De Japanse kinderen die plastische chirurgie ondergaan

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE Asia

In de maanden voorafgaand aan de grote procedure eerder dit jaar hebben ze het gehad over wat voor soort dubbele oogleden ze wilde. Ging ze voor de minder ingrijpende en subtielere operatie? Of koos ze toch voor de duurdere optie, waarbij een chirurg in de plooien van haar oogleden moet snijden om huidverslapping bij te werken?

Haar moeder Rucchi spoorde haar aan om voor het tweede te kiezen. Als haar dochter het ging doen, moest ze er helemaal voor gaan, vond Rucchi. Op haar verzoek gebruiken we in dit stuk niet hun echte namen, want ze is bang voor negatieve reacties.

Deze gesprekken tussen moeder en dochter plaatst Rucchi op haar YouTube-kanaal. Ze heeft ook een video van haar dochters operatie geüpload, waarin te zien is hoe het meisje huilt en een paniekaanval krijgt.

De video, die ook veel op TikTok is gedeeld, heeft intussen veel kritiek van mensen op het internet gekregen. Velen vragen zich af hoe zo’n jong meisje – die duidelijk pijn leidt – plastische chirurgie kon krijgen, zelfs met toestemming van haar moeder.

Maar Micchi maakt deel uit van een generatie van jonge mensen die, jaren voordat ze volwassen zijn, en veelal vrijwillig, plastische chirurgie ondergaan. 

In 2021 kwam een Japanse kliniek erachter dat 9 van de 10 respondenten in hun tienerjaren plastische chirurgie wilden om hun onzekerheden te verhelpen, een stijging van 7 van de 10 slechts twee jaar geleden. Veel jonge mensen op andere plekken in de wereld hebben hetzelfde gedaan. In de Verenigde Staten worden jaarlijks meer dan 220.000 cosmetische procedures uitgevoerd bij patiënten tussen de 13 en 19 jaar. 

Medische experts en overheden maken zich ongerust om deze aantallen. Vorig jaar maakten Britse wetgevers lipfillerprocedures, een populaire kleine ingreep of “tweakment” bij jongeren, illegaal voor iedereen onder de 18 om kinderen te beschermen. Tegenstanders waarschuwen ervoor dat jongere generaties, die grotendeels opgroeien met social media, zich onder druk gezet voelen om aan fysieke schoonheidsidealen te voldoen, met psychologisch – en soms fysiek – letsel bij minderjarigen als gevolg.  

Toru Aso, een cosmetisch chirurg in Tokyo, heeft zelf gezien hoe het aantal minderjarige bezoekers in zijn kliniek de afgelopen jaren is toegenomen. 

In de meer dan twintig jaar dat hij in de praktijk zit heeft hij voornamelijk vrouwen van in de 20 en dertig geopereerd. “Zo’n tien jaar geleden had ik misschien één minderjarige klant per maand. Nu heb ik er elke dag een,” vertelde hij VICE World News. 

Bij Aso’s patiënten zijn ooglidoperaties de populairste procedure, iets wat op nationale schaal ook te zien is. In 2020 bestond 64 procent van alle chirurgische operaties in Japan uit een ooglidoperatie, ook wel bekend als blepharoplastie. Hoewel de procedure relatief veilig is vergeleken met meer fysiek veeleisende operaties zoals de Braziliaanse Butt Lift of liposuctie, komen er nog steeds risico’s bij kijken, zoals blindheid of schade aan omliggende oogspieren. 

In Japan kan iedereen onder de 18 jaar plastische chirurgie ondergaan, zolang ze toestemming van hun ouders hebben. Maar sommige voogden misbruiken deze wet en projecteren hun eigen schoonheidsidealen op hun kinderen, zei Aso. Daarom let hij extra goed op als minderjarigen zijn kliniek bezoeken. “Ik ga apart met ze in gesprek om te kijken of het kind de procedure wel echt wil ondergaan – soms sleuren ouders hun kinderen mee naar binnen en proberen ze hen te dwingen om plastische chirurgie te krijgen,” zei hij. 

Tomohiro Suzuki, een professor kinderpsychologie en lichaamsbeeld aan Tokyo Future University, erkent dat plastische chirurgie positieve effecten kan hebben op de menselijke psyche, zoals een verbeterd zelfbeeld. 

Maar als deze ingrepen worden uitgevoerd bij minderjarigen die zich nog psychologisch en fysiek aan het ontwikkelen zijn, kunnen ze er later spijt van krijgen, zei hij. Vaak weten ze ook nog niet wat hun ideale “look” is, aangezien ze nog aan het groeien zijn, en sommigen zijn al meerdere keren onder het mes gegaan om hun perfecte zelfbeeld te verwezenlijken. 

“Dan kom je in een cyclus terecht waardoor je niet kunt stoppen met plastische chirurgie,” vertelde Sukuzi aan VICE World News.

Onderzoek heeft aangetoond dat mensen zich door sociale netwerk-apps zoals Instagram of Facebook veel meer bewust zijn van hoe ze er voor hunzelf – en voor anderen – uitzien. Deze sites hebben ook filters die mensen de “perfecte” look geven, met bijvoorbeeld hogere jukbenen of vollere lippen, wat sterk kan verschillen van wat mensen zien als ze in de spiegel kijken. 

Sommige Japanse chirurgen zoals Aso schrijven de populariteit van dubbele ooglidoperaties in eigen land toe aan de invloed van Westerse, en veelal witte schoonheidsidealen. Mensen van gemixte witte en Japanse afkomst worden van oudsher gebruikt in de Japanse mode- en media-industrie om een ambitieuze, ideale look te verbeelden. “Het is een gezicht dat er net een beetje buitenlands uitziet, met een paar ongebruikelijke trekjes,” zei Aso. 

Maar Laura Miller, professor Japanstudies en antropologie aan de Universiteit van Missouri in St. Louis, zegt dat men de plank volledig misslaat met de veronderstelling dat Japanse mensen voor een dubbele ooglidoperatie kiezen om er “witter uit te zien”. 

In haar onderzoek naar dit onderwerp is Miller nog nooit een Japanse jongere tegengekomen die een niet-Japans persoon als ideaal nastreefde. “Veel vrouwen geloven juist dat de operatie hen zal helpen om een meer kawaii uiterlijk te verkrijgen, vergelijkbaar met dat populaire Japanse modellen en entertainers,” vertelde ze in een e-mail aan VICE World News. 

Hoewel acteurs en zangers oorspronkelijk de schoonheidsidealen van een bepaalde generatie bepaalden, heeft social media een nieuw soort beroemdheid met net zoveel macht voortgebracht: influencers. 

Dat is hoe Nonoka Sakurai, die in het echt Rie heet, bekend werd als plastische chirurgie-influencer. Ze wilde al sinds haar achtste plastische chirurgie krijgen omdat ze haar hele schoolcarrière door haar leeftijdsgenoten werd gepest omdat ze grote neusgaten had waardoor “ze eruitzag als een gorilla.” Op haar achttiende kreeg ze een neuscorrectie als haar eerste procedure. 

Na 10 jaar en 25 miljoen yen (17.0340 euro) aan ingrepen zegt Nonoka dat ze zich veel zelfverzekerder voelt over haar uiterlijk. “Ik was onzeker omdat ik niet populair was bij de mannen op school,” vertelde ze aan VICE World News. 

Ze realiseerde zich dat ze onpopulair was omdat ze lelijk was, zei ze. De oplossing was om haar gezicht aan te passen. “Dankzij plastische chirurgie kan ik trots en met opgeheven hoofd rondlopen.” Ze is nu voltijd plastische chirurgie-influencer en beheert een damesbar, waar klanten omgaan en praten met aantrekkelijke serveersters. 

Maar geld verdienen met haar uiterlijk is niet altijd zo fraai als het verhaal van eigenliefde dat de 33-jarige aan haar volgers voordraagt. 

Omdat plastische chirurgie steeds meer algemeen geaccepteerd wordt, zijn er ook veel meer trends dan een simpele dubbele ooglidoperatie om bij te houden, zei ze. “Mensen zeggen tegen me dat m’n gezicht gedateerd is.”

Soms komen zulke opmerkingen van anonieme profielen op het internet. Maar af en toe zijn ze afkomstig van klanten in haar bar, die haar vertellen dat ze haar gezicht van vijf operaties geleden leuker vonden, zei ze. 

Het bijbenen van de constante roulatie aan trends kan ook fysiek uitputtend zijn voor Nonoka. Kraakbeen wordt ergens toegevoegd, om er een paar maanden later weer te worden uitgehaald. Overal worden siliconen ingespoten. De verdoving en het herstel na operaties kan volgens haar zo pijnlijk zijn dat ze soms wilde dat ze dood was. 

Maar ze zal niet stoppen tot ze iemand heeft gevonden die haar kan vertellen dat ze de mooiste persoon ter wereld is, zei ze. 

Rucchi, de moeder die haar dochter ertoe aanzette om plastische chirurgie te krijgen, had nooit het streven om de mooiste van iedereen te zijn. 

Maar tijdens het opgroeien met een jongere zus en een moeder die allebei dubbele oogleden hadden, voelde Rucchi zich altijd alsof ze anders werd behandeld. Ze weet nog dat haar zusje altijd complimenten en snoepjes kreeg van de buren, terwijl zij met lege handen stond. “Mijn zus werd altijd door iedereen bemind, veel meer dan ik,” zei ze. 

Toen Rucchi 18 werd, liet ze haar amandelogen opereren. Nu ze een moeder van vijf kinderen is – drie jongens en twee meisjes – zegt ze dat ze haar best wil doen om haar dochters zonder onzekerheid te laten opgroeien, zelfs als dat betekent dat ze hen moet aanzetten tot plastische chirurgie. 

“Ik heb nog nooit een meisje met amandelogen gezien waarvan ik vond dat ze mooi was,” zei ze. Hetzelfde geldt niet voor haar zonen, omdat de maatschappij lelijke jongens volgens haar sneller accepteert, zolang ze maar succesvol en slim zijn. 

Zodra Micchi 18 wordt, wil haar moeder dat ze een neuscorrectie krijgt. Misschien ook borstimplantaten, zei ze. 

“Ze is nog steeds aan het groeien, dus we weten nog niet hoe groot ze zullen worden. Maar als ze zich zorgen zou maken dat ze te klein waren, zou ik haar ertoe aanzetten,” zei ze.  

Wat Rucchi betreft is alles denkbaar. 

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.