De darkroom is terug van (een klein beetje) weggeweest

Maar nu beleven darkrooms een langverwachte opleving in het Verenigd Koninkrijk, vooral onder mannen die seks hebben met mannen. “De reden dat ze weer populair worden is eigenlijk een kwestie van vraag en aanbod,” zegt Ian Howley, CEO van de liefdadigheidsinstelling voor gezondheid en welzijn LGBT HERO. “Homomannen willen een plek waar ze plezier kunnen hebben, en een donkere kamer in een club kan de perfecte plek zijn om je remmingen los te laten en seksueel vrij te zijn.” 

Deze nieuwe golf van homo-sekspositiviteit wordt deels gevoed door het gevoel van post-pandemie carpe diem – we weten nu dat het geen zin heeft om je “elk gaatje is een doel”-tijdperk tot morgen te bewaren – en deels door de verbeterde toegang tot het HIV-preventieve medicijn PrEP. Deze pil is sinds 2017 beschikbaar in Schotland en Wales, maar is pas sinds april 2021 “routinematig beschikbaar” in Engeland. “Veel mannen die regelmatig naar seksplekken en darkrooms gaan, zijn zich zeer bewust van hun seksuele gezondheid en gebruiken waarschijnlijk PrEP of zijn hiv-detecteerbaar”, zegt Howley. “Dit betekent dat darkroomgebruikers tot de meest seksueel verantwoordelijke mensen in onze gemeenschap behoren.”

Normaal gesproken ligt een darkroom uit de buurt van de ingang van de club en de drukte van de hoofdbar. Op deze manier is het minder waarschijnlijk dat pottenkijkers een oogje in het zeil houden als ze een rondje Tequila Rose bestellen. Het betekent ook dat je jezelf kunt beschermen met een paar shotjes voordat je je uitrusting uitdoet. Een darkroom is meestal een leuke maar functionele ruimte waar schaduwrijke hoekjes en dreunende muziek de juiste omgeving creëren voor anonieme casual seks zonder oordeel en met een minimum aan praatjes. Het is spontaan en opwindend, maar kan wreed zijn. Ter plekke afgewezen worden met een vluchtig hoofdschudden is veel pijnlijker dan “sorry, niet mijn type” te horen krijgen op Grindr.

Toen darkrooms voor het eerst populair werden in de jaren zestig en zeventig was er een nog dringendere behoefte aan ruimtes waar anonieme ontmoetingen tussen mensen van hetzelfde geslacht konden plaatsvinden, weg van nieuwsgierige blikken. Tot de goedkeuring van de Sexual Offences Act in 1967 was seks tussen twee mannen illegaal in Engeland en Wales. Soortgelijke wetgeving die mannelijke homoseksualiteit in Schotland en Noord-Ierland decriminaliseerde, volgde pas in het begin van de jaren tachtig. Wreed genoeg werd de lhbitq+-gemeenschap, net toen homoseksualiteit minder taboe werd, getroffen door een verwoestende gezondheidscrisis waardoor casual seks aanvoelde als een berekend risico. “Tijdens de HIV/AIDS-epidemie in de jaren tachtig sloten veel lhbtiq+-gelegenheden hun  darkrooms om de verspreiding van HIV tegen te gaan,” legt Howley uit.

Voor dit jaar was er weer een “opleving van darkrooms” in de jaren 2000 en 2010, zegt Howley, maar de toekomst van deze ruimtes op de lange termijn is altijd behoorlijk onzeker geweest. In New York zijn darkrooms bijvoorbeeld illegaal, wat betekent dat queer clubs subtiel (of heel brutaal) moeten zijn in hoe ze ze op de markt brengen. Toen de Britse lhbtiq+-locatie Eagle London in 2017 zijn darkroom sloot, gaf eigenaar Mark Oakley datingapps zoals Grindr de schuld van het feit dat het minder aantrekkelijk was geworden voor mensen die op zoek waren naar casual hook-ups. Hij zei ook dat een “evolutie in de drugscultuur” het moeilijker had gemaakt om de ruimte veilig te houden. “Je kunt fouilleren wat je wilt, maar als iemand is thuis heeft ingedronken met libidoverhogende partydrug GHB en ze zijn nog niet nuchter, dan is het heel moeilijk voor je beveiligers om dat te zien,” vertelde hij Time Out destijds, waarmee hij bedoelde dat ze te dronken zijn om binnen te komen. 

Twee jaar later kregen clubs met darkrooms in de homobuurt van Manchester te maken met een heel andere bedreiging: bezoekjes van vergunningverlenende ambtenaren die beweerden dat ze de wet overtraden door mannen toe te staan seks te hebben in het pand. In maart 2020, vlak voordat de pandemie toesloeg, werd de situatie opgelost toen de gemeenteraad zei dat fetisjavonden met darkrooms verder mochten gaan als “privéclubs voor leden”. Als je nu het langlopende fetisjevenement Club Alert in Manchester wilt bezoeken, een ruimte die “darkrooms, dansen en losbandigheid” belooft, moet je je eerst inschrijven voor een lidmaatschap.

In Londen duiken darkrooms weer op bij bruisende queer clubnachten zoals Adonis, die onlangs een “femme darkroom” heeft geïntroduceerd, apart van de bestaande darkroom voor mannen die seks hebben met mannen. Roast, een clubavond die tweewekelijks wordt gehouden in de doolhofachtige Angel-locatie Electrowerkz, ziet zijn volgepakte darkroom als cruciaal voor zijn sexy imago. “Roast is een clubavond voor alleen mannen, voor beren, welpen, chasers, spierberen, transmannen, gespierde mannen en hun bewonderaars,” vertelt medeoprichter Lerone Clarke-Oliver aan VICE.  “We wilden een ruimte creëren waarin mannen centraal staan die zich misschien buitengesloten voelden in de mainstream queer cultuur. We wilden zwarte en bruine lichamen vieren, maar ook bebaarde mannen, mannen met een groot lichaam en harige mannen.”

Joey Knock, een 33-jarige homo uit Londen, gaat een of twee keer per maand naar clubs met darkrooms, waaronder Roast en Trough. “Ik voel me seksueel zekerder in een donkere kamer vanwege de lage verlichting en de meer transactionele, anonieme aard van de seks,” zegt hij. “Ik heb ook wat acne op mijn rug, waar ik onzeker over kan zijn, maar het is meestal niet zichtbaar in de verlichting van darkrooms.”

Knock zegt dat er, in zijn ervaring, “eigenlijk een hoger niveau van consent en seksuele etiquette is in darkrooms” dan op gewone lhbtiq+-clubvloeren. In een darkroom worden seksuele avances verwacht, terwijl je je op een clubvloer “lastiggevallen kunt voelen door iemand terwijl je gewoon probeert te dansen”. Toch wijst Knock er ook op dat de schemerige verlichting in darkroom het moeilijker kan maken om je eigen lichaam te controleren. “Mensen zullen meestal naar me kijken of over mijn heup strijken om mijn aandacht te trekken, maar er zitten ook mensen bij die meteen mijn lul aanraken”, zegt hij. “Als bottom maak je je ook zorgen dat je wordt doorgegeven zonder dat je het ziet – bijvoorbeeld als iemand zich uit je terugtrekt, kan iemand anders meteen daarna bij je naar binnen gaan zonder dat je het doorhebt.” 

Medeoprichter Lerone Clarke-Oliver van Roast zegt dat zijn team er hard aan werkt om de veiligheid te waarborgen door te eisen dat alle kaartjes van tevoren moeten worden gekocht en door toegang te weigeren aan iedereen die geen identiteitsbewijs bij zich heeft. “We moedigen dialoog en feedback aan en genieten van een open communicatiekanaal met onze gasten – er wordt naar ze geluisterd als ze iets met een van ons willen delen,” voegt hij eraan toe. Clarke-Oliver zegt ook dat de club, zoals veel seks- en kinky avonden, een “toegewijde welzijnsmedewerker” in dienst heeft die altijd beschikbaar is. Bij Roast is het hun taak om “door de zaal te lopen en uit te kijken naar iedereen die zich slecht voelt of hulp nodig heeft, met speciale aandacht voor de darkroom”.

Voor Chris Royal, een 42-jarige trans man uit het noorden van Engeland, bieden clubs met darkrooms zoals Club Alert en Mancsbound in Manchester een probleemloos alternatief voor datingapps. “Ik vind het fijn om me begeerlijk te voelen en te neuken terwijl ik in de gaten word gehouden, en het voelt een stuk veiliger dan mijn Grindr-hook-ups omdat er andere mensen in de buurt zijn,” zegt Royal, die vroeg om een valse naam te gebruiken. Hij zegt dat er “minder kans op trans paniek” is bij seksuele partners in een darkroom omdat “jongens zich vaak pas halverwege realiseren dat ik trans ben, of soms helemaal niet, afhankelijk van wat we aan het doen zijn”. Voor hem is het een opluchting om deze ruimtes binnen te gaan in de wetenschap “dat ik niet ‘het gesprek’ met ze hoef te hebben of gefetisjiseerd hoef te worden."

Nu darkrooms weer populairder worden, zegt Howley dat ze niet overweldigend hoeven te zijn voor nieuwkomers. “De meeste hebben een gedeelte dat goed verlicht is, dus blijf in die ruimte totdat je je draai gevonden hebt,” adviseert hij. Hij raadt ook aan om regelmatig een waterpauze te nemen, vooral als je alcohol hebt gedronken voor wat extra zelfverzekerdheid, want “darkrooms kunnen snel heet en zweterig worden”. “Maar bovenal is toestemming belangrijk,” zegt hij. “Je bevindt je misschien in een geseksualiseerde omgeving, maar je moet nog steeds toestemming geven voor seksuele activiteiten en omgekeerd. Doe niets wat je niet wilt en onthoud dat het een ruimte is die gemaakt is voor plezier met instemming.”

Howley wijst er ook op dat de laatste opleving van darkrooms in het Verenigd Koninkrijk nog in de kinderschoenen staat. Hoewel Glastonbury's queer pop-up NYC Downlow de darkroomcultuur naar de festivalscene heeft gebracht, blijft deze volledig afwezig in Old Compton Street, het lhbtiq+-hart van Londen. “Maar als je naar het Europese vasteland reist, zie je dat veel bars en clubs standaard een darkroom aanbieden,” zegt hij. “Hier in het Verenigd Koninkrijk hebben we nog een lange weg te gaan als het gaat om net zo seksueel vrij te zijn als onze queerburen.” 

Toch, als je een seksueel timide persoon bent, kunnen de schemerige verlichting en de anonimiteit van een darkroom precies het juiste zijn om je innerlijke Casanova naar boven te halen. In een darkroom kan iedereen immers een donker paard zijn – of een ruiter, als je dat leuk vindt.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.