Dertig jaar geleden kwam de slimste vrouw die je kent ter wereld: Lisa Simpson. De eeuwige achtjarige was het resultaat van een snelle schets door Matt Groening terwijl hij in een lobby wachtte op producer James L. Brooks. In een paar minuten legde hij het fundament voor het karakter dat het geweten, verdriet en hoop van de VS zou symboliseren. Lisa is de moderne, kinderlijke versie van een Sibille. Ze is de belichaming van elk ambitieus, zorgzaam meisje ter wereld dat buiten de boot valt – en wij zijn Lisa Simpson.
Lisa en haar familie debuteerden in een korte film voor The Tracy Ullman Showop 19 april 1987. Twee jaar later kregen ze hun eigen show op Fox. Lisa zou eerst een soort vrouwelijke versie van haar broer Bart worden. Ze zou hem en zijn kwajongensgedrag na-apen en zou tot leven worden gebracht door de stem van Yeardly Smith. Maar uiteindelijk groeide Lisa uit tot een complexer karakter. Uitvoerend producent en schrijver Al Jean vertelt Broadly dat Brooks had voorgesteld om Lisa de “misplaatste intellectueel van de familie” te maken toen de Simpsons een serie werd. Uiteindelijk werd ze het briljante karakter vol van passie die over de hele wereld beroemd en geliefd is.
Videos by VICE
Jean heeft twee dochters en vertelt dat de meeste mensen met kinderen die aan de Simpson werken ook dochters hebben. Hij zegt dat hij “al 25 jaar een kleine Lisa Simpson in huis rond heeft lopen,” en dat zij hem er altijd aan herinnert dat een “achtjarige heel scherp kan zijn.” Er zijn vrouwen die hun huisdieren “Lisa Simpson” noemen, die lange blog posts over haar hebben geschreven en Lisa als tatoeage hebben laten zetten. We zien onszelf terug in Lisa en zij is een reflectie van ons. We hebben elkaar de laatste dertig jaar gevormd, elkaar nagedaan, en elkaar ontroerd.
Lisa is altijd op zoek naar iets wat ze niet ziet in de wereld.
Lisa woont in een stadje waar een “onafhankelijke ideeën” alarm afgaat als een student besluit geen dieren te willen ontleden. Desondanks is ze vegetarisch, milieuactivist, boeddhist, feminist, muzikant, voorstander van LHBT-rechten en vrijheid voor Tibet en een tegenstander van apartheid. Door haar intelligentie, liberale politieke ideeën, en honger naar kennis staat Lisa ver af van de rest van de Simpsons, andere kinderen van haar leeftijd en eigenlijk van heel Springfield.
“Lisa is altijd op zoek naar iets wat ze niet ziet in de wereld,” legt Jean uit. We zien hoe ze worstelt met het gevoel dat ze een buitenbeentje is en haar verlangen om erbij te horen. Hierdoor is Lisa de belichaming van iets waar veel meisjes van die leeftijd mee te maken hebben.
Tijdens mijn interview met jonge vrouwen die zichzelf herkennen in Lisa Simpson, kom ik erachter dat veel van hen haar het best begrijpen als ze wordt genegeerd op de momenten dat zij zelf denkt dat haar stem het hardst nodig is. Voor ons kijkers is Lisa echter bepaald niet onzichtbaar: wij horen haar wanneer zij denkt dat niemand in Springfield naar haar luistert.
“Het is heel makkelijk om te geloven dat iets waar is als iedereen om je heen unaniem zegt dat het zo is,” vertelt singer-songwriter Mitski tegen Broadly. “Lisa’s rol in de Simpsons herinnert ons eraan dat de wereld om ons heen soms absurd is.”
Als een aflevering van de Simpsons over Lisa gaat, draait het om een moreel, filosofisch punt. “Er wordt altijd veel nagepraat over haar afleveringen,” zegt Jean. De eerste aflevering die over haar ging was “Moaning Lisa,” in 1990. In de aflevering is Lisa constant verdrietig: ze wordt verdrietig wakker, is verdrietig terwijl ze zich klaarmaakt voor school (“Een simpele cupcake maakt mij niet tevreden”), is verdrietig tijdens de lunch (“Elke dag om twaalf uur gaat er een bel en worden we hierheen geleid voor voedertijd. En we zitten hier als vee, kauwend op ons eten terwijl we wachten op het onvermijdelijke”), verdrietig in muziekles (“Ik huil voor de dakloze familie die in een auto moet wonen, voor de boer in Iowa waarvan het land is afgenomen door gevoelloze bureaucraten, voor de mensen die in West Virginia in de kolenmijnen werken”). Ze is zelfs te verdrietig om trefbal te spelen. Als Homer probeert haar op te vrolijken begint hij aan een voor hem onmogelijke missie – hij kan de vrouwelijke realiteit nooit echt begrijpen. Lisa zwicht voor haar vader, maar overschrijdt vervolgens zijn volledige emotionele capaciteit met slechts snippers van wat er in haar omgaat. “Waarom zijn we hier? Zou het een verschil maken als ik niet bestond? Hoe kunnen we ‘s nachts rustig slapen als er zoveel leed is in de wereld?” vraagt ze.
Die avond hoort Lisa bluesmuziek vanuit haar slaapkamerraam. Ze ontdekt de saxofonist “Bleeding Gums” Murphy. Kijkers denken dat Lisa in hem een gelijke of een mentor heeft gevonden; als ze samen aan het jammen zijn, roept ze uit: “Ik ben het verdrietigste kind in groep 4.” Het publiek wil dat Murphy haar troost, maar in plaats daarvan is hij keihard: “Weet je, je speelt best goed voor iemand zonder echte problemen.”
Haar verdriet komt volgens mij vooral voort uit het gevoel dat ze heeft dat ze nooit haar plek zal vinden.
Lisa wuift de opmerking weg, maar de teleurstelling in de scene is tastbaar – het is een uniek gevoel dat je herkent als je als kind (en als meisje) niet serieus wordt genomen. “Haar verdriet komt volgens mij vooral voort uit het gevoel dat ze heeft dat ze nooit haar plek zal vinden,” zegt Jean. “Haar karakter resoneert met mensen die dromen en doelen hebben die ze op dat moment niet waar kunnen maken, maar dat wel ooit hopen te doen.”
Lisa denkt lang na over al haar beslissingen en wat voor invloed deze zullen hebben op haar toekomst. “Het was heel speciaal om op te groeien met een rolmodel dat je voorbereidt op alle manieren waarop het leven je zou teleurstellen en uitdagen,” vertelt kunstenaar Emily Oliveira Broadly. “Ik ben dankbaar dat ik al op jonge leeftijd leerde dat het heel eenzaam kan zijn om een Lisa te zijn, maar dat je alleen gelukkig kan worden door de wereld met liefde tegemoet te treden.”
Lisa daagt ons uit om meer te voelen, zorgzaam en gul te zijn en meer te verwachten – ook al gaat niets zoals gepland. “Door haar wilde ik slimmer zijn, leren over blues en The Tell-Tale Heart lezen,” zegt Victoria Setian, een videospelletjesmaker. “Maar het belangrijkste wat me te binnen schiet als ik aan Lisa denk is de aflevering over de waarzegster waarin Lisa de president van de Verenigde Staten wordt. Daardoor werd ik me bewust van de mogelijkheden die meisjes zoals ik hebben voor de toekomst.”
Als de politieke voorspellingen The Simpsons net zo echt zijn als het presidentschap van Trump, dan zal de belangrijkste erfenis van de serie President Lisa Simpson zijn. Ik vertel Jean dat er door deze regering al veel meer vrouwen de politiek in zijn gegaan en dat veel van hen zijn opgegroeid met Lisa Simpson. Zij leerde ons hoe complex ambities, teleurstellingen en doorzettingsvermogen kunnen zijn.
“De meest emotionele aflevering die we ooit hebben gemaakt was waarschijnlijk “Lisa’s Substitute,” zegt Jean als ik hem vraag naar zijn favoriete en meest typische Lisa-moment. In deze aflevering ontmoet Lisa een gepassioneerde, onorthodoxe inval-leraar waar ze verliefd op wordt, totdat hij vertrekt om ergens anders te werken. “Wat hier grappig en typisch aan is, is dat toen het werd uitgezonden, de promotie volledig draaide om Bart die klassenvoorzitter wilde worden. Zelf op haar eigen zender, in haar eigen show, krijgt Lisa weinig erkenning.”
