Undercover bij de onbetaalde contentmoderators van pornosite xHamster

Het is 5 september en we hebben het over hoe je een minderjarige kunt herkennen op een van de meest bezochte pornosites ter wereld. Dat is erg belangrijk voor het internationale team van vrijwillige moderators van xHamster: het is namelijk hun baan om te controleren of nieuwe content geen beelden bevat van mensen die jonger zijn dan achttien.

Een van deze moderators is Holger, een nep-account dat door VICE is gecreëerd om het content-moderatieteam te infiltreren en te observeren hoe het te werk gaat. Holger is onderdeel van een groep van meer dan honderd onbetaalde, vrijwillige krachten, die samen de Reviewers Club wordt genoemd. Daardoor kan hij deels bepalen welke foto’s online blijven en welke van de site moeten worden gehaald. Deze beslissingen hebben gevolgen voor miljoenen mensen wereldwijd: xHamster staat momenteel 22ste op de lijst van meest bezochte websites ter wereld, waarmee de site populairder is dan onder andere eBay. Iedereen kan er anoniem foto’s, video’s en erotische verhalen uploaden.

Elke dag pluist de Reviewers Club duizenden nieuwe foto’s door, aan de hand van een gebruikershandleiding van 480 woorden. Daarmee moeten ze bepalen welke beelden zijn toegestaan en welke niet. Video’s worden beoordeeld door betaalde werknemers – om redenen die xHamster zelf niet wilde toelichten.

De moderators doen hun werk anoniem. Ze gebruiken hun eigen privéaccounts en alleen xHamster weet wat hun achternamen zijn. Dat was handig voor ons onderzoek, omdat niemand vermoedde dat er journalisten van VICE achter Holgers account schuilgingen.

Als leden van het content-moderatieteam van xHamster bekeken we een aantal weken lang al dan niet verboden content, onderzochten we de interne regels en spraken we met andere moderators. VICE kwam erachter dat xHamster nadrukkelijk van zijn moderators vraagt om content toe te laten waar ze twijfels over hebben. Als de moderators overwegen om iets te verwijderen, dan moeten ze er 100 procent van overtuigd zijn dat het in strijd is met de (nogal dubieuze) regels van xHamster.

Het proces waarmee deze beoordeling plaatsvindt is op z’n minst onvolledig.  Beelden die zonder toestemming verspreid kunnen zijn worden ook toegelaten. Uit ons onderzoek bleek dat xHamster nauwelijks moeite doet om slachtoffers van seksueel en digitaal geweld, zoals wraakporno, te beschermen. De moderators krijgen geen geld, geen individuele training en maar een heel klein beetje begeleiding van de xHamster-beheerders.

We vroegen we een aantal van Holgers collega’s waarom mensen dit schrijnende werk voor niets willen doen. De negentienjarige Niklas* uit Duitsland zegt dat hij foto’s van minderjarigen eruit wil plukken “omdat ze verboden zijn” en hij andere mensen ervoor wil behoeden. Ook zegt hij dat de regels voor sommige beelden niet duidelijk genoeg zijn om een goed oordeel te kunnen vellen.

Andere mensen doen het simpelweg uit persoonlijke interesse. Bryan, een conciërge uit Londen, doet dit werk nog maar een paar weken. xHamster is zijn favoriete pornosite – hij heeft er talloze uren doorgebracht. “Ik ben verslaafd aan porno en seks,” zegt hij. “Ik wilde iets nieuws meemaken.”

Zijn twintigjarige collega Luke* uit Singapore begon dit werk te doen omdat het hem bepaalde “privileges” zou geven, zoals toegang tot afgeschermde profielen en content op de site. Luke heeft video’s als Hot Teen Shower 4 en Changing room voyeur op zijn account geupload. Op zijn profiel vraagt hij ook of iemand de vrouw van zijn profielfoto kent en waar hij meer content van haar kan vinden.

We mailden in totaal 67 vragen aan xHamster en kregen alleen korte, algemene statements die meestal erg ontwijkend waren. De site wilde niet ingaan op de problemen met de verwijderingsregels, ondanks dat we er meerdere keren op terugkwamen. “We kunnen om meerdere redenen niet gedetailleerd ingaan op onze interne controle,” schreef Alex Hawkins, de vicepresident van xHamster. Volgens hem zou dat mensen ideeën kunnen geven over hoe ze het systeem kunnen omzeilen. “Maar jullie kunnen ervan uitgaan dat er controles en checks plaatsvinden,” schreef hij, zonder verder in te gaan op de problemen die we hadden gevonden bij deze controles en checks.

Waarschuwing: onderstaande tekst bevat expliciete beschrijvingen van seksueel geweld, wat onder bepaalde omstandigheden traumatiserend kan zijn.

In de gebruiksvoorwaarden schetst xHamster een rooskleurig beeld van de eisen waaraan pornografisch materiaal moet voldoen: “Je moet schriftelijke toestemming hebben van ieder identificeerbaar persoon in je inzending.” Of je die toestemming ook echt moet laten zien is een andere vraag. Los van inbreuk op auteursrecht zijn alle uploads verboden die “onwettig, schadelijk, bedreigend, beledigend, intimiderend, […] of anderszins verwerpelijk” zijn. Daarnaast staat er in capslock: “WE HANTEREN EEN ZEROTOLERANCEBELEID VOOR PORNOGRAFISCH MATERIAAL WAAR MINDERJARIGEN BIJ BETROKKEN ZIJN.”

Om bij de Reviewers Club te komen heb je eigenlijk maar twee dingen nodig: geduld en naaktfoto’s. Je kunt je per e-mail aanmelden als je al minstens 200 dagen een account hebt. Vervolgens moet je je eigen content uploaden – tenminste, dat moest in Holgers geval. Om aan deze eis te voldoen vroegen we een sekswerker om mee te werken aan ons onderzoek. Ze stemde in om naaktbeelden te leveren voor Holgers account en Holger kreeg zijn officiële uitnodiging in de zomer van 2020.

Eerst moest Holger de moderatieregels lezen, een ‘handleiding’ van 480 woorden en 38 voorbeeldfoto’s. De moderators communiceren met elkaar via het profiel van een xHamster-account dat RClub heet en op het moment van schrijven 130 vrienden heeft.

Als Holger inlogde op xHamster, kon hij met twee kliks in een webinterface komen waarop hij nieuwe uploads kon zien. Daar zie je elke foto tegen een zwarte achtergrond, als een soort slideshow. Moderators moeten elke foto zorgvuldig bestuderen en vervolgens een van de elf mogelijke opties kiezen.

Zeven van deze opties houden in dat het materiaal verwijderd moet worden – omdat de auteursrechten zijn geschonden bijvoorbeeld, of omdat er een minderjarige in voorkomt. Een andere reden kan zijn dat er dieren of uitwerpselen te zien zijn. Als je niet weet wat je moet kiezen, kun je ook op ‘overslaan’ klikken, waarna een collega het mag beslissen.

Een foto wordt alleen verwijderd als meerdere moderators aangeven dat dit moet. Als de meerderheid vindt dat-ie wel online moet blijven, dan blijft-ie dat ook en komt bij Holgers persoonlijke statistieken te staan dat hij een fout heeft gemaakt. Volgens een oudere handleiding raak je permanent je plek bij de Reviewers Club kwijt als je meer dan 15 procent van je foto’s ‘fout’ beoordeelt. xHamster wilde niet zeggen of deze regel nog steeds van toepassing is.

De site wilde ook niet zeggen hoeveel moderators het erover eens moeten zijn voordat een foto verwijderd wordt. Volgens Hawkins worden de beoordelingen van moderators ook nog eens intern gecontroleerd, maar het is onduidelijk op basis van welke criteria deze beoordeling precies wordt gedaan.

Het is voor Holger erg lastig om te bepalen of een jonge vrouw in een foto minderjarig is of niet. Een dunne gestalte, jeugdige gezichtskenmerken – hoe kun je op basis van één foto zeggen of iemand 16, 18 of 23 is? Van de handleiding word je niet veel wijzer: “Is de juridische leeftijd van de afgebeelde persoon twijfelachtig en is het zeer waarschijnlijk is dat deze persoon onder de achttien jaar is, zoek dan naar details die je zouden kunnen helpen om te bepalen of het een minderjarige is of niet.” Met andere woorden: als het ‘zeer’ waarschijnlijk is dat het om een minderjarige gaat moet Holger de foto verwijderen, maar als dat niet echt duidelijk is hoeft dat niet.

Holger vraagt zijn collega’s in de Reviewers Club hoe zij deze lastige beslissingen nemen. Een zegt: “In de handleiding staat wat wel en niet is toegestaan, dus als het daar niet in staat mag je aannemen dat het oké is.” Een ander antwoordt: “Man, het is onmogelijk om te zien of iemand minderjarig is.”

xHamster wil niet zeggen welke extra stappen het platform neemt om uploads te controleren – ondanks dat het zo moeilijk is voor moderators. Hawkins laat ons weten dat het ondersteuningsteam van xHamster dag en nacht beschikbaar is. De content die als problematisch wordt beoordeeld, wordt volgens hem niet geüpload, en als er iets op de site verschijnt dat in strijd is met de gebruiksvoorwaarden, zal dat worden verwijderd. Verder wil hij niets zeggen over het proces.

Moderators moeten ‘echt’ en geacteerd huilen van elkaar onderscheiden

De handleiding bevat één bepaalde zin die het werk van de amateur-controleurs bijzonder moeilijk maakt: “Verwijder geen content als je er niet 100 procent van overtuigd bent dat het verboden is.” Deze regel moedigt moderators aan om hun zorgen naast zich neer te leggen, en betekent technisch gezien dat Holger zelfs als hij iets verdacht vindt op ‘overslaan’ zou moeten klikken. Hij kan alleen toelichten waarom hij vindt dat een foto verwijderd zou moeten worden door op de ‘anders’-knop te klikken.

Geacteerde verkrachting is ook een lastige kwestie. In de handleiding valt geweld alleen onder het kopje ‘overig’ en zijn “bloed, geweld, verkrachting, extreme BDSM, echt huilen en echte verhanging” verboden. We vroegen xHamster of het onderscheid tussen “echt” huilen en geacteerd huilen wel genoeg bescherming biedt voor slachtoffers van seksueel geweld, maar daar kregen we geen antwoord op.

Als je niet zeker bent over een bepaalde foto, moet je volgens de handleiding met andere moderators overleggen. Maar opnames die in het geheim en zonder toestemming van de vrouw lijken te zijn gemaakt, worden helemaal niet in de handleiding behandeld. xHamster wilde niet zeggen of ‘voyeurisme’ zonder toestemming is toegestaan op het platform, en ook niet waarom het onderwerp niet aan bod komt in de handleiding.

 Een aantal van Holgers collega’s zeggen over dit onderwerp te zijn geadviseerd door admins. Eentje schrijft: “Verborgen camera, voyeurisme, onder iemands rokje filmen – dat is allemaal oké, tenzij er een andere overtreding is.” Iemand anders zegt: “Ik vind het ook niet leuk. Het is zelfs een misdaad hier in de VS, maar de xHamster-admin zei dat het voyeurisme was en daarom oké.”

 Holger vraagt een xHamster-admin of uploaders daadwerkelijk weleens gevraagd worden om schriftelijke toestemming voor hun content te laten zien. De admin legt uit dat er contact kan worden gelegd met iemand als er een klacht over de auteursrechten is. Maar zo’n klacht kan alleen worden ingediend door de oorspronkelijke rechthebbenden, dus moderators kunnen geen klachten indienen namens anderen.

  “HOOR JE ONS, ADMINS?”

Op het RClub-profiel klagen moderators vaak over de slechte administratieve ondersteuning van xHamster. Op 23 september werd er een discussie gevoerd waarbij de gemoederen hoog opliepen. “Ik heb al heel vaak om een gloednieuwe, bijgewerkte, volledige handleiding gevraagd, maar ik krijg van geen enkele admin antwoord,” schrijft iemand. Een ander antwoordt: “HOOR JE ONS, ADMINS??? Of willen jullie liever gewoon salaris blijven innen? Kom van je luie reet af en doe iets!”

Alex Hawkins zegt dat het platform “erg geïnteresseerd is om meer te horen” over de problemen waar moderators tegenaan lopen, en om te kijken “hoe onze service kan worden verbeterd”. Op 23 september reageerde een xHamster-admin later overigens wel op de discussie:  “We nemen graag jullie ideeën en verbeteringen in overweging, dus stuur ons alsjeblieft jullie ideeën.” Of Holger die dag getuige was van een succesvolle opstand van de moderators, is nog te vroeg om te zeggen. 

*Naam gefingeerd om privacyredenen

Een versie van dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE Duitsland