Λίγες μέρες πριν, είχαμε επιτέλους την χαρά να κάνουμε το πρώτο μας media presentation επί Αθηναϊκού εδάφους στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Τι είναι αυτό, θα ρωτήσετε. Είναι ένα eventάκι στο οποίο καλείς κόσμο για να τους εξηγήσεις τι ακριβώς κάνεις και είσαι, ενώ πίνεις ποτά και τρως μπουκίτσες κοτόπουλο. Η επιλογή του χώρου ήταν το υπόγειο της Στέγης, όπου αυτό το καιρό φιλοξενείται και η έκθεση «No Respect», στην οποία συμμετέχουν διάφοροι γκράφιτι, street artists και ευρύτεροι γνώστες της χρήσης spray σε ένα χώρο που είναι διαμορφωμένος για να θυμίζει δρόμο. Ή τέλος πάντων αυτό πρέπει να ήταν το αρχικό concept, αν κρίνουμε και από τα βανδαλισμένα αμάξια που κυκλοφορούν στην αίθουσα, λες και τα άφησες επειδή σε κυνήγαγαν οι μπάτσοι στο Brooklyn.
Aλλά, Brooklyn δεν είμαστε και έτσι, αφού παρακολουθήσαμε όλοι με ευλάβεια το παρακάτω video που εξηγούσε “Τι είναι VICE”. (Μέχρι τη προβολή και τα στατιστικά, ούτε εμείς δεν ξέραμε ακριβώς τι είναι.)
Videos by VICE
Όλα καλά μέχρι εδώ. Σε αυτό το σημείο να αναφέρω ότι το goody bag που δίναμε στους προσκεκλημένους ήταν ένα σακουλάκι με μαύρα γάντια και ένα spray graffiti (διάφορα χρώματα, όχι ένα συγκεκριμένο για να μην λέτε). Τα εν λόγω spray λοιπόν, είχαν τοποθετηθεί περιτέχνως KAI μέσα στο χώρο ΚΑΙ στο ήδη ζωγραφισμένο πάτωμα -έχει σημασία αυτή η λεπτομέρεια για την συνέχεια της αφήγησής μου, θα καταλάβεις σε λίγο- καθώς ΚΑΙ στα προαναφερθέντα Brooklyno-αμάξια.
Το «όπλο» του εγκλήματος.
Η λογική (φαντάζομαι…) προστάζει, πως όταν έχεις έναν χώρο με τυχαία ή επιμελώς ατημέλητα τυχαία ζωγραφισμένο πάτωμα, σε συνδυασμό με μία έκθεση που ονομάζεται «No Respect» και κερασάκι στην τούρτα τα spray cans να είναι πιο πολλά και από τις μπουκίτσες κοτόπουλο στο πλάτερ του σερβιτόρου, όλο και κάποιος θα μπει στον πειρασμό να ζωγραφίσει περαιτέρω το πάτωμα ίσως και κάνενα τοίχο ή αμάξι. Ε, έτσι και έγινε. Μετά τα πρώτα cocktail, μία Κυρία (με «κ» κεφαλαίο παρακαλώ») θεώρησε εύλογο πως τα spray είναι εκεί για να προσθέσει ο καθένας την πινελιά του και να αφήσει το σημάδι του στην πατωματιακή ιστορία τέχνης της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Και όπως με κάθε ρεύμα στην τέχνη, έτσι και αυτό είχε συνέχεια, καθώς και άλλοι προσκεκλημένοι πήραν στα χέρια τους τα spray και ξεκίνησαν να γράφουν ονόματα, καρδούλες και τσιτάτα. Επίσης, όπως συμβαίνει εξίσου με κάθε ρεύμα, η κίνηση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις. Κάποιος αποκάλεσε κάποιον «ηλίθιο», η άλλη πλευρά τσαντίστηκε και συνέχισε με επιχειρήματα περί της ιστορίας του βανδαλισμού στην τέχνη και τον ορισμό της street art που βασίζεται στην επέμβαση του «καλλιτέχνη» σε προυπάρχουσες μορφές, κλήθηκαν άλλοι να απαντήσουν στο ποιος έχει δίκιο και εγώ προσωπικά πήγα να πάρω άλλη μία μπύρα από το μπαρ γιατί μου φαινόταν κάπως τραγελαφικό. Φυσικά μετά από λίγο όλοι γελάσαμε με το γεγονός, ακόμα και οι υπεύθυνοι της Στέγης το αντιμετώπισαν με χιούμορ.
Διερωτώμαι όμως, γιατί ο πρώτος άνθρωπος που ζωγράφισε στο πάτωμα να το θεωρήσει απαγορευτικό; Η κατάσταση αυτή είχε όλα τα εχέγγυα για να θεωρείται μία δόκιμη κίνηση αυτό που έκανε. Συζητώντας με την Σ. το πήγαμε ένα βήμα παραπέρα, μιλώντας και για τον κλασικό πλέον βανδαλισμό τέχνης στην τέχνη, το installation “Prada Marfa“.
VICE: Πες μας Σ. γιατί το έκανες αυτό;
Σ.: Το graffiti είναι μία μορφή ελευθερίας της έκφρασης ποιυ δεν έχει καθόλου όρια. Κάποια ενδεχομένως να είναι όμορφα, ενώ κάποια άλλα όχι. Αλλά το graffiti από μόνο του δεν έχει αισθητικό καθαρά στόχο, είναι μία πιο λαϊκή μορφή τέχνης.
Στόχευες κάπου εκείνη τη στιγμή που το έκανες;
Με το να μαρκάρω ένα σημείο στην έκθεση, στόχος μου δεν ήταν να προμοτάρω τον εαυτό μου ή να αποκηρύξω το έργο των άλλων καλλιτεχνών. Ήταν μία εντικτώδης κίνηση που μου επέτρψε να δηλώσω την παρουσία, ταυτότητα και συνεργασία μου με το κίνημα αυτό. Με ένα κίνημα που δεν έχει όρια, όπως όρια δεν είχαν τεθεί και στο χώρο αυτό.
Θεωρείς τα διασκορπισμένα spray cans στο χώρο μία ξεκάθαρη έλλειψη ορίων, ίσως και πρόκληση;
Το να έχεις τα spray cans στο χώρο μιας τέτοιας έκθεσης, αλλά να απαγορεύεις τη χρήση τους είναι ειρωνικό εώς και επιτηδευμένο. Σίγουρα υπάρχουν επιμελητές και ρυθμιστές στον κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού, αλλά ποιος ο λόγος ύπαρξης ενός «ρυθμιστή» σε μία έκθεση graffiti;
Φωτογραφία: Τάσος Κλειδωνόπουλος
΄Ό,τι γράφτηκε στο πάτωμα -ή μάλλον «ζωγραφίστηκε»- δεν ήταν επουδενί το πιο όμορφο που μπορούσε να γίνει. Αλλά αυτός δεν έιναι και πάντα ο στόχος. Θεωρητικά, από την στιγμή που μία έκθεση σε προτρέπει να έχεις «No Respect», θα πρέπει να αποδέχεται αυτή την όποια έλλειψη σεβασμού θα δείξεις. Έτσι έγινε και με τη Στέγη που εν τέλει τους άρεσε όλο αυτό που συνέβη. Όπως και να έχει στην πρώτη μας παρουσιάση του VICE, εμείς βανδαλίσαμε τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και τώρα πλέον εκτιθέμεθα. Κανονικά.
