Je kunt tegenwoordig drugs en gebruikt ondergoed op Facebook Marketplace kopen

Als je aan Facebook Marketplace denkt, denk je waarschijnlijk aan een verbrijzelde iPod Touch, afgetrapte tweedehands Nikes of een vintage eikenhouten koffietafel die je tante een “koooopje!” zou vinden. Met andere woorden, een enorme online kringloopwinkel, maar een waar je misschien liever in een kring omheen loopt. 

Maar als je het stof van het raam veegt en de etalage beter bestudeert, zou je wel eens hele andere dingen kunnen vinden: paddo’s, levende slangen, cocaïne, gebruikt ondergoed, wiet, Ozempic, geile dates, en zwendel. 

Het bereik van Facebook Marketplace is enorm. Het heeft meer dan een miljard actieve gebruikers en een betaalsysteem, dus het is makkelijk om te zien waarom drugsdealers en sekswerkers van Facebook gebruik zouden maken om hun diensten aan te bieden. In Londen alleen al leverde een zoekopdracht van “paddenstoelen” meer dan 40 resultaten op van mensen die psychedelische varianten van de schimmels verkochten. 

Jack is een paddodealer op Facebook Marketplace. Op zijn advertentie zijn verschillende stammen te zien, waaronder Albino Penis Envy, afgebeeld op weegschalen en met de onschuldige titel “paddenstoelen”. Als je op de post klikt wordt het duidelijk dat je niet wordt afgezet voor wat gedroogde porcini – in de beschrijving staat kraakhelder “psychedelische paddenstoelen in voorraad”. 

“Het is net alsof je pizza bestelt,” vertelt hij VICE. (Net als alle bronnen in dit stuk spreekt hij anoniem vanwege privacyredenen.) Jack verkoopt dingen op Facebook omdat het een van de grootste en oudste social mediaplatforms is. Ondanks dat de locatie van de advertentie een gebied net buiten Manchester in het VK aangeeft, benadrukt hij dat hij overal snel kan laten bezorgen: “We hebben onze methodes en connecties, we hebben overal bezorgers.”

Maar zelfs met een anoniem profiel voelt Jack zich niet volledig op zijn gemak met dingen op Facebook verkopen. “Het is riskant. De beperking van Facebook is evenals politie en junkies een groot probleem… sommigen geven je valse bezorglocaties zodat ze je kunnen afzetten en er met je shit vandoor kunnen gaan… sommigen zeggen dat ze geld hebben – als je daar eenmaal bent, beginnen ze een heel ander verhaal op te hangen.”

Met dit soort werk is het begrijpelijk dat de meeste verkopers alleen over het werk willen praten als er grote aankopen tegenover staan; hun aanvankelijk snelle reacties zijn een stuk minder snel wanneer het woord “journalist” valt. 

“Geloof me,” zegt een Facebookgebruiker, “voor wat £££££ zou ik zeker gemotiveerd kunnen zijn lol.”

Danny is een van de andere weinige psychedelica-verkopers die bereid is om over het werk te praten. “Ik heb hier mijn meeste vaste klanten,” zegt hij over Facebook Marketplace. Hij is ooit gesnapt toen een agent zich voordeed als een klant. “We houden het discreet, maar we krijgen een hoop agenten die doen alsof ze klanten zijn… daarom spreek ik ook niet meer met mensen af. Alle bestellingen worden bij de geprefereerde locatie van de klant afgeleverd – voor de veiligheid bezorg ik het en ben ik weer weg.”

Verkopers en kopers die elkaar afzetten is niks nieuws – zelfs niet in de wereld van Marketplace. In sommige gevallen hebben gewelddadige individuen het platform gebruikt om hun slachtoffers te strikken. Facebook kwam in 2021 in het nieuws toen de 54-jarige Denise Williams uit Pennsylvania werd doodgestoken nadat ze met een man had afgesproken die beweerde een tweedehands koelkast te verkopen. 

Gelukkig is de 36-jarige Facebookgebruiker Alex zonder al te veel kleerscheuren aan zijn confrontatie met een oplichter ontsnapt. Hij werd, terwijl hij dacht dat hij een koffiezetapparaat ging kopen, naar een locatie gelokt. Het liep al snel op geweld uit toen hij werd begroet door een man in een bivakmuts. “Hij trok een lang mes, iets van 15 centimeter lang, drukte het in mijn buik en leidde me naar een steegje,” vertelt hij aan VICE. “Ik gaf hem de 200 pond (232 euro) die ik voor het koffiezetapparaat had meegenomen, evenals mijn portemonnee en autosleutels.” De man was blijkbaar nog niet tevreden, en eiste onder dreiging van meerdere steekwonden dat Alex zijn iPhone ontgrendelde – zodat deze makkelijker te verkopen zou zijn – waarna hij ervandoor ging. 

Kopers zijn niet de enigen die kunnen worden opgelicht – verkopers ook, zeker als hun aanbod niet aan de regels van Facebook voldoet: het platform tolereert geen seksuele diensten, drugs, menselijke lichaamsdelen of vloeistoffen, gevaarlijke middelen, en meer.

Een zoekopdracht naar ondergoed in Londen levert minstens 20 advertenties op voor gebruikt ondergoed en “andere diensten”. De 21-jarige Rachel verkoopt naaktfoto’s en gebruikt ondergoed op het platform. Als een klant haar een bericht stuurt, stuurt ze een prijslijst terug: 2 pond (2,30 euro) voor gebruikt ondergoed, 50 pond (58 euro) voor een slipje dat tijdens de seks is gedragen. Ze verkoopt 20 naaktfoto’s voor 25 pond (29 euro) en een seksvideo van 10 minuten voor 30 pond (35 euro). Zin om te sexten? Dan leg je 25 pond neer voor een gesprek van 10 minuten. “Ik mag niet adverteren dat ik naaktfoto’s en dergelijke verkoop,” zegt ze. “Ik moet zeggen dat ik ‘ondergoed’ verkoop – niet gebruikt ondergoed, anders wordt mijn post verwijderd.” Ze plaatst de advertentie met een foto van zichzelf erbij, zodat potentiële klanten de hint snappen. 

Rachel verzekert VICE ervan dat ze een van de weinige sekswerkers op Facebook is die haar aangeboden diensten waar maakt. “Er zijn hier een hoop mensen die zogenaamd dingen verkopen – dat maakt het ook moeilijker voor mensen om mij te vertrouwen en het geld daadwerkelijk te versturen,” legt ze uit. “Ik zou het ook gewoon niet kunnen versturen als ik het geld eenmaal binnen heb.”

Of je nou drugs dealt of naaktfoto’s verkoopt, door de regels van Marketplace te verbreken kan je aan nog meer oplichters worden blootgesteld. “Soms betaalt iemand en stuur ik ze de foto’s of video’s, maar dan contacteren ze de bank of PayPal en zeggen ze dat ik ze nooit iets heb gestuurd,” zegt Rachel. “Ik kan niet echt bewijzen dat ik hem iets heb gestuurd omdat het mijn naaktfoto’s zijn, en dat is tegen de regels.”

Ondanks het gebrek aan bescherming houdt Rachel vol dat het beter is dan populairdere sites. “Ik gebruik Facebook Marketplace omdat er minder competitie is dan op OnlyFans, en ik hoef geen naaktfoto’s van mezelf te plaatsen om mensen aan te trekken – ik zou het niet fijn vinden als mensen gratis foto’s van mij zouden kunnen hebben zonder dat ze ervoor betalen. Als ik regelmatig selfies op OnlyFans zou posten zou ik amper volgers krijgen, maar het lijkt alsof er op Facebook veel meer mensen zijn die dingen willen kopen.”

Ondanks de mogelijkheden om geld te verdienen op Marketplace voelt Rachel zich niet altijd veilig. “Ik word vaak bedreigd of uitgescholden, wat niet fijn is, maar het hoort er eigenlijk gewoon bij,” vertelt ze aan VICE. “Ik krijg voorstellen om mensen voor seks te ontmoeten, maar ik vind het veel te onveilig.”

Meta wilde geen commentaar leveren over oplichters, drugsdealers en sekswerkers die Facebook Marketplace gebruiken, maar het is zeker niets nieuws dat het platform wordt gebruikt om illegale substanties en diensten te verkopen. Slechts een paar uur nadat de nieuwe dienst in 2016 werd gelanceerd stonden er al drugs en wapens te koop en moest Facebook een verontschuldiging uitbrengen, waarin ze een technisch probleem de schuld gaven – een probleem dat zeven jaar later nog niet opgelost lijkt te zijn. 

Facebook zei destijds: “We zijn hard aan het werk om het probleem op te lossen, en zullen onze systemen goed in de gaten houden om zeker te maken dat we overtredingen herkennen en verwijderen voordat we Marketplace voor meer mensen toegankelijk maken.”

Met een combinatie van discrete beschrijvingen en suggestieve afbeeldingen vinden drugsdealers en sekswerkers nog steeds manieren om contact te leggen met hun klantenbasis zonder de regels expliciet te verbreken. Dus, als je moeder een keer een luxe risotto wil maken, moet je haar misschien laten weten dat die gedroogde paddenstoelen op Marketplace niet echt shiitake zijn. 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.