Op de een of andere manier ben ik extreem geobsedeerd door youtubefilmpjes waarin zeventienjarige, nog bij hun ouders wonende kids veganistisch voedsel naar binnen werken. Ik weet niet precies waarom, maar ik besteed hier op een gemiddelde dag echt ongezond veel tijd aan. Over ongezond gesproken, je moet weten dat ik zelf op eetgebied een soort monster ben – die in haar vrije tijd potten pindakaas leeg lepelt alsof het niks is.
Het was dan ook slechts een kwestie van tijd voordat ik tegen een duister en bizar geheim aan zou lopen. Een geheim dat je zou kunnen omschrijven als De Heilige Graal van HCLF (High Carb Low Fat) en rauw veganisme: het verhaal dat je eigenhandig de kleur van je ogen kunt veranderen.
Videos by VICE
De koningin van dit fenomeen is Fully Raw Kristina. Haar video, waarin ze uitlegt hoe haar ogen van bruin naar blauwgroen zijn veranderd dankzij haar rauwe veganistische dieet, heeft al meer dan twee miljoen views. Ze ging naar een expert op het gebied van irisdiagnostiek (volgens veel wetenschappers een pseudowetenschap), die verklaarde dat elk deel van ons lichaam en onze organen weerspiegeld wordt in onze ogen. Met irisdiagnostiek kun je dus kijken of iemand inwendige problemen heeft.
Als je er allemaal geen reet van gelooft, zou ik je willen aanraden om eens naar deze video van een uur en een kwartier te kijken, die ik ooit tijdens een nachtelijk pindakaasdiner heb gevonden. Dr. Robert Morse, een gerespecteerde natuurarts en iridologist, wijst met een laserpointer naar een kleine vlek in het oog van een vrouw op een foto en vertelt dat het iets zegt over haar baarmoeder, waarna hij suggereert dat ze ‘eens bij zichzelf naar binnen moet gaan’ en haar vaginawand zou moeten versterken. Ja, geen grap. Dit gaat diep.
Hoe dan ook, de jonge Kristina leegde maar een keer per week haar darmen en raakte vreselijk geconstipeerd, als gevolg van haar slechte, vette dieet. Ze vertelt dat haar iridologist haar uitlegde dat haar ogen haar volle darmen weerspiegelden. Daarop besloot ze om rauw-veganistisch te gaan eten, en ja hoor. De opstoppingen verdwenen als sneeuw voor de zon, én haar ogen werden blauw! Oké, dit klinkt best wel als kristalheldere bullshit, niet? Iedereens kwakzalverbellen zouden heel hard moeten gaan rinkelen, op het moment dat ze begint te praten over het herkennen van de ziel in de ogen en de zuivering ervan en bla bla bla…
Kristina toen ze nog ‘normaal’ at en bruine ogen had
Kristina na haar dieet. Gestoord he??!
Hoe gek dit ook klinkt, ze is niet de enige die over dit verschijnsel praat. Op de meeste HCLF-blogs kun je meerdere fora over dit onderwerp vinden en ook zijn er een aantal video’s waarin vloggers vertellen over hun ervaring, en over wat je kunt verwachten als je besluit het ook te gaan doen. Het is eigenlijk een soort ultieme beloning, een soort prijs voor mensen die zich op een extreme levensstijl hebben gestort. De fysieke en zichtbare eindresultaten – naast het gewoonlijke afvallen – zijn een bevestiging voor hun ‘correcte’ leefstijl.
Je kunt hier trouwens flink wat kritische vragen over stellen, zoals waarom blauwe of groene ogen worden gezien als een indicatie van een “puur” lichaam. Straks gaan we het nog hebben over de puurheid van het Arische ras. En je ziet dus ook al dat niet-blanke mensen zich in de comments afvragen of het ook bij hen kan gebeuren.
Goed. Laten we het gewoon eens uitzoeken. Is dit alles dikke onzin? Een zoektocht door Google vertelt ons dat er weinig bewijs is dat rauw fruit en groente de kleur van je ogen kunnen veranderen. Er is zelfs geen bewijs dat de kleurverandering van je ogen een goed teken kan zijn – wel dat het iets slechts kan betekenen. Zo kan het duiden op het Syndroom van Horner of het pigmentdispersiesyndroom, bijvoorbeeld.
Ik vroeg vijf iridologisten naar hun mening en ze vonden het idee maar gek. Iridologist John Andrews uit Yorkshire zei: “Helaas is het een misvatting dat de kleur van de ogen verandert door een dieet. Dit is wetenschappelijk onmogelijk.” Yvonne Davis, een iridologist uit Londen, was ook sceptisch maar legde uit hoe kleurverandering wel mogelijk is. “De meeste iridologisten geloven dat de kleur van je ogen niet kan veranderen. Dat klopt niet helemaal. Rond je begin twintigste hebben je ogen de kleur die ze tot je dood zullen houden. Maar tot dat moment kunnen ze nog veranderen. Wanneer dat precies gebeurt verschilt per persoon. Waarschijnlijk is dat ook de reden dat tieners hun ogen zien veranderen. Wat je wel en niet eet heeft daar verder niks mee te maken.”
“Als mensen op oudere leeftijd veel giftige stoffen binnenkrijgen en vervolgens gaan detoxen, kan het voorkomen dat hun ogen iets lichter worden. Naarmate je ouder wordt krijg je ook wat meer pigment in je ogen,” voegde ze toe. Ik liet haar de video van Fully Raw Kristina zien. “Als iemand gaat detoxen of veganistisch gaat eten, dan kan het zijn dat een aantal kleuren in de ogen veranderen – heel licht. Maar het is zéér onwaarschijnlijk dat ogen van bruin naar blauwgroen gaan. Ik vind dit maar een gek verhaal.”
Yvonne vertelt wel dat het in Kristina’s geval anders kan zijn, vanwege de spijsverteringsproblemen die ze in haar video’s omschrijft. “In de irisdiagnostiek wordt het maaggebied vertegenwoordigd in het stukje net buiten de pupil. Als mensen echt spijsverteringproblemen hebben kan dit gebied iets bruiner worden. Door haar dieet te veranderen kan het pigment in haar ogen iets opgeklaard zijn, waardoor de blauwe kleur die al onder het pigment zat meer naar voren is gekomen. Het kan zoiets zijn, maar ik weet het niet zeker. Ik blijf hier sceptisch over.” Het zou dus kunnen dat de kleur van je ogen een klein beetje door darmproblemen wordt beïnvloed, maar het idee dat je dieet op magische wijze je doppen in een andere kleur verandert blijft lachwekkend.
Iemand die het hier roerend mee oneens is, is Ondrej Matej, een veganistische diëtist en personal trainer. “Een dieet kan absoluut de kleur van je ogen veranderen. Dat is al een tijdje bekend,” zegt hij. Hij legt uit dat zijn eigen ogen ook van kleur zijn veranderd dankzij rauw voedsel. “Ze gingen van heel donkerbruin naar lichtbruin met een klein groen randje. Je kunt zien dat je ogen lichter worden aan de hand van wat je eet.” Hij begon ook over irisdiagnostiek te praten. “Je hebt kleine puntjes in je ogen waarvan elk puntje verbonden is aan een orgaan. Je kunt de gezondheid van je organen erin zien. Gezond betekent helderder.”
Stel dat dit waar is, moeten mensen – met name meisjes – die zich hiermee bezighouden dan allemaal een fysieke verandering verwachten? “Het is niet alsof je ogen binnen een dag van bruin naar blauw schieten. Dit proces duurt jaren,” vertelt hij. Als ik doorvraag, vertelt hij dat niet iedereen de verandering kan doormaken. “Het heeft ook met genen te maken. Het is zo’n moeilijk onderwerp. Het gebeurt niet iedere keer en het kan ook zijn dat je ogen alleen maar meer open gaan staan en wat helderder worden.”
Ondrej gelooft dat het mensen nu pas opvalt omdat rauw veganisme en HCLF een recente trend is. Uiteindelijk duurt het een lange tijd om het resultaat te zien, dus als dit fenomeen waar was – zoals hij blijft volhouden – zouden we er zo’n beetje nu achter moeten komen. “Het wordt nu misschien niet veel geloofd, maar dit gaat zeker iets zijn dat we meer terug gaan zien in de toekomst.” Steeds meer mensen worden vegetariër of zelfs veganist, en Rawtil4 en HCLF trekken genoeg mensen aan die gezonder willen leven of afvallen. Waar het uiteindelijk om draait: blijkbaar weet niemand zeker of dit onzin is of niet, al schiet mijn persoonlijke bullshitdetector aardig omhoog bij dit soort dingen. Hoe het ook zij, als jullie maar weten dat ik geen lepel pindakaas minder ga eten om misschien ooit een lichtere kleur ogen te krijgen. Ik ben tenslotte gekke Henkie niet.
