Τα μουσικά βίντεο της Dance έχουν αλλάξει. Έχουν περάσει ανεπιστρεπτί τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 και οι αρχές του ’00, όταν το MTV είχε το μονοπώλιο σε ότι αφορούσε τη μουσική. Στην εποχή μας, την εποχή του YouTube και του VEVO- του απεγνωσμένου ανταγωνισμού για hits και όπου το περιεχόμενο συχνά χειραγωγείται ώστε να αρπάζει την προσοχή-φαίνεται ότι έχουν τεράστια επίδραση στην εμπορική χορευτική μουσική.
Οι μέρες που καθόμασταν μπροστά από την τηλεόραση και είχαμε να επιλέξουμε μεταξύ των καναλιών MTV Hits, VH1 και TMF έχει τελειώσει εδώ και καιρό. Το YouTube είναι πολύ εύκολη και πιο αξιόπιστη πλατφόρμα για τους καλλιτέχνες καθώς παρακάμπτει ένα μεγάλο μέρος της περίπλοκης και συχνά ανούσιας διαδικασίας των τηλεοπτικών δικτύων: στέλνεις email σε ένα διευθυντή μουσικού προγράμματος, συμπληρώνεις μια φόρμα υποβολής με τις απαιτήσεις για το format του βίντεο, ένα δελτίο Τύπου κι ένα βιογραφικό, χωρίς καμία εγγύηση ότι θα προβληθεί κάποτε.
Videos by VICE
Η ευκολία στη χρήση του YouTube σημαίνει ότι τα μουσικά κανάλια που παίζουν βιντεοκλίπ σιγά-σιγά καθίστανται περιττά. Τα χρονικά διαστήματα που κερδίζουν την προσοχή των θεατών έχουν μικρύνει και η κούρσα για το ποιο βίντεο τελικά θα την αποσπάσει ανάμεσα στην πληθώρα που φτιάχνονται συνεχώς, έχει επιπτώσεις στον έλεγχο ποιότητας που τώρα παραγκωνίζεται προς όφελος της εμπορικής βιωσιμότητας.
«Πάντα λέω ότι είναι σαν το μήλο του Προπατορικού Αμαρτήματος: καλό για να φας μια μπουκιά αλλά όλοι συνεχίζουμε να το κλέβουμε από το δέντρο επειδή είμαστε τόσο πεινασμένοι από την περιέργεια» σημειώνει η Sofia Mattioli, μιας από τους σκηνοθέτες του εξαιρετικού νέου βίντεο του Jamie xx για το ‘Sleep Sound’. Αυτή η πείνα και η περιέργεια δεν είναι φυσικά κάτι καινούριο. Τρέφεται από μια ευρύτερη συζήτηση όσο αφορά τις αρετές του διαδικτύου και ενώ θα μπορούσε κάποιος να κάνει τις ίδιες παρατηρήσεις για τα μουσικά βίντεο γενικά, φαίνεται να έχει μια σημαντική επίδραση στη dance μουσική.
Σήμερα, σπανίως βλέπεις πχ δυο σκελετούς να κάνουν σεξ στις τουαλέτες όπως στο βίντεο των dom&nic για το ‘Hey Boy Hey Girl’ των Chemical Brothers ή τον Christopher Walken να χορεύει και να πετάει γύρω από ένα άδειο ξενοδοχείο στο βίντεο του Spike Jonze για το ‘Weapon Of Choice’ του Fatboy Slim. Αν και κανένα τραγούδι, ούτε βίντεο δεν απευθυνόταν κατ’ανάγκη σε ένα mainstream κοινό εκείνη την εποχή, εξακολουθούσαν να προβάλλονται στο MTV κι αυτό ήταν το mainstream.
Μήπως φταίει ότι η dance είναι το είδος της μουσικής που ποτέ δεν βρίσκει μια αρκετά βολική μορφή; Το Hip hop και το R&B έχουν μακρά, αρκετά συνεκτική ιστορία όσο αφορά τα βιντεοκλίπ τους και η τεράστια μίξη τους με το βασίλειο της ποπ τα τελευταία χρόνια δεν τους έχει κάνει και κακό. Τα μεγάλα ονόματα των Drake και Kanye από μόνα τους εγγυώνται ότι οι φαν θα παρακολουθήσουν τα βίντεο τους ανεξαρτήτως περιεχομένου, επιτρέποντας τους να είναι όσο τολμηροί και πομπώδεις θέλουν. Το ίδιο συνέβαινε στο παρελθόν κι όταν οι Chemical Brothers και Fatboy Slim έγιναν ονόματα, αλλά με την τρέχουσα συγκομιδή ελάχιστα γνωστών house producers που καταγράφουν τεράστιες επιτυχίες στο διαδίκτυο, η ανάγκη για συνοδευτικά μουσικά βίντεο που θα ενισχύσουν το προφίλ μέσω της θέασης- και της κοινοποίησης- έχει καταστεί υψίστης σημασίας.
Ο πολλαπλασιασμός των περιεχομένων των online video που έχουν σχεδιαστεί για να κάνουν μεγάλη επιτυχία έχει ενισχυθεί περαιτέρω από το YouTube που τώρα υπολογίζει από την επισκεψιμότητα τα Hot 100 Singles Chart.Σιγά-σιγά αυτή η πολιτική οδήγησε σε ένα κομβικό σημείο όπου πιστεύουμε πως πραγματικά έχουμε δει τα πάντα. Οι θέσεις που καταλαμβάνουν τα βίντεο αποτελούν μεγαλύτερο βάρος στους ώμους των σκηνοθετών μουσικών βιντεοκλίπ που πρέπει να σκεφτούν κάτι αληθινά αυθεντικό. Κι όταν αυτό το τελευταίο συμβαίνει, προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη.
Δείτε το βίντεο που κυκλοφόρησε πρόσφατα για το house τραγούδι ‘Gecko’ του Ολλανδού Oliver Heldens, σκηνοθετημένο από τους Kidshow, κατά κόσμον Andrei Schwartz και Sam Jones. Αυτό που ξεκινάει φαινομενικά ως μια ανάλαφρη οικογενειακή κωμωδία γρήγορα, υποβιβάζεται γρήγορα σε μια ανήθικη ιστορία που περιλαμβάνει αιμομιξία, ιαπωνικό πορνό και ένα χρυσό γιαπωνέζικο πορσελάνινο γατάκι που κουνάει απειλητικά το χέρι του στη γωνία. Όχι αλήθεια. Ρίξτε μια ματιά.
«Όλα άρχισαν από τα στελέχη της Warner Bros. Ήρθαν σε επαφή μαζί μας έχοντας το τραγούδι. Ήθελαν πολύ συγκεκριμένα πράγματα, δηλαδή ένα βίντεο που θα ήταν εκκεντρικό και δεν θα ήταν το είδος του στάνταρ ύφους που θα περίμενε κανείς από ένα βίντεο» εξηγεί ο Andrei. «Στην πραγματικότητα εκπλαγήκαμε που η Warner προχώρησε με το βίντεο και ήμασταν αληθινά ενθουσιασμένοι». Η υποστήριξη μιας σημαντικής εταιρίας, της οποίας ο κύριος στόχος είναι να παράγει κάτι «εκκεντρικό» φαίνεται να αποτελεί ένα ιδιαιτέρως κυρίαρχο σημάδι των καιρών. «Μας έδωσαν την άδεια να εξερευνήσουμε το θέμα λίγο» λέει ο Sam, ο έτερος σκηνοθέτης. «Τα βιντεοκλίπ των Aphex Twin και Fatboy Slim ήταν αυτά που παρακολουθήσαμε για να αντλήσουμε έμπνευση όταν σκεφτόμασταν αυτό το βίντεο, παρόλο που αυτό το οποίο καταλήξαμε να δημιουργήσουμε ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό».
Διαφορετικό, σίγουρα είναι. Το ‘Gecko’ είναι το τελευταίο σε μια σειρά βιντεοκλίπ της dance που έχουν ρίξει ευδιάκριτη έμφαση σε περίεργα κόνσεπτ. Όπως είναι το ‘Need U (100%)’ του Duke Dumont όπου εμφανίζεται μια εμφυτευμένη συσκευή αναπαραγωγής ταινιών, αλλά και το ‘Big Bad Wolf’ του Duck Sauce όπου ανθρώπινα κεφάλια αντικαθιστούν τα γεννητικά όργανα. Αυτό θα μπορούσε εν μέρει να οφείλεται στην αύξηση της διαθεσιμότητας των καμερών υψηλής ανάλυσης σε χαμηλότερες τιμές στην αγορά. Τώρα, που ο καθένας έχει τη δυνατότητα να κάνει ένα ωραίο μουσικό βίντεο, γίνεται ακόμα πιο δύσκολο για τους κινηματογραφιστές να ξεχωρίσουν.
«Σίγουρα μας ωθεί να δουλέψουμε σκληρότερα και να προσπαθήσουμε να κάνουμε το αποτέλεσμα πιο ενδιαφέρον και τρελό» λέει ο Sam. «Έχουμε κατά νου μας ότι θέλουμε να δημιουργήσουμε κάτι καινούριο, αντί να επαναλάβουμε τα βήματα των βίντεο που αγαπάμε ή ακόμα και τα ίδια τα βήματα μας στο συγκεκριμένο βίντεο». Ο Andrei πιστεύει επίσης ότι η αύξηση του ανταγωνισμού ενθαρρύνει τη συντομία και την ακρίβεια στη δουλειά τους. «Είναι κάτι που μας οδηγεί και μας κάνει να αναρωτιόμαστε με κάθε κομμάτι της δουλειάς: ‘Είναι αρκετά καλό; Αξίζει τον κόπο; Είναι κάτι που δεν έχουμε ξανακάνει πριν;’».
Αυτή η μορφή της ADD ψυχαγωγίας έχει γίνει πλέον κάτι σαν στάνταρ στα mainstream βίντεο της dance, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πέρα από το mainstream έχουμε ελλείψεις στην καινοτομία. Η συνεργασία της Sofia με την Cherise Payne για το ‘Sleep Sound’ είναι μια όμορφη απεικόνιση κωφών ανθρώπων οι οποίοι χορεύουν έχοντας την αίσθηση της μουσικής. «Για μένα είναι σημαντικό να υπάρχει ένα μήνυμα ή μια ιδέα πίσω από το οπτικό κομμάτι» λέει η Sofia. «Εάν όχι, θα έπρεπε να είναι πολύ απλό, ανεξάρτητα από το εάν διασκέδαση ή όχι. Κάτι μουσικό μπορεί να μεταδοθεί απλώς με μία εικόνα ή μερικές που αντιπροσωπεύουν το όρομα που είχες για αυτό».
Ο Sam έχει διαφορετική άποψη επί του θέματος. «Με ενδιαφέρει κατά κάποιο τρόπο να κάνω λιγότερο τρελή δουλειά και με πιο αργούς ρυθμούς, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι τα βιντεοκλίπ είναι το μέσο για να γίνει κάτι τέτοιο» εξηγεί. «Υπάρχουν μερικά πιο στοχαστικά μουσικά βίντεο που τα πάνε αρκετά καλά και υπάρχουν κάποια που μου αρέσουν, αλλά πολλά από αυτά νομίζω ότι είναι πραγματικά βαρετά. Πρέπει να ‘πιάσεις’ κάποιον αμέσως. Πρέπει να τους πεις κάτι».
Ενώ υπάρχει αυτή η σαφής διαφορά μεταξύ των mainstream και των ανεξάρτητων απόψεων υπάρχουν κάποιοι σκηνοθέτες που επιλέγουν να θυσιάσουν τη φαντασία συνολικά για μια δοκιμασμένη συνταγή. Το βίντεο των Sigma για το ‘Nobody To Love’ ακολουθεί με προβλέψιμο τρόπο το μοτίβο ήλιος, αμμουδιά και κάμπριο αυτοκίνητα-ουσιαστικά σαν την εκδοχή του ‘Boys of Summer’ του DJ Sammy’s για το 2014. Ενώ η φθηνή ερωτική φαντασία των Sigma είναι το μόνο μειονέκτημα, το φιλόδοξο κόνσεπτ του ‘Gecko’ είναι αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει. «Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, έχει αρχίσει μια διαμάχη στον κόσμο του βίντεο» εξηγεί ο Andrei. «Αισθανόμαστε σα να είμαστε κάτω από το μικροσκόπιο. Όποιον τρόπο κι αν επιλέξεις να πας, πρέπει απλώς να προσφέρεις το περισσότερο που η αρχική κατεύθυνση σου επιτρέπει».
Για το που θα βρισκόμαστε όσο αφορά στα βιντεοκλίπ της dance μουσικής σε πέντε χρόνια, μόνο εικασίες μπορεί να κάνει κάποιος. Με τα εμπορικά βιντεοκλίπ της dance να εξυπηρετούν σήμερα ένα διαφορετικό σκοπό, και να έχουν ενισχυθεί και κορεστεί από την κυριαρχία του YouTube, σήμερα αυξάνονται περαιτέρω τα επίπεδα πίεσης και περιορισμού. Ωστόσο δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για την ανεξάρτητη αγορά, που συνεχίζει να ανθεί.
Οι βετεράνοι Plaid της Warp, για παράδειγμα, προσφάτως παρουσίασαν μια διαδραστική διαδικτυακή εφαρμογή για το νέο τους κομμάτι, το ‘Tether’, που επιτρέπει σε όλους όσοι το ακούνε να «ερμηνεύουν μόνοι οπτικά τα ηχητικά περίπλοκα σημεία του κομματιού». Αντίθετα, το μικρού μήκους φιλμ Dealer, του Ben Dawkins που καταγράφει μια νύχτα από τη ζωή ενός παλαιοπώλη του Λονδίνου και είναι εμπνευσμένο από το ‘Rival Dealer’ του Burial, δείχνει ότι όταν κάτι γίνει σωστά και με τη σωστή ύλη, τα βίντεο μπορούν να λειτουργήσουν ως άμεσος φόρος τιμής και όχι απαραίτητα ως μια απαραίτητη προσθήκη σε ένα τραγούδι.
