Volgens de laatste tellingen bestaat 3 procent van de Roemeense bevolking uit Roma, maar in werkelijkheid ligt dat percentage waarschijnlijk hoger. Veel Roma willen namelijk niet uitkomen voor hun afkomst, en dat is ook niet zo gek als je bedenkt dat zeven op de tien Roemenen de Roma niet vertrouwen. Daarnaast denken Roemenen ook dat Roma gevaarlijk zijn en vinden ze dat Roma meer rechten hebben dan ze verdienen.
Veel Roma-kinderen in Roemenië maken hun school nooit af en trouwen op jonge leeftijd. Die huwelijken worden vaak gearrangeerd. In het verleden werden Roma-kinderen al op hun twaalfde of dertiende uitgehuwelijkt, totdat Dorin Cioabă, de zelfverklaarde koning van de Roma, het in 2014 verbood om kinderen uit te huwelijken voor hun zestiende.
Videos by VICE
Monica was toen al door haar ouders uitgehuwelijkt. Maar zij maakte wel haar school af, behaalde een masterdiploma en wil nu stewardess worden.
Toen ik twaalf was, werd ik voor 50.000 euro uitgehuwelijkt. Iedereen die dit leest vraagt zich waarschijnlijk af hoe je als ouder in hemelsnaam je eigen kind kunt verkopen, maar mijn ouders deden het niet eens voor het geld. In mijn gemeenschap bestaat het gezegde ‘Alle goede jongens trouwen jong’. Mijn ouders waren bezorgd dat ik alleen zou blijven of met een man zou eindigen die me tot sekswerk zou dwingen. En als ook de familie van zo’n man nog eens slecht zou zijn, liep ik het risico dat ik door zijn familieleden geslagen en uitgescholden zou worden – of zelfs als slaaf zou worden behandeld.
De jongen met wie ik zou trouwen, Marius, kende ik al sinds ik klein was. We waren buren en ik had al snel door dat hij me leuk vond. In mijn dorp mochten meisjes nooit in hun eentje op straat lopen, dus ik ging alleen naar buiten als mijn oma voor het huis zat en ons in de gaten kon houden. Marius volgde me dan altijd.
Toen we een keer bij ons thuis zaten te eten, kwamen zijn ouders langs om mijn ouders om mijn hand te vragen. “Onze zoon is verliefd op jullie dochter,” zeiden ze. “Hij lijdt.” Ze wilden me kopen, me opvoeden totdat ik achttien was en me dan uithuwelijken aan hun zoon, maar mijn vader was het daar niet helemaal mee eens. Van hem mochten we wel afspreken en met elkaar trouwen, maar moest ik tot het huwelijk thuis blijven wonen. Niet dat we verder seks konden hebben; we mochten elkaar niet eens kussen.
Mijn vader vroeg 50.000 euro, omdat hij vond dat ik van al zijn dochters de mooiste en de leergierigste was. Ze kwamen overeen om de helft bij de verloving en de andere helft op de trouwdag te betalen, wanneer ik achttien zou zijn. Mijn ouders hielden het geld niet: het ging allemaal naar mijn echtgenoot, zodat we een huis en een auto konden kopen. Sommige ouders houden het geld wel zelf, maar mijn ouders wilden dat niet.
Tien jaar geleden was 50.000 euro een gigantisch bedrag voor een bruid. Nu geven gezinnen met een bescheiden inkomen makkelijk 40.000 euro uit. De armere gezinnen, die in tentjes wonen, betalen eerder iets van 1000 euro. De rijkste Roma-families spenderen daarentegen zo’n 100.000 euro.
Een week na de verloving ging ik winkelen met mijn toekomstige schoonmoeder. Ze kocht kleren, oorbellen en een gouden ketting voor me, speciaal voor het verlovingsfeest. Dat wordt traditioneel gehouden in de tuin van het gezin van de bruidegom. De hele familie is dan uitgenodigd en er wordt muziek gemaakt door violisten.
Vroeger werd er – als de bruid zeventien of achttien was – een speciaal ritueel op de bruiloft uitgevoerd: het verloofde stel moest een kamer in, om daar seks te hebben. De bruid moest dan een wit T-shirt dragen, en als daar bloed op zou komen kon de bruidegom tegenover de gasten van de bruiloft ‘bewijzen’ dat zijn bruid nog maagd was. Daarna dansten de gasten altijd met het shirt. Maar omdat ik pas twaalf was, deden wij dit niet.
Tegenwoordig vindt dit ritueel een dag voor de bruiloft plaats, en presenteert de bruidegom het T-shirt netjes opgevouwen met een rood lintje erom. Maar sommige ouders willen nog steeds dat de bruid echt maagd is, en als ze geen bloed op het shirt aantreffen behandelen ze de bruid verschrikkelijk. In dat geval zijn er twee opties: of de jongen houdt zoveel van het meisje dat hij het shirt zelf met iets roods bevlekt, of het meisje laat zich opereren om haar maagdenvlies te herstellen.
Na onze verloving mocht ik de deur niet uit, tenzij Marius bij me was. Ik zei dat ik van hem hield, al had ik geen idee wat liefde precies betekende. Pas veel later kwam ik erachter dat ik hem eigenlijk helemaal niet leuk vond.
Op school waren mijn docenten racistischer dan mijn klasgenoten
Ik was bang om naar de middelbare school te gaan. Op de basisschool zat ik alleen maar met Roma-kinderen in de klas, maar op de middelbare was er maar eentje. Mijn ouders waren erg trots op me, maar de familie van Marius vonden het eigenlijk maar niks dat ik graag naar school ging. Elke keer dat ik bij hen kwam, hielp ik mijn toekomstige schoonmoeder met koken en schoonmaken. Ze wilde dat ik een huisvrouw zou worden en overtuigde mijn ouders er zelfs van om me één dag per week niet naar school te laten gaan.
Ik kon goed opschieten met de gymdocent, die op de hoogte was van mijn situatie. Toen ze erachter kwam dat ik minder naar school ging, zei ze tegen het schoolhoofd dat hij mijn ouders moest bellen, want anders zou ze de kinderbescherming bellen. Het schoolhoofd zei tegen mijn ouders dat ik het jaar gewoon af moest maken, waarna mijn vader aan me vroeg me of ik echt naar school wilde. Ik zei ja, omdat ik thuis gek werd.
Toch vond ik de sfeer op school niet zo best. Afgezien van de gymdocent waren alle docenten racistisch en behandelden ze me slecht. Een keer kreeg ik een 9,5 voor een toets, maar toen schreef de docent een 9 op in plaats van een 10. Ze vroeg hoe het mogelijk was dat ik voor de toets had kunnen leren, omdat ik “een zigeuner” was en “zigeuners altijd geld stelen op parkeerplaatsen”. Ik werd heel boos en deed des te beter mijn best op school. Maar elke keer zei ze weer hetzelfde: dat ik geen hoge cijfers verdiende.
Hij werd verliefd op iemand anders
Aan het eind van het jaar zei ik tegen een andere docent dat ze de tering kon krijgen, omdat ik het zo zat was dat ze me er steeds van beschuldigde dat ik spiekte. Ze was woedend, maar ik zei dat ze me toch nooit meer terug hoefde te zien. Ik was helemaal klaar met school.
Na dat incident kwamen mijn ouders langs op gesprek. Mijn decaan was zowaar eens positief over me – voor de eerste keer ooit. Ze wist dat ik van school zou gaan en vroeg mijn moeder of ik het wel af kon maken, aangezien de bruiloft pas twee jaar later zou zijn. Mijn ouders vonden het goed, maar Marius vond het niet zo leuk, omdat hij daardoor ook door moest.
Toen we in de vierde klas zaten, werd Marius verliefd op een ander meisje en wilde hij me niet meer zien. Zijn familie was erop tegen, want als je eenmaal een huwelijksovereenkomst hebt ondertekend, kun je daar niet zomaar van terugkomen zonder dat het je reputatie schaadt. En eergevoel is voor Roma erg belangrijk. Omdat hij er dus zelf geen eind aan kon maken, probeerde hij ervoor te zorgen dat ik dat zou doen.
Hij begon me slecht te behandelen, me uit te schelden en me zelfs te slaan. In het begin alleen in mijn gezicht, maar een jaar later begon hij me ook te trappen en sigaretten op me uit te drukken. Hij sloeg zo hard dat ik soms naar adem moest happen. Hij deed het zelfs voor de ogen van mijn zussen, die niet konden ingrijpen, want anders zou hij hen ook te grazen nemen. Ik kon het ook niet aan mijn ouders vertellen, want ik was bang dat het dan nog veel erger zou worden.
Ondertussen was een andere jongen uit mijn klas verliefd op me geworden. Toen hij mijn blauwe plekken zag, zei hij dat hij me mee wilde nemen en met me wilde trouwen. Dat klinkt misschien wat idioot, maar in mijn gemeenschap is het zo dat als je een meisje leuk vindt, je haar in principe gewoon kunt stelen. Daarom lette mijn vader altijd heel goed op me als we vroeger op een bruiloft waren. Hij wilde namelijk voorkomen dat ik ontvoerd en verkracht zou worden, en dan bij diegene zou moeten blijven. De jongen uit mijn klas zei dat hij een baan zou zoeken, zodat hij voor me kon zorgen. Hoewel ik graag wilde ontsnappen, zei ik dat het zijn leven zou verwoesten. Bovendien was de verliefdheid niet wederzijds. Hij bleef aandringen, maar ik kon het niet.
De cijfers voor mijn laatste schoolexamen overtroffen ieders verwachtingen, inclusief die van mezelf. De decaan zei tegen mijn vader dat ik twee opties had: ik zou ofwel een geweldige carrière kunnen hebben, of ik zou een huisvrouw worden met het risico in elkaar geslagen te worden.
Mijn vader schreef me in voor een opleiding geneeskunde. Ik had nooit eerder durven dromen van de universiteit, maar op dat moment realiseerde ik me dat ik eigenlijk liever geografie zou willen studeren. Toen ik jong was kocht ik graag landkaarten van plekken over de hele wereld en las ik boeken over ontdekkingstochten. Mijn vader werd kwaad, maar stond me toch toe om het te doen. Nadat ik mijn geografie-opleiding had afgerond, rondde ik ook een master bouwkunde af, zodat hij trots op me zou zijn.
Mijn ex-verloofde bedreigde me met een mes
In mijn eerste jaar op de universiteit was ik erg bang. Ik was bang dat alle andere studenten in mijn jaar weg zouden vluchten als ze erachter zouden komen dat ik Roma was. Daarom vertelde ik het altijd vrij snel wanneer ik met iemand in gesprek was, zodat ik van die angst af was. De een accepteerde het, de ander niet. Sommige medestudenten waren er gefascineerd door en wilden meer te weten komen over mijn gemeenschap en onze tradities, terwijl anderen – meestal jongens die me eerst wel zagen zitten – me de rug toekeerden. Ik denk dat ze bang waren.
Alles veranderde toen ik bij een studentenvereniging ging en stiekem uit begon te gaan. Marius maakte het uit met het andere meisje en wilde me weer terug, maar ik was ondertussen verliefd geworden op iemand anders. Ik was niet vaak meer thuis en kreeg continu berichtjes van hem. Op een gegeven moment stond hij ineens midden in de nacht in mijn kamer, en wilde hij dat ik weer bij hem terug zou komen. Toen ik weigerde, stompte hij me in mijn maag. Ik vertelde alles aan mijn vader, die het niet kon geloven. Hij zei direct tegen Marius dat we even een pauze van twee maanden moesten inlassen.
Een week later kwam Marius weer ‘s nachts in mijn kamer, maar dit keer had hij een mes bij zich. Hij zette het tegen mijn keel en dreigde me te vermoorden als ik niet bij hem terug zou komen. Ik probeerde een positief antwoord te veinzen, maar toen ik opstond begon ik naar hem te schelden. Hij werd boos en kneep mijn keel dicht, net zolang totdat ik flauwviel.
De volgende dag vertelde ik alles aan mijn ouders en ging mijn vader naar de ouders van Marius om de verloving op te heffen. Het enige probleem was dat ze ons al 25.000 euro hadden gegeven. De ouders van Marius probeerden de verloving uit te stellen – ze stelden voor om nog een pauze te nemen. Maar ondertussen had ik nog steeds contact met de jongen op wie ik verliefd was geworden, en wilde ik samen met hem naar de kust vluchten. Mijn vader werd woedend toen ik dat vertelde, maar mijn moeder gaf me honderd euro. We vluchtten samen weg. Toen de ouders van Marius erachter kwamen, beëindigden ze de verloving.
Er werd in mijn gemeenschap een proces georganiseerd om te bepalen wat er met de 50.000 euro moest gebeuren. De leider van mijn gemeenschap – de bulibașa – besloot dat ik de rest van het geld niet meer zou krijgen, omdat ik met een andere man op de vlucht was geslagen, Mijn familie mocht echter de eerste 25.000 wel mocht houden, omdat Marius me zo slecht had behandeld. Onze processen worden altijd binnen de gemeenschap zelf gehouden, en het is altijd de bulibașa die het oordeel velt.
Mijn gezin heeft er nu vrede mee dat ik een relatie heb. Vroeger wilden ze dat ik met een Roma zou trouwen, maar nu maakt het ze niet meer uit waar hij vandaan komt. Mijn moeder wil alleen maar dat hij van me houdt, me respecteert en een beetje redelijk verdient. Hij hoeft me niet van mijn ouders te kopen, maar zodra hij een goede baan heeft, hebben we dat geld ook niet eens nodig.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Roemenië
