Το άγχος είναι αναπόφευκτο αυτή τη στιγμή – και αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική υγεία. Έχει διαπιστωθεί ότι το χρόνιο στρες αυξάνει την πίεση και ρίχνει το ανοσοποιητικό, επιβραδύνει την ίαση τραυμάτων και προκαλεί μικρότερες αντιδράσεις αντισωμάτων στα εμβόλια, αυξημένη τάση για ιώσεις και μπορεί να συμβάλλει στη στεφανιαία καρδιακή νόσο και υπέρταση, και να εντείνει τα συμπτώματα των αυτοάνοσων νοσημάτων. Και η στοματική υγεία επηρεάζεται από το στρες. Τα αυξημένα επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης, συνδεόταν με ασθένεια των ουλών, μια μελέτη του 2017: Όσοι αγχώνονται πολύ στη δουλειά είχαν περισσότερα πρηξίματα, έλκη και στοματική υπερευαισθησία σε σχέση με όσους είχαν λιγότερο άγχος, σύμφωνα με έρευνα του 2020.
«Το άγχος σε σχέση με την πανδημία επηρεάζει συλλογικά την ψυχική μας υγείας. Το άγχος οδηγεί σε σφίξιμο και τρίξιμο, κι αυτό καταστρέφει τα δόντια», είπε η Tammy Chen, οδοντίατρος ειδικευμένη στην προσθετική οδοντιατρική από το Μανχάταν, σε ένα άρθρο τον περασμένο μήνα στους New York Times. Η Chen ανέφερε ότι αντιμετωπίζει περισσότερα κατάγματα δοντιών μετά το lockdown της Νέας Υόρκης απ’ ό,τι τα τελευταία χρόνια. Άλλοι οδοντίατροι πρόσεξαν μια ανάλογη τάση: σε μια πρόσφατη έρευνα του American Dental Association Health Policy Institute, πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες ανέφεραν αύξηση στο τρίξιμο των δοντιών, σπασμένα και φθαρμένα δόντια και πόνο στη γνάθο.
Videos by VICE
Αν αντιμετωπίζεις πόνο που δεν μπορείς να διαχειριστείς ή ακόμα κι αν χρειάζεσαι την τακτική σου επίσκεψη, πήγαινε δες έναν οδοντίατρο. Ενώ μπορεί να είναι αγχωτικό να κάθεσαι σε ένα οδοντιατρείο με το στόμα σου ανοιχτό χωρίς μάσκα, στα οδοντιατρεία λαμβάνουν έξτρα μέτρα προστασίας για να φροντίσουν οι ασθενείς και το προσωπικό να είναι ασφαλείς, για παράδειγμα αποφεύγουν να χρησιμοποιούν ηλεκτρικά εργαλεία που παράγουν μικροσταγονίδια.
Αν και το να δεις έναν οδοντίατρο είναι η καλύτερη λύση, το VICE ζήτησε συμβουλές από οδοντιάτρους και ψυχολόγους για το τι να κάνεις αν δεν έχεις ασφάλεια ή δεν νιώθεις άνετα να πας αυτή τη στιγμή στον οδοντίατρο αλλά θέλεις να ανακουφιστείς από τα προβλήματα που έχεις στα δόντια και σχετίζονται με το στρες και μπορεί να σου δημιουργούν προβλήματα αυτή τη στιγμή.
Αν τρίζεις τα δόντια σου μες στη μέρα, δες αν υπάρχει κάτι κοινό στις στιγμές που το κάνεις
Αν έχεις πολύ στρες τους τελευταίους μήνες, υπάρχει περίπτωση να το νιώθει και το σώμα σου. Δες αν υπάρχει κάτι κοινό στις στιγμές που τρίζεις ή σφίγγεις τα δόντια σου. Αν δεις τι το προκαλεί, για παράδειγμα αν το κάνεις όταν ακούς δυσάρεστα νέα, τότε μπορείς να προσπαθήσεις να εμποδίσεις αυτές τις αντιδράσεις.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μην καταλαβαίνεις καν ότι σφίγγεις το σαγόνι σου. Περίπου 3-8 % των ενηλίκων τρίζουν τα δόντια στον ύπνο, έτσι είναι δύσκολο να περιοριστεί αυτή η συμπεριφορά. Αν ξυπνάς με πονοκεφάλους και πόνο στο σαγόνι ή δεις φθορά στην επιφάνεια των δοντιών σου (δηλαδή τα δόντια σου φαίνονται ασυνήθιστα λεία ή φαγωμένα ή νιώθεις περίεργα όταν δαγκώνεις) συμβουλέψου τον οδοντίατρό σου για να δεις τι είδους μασελάκι πρέπει να φορέσεις – πλαστικό ή ακρυλικό που δημιουργεί ένα εμπόδιο ανάμεσα στα πάνω και κάτω δόντια σου. Τα μασελάκια μπορείς να τα αγοράσεις και στο φαρμακείο, οπότε μπορείς να το ψάξεις λίγο μόνος σου για να διαλέξεις ένα προσωρινά, αλλά μπορείς να κάνεις και ένα ειδικά για σένα σε έναν οδοντίατρο, έτσι έχεις επιλογές ανάλογα το μπάτζετ σου.
Ίσως μπορεί να βοηθήσει να παραδεχτείς ότι είναι φυσικό και ΟΚ να νιώθεις άγχος σε μια τόσο φρικτή περίοδο (τουλάχιστον για κάποιον που δεν είναι δισεκατομμυριούχος, με δικό του καταφύγιο όπου υπάρχει ένας προσωπικός οδοντίατρος). Τους τελευταίους επτά μήνες κάθε μέρα ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάτι καινούργιο και άνευ προηγουμένου, όπως είπε στο VICE η ψυχολόγος Laura Mueller-Anderson. Να αναγνωρίζεις τι έχεις καταφέρει και να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου την επιτυχία σου μέχρι στιγμής όταν νιώθεις ιδιαίτερο άγχος. «Φυσικά τα πράγματα είναι χάλια τώρα και δεν είναι κακό να το παραδεχτείς».
Βαθιές ανάσες και χαλάρωσε το πρόσωπό σου
Όταν βλέπεις ότι σφίγγεις το σαγόνι σου προσπάθησε να σταματήσεις, πάρε βαθιές ανάσες, χαλάρωσε τους μυς του σαγονιού και άσε το σαγόνι σου να κρεμάσει, είπε η οδοντίατρος και εκπρόσωπος του American Dental Association Matt Messina στο VICE. Αυτό βοηθάει να χαλαρώσεις tη σωματική ένταση που έχουμε στο σώμα μας. Για να θυμάσαι να χαλαρώνεις, βάλε υπενθυμίσεις στο κινητό σου αν δυσκολεύεσαι να συνειδητοποιήσεις πότε σφίγγεις τα δόντια σου.
Αντιμετώπισε το στρες σωματικά
Όταν σκεφτόμαστε τη σωματική μας υγεία δεν πρέπει να παραβλέπουμε τις επιπτώσεις της ψυχικής υγείας στο σώμα μας, είπε η Mueller-Anderson. «Αν η σωματική σου υγεία δεν είναι καλή, θα έχει επιπτώσεις και στην ψυχική σου και το αντίστροφο», είπε. «Αν έχεις σωματοποιήσει το στρες, μια σωματική προσέγγιση είναι καλός τρόπος αντιμετώπισης».
«Αν συμβαίνει κάτι στο σώμα σου που δεν έχει ξανασυμβεί, είναι σημάδι ότι αυτό θα μπορούσε να σχετίζεται με το άγχος σου για όσα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες», λέει η Mueller-Anderson και μπορεί να θέλεις να δοκιμάσεις βασικές σωματικές προσεγγίσεις για να βοηθήσεις τον εαυτό σου.
Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να ασκηθείς. Είτε θα πας για τρέξιμο είτε θα δεις βιντεάκια στο YouTube (σύμφωνα με μια έρευνα του 2017, όσοι έκαναν γιόγκα είχαν λιγότερη τερηδόνα και άλλη βρομιά στα δόντια απ’ όσους δεν έκαναν). Λίγη κίνηση μπορεί να βοηθήσει να βγει λίγη ενέργεια και θα κοιμηθείς καλύτερα. Προσπάθησε να ασκείσαι έξω – αν μπορείς και το πρωί, λέει η Mueller-Anderson, εφόσον το φυσικό φως νωρίς τη μέρα συνδέεται με πιο ξεκούραστο ύπνο. Ο καλός βραδινός ύπνος είναι βασικός: σε μια φετινή μελέτη, οι συμμετέχοντες με προβλήματα ύπνου είχαν περισσότερη αιμορραγία στα ούλα, δυσκολεύονταν περισσότερο να μασήσουν και γενικά όχι τόσο καλή εικόνα για την στοματική τους υγεία.
Φτιάξε τον χώρο εργασίας σου
Για τη στοματική σου υγεία, φτιάξε τον χώρο της δουλειάς σου. Αν είσαι σκυφτός στο laptop στο κρεβάτι ή σε μια άβολη καρέκλα τραπεζαρίας, είναι πολύ κακό για τη στάση σου αλλά προκαλεί και πόνο στο σαγόνι, λέει o Messina. «Οι μύες της γνάθου βρίσκονται στο μπροστινό μέρος του προσώπου αλλά συνδέονται με τους μυς στο πίσω μέρος του κεφαλιού και εκεί κρατάνε το κεφάλι μας ίσιο», είπε. «Αν καθόμαστε στον καναπέ με ένα laptop αγκαλιά και είμαστε σκυμμένοι το σαγόνι μας κρέμεται προς τα μπρος και αυτό προκαλεί ερεθισμό στους μυς της γνάθου». Φρόντισε να κάθεσαι ίσια με καλή στάση και να κάνεις συχνά διαλείμματα για να ξεπιαστείς.
Προσπάθησε να αποφύγεις τη ζάχαρη
Αν τρως junk food όταν στρεσάρεσαι για να αντιμετωπίσεις αυτή την εποχή, προσπάθησε να αποφεύγεις τροφές που κολλάνε στα δόντια, όπως η σοκολάτα, λέει o Messina. Τα βακτήρια στο στόμα διαλύουν τη ζάχαρη και δημιουργούν οξέα, που καταστρέφουν το σμάλτο των δοντιών – έτσι τα υπολείμματα στα δόντια δημιουργούν το τέλειο περιβάλλον για κουφάλες, λέει o Messina.
Μην ξεχνάς τη βασική στοματική υγιεινή
Μιας και το πρωί δεν πηγαίνουμε στη δουλειά και το βράδυ δεν χαλαρώνουμε, κάποιες συνήθειες στοματικής φροντίδας μπορεί να τις βλέπουμε. «Ο ρυθμός της ζωής μας έχει αλλάξει. Αντί να σηκωνόμαστε να βουρτσίζουμε τα δόντια και να πηγαίνουμε στη δουλειά, καθόμαστε στον καναπέ με το λάπτοπ κι έτσι είναι εύκολο να χάσουμε τον ρυθμό μας», λέει o Messina. «Είναι σημαντικό να έχουμε έναν συγκεκριμένο ρυθμό στη ζωή μας, να τρώμε με πρόγραμμα να βουρτσίζουμε μετά το πρωινό». Έτσι ακόμα κι αν δεν φροντίζεις πια το δέρμα σου τη νύχτα, μην ξεχνάς να βουρτσίζεις και να χρησιμοποιείς νήμα. Το στρες μπορεί να οδηγήσειςσε πληγές στον ιστό των ούλων ή στον ουρανίσκο, λέει ο Messina, άρα είναι σημαντικό να διατηρούμε τη στοματική μας υγιεινή.
Η οδοντική υγιεινή όπως ό,τι σχετίζεται με το στρες σε αυτή τη φάση, σημαίνει ότι πρέπει να φροντίζεις το σώμα και τον εαυτό σου. Χαλάρωσε και πάρε βαθιές ανάσες – και μην ξεχνάς το νήμα.
Ακολουθήστε την Allie Volpe στο Twitter.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Κυκεώνα για Πρωινό και Πλακούντες: Φάγαμε ό,τι Έτρωγαν οι Αρχαίοι Έλληνες
Oι Πρωταγωνιστές του Videoclip της Καίτης Γαρμπή που Έγινε Viral για τους Σωστούς Λόγους
Δύο Γυναίκες Επισκέπτονται το Μέρος Όπου Αυτοκτόνησαν Αγαπημένα τους Πρόσωπα
