FYI.

This story is over 5 years old.

News

Ο «Σουλτάνος» θα Συνεχίσει για Πέντε Ακόμα Χρόνια

Η επόμενη μέρα των εκλογών στην Τουρκία είχε πανηγυρισμούς, καταγγελίες για νοθεία και έναν νικητή με επικίνδυνες υπερεξουσίες.
Άννα Νίνη
Κείμενο Άννα Νίνη
Jv
φωτογραφίες Joris van Gennip
Φωτογραφίες: Joris van Gennip/VICE

Μετά από 16 χρόνια στην εξουσία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανεκλέχθηκε χθες, 24 Ιουνίου, για την τουρκική Προεδρία σε μια εκλογική διαδικασία που είχε όλα όσα χρειάζονται για να γυριστεί ένα καινούριο House of Cards.

Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, το οποίο όμως θεωρείται υποκινούμενο από την τουρκική Προεδρία, ο Ερντογάν επικράτησε από τον πρώτο κιόλας γύρο, συγκεντρώνοντας το 52,5% των ψήφων, με πάνω από 99% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί, ενώ το κόμμα του, το AK, συγκέντρωσε το 53,61% των ψήφων στις ταυτόχρονες βουλευτικές εκλογές.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το CHP του Μουχαρέμ Ιντζέ -και βασικού αντιπάλου του Ερντογάν-, στη μάχη που δόθηκε προεκλογικά ενώθηκε με το «Καλό Κόμμα» και με το συντηρητικό ισλαμιστικό κόμμα Σααντέτ. Τα ετερόκλητα κόμματα συμπορεύθηκαν προκειμένου να μην κερδίσει ο Ερντογάν τις χθεσινές εκλογές. Ο Μουχαρέμ Ιντζέ παρά την ανοδική πορεία που είχε πάρει προεκλογικά, κατέλαβε τη δεύτερη θέση με το 30,7% των ψήφων, ενώ η παράδοξη συμμαχία την οποία δημιούργησε προκειμένου να εναντιωθεί ισχυρότερα στον Τούρκο Πρόεδρο εξασφάλισε το 34% των ψήφων στις παράλληλες βουλευτικές εκλογές. Εντός Βουλής θα είναι, επίσης, το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) 11,5% και το Καλό Κόμμα 10,1%, και το ΜΗP με 11%.

Το ΑΚΡ, το κόμμα του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αν και έχασε την αυτοδυναμία στη Βουλή αφού βρέθηκε επτά μονάδες κάτω από το ποσοστό που είχε συγκεντρώσει στις εκλογές του 2015, θα «σωθεί» χρησιμοποιώντας αμφιλεγόμενες συμμαχίες με το ακροδεξιό MHP, τους γνωστούς «Γκρίζους Λύκους» του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος χρησιμοποιείται σαν το σωτήριο δεκανίκι του Ερντογάν με τις 40 θέσεις που θα συνεχίσει να κατέχει στο Κοινοβούλιο. Το MHP στις εκλογές του 2015 είχε ήδη κερδίσει 41 έδρες στο κοινοβούλιο διατηρώντας τη θέση του ως τέταρτο Κόμμα στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση. Παρά το γεγονός πως οι «Γκρίζοι Λύκοι» έχουν το χαρακτήρα παραστρατιωτικής οργάνωσης και στελέχη του έχουν εμπλακεί σε παράνομες δραστηριότητες, έχοντας την εύνοια του Τούρκου Προέδρου, δεν έχουν υποστεί ποτέ καμιά ποινική δίωξη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Προεκλογική εκστρατεία μέσα από το κελί

Σε αντίθεση με τους Γκρίζους Λύκους, όμως, ο υποψήφιος του Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP), Σελαχατίν Ντεμίρτας, σε παγκόσμια πρωτιά «έτρεξε» την προεκλογική του εκστρατεία μέσα από το κελί της φυλακής της Ανδριανούπολης όπου παραμένει προφυλακισμένος και κατηγορούμενος για «τρομοκρατικές» δραστηριότητες που επιφέρουν ποινή φυλάκισης 140 ετών. Στη φυλακή παραμένουν και όλα στα στελέχη του κόμματος. Παρά τις διώξεις που του έχουν ασκηθεί, το ελπιδοφόρο είναι πως ο ο Ντεμίρτας συγκέντρωσε το 8% των ψήφων για την Προεδρία, ενώ το κόμμα του κατάφερε να φτάσει το 11,5% σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που του δίνει πλέον τη δυνατότητα να αναδείξει βουλευτές στο νέο τουρκικό κοινοβούλιο. Ο Ντεμιρτάς και το HDP ήταν θα λέγαμε οι μόνοι πραγματικοί νικητές πέραν του Τούρκου Προέδρου. Με την είσοδο του HDP στη Βουλή, ακόμα και αν το κόμμα δέχεται συνεχείς διώξεις, το ΑΚΡ, το κόμμα του Ερντογάν δεν κατέκτησε την αυτοδυναμία.

Το μεγάλο στοίχημα και το δόλωμα

Το χθεσινό στοίχημα για τον Ερντογάν δεν ήταν μόνο το να λάβει την επιβεβαίωση ώστε να συνεχίσει να κυβερνά τη γείτονα χώρα. Το νέο προεδρικό σύστημα που δίνει επικίνδυνες υπερεξουσίες στον Πρόεδρο της χώρας, δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τα απολυταρχικά καθεστώτα. Είναι ένα σύστημα ντυμένο με ένα δημοκρατικό μανδύα, ο οποίος δεν καταφέρνει ωστόσο να κρύψει τις βλέψεις του Τούρκου Προέδρου να συγκεντρώσει όλες τις εξουσίες στα χέρια του. Πριν τη συνταγματική αλλαγή, ο Τούρκος Πρόεδρος είχε σχεδόν μια εθιμοτυπική θέση στη χώρα και περιορισμένες αποφάσεις.

Με βάση το αναθεωρημένο πλέον σύνταγμα της Τουρκίας, ο πρωθυπουργικός θώκος ουσιαστικά καταργείται, ενώ ο Ερντογάν πλέον θα μπορεί να κυβερνά με διατάγματα, θα διαθέτει την εκτελεστική εξουσία της χώρας, θα μπορεί να διορίζει υπουργούς, αντιπροέδρους αλλά και να επιλέγει ποιος θα βρίσκεται στις θέσεις-κλειδιά της δημόσιας διοίκησης. Ο προϋπολογισμός της χώρας πλέον θα αξιολογείται από τον ίδιο, ενώ θα έχει τη δυνατότητα να διορίσει ένα πολύ μεγάλο μέρος των δικαστών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η κυβέρνηση δεν θα χρειάζεται πια ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή, ενώ εκλογές θα προγραμματίζονται κάθε πέντε χρόνια, και όχι κάθε τέσσερα όπως συνέβαινε έως τώρα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Για να το πετύχει αυτό, προκειμένου να δελεάσει το τουρκικό εκλογικό σώμα για να στηρίξει ένα καθεστώς στο οποίο ουσιαστικά δεν υπάρχει καμιά διάκριση εξουσιών, η επιχειρηματολογία που χρησιμοποίησε παρουσίαζε το νέο προεδρικό σύστημα ως μια αναγκαία μεταρρύθμιση που θα εξασφαλίσει στην Τουρκία μια σταθερή κυβέρνηση και θα εξαφανίσει τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα.

Για να απομακρυνθεί πλέον ο Τούρκος Πρόεδρος θα πρέπει να αποδειχθεί πως έχει διαπράξει κάποιο έγκλημα, να υπάρξει πρόταση μομφής, να γίνει έρευνα εναντίον του και η διαδικασία να έχει ψηφιστεί προηγουμένως θετικά από 301 βουλευτές, την ώρα που η τουρκική Βουλή έχει 600 βουλευτές στο σύνολό της. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Τουρκίας θα πρέπει να παραπέμπεται στο Συνταγματικό Δικαστήριο και εκεί να αποφασίζεται η τύχη του.

Οι χθεσινές εκλογές ήταν ένα ρίσκο και για τον ίδιο, αφού στην περίπτωση που ο Ιντζέ κέρδιζε τις εκλογές, ο Ερντογάν θα βρισκόταν εκτεθειμένος και ευάλωτος τόσο σαν πολιτικό πρόσωπο, όσο και σαν φυσικό πρόσωπο το οποίο έχει δημιουργήσει αδικαιολόγητα πολλούς εχθρούς.

Καταγγελίες για νοθεία

Μπορεί η Τουρκική Εκλογική Επιτροπή να ανακοίνωσε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα ότι ο Ερντογάν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία των εγκύρων ψήφων, κάτι που του επιτρέπει να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, όμως οι καταγγελίες για νοθεία είναι αμέτρητες. Ο Ιντζέ, μέχρι αργά το απόγευμα καλούσε τους ψηφοφόρους του να μην εγκαταλείπουν τα εκλογικά κέντρα για να προσέχουν τις κάλπες, ενώ παρατυπίες καταγγέλθηκαν στην επαρχία Σανλιούρφα και σε άλλες περιοχές με κουρδικές μειονότητες.

Οι νέοι κανονισμοί προβλέπουν ότι οι εκλογικοί φάκελοι και τα έγγραφα που δεν έχουν επίσημη σφραγίδα μπορούν επίσης να προσμετρηθούν ως έγκυρα, κάτι που ενισχύει τις υποψίες. Η εφημερίδα Cumhuriyet, πριν από λίγες ημέρες αποκάλυψε πως βουλευτής του CHP εντόπισε ότι τα στοιχεία πολιτών που έχουν πεθάνει εδώ καιρό εξακολουθούν να υπάρχουν σε εκλογικούς καταλόγους και σε ορισμένες περιπτώσεις με άλλο όνομα. Όπως ανέφερε ο δημοσιογράφος Orhan Bursali, 2,5 εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι των οποίων τα στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για νοθεία, ενώ οι ίδιοι έχουν πεθάνει.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στην Τουρκία, σχεδόν 160.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί κατά τους μήνες της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που έχει κυρήξει ο Ερντογάν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, 152.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν απολυθεί, πολλοί από τους οποίους με τρόπο εντελώς αυθαίρετο, εκπαιδευτικοί, δικαστές και δικηγόροι έχουν απολυθεί ή διώκονται, δημοσιογράφοι έχουν συλληφθεί, ΜΜΕ έχουν κλείσει και ιστότοποι έχουν μπλοκαριστεί.

Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι αμέτρητες. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν υποστεί βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, οι αυθαίρετες κρατήσεις αυξάνονται, όπως και η αυθαίρετη στέρηση του δικαιώματος στην εργασία και της ελευθερίας κυκλοφορίας ή ακόμη οι προσβολές της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης.

Σε μια χώρα που παραμένει βαθιά διχασμένη και εν μέρει φυλακισμένη, κάνοντας τις πρώτες δηλώσεις μετά την εκλογική αναμέτρηση ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε πως «Ο νικητής αυτών των εκλογών είναι η δημοκρατία, η λαϊκή βούληση. Ο νικητής αυτών των εκλογών είναι κάθε ένας από τα 81 εκατομμύρια συμπολίτες μας». Κι όμως, το οξύμωρο είναι πως παρά τον αυταρχισμό που υπήρχε και εντάθηκε μετά την προσπάθεια πραξικοπήματος στη χώρα, ο Ερντογάν έχει μάλλον πλέον επιβληθεί ως ο πιο ισχυρός ηγέτης μετά τον Μουσταφά Κεμάλ, ενώ από σήμερα θα κάθεται αναπαυτικά στη θέση του Σουλτάνου. Έναν θρόνο που έχτιζε στα 16 χρόνια διακυβέρνησής του.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Περισσότερα από το VICE

Ο Ελληνοκαναδός που Ψάχνει Εκτάσεις για Φαρμακευτική Κάνναβη στη Χώρα μας

Κρατούμενοι Εξηγούν πώς Βγάζουν και Ξοδεύουν Λεφτά Μέσα στη Φυλακή

Η Στεφανία Γουλιώτη Θεωρεί ότι το Pride Γίνεται με Λάθος Τρόπο

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.