει αυτήν την ερώτηση. Παρόλα αυτά, όλοι κάπως έτσι ξεκινάνε, και εγώ δεν είμαι εξαίρεση. Το reselling αφορά μεταπωλητική αξία που αποκτά ένα sneaker, λόγω μόδας, hype, collabs, περιορισμένης διαθεσιμότητας κ.λπ. Άρα το reselling είναι η διαδικασία της μεταπώλησης sneaker που έχουν την δυνατότητα να αφήσουν ένα επιπλέον κέρδος, πέρα από την αρχική λιανική τιμή τους. Για να ξεκινήσει κάποιος reselling θα πρέπει είτε να έχει δικό του plug στο Instagram είτε να έχει δικό του φυσικό κατάστημα, και να είναι μέλος σε κλειστές ομάδες/κοινότητες στο Facebook. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν επίσης οι εξής τρεις κινήσεις: α) επένδυση στο budget, β) γρήγορη πώληση των pairs και γ) να αποκτήσει κανείς την εμπειρία και το mentality του να επενδύει σε κομμάτια τα οποία αξίζει να χολντάρει. Κάπως έτσι, μπορεί να αποκτήσει κανείς μεγαλύτερο κέρδος. Επιπλέον, προκειμένου να καταφέρει ο επίδοξος reseller να κοπάρει θα συνιστούσα είτε να μπει σε κάποιο cook-group είτε να κατεβαίνει συχνά στα μαγαζιά λιανικής πώλησης.
Plugga: Το reselling ουσιαστικά είναι η διάθεση κάποιου συγκεκριμένου προϊόντος περιορισμένης διάθεσης αφού έχει εξαντληθεί, σε τιμή μεταπώλησης. Το κάθε προϊόν έχει μια τέτοια τιμή και μπορεί το πρόσημο να είναι + ή – από την τιμή λιανικής. Τώρα εάν θέλει κάποιος να ξεκινήσει κάτι τέτοιο, θα πρότεινα να είναι πολύ προσεκτικός με τα προϊόντα που θα επιλέξει αλλά και να έχει αυτό το κάτι που θα ξεχωρίσει από τους υπόλοιπους.
Γιατί πολλοί sneaker heads δεν συμπαθούν τους resellers; Φώτης: Γιατί θεωρούν πως εκμεταλλεύονται την αγορά, πουλώντας τα sneakers σε πολύ υψηλές τιμές, τα οποία θεωρητικά μπορεί κανείς να τα βρει σε καλύτερη τιμή από άλλες πλατφόρμες, εφαρμογές κ.λπ. Αν θέλαμε να το βαθύνουμε λίγο παραπάνω, ουσιαστικά οι συλλέκτες/sneakerheads θεωρούν πως οι resellers «χαλάνε» την κουλτούρα αυτή, επειδή συνήθως οι resellers προλαβαίνουν να πάρουν πολλά ίδια κομμάτια κάποιου μοντέλου περιορισμένης διαθεσιμότητας, και έτσι οι συλλέκτες δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στο πολυπόθητο sneaker και να το φορέσουν όπως θέλουν.
Plugga: Γελάω αρκετά όταν το ακούω αυτό, γιατί η ειρωνεία είναι ότι όσοι τους κράζουν, όταν έρθει η στιγμή να έχουν ένα ζευγάρι κάποιας Χ αξίας, θα κάνουν ακριβώς το ίδιο αν δεν το φορέσουν, θα το πουλήσουν δηλαδή σε τιμή resell. Συνήθως ο λόγος που ο κόσμος κακολογεί το reselling είναι όταν δεν καταφέρνει να πάρει ένα ζευγάρι στη τιμή λιανικής (λόγω προσφοράς-ζήτησης). Αυτό είναι το sneaker game εδώ και χρόνια και εγώ έχω τύχει άπειρες φορές να δώσω τιμή resell για να αποκτήσω κάτι που ήθελα. Don’t hate the player, hate the game.
Ποιο είναι το απόλυτο grail της συλλογής σου αυτή τη στιγμή; Φώτης: Επειδή δεν μπορώ να διαλέξω ένα θα σου πω τρία: Jordan 1 High x Off White UNC, AirForce 1 Tiffany και Jordan 1 x Fragment x Travis Scott.
Plugga: Το απόλυτο grail μου δεν είναι σίγουρα το πιο ακριβό μου, μιας που έχω ζευγάρια πιο μεγάλου hype. Είναι το Jordan 3 Retro “Fire Red” 2022. Θυμάμαι 10 χρόνια πριν να βλέπω να το αγοράζουν φίλοι & κόσμος έξω στο Ίντερνετ και οι γονείς μου τότε δεν είχαν τη δυνατότητα να δώσουν το ποσό αυτό για ένα παπούτσι. Όποτε περίπου μια δεκαετία μετά το πήρα και το άφησα ολοκαίνουριο να το κοιτάω. Σαν τρόπαιο που κατάφερα να μπορέσω να το έχω στα χέρια μου με δικά μου χρήματα.
Αγαπημένο παπούτσι of all time. Φώτης: Jordan 1 High Chicago ’85.
Plugga : Αγαπημένο παπούτσι of all time τώρα, είναι ένα: Bape sta College Dropout. Ναι, είναι από το ομώνυμο album του τότε Kanye (Ye). Οι συστάσεις είναι περιττές.
Θεωρείτε πως υπάρχει άνθιση της sneaker κουλτούρας και του street style στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια – ή πάντα υπήρχε και λόγω της έλλειψης social media απλώς δεν την βλέπαμε τόσο; Φώτης: Πάντοτε υπήρχε άνθιση της sneaker κουλτούρας στην Ελλάδα, απλά τα τελευταία χρόνια λόγω του resell, του hype, των social,της showbiz και της επιρροής από το εξωτερικό, έκανε ακόμα μεγαλύτερο μπαμ. Το street style υπήρχε ανέκαθεν στην Ελλάδα απλά τα προηγούμενα χρόνια θεωρείτο πιο underground, ενώ τώρα έχει έρθει για να μείνει στην πιο mainstream μόδα.
Plugga: Από πάντα θεωρώ υπήρχε η κουλτούρα. Βέβαια σε μικρότερο scale, λόγω του ότι δεν ήταν τόσο προσβάσιμο χωρίς τα social media. Αλλά κάποτε ήταν σαν υποκουλτούρα παρά σαν κάτι mainstream. Με τα χρόνια, με την άνθιση των social media αλλά και του rap στην Ελλάδα, έγινε πιο αποδεκτό και πλέον το βλέπουμε παντού. Πλέον το 70-80% της μόδας βασίζεται στο streetwear.
Πείτε δύο λόγια για τα channels που έχετε στο Youtube και τη δουλειά που κάνετε εκεί. Φώτης: Η πιο ενεργή μου πλατφόρμα στα social αυτήν την στιγμή είναι το Tiktok, στο οποίο καθημερινά ανεβάζω βιντεάκια που αφορούν το street style culture και τα sneakers. Κυρίως κάνω unboxing, reviewing και interviews. Στο Instagram αναρτώ δημοσιεύσεις με συνεργάτες μου και ενημερώνω για τα πιο hot νέα της street κουλτούρας. Τέλος, στο Youtube τρέχω ένα κανάλι με έναν συνεργάτη μου στο οποίο κάνουμε podcast και συζητάμε για νέα releases, gossips, reselling tips και συλλογές (TheSneakertalkgr).
Plugga: Εγώ ξεκίνησα YouTube τέλη 2018-αρχές 2019, με το τότε ULT TV (τώρα Plugga Ult) και μετέπειτα το 2021 νομίζω με το tiktok (pluggangshit). Πιο ενεργός θα έλεγα πως είμαι στο tiktok γιατί εκεί νιώθω ότι το content μου ταιριάζει περισσότερο. YouTube βγάζω πιο αργά αλλά θέλω κάθε δουλειά να είναι καλύτερη από τη προηγούμενη. Ήθελα πολύ να βγάλω στον έξω κόσμο την όλη φάση του streetwear και χαίρομαι που υπάρχουν άτομα (είτε 1-2 είτε 100) που μπορεί να εμπνεύστηκαν απ αυτό για να ασχοληθούν με τη φάση. Είναι τρελό. Προσπαθώ να μην είναι το flex αλλά η αγάπη για τη κουλτούρα, τα βίντεο μου. Δεν με ενδιαφέρει να σου δείξω το πιο ακριβό αλλά ότι αυτό που φοράς και φοράω έχει μια αξία παραπάνω από τη χρηματική.
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
«Έμεινα Χωρίς Οξυγόνο στη Ζώνη του Θανάτου» – Ο Μάριος Μιλά για την Ανάβασή του στο Έβερεστ
Ματωμένα MacBook και Μετρητά: Μέσα στους Βίαιους Server του Discord Όπου Νέοι Φλεξάρουν τα Εγκλήματά
Ο Γεράσιμος και Άλλοι 16 Κρατούμενοι Έγιναν Δωρητές Οργάνων Μέσα από τη Φυλακή