Δευτέρα θα ξεκινήσω δίαιτα. Τρίτη θα κόψω όσα κάνουν κακό στην ψυχική μου ηρεμία. Τετάρτη θα αρχίσω γυμναστική. Πέμπτη θα αποβάλω τους τοξικούς ανθρώπους από τη ζωή μου. Παρασκευή θα βγω με το κορίτσι/αγόρι που γουστάρω. Από Σάββατο θα πηγαίνω στα μπαρ που μου αρέσουν. Την Κυριακή θα κλαίω γιατί δεν κατάφερα τίποτα από όλα τα παραπάνω.
Ο καθένας και η καθεμία από εμάς κουβαλάει τα τραύματα και τη νοσταλγία του παρελθόντος, τα συναισθήματα του παρόντος και τις πολλές προσδοκίες για το μέλλον. Και η αλήθεια είναι ότι τις περισσότερες φορές ο τρόπος που τοποθετούμε τον εαυτό μας μέσα σε αυτό το πολύπλοκο σύστημα είναι σκέτο άγχος. Γεννάει μοτίβα συμπεριφορών που ταλαιπωρούν εμάς και τους γύρω μας, εγκαθιδρύει καθεστώτα ρουτίνας από τα οποία προσπαθούμε εναγωνίως να ξεφύγουμε και πολλά απωθημένα μαζί με φαντασιώσεις που φοβόμαστε ότι θα μείνουν για πάντα ανεκπλήρωτα κάτω από το βάρος των δύο προηγούμενων.
Videos by VICE
Αυτά είναι τα κακά. Υπάρχουν όμως και τα καλά. Τουλάχιστον για κάποιους. Κάθε στιγμή υπαρξιακής αγωνίας του ανθρώπου αποτελεί και ένα πολύ προνομιακό πεδίο για να βγάλεις λεφτά. Πολλά λεφτά. Να βουτάς μέσα σε αυτά σαν άλλος Σκρουτζ, φορώντας μάσκα και αναπνευστήρα. Όταν μάλιστα αφορά την αγωνία να προλάβουμε να γεμίσουμε εμπειρίες πριν τον επερχόμενο και δεδομένο θάνατο, το «κασέρι» ανεβαίνει κι άλλο. Και την όγδοη μέρα κατά τας Γραφάς, μετά την Κυριακή που λέγαμε παραπάνω, γεννήθηκε το life-coaching.
Σύντομες και διδακτικές ιστορίες ζωής
Σε αυτό τον τόσο περίπλοκο κόσμο προφανώς και ο καθένας από εμάς περνάει φάσεις ζωής που αναζητάει τον οδηγό του ή μάλλον τις δικές του οδηγίες χρήσης. Ωραία, με κάποιον τρόπο ήμουν ο υπερτυχερός που του δόθηκε το δώρο της ζωής. Τι κάνω με αυτήν; Πώς τη γεμίζω; Πώς θα αφήσω την τελευταία μου πνοή στο νεκροκρέβατο έχοντας τουλάχιστον μία αίσθηση πληρότητας και ευτυχίας; Να λέω, ρε παιδί μου, ότι κάτι έκανα γι’ αυτή. Δύσκολο ερώτημα που ομολογουμένως δεν έχει συγκεκριμένη λύση. Μάλλον γιατί το να νιώθεις πλήρης και ευτυχισμένος δεν είναι κάτι χειροπιαστό.
Συνήθως όσο πιο αδύνατο είναι να βρεις σαφείς και σίγουρες απαντήσεις για κάτι, τόσο πιο θελκτικές γίνονται οι πιο εύκολες εξ αυτών. Τις δίνουν οι wellness οδηγοί και οι εκατομμυριούχοι συγγραφείς life-coaching. Δεν σου πάει καλά η ζωή σου; Μήπως να επιχειρούσες να αλλάξεις την οπτική σου γωνία; Mήπως έφταιγες εσύ που δεν κοίταγες τη θετική πλευρά; Στην τελική, δική σου είναι η ζωή, εσύ την αλλάζεις όποτε και όπως θες. Τίποτα δεν αποκλείεται αρκεί να θες πραγματικά να γίνεις καλύτερος.
Αυτός είναι ούτως ή άλλως ο ιδεολογικός πυρήνας ενός βομβαρδισμού συμβουλών για τη ζωή με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι μέρα-νύχτα. Συνήθως σε προστακτικές. «Σήκω από τον καναπέ», «άδραξε τη μέρα», «απόβαλε τους τοξικούς ανθρώπους», «ζήσε στα άκρα», «βγες από το comfort zone σου», «μην τα παρατάς». Κάποιες φορές κάθομαι και απορώ…σκέφτηκε ποτέ κανείς ότι κάποιος μπορεί απλά να θέλει να τα παρατήσει; Ότι αυτή την Τρίτη βράδυ θέλω απλά να κάτσω στον καναπέ μου να σκρολάρω ατελείωτα και να μην κάνω κατάδυση σε κάποιον μαγικό βυθό;
Διόλου τυχαία οι συμβουλές αυτές είναι σε β’ ενικό. Δεν θέλουμε καμία υπόνοια συλλογικότητας σε όλο αυτό. Σκεφτείτε μόνο πόσες φορές τα ακούτε στην καθημερινότητα σας και πόσες έχετε έρθει σε σημείο να απολογηθείτε σε κάποιον άσχετο για τη ζωή σας με βάση ένα άλλο πλάνο ευτυχίας το οποίο για κάποιον λόγο έχει γίνει η πατέντα.
Και μετά ο κόσμος χωρίζεται ανάμεσα σε αυτούς που έχουν δουλέψει με τον εαυτό τους και έπιασε (αλλιώς έχουν επενδύσει χρήματα στην ψυχοσύνθεσή τους), σε αυτούς που έχουν δουλέψει με τον εαυτό τους αλλά δεν έπιασε και σε αυτούς που είναι οι αδούλευτοι. Στο πώς έγινε αυτή η δουλειά βέβαια σπάνια δίνουμε σημασία. Την ίδια στιγμή, το βάρος για όλα πέφτει όχι στο πώς είναι ο κόσμος αλλά στο πώς τον ερμηνεύουμε εμείς.
Το τίποτα που μας μαθαίνουν
Όσο και αν πιστεύω ακράδαντα ότι η ψυχανάλυση είναι ένα ταξίδι που πρέπει να κάνουμε όλοι μας, δεν μπορώ να μη δω τη σχεδόν αντιδραστική στάση που υποκρύπτει η θεωρία ότι όλα είναι θέματα που εξαντλούνται σε αυτή. Με άλλα λόγια, το μοτίβο σκέψης πως αν όλοι ψυχαναλυθούμε κάποια στιγμή θα ζήσουμε σε έναν παράδεισο. Πόσο μάλλον όταν φεύγουμε από το επίπεδο των ειδικών και πάμε σε διάφορους αυτόκλητους σωτήρες της ζωής μας.
Πολλά πράγματα σε αυτόν τον κόσμο είναι σκατά και καλό θα είναι να συνεχίσουμε να τα βλέπουμε, σκατά μήπως κάποια στιγμή προσπαθήσουμε να τα αλλάξουμε. Οι άστεγοι και οι άνθρωποι που έφτασαν στην απόλυτη ανέχεια δεν προέκυψαν ως αποτέλεσμα ελλιπούς δουλειάς με τον εαυτό, όσα success stories και αν προβάλουμε δήθεν ως έμπνευση. Είναι αποτέλεσμα ενός συστήματος που παράγει κοινωνική αδικία.
Εκτός όμως αυτών, υπάρχουν και άλλα πράγματα που είτε το θέλουμε είτε όχι μας υπερβαίνουν. Όση θέληση και πείσμα και αν έχουμε. Καμιά φορά σκέφτομαι πόσο προσβλητικό είναι να λέμε για εκατομμύρια ανθρώπους που για παράδειγμα δεν τα κατάφεραν απέναντι σε μία αρρώστια, ότι αυτό συνέβη επειδή δεν το ήθελαν αρκετά και δεν πίστεψαν δήθεν στο θαύμα.
Μετά, είναι αυτή η στροφή σε μία «τοξική θετικότητα» που βλέπει τον πόνο, τη στεναχώρια και τη μελαγχολία ως κάτι εκ προοιμίου καταστροφικό. Κάτι από το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να προστατευτούμε. Αντ’ αυτού προωθεί μία ουδετερότητα για όλα σαν να χώνεσαι σε μία γυάλα. Δεν αμφιβάλλω καθόλου ότι όσο λιγότερη είναι η στεναχώρια στη ζωή του ανθρώπου τόσο το καλύτερο. Είναι φορές όμως που όταν αγκαλιάζεις τον πόνο κερδίζεις πολύ περισσότερα από αυτόν. Τον ζεις σε κάποια συνοικιακή μπάρα, τον αντιμετωπίζεις με τους ανθρώπους γύρω σου, τον ξεπερνάς και λυτρώνεσαι όταν έρθουν τα καλύτερα.
Γιατί εδώ που τα λέμε μία ζωή που τα συναισθήματά σου είναι πάντα υπό τον έλεγχο σου όταν ερωτεύεσαι, όταν θρηνείς, όταν θυμώνεις, όταν χωρίζεις και όταν λυπάσαι μπορεί να γίνει -με το πιο ωραίο και τον πιο ουδέτερο τρόπο- μία ζωή χαμένη.
Περισσότερα από το VICE
Ο Λευτέρης Είναι ο Πρώτος Τυφλός Φοιτητής που Αποφοίτησε από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ
Ρώτα την Μπάρα: H Σμαράγδα Πιστεύει ότι Φλερτάρουμε σαν να Πηγαίνουμε Σούπερ-Μάρκετ
