Vaste leden van JH Spiraal over hun meest memorabele feestmomenten

In de VICE-reeks 'NIGHTS TO REMEMBER' kijken we terug naar de wilde nachten in legendarische Belgische clubs die helaas niet meer bestaan.

Jeugdhuis Spiraal in Rijkevorsel – ’t Spiraal voor de vrienden – organiseerde tussen 2001 en 2009 maandelijks Bassment in Motion, een nacht met de crème de la crème van de internationale technoscene. Ben Long, Dr. Lektroluv, The Subs, Kevin Saunderson, DJ Godfather, Buscemi, Marco Bailey, Derrick May,... Allemaal hebben ze in die donkere Kempische kelder gedraaid. 

​​Wij spraken met de crew van ‘t Spiraal, die met veel plezier hun meest memorabele verhalen met ons deelden.

Toen ik in 1999 voorzitter werd, draaide de oudere garde house en techno. De jongere garde begon met club, trance, jump en hardcore. In het begin keken de alternatievelingen daar wat op neer. Maar toen groepen als The Chemical Brothers, Moby en Underworld bon ton werden in de alternatieve scene, draaiden ze bij. Bassment in Motion werd in 2001 de noemer van onze technofeestjes. De eerste editie was met Trish & Kash - meteen een schot in de roos - en een maand later haalden we dj Pierre van Fuse binnen. Het eerste jaar boekten we alle Belgische technotoppers, daarna gingen we internationaal. 

Nadat ik Darren Price, die toen al bij Underworld hoorde, had opgepikt aan de luchthaven van Zaventem, reden we voorbij Brussel en Antwerpen om zo de afrit richting Brecht te nemen. Tussen de koeienweiden door reden we richting ‘t Spiraal. “Where the fuck are you taking me man?”, vroeg hij. “To Rijkeveussels man!”, zei ik.

De mensen in het dorp hadden totaal geen idee wat voor maffe keet wij eigenlijk waren. CJ Bolland heeft ons eens met een club in de buitenwijken van Londen vergeleken en dj Godfather zou tegen de bookers van Culture Club gezegd hebben dat hij alleen naar België wilde komen als hij ook in ’t Spiraal mocht draaien. Op zaterdag draaide hij in Gent, op vrijdag bij ons in de kelder.

Ik denk dat de dj’s gecharmeerd waren omdat we zo jong en zo echt waren. We deden het alleszins niet voor het geld. We waren een jeugdhuis met meer dan 60 vrijwilligers en deden alles uit liefde voor muziek. Geen moeite was te veel voor ’t Spiraal. Pas op, ons publiek bestond niet altijd uit de braafste jongeren uit de buurt. Er werd wel eens gespijbeld om ‘t Spiraal op tijd klaar te krijgen voor de volgende fuif. Maar het jeugdhuis gaf ons een doel, het hield ons van de straat af  en voor heel veel mensen was het een tweede thuis.

De ticketprijs hielden we bewust laag: iedereen was welkom. De gemiddelde inkomprijs was €5 en een pint kostte €1, later €1,25. Dat was niet te vergelijken met een club als Fuse, waar dezelfde dj’s kwamen draaien. Dat we rendabel waren, kwam doordat we heel veel volk konden ontvangen en onze werking volledig vrijwillig was. Er waren tapploegen, flyerploegen, poetsploegen, resident dj’s en plakploegen. De Seb en de Fif maakten onze posters. In de regio Loenhout, Wuustwezel en Kalmthout had je veel plakpalen - die noemden we ‘Pappers Paradise’.

Op één specifieke avond hebben we eens €30.000 aan inkomsten gedraaid. In het parochiecentrum stond toen Discobar Galaxie te draaien, beneden in de kelder stond Jan Van Biesen en in een zijzaaltje Lady Vortex met drum’n’bass. In totaal kwamen er 2.000 bezoekers op af. Onze boekhouder moest de hele nacht in zijn kantoortje blijven om te tellen, het geld stroomde gewoon binnen.

De avond waarop Dr. Lektroluv kwam draaien, was ook zo’n zotte avond. We hadden hem een half jaar op voorhand geboekt en in de tussentijd is hij plots extreem geboomd. Er kwam zelfs een hele bus uit Groningen onze parking opgereden. “Sorry”, moest ik toen zeggen, “jullie kunnen niet meer binnen, het zit vol.” Op dat moment stond er al 1.000 man in onze kelder. Buiten waren ze tickets van €5 voor €30 aan het doorverkopen. “Nu hebben we het gemaakt”, dacht ik toen.

Belgische dj’s kosten toen zo’n €1.000 tot €1.500 per set. Als je dan €5 inkom vraagt en er komt 500 man op af, ben je al ruim uit de kosten. Derrick May was een dure vogel, maar als je de inkom wat verhoogt, raak je met een volle keet ook weer uit de kosten. De kwaliteit van een club tegen de prijzen van een jeugdhuis: dat was ons succes.

Maar de steun die we kregen, was beperkt. We kregen jaarlijks weliswaar €10.000 van de provincie omdat we een ‘bovenlokaal jeugdhuis’ waren, maar van de gemeente Rijkevorsel kregen we maar €1.000 per jaar. Bovendien huurden we onze zaal van de parochie, dat kostte ons €500 per maand. Onze vaste kosten liepen hoog op. En die grote zaal was top als we een grote naam boekten, maar voor kleinere events was ze niet gezellig genoeg. In juni waren het examens en tijdens de zomer ging de jeugd naar festivals, waardoor we tijdens die maanden altijd verlies boekten. Voor een vzw is het zwaar om telkens een paar duizend euro bij te benen.

Toen het financieel moeilijk ging, wilden we onze zaal openstellen voor organisaties zoals de chiro en de volleybalclub, op voorwaarde dat de gemeente onze huur zou betalen. Maar de toenmalige jeugdconsulent heeft dat tegengehouden. Die zei toen letterlijk dat hij liever een nieuw jeugdhuis wilde, eentje waarin hij zelf ook iets te zeggen had. ’t Spiraal heeft meer dan 40 jaar bestaan, maar moest in 2009, als oudste jeugdhuis van de regio, de boeken toedoen. Ik heb nog altijd spijt dat ik indertijd niet gewoon naar de schepen ben gestapt. Misschien bestonden we dan nog altijd en waren we uitgegroeid tot een echt cultureel centrum, wat we avant la lettre eigenlijk al waren. In de tien jaar na mijn voorzitterschap heb ik elke maand gedroomd van een reünie. Dan werd ik ’s ochtends wakker en had ik die hele Bassment in Motion-revival in mijn slaap beleefd. Maar ik ben er niet meer zuur over, integendeel. We hebben daar de tijd van ons leven gehad. 

Ik weet nog dat we eens een hoop kartonnen dozen op de parking hadden staan, waar we een hoge toren van gebouwd hadden. Samen met Bert ben ik toen op het dak geklommen om er vervolgens - zoals in Jackass - af te springen, recht op die dozen. De Jukkie sprong er na ons ook nog op, maar die dozen waren al flink gedeukt en de stapel was niet meer zo stevig. Hij kwam dus met z’n gat op de grond terecht. Op die parking werd echt geleefd. We hebben ooit een zetel op het dak van iemand z’n auto gebonden. Benneke, een van onze gasten, is toen in die zetel gaan zitten en zo zijn we door het dorp gereden. Goei tijden!

De manier waarop wij in het begin dj’s boekten, dat was allemaal vrij amateuristisch. Damon Wild van het New Yorkse platenlabel Synwave was de eerste internationale gast. We hadden hem geboekt via een e-mailadres dat op z’n plaat stond. Ik had toen veel platen van hem en het maakte heel wat indruk dat hij bij ons in ’t dorp kwam draaien. Toen we hem gingen ophalen aan het station, was hij heel moe. Hij wilde nog wat slapen, maar ik moest gaan zaalvoetballen. Ik heb hem dan maar gewoon in mijn eigen bed gelegd .

Doorheen de jaren heb ik mijn platen door al die artiesten laten signeren. Het was als resident een hele eer om van die grote namen te mogen leren. Die periode heeft veel invloed gehad op mijn stijl en die van vele andere residents. We mogen echt fier zijn op wat we toen met onze vriendenkring verwezenlijkt hebben. Ik word binnenkort 48, maar de techno gaat er nooit meer uit.

Samen met Seb Smulders ontwierp ik de posters voor ’t Spiraal. Ik studeerde nog en ik kreeg altijd carte blanche. Ik testte vanalles uit en zag het resultaat dan meteen op duizenden flyers en posters gedrukt. Vandaag heb ik m’n eigen designstudio: Holy in Hoogstraten.

Het was een topperiode, ik denk er nog vaak aan terug. Als ‘t Spiraal er nu nog was geweest, wat zou dat dan gegeven hebben? Zou het nog hetzelfde zijn? Het einde was heel emotioneel, een beetje surreëel zelfs. Daarna ben ik echt een tijdje op de dool geweest. 

We hebben met z’n allen het idee dat de gemeente ons heeft tegengewerkt. ´t Spiraal had niet de braafste reputatie, integendeel, maar dat was geen reden om te sluiten. Ik ben lang boos geweest op de gemeente omdat we van hen totaal geen hulp hebben gekregen. Een jeugdhuis dat al veertig jaar bestaat sluiten? Dat is een hele erfenis die je afbreekt. De toenmalige burgemeester (Gust Van Mierop, red.) had totaal geen voeling met de jeugd. Ik denk dat het met de huidige burgemeester (Dorien Cuylaerts, red.) anders zou zijn afgelopen.

In augustus 2009 hebben we met z’n allen onze namen op de muur gekrijt. Iemand van de groep is er onlangs nog eens binnengeslopen. Die namen staan er nog steeds, zoals we het jaren geleden hebben achtergelaten.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.