Αυτή Είναι η Ζωή των Προσφύγων Όπως τη Φωτογράφισαν οι Ίδιοι

To θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Germany.

Από τον Φεβρουάριο του 2015, συνεργαζόμαστε με έξι πρόσφυγες που σήμερα ζουν στο Βερολίνο. Κάθε ένας από τους συμμετέχοντες έλαβε μια φωτογραφική μηχανή μιας χρήσης (με 27 λήψεις) και του ζητήθηκε να καταγράψει την καθημερινότητά του φωτογραφίζοντας, στη διάρκεια μιας εβδομάδας.

Videos by VICE

Σκεφτήκαμε ότι οι φωτογραφικές μηχανές μιας χρήσης θα ήταν το ιδανικό μέσο επειδή είναι μικρού μεγέθους και εύκολες στη χρήση τους. Επίσης, οι φωτογραφικές μηχανές μιας χρήσης περιόρισαν τις αναστολές των ατόμων σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή τους και έτσι όλοι μπορούσαν να καταγράψουν τις εμπειρίες τους χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις. Ξεχωριστά γοητευτική ήταν για τους φωτογράφους η στιγμή της εκτίμησης, η παύση πριν συνειδητά να ενεργοποιήσουν το κλείστρο, κάτι που κατέστη αναγκαίο με δεδομένο τον περιορισμένο αριθμό των φωτογραφιών.

Επιπρόσθετα, αυτό το είδος της φροντίδας έδωσε στις ιστορίες των συμμετεχόντων νέο νόημα. Μετά την εμφάνιση του φιλμ, καταλήξαμε στην επιλογή των φωτογραφιών για την έκθεση Solidarity Exhibition Party, που διοργανώσαμε στα τέλη Μαΐου, στο Boothaus am Spreeacker. Εκεί οι φωτογραφίες εκτέθηκαν για πρώτη φορά μαζί με έργα άλλων καλλιτεχνών και μουσικών. Στόχος μας ήταν να φέρουμε τα διαφορετικά είδη ανθρώπων μαζί, να δημιουργήσουμε έναν χώρο όπου οι Βερολινέζοι της παλιάς σχολής, οι άνθρωποι που μετακόμισαν εκεί και οι αιτούντες άσυλο, να μπορούσαν να συναντήσουν ο ένας τον άλλον, με τους ήχους ηλεκτρονικής μουσικής να ακούγονται στην ηλιόλουστη όχθη του ποταμού Spree (τα πρώην σύνορα μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας). Επίσης, παρουσιάσαμε τις φωτογραφίες στο KAOS (Kreative Arbeitsgemeinschaft Oberschöneweide) για τη Βερολινέζικη Νύχτα Σχεδίου (Berlin Design Night), καθώς επίσης και στο φετινό φεστιβάλ Fushion, στο Sage Beach.

Η αντιπαραβολή του σοβαρού θέματος με ένα πιο χαρούμενο και ζεστό πλαίσιο, στα μάτια μας, είναι ένα βήμα προς την ενσωμάτωση στην πόλη μας για εκείνους οι οποίοι αναρρώνουν από τον ψυχικό τραυματισμό και το ότι ξεριζώθηκαν. Θα θέλαμε να οδηγήσουμε κι άλλους ανθρώπους να συναντήσουν πρόσφυγες με τα μάτια, να τους δούμε ως άτομα και να τους συμπεριφερθούμε αναλόγως.

Το κίνητρό μας είναι να παρατηρήσουμε πώς οι ανθρώπινες συναντήσεις μπορούν να κάνουν το κλικ, όταν κάποιος ακούει την ιστορία ενός πρόσφυγα για το φευγιό του από τη χώρα του ή κοιτάζει τις φωτογραφίες του – όταν σταματήσουμε να εστιάζουμε στο τι μας χωρίζει και αρχίσουμε να εστιάζουμε στα κοινά μας, όταν η ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού αναπτύσσεται μεταξύ δυο ανθρώπων. Πιστεύουμε ότι οι πλατφόρμες για άτομα -ανεξαρτήτως project- και πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν την ανθρώπινη ανταλλαγή και την ανθρώπινη ενσυναίσθηση θα βοηθήσουν προς την επίτευξη αυτού του στόχου.

Παρόλο που η προσφυγική κρίση είναι παρούσα στην κοινωνία και τα μέσα ενημέρωσης αρκετό καιρό τώρα, στην πραγματικότητα σε εμάς δεν φαινόταν απτή κατάσταση μέχρι που αρχίσαμε το project. Θέλαμε να καταλάβουμε το μέγεθος του ζητήματος και να υποστηρίξουμε τους πρόσφυγες. Ταυτοχρόνως νιώθαμε αφελείς και αδύναμοι. Τελικά, σκεφτήκαμε να αρχίσουμε το project AUGEN-BLICK [Blink of an Eye].

Ο τίτλος αναφέρεται στην καταγραφή της καθημερινότητάς της ζωής των προσφύγων από τους ίδιους, όπως τη βιώνουν. Οι φωτογραφίες απαθανατίζουν την ομαλότητα της κάθε μέρας τους και μεταφέρουν το πόσο πολύ οι φωτογράφοι εύχονται να μην τους βλέπουν ως θύματα, αλλά ως ανθρώπους οι οποίοι ακόμα και κάτω από ακραίες καταστάσεις αναδημιουργούν τις καθημερινές τελετουργίες, ζουν και ονειρεύονται, γελούν και αγαπάνε. Με το project μας, θέλαμε να δείξουμε με αφιλτράριστη ματιά στις ζωές των προσφύγων. Να κοιτάξουμε μέσα από τα μάτια τους για κάποιες στιγμές.

Μπορείτε να βρείτε περισσότερα για τη δουλειά των Halea και Francis εδώ.

Naheed Mirzad, 26 ετών, από το Αφγανιστάν -Ήταν η μόνη γυναίκα που πήρε μέρος στο project μας. Οι περισσότερες από τις άλλες γυναίκες με τις οποίες μιλήσαμε ήταν πιο συγκρατημένες. Η Naheed ζει στο Βερολίνο σχεδόν έναν χρόνο και της άρεσε να φωτογραφίζει όταν ήταν στην πατρίδα της.

Saleh, από τη Συρία – Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε το επώνυμό του, αφού μεταφέρθηκε σε διαφορετικό σπίτι στη διάρκεια της διάλυσης του προσφυγικού στρατοπέδου στο γυμναστήριο του Πανεπιστημίου Freie.

Huseynaga Gasanov, 15 ετών, από το Αζερμπαϊτζάν – Ο Huseynaga ήρθε στο Βερολίνο με την οικογένειά του όταν ήταν 11 ετών. Συντόμως άρχισε δουλειά ως δόκιμος σε ένα θέατρο και άρχισε να ζωγραφίζει εικόνες που έμοιαζαν κοινωνικά σημαντικές καρικατούρες. Έπρεπε να του δώσουμε δεύτερη φωτογραφική μηχανή, επειδή την πρώτη τού την έκλεψαν από το προσφυγικό σπίτι. Ακόμα αγνοείται και ποιος ξέρει πότε και πού θα εμφανιστούν οι φωτογραφίες από την πρώτη φωτογραφική.

Sayed Omruddin Hussaini, 20 ετών, από το Αφγανιστάν – Ήταν η πρώτη του φορά που έπιανε φωτογραφική στα χέρια του. Αλλά η κοπέλα του, η Naheed, μπορούσε να τον βοηθήσει. Συναντήθηκαν στο Βερολίνο.

Siwan Suliman, 20 ετών, από τη Συρία – Εδώ και 9 μήνες, ζει σε ένα σπίτι στο Kreuzberg και εργάζεται σ’ ένα κατάστημα αργά τη νύχτα. Στις φωτογραφίες του μπορεί να δει κανείς ότι κυριαρχεί το πράσινο, επειδή τα πάρκα του Βερολίνου τού θυμίζουν το σπίτι του στη Συρία.

Zymer Zeqiri, 15 ετών, από το Κόσοβο – Μετά από σύντομη παραμονή στην υποδοχή του προσφυγικού στρατοπέδου στο Πανεπιστήμιου Freie, στο Dahlem, απελάθηκε ξανά με την αιτιολογία ότι εκείνος και η οικογένειά του δεν μετανάστευσαν λόγω αγωνίας και φόβου αλλά λόγω των περιορισμένων μελλοντικών ευκαιριών.