Ketamine is de dansvloer aan het verpesten

Clubs over de hele wereld zijn hard getroffen door een financiële crisis. Het leven zo duur is geworden dat uitgaan een luxe is. Maar als we bepaalde hoeken van club-Twitter (of… X) mogen geloven, vormt iets anders een bedreiging voor het nachtleven: ketamine, of meer specifiek, een overvloed ervan. “Er is veel te veel ketamine op dansvloeren in Groot-Brittannië,” schreef salute, een dj uit Manchester, in een tweet die al bijna 2000 keer is geliked. “Het is klote om mensen als zombies te zien rondhangen in plaats van te dansen.”

Zijn sentiment kreeg overweldigende bijval van uitgaanspubliek en andere DJ's. In reactie op de tweet schreef de Poolse dj en producer VTSS: “Ik ben eigenlijk begonnen met het vragen aan promotors in steden over de hele wereld wat de belangrijkste drug is die daar wordt geconsumeerd om mijn vibe-verwachtingen aan te passen.” 

Is keta dodelijk voor dansvloeren, of is dit gewoon een overdreven Twitter-discussie? DJ Sam Binga uit Bristol denkt dat de drug de vibe verpest, althans tot op zekere hoogte. “Een hele dansvloer die erg ketty is, heeft geen energie,” legt hij uit. “Ketamine is meer een isolerende drug. En als je een menigte vol mensen hebt die een soort rare, dissociatieve drug gebruiken, zijn ze vanuit het oogpunt van een dj misschien minder betrokken bij wat er gaande is.”

Josh Haygarth, die dj is onder de naam Next Generation Noise, maakt een vergelijkbaar punt. “Ketamine vertraagt het tempo drastisch,” zegt hij. “Als je muziek hebt die gericht is op hoge energie en je hebt een dansvloer die eruit ziet alsof ze Annemaria Koekoek aan het doen zijn, dan is het moeilijk om die energie echt omhoog te krijgen.”

Als het publiek zichzelf vrijwillig verdooft, kan het dan uiteindelijk invloed hebben op wat er in clubs wordt gedraaid? In de jaren 2000 werd de populariteit van wonky, een zusje van dubstep dat bekend staat om zijn off-kilter beats, toegeschreven aan de verspreiding van ketamine, hoewel Ed Gillet, de auteur van Party Lines, een boek over de geschiedenis van Britse dansmuziek, terughoudend is om de invloed van een bepaalde drug op dansmuziek te overschatten. Hij erkent echter wel dat er zeker historische precedenten zijn die suggereren dat keta “een effect had op het soort geluiden dat op de Britse dansvloer te horen was”, wijzend op het verband tussen de drug en minimal techno. 

Het is logisch dat dj's het gevoel hebben dat mensen die voornamelijk keta gebruiken niet zo geëngageerd zijn. Dissociatie – een van de bekendste bijwerkingen van de drug – verwijst naar een tijdelijke mentale toestand waarin iemand zich losmaakt van zijn omgeving. “Als mensen hoge doses ketamine gebruiken, kunnen ze een levendige hallucinerende ervaring hebben,” zegt Adam Waugh van The Loop, een liefdadigheidsinstelling voor drugscontrole. “Maar van buitenaf reageren ze nauwelijks.”

In lagere doseringen, merkt Waugh op, hebben mensen gemeld dat keta muziek kan versterken en een licht opwekkend effect heeft. De dissociatieve effecten worden echter versterkt als de drug wordt gemengd met alcohol. Het is ook makkelijker voor mensen om er te veel van te nemen. “De tolerantie van mensen varieert echt, waarschijnlijk meer dan bij andere drugs,” zegt hij. “Afhankelijkheid en de verschillende effecten op het lichaam van mensen hebben waarschijnlijk bijgedragen aan drugsgerelateerde schade.”

Zowel Haygarth als Binga zeggen dat ze merkten dat mensenmassa's vaker overmatige hoeveelheden ketamine namen na een lockdown. “Het lijkt nu de voorkeursdrug te zijn, gebaseerd op hoe ik menigten zie [...] Je had allerlei mensen die 18 werden tijdens de verschillende lockdowns, dus ze kwamen aan de deur toen we weer open gingen en sprongen meteen in het diepe,” speculeert Haygarth. “Ik denk dat dit de reden is waarom je minder verantwoord ketaminegebruik ziet, omdat hun rave-reis heel snel van 0 naar 100 is gegaan.”

Tijdens een van Binga's eerste post-lockdown shows in Bristol zag de DJ hoe bezoekers die te veel ketamine hadden genomen aan het begin van de avond de zaal uit werden gedragen. “Het lijkt heel gemakkelijk om met ketamine van ‘oh, je hebt het naar je zin’ naar ‘je bent een kwijlend wrak in de hoek’ te gaan,” zegt hij. “Als dj is dat niet leuk voor mij.” 

Waugh is het ermee eens dat het innemen van keta lijkt te zijn versneld na de lockdown en merkt op dat het drugsgebruik tijdens de lockdown in het algemeen is toegenomen. “Ik zou niet alleen zeggen dat we meer ketamine zien op evenementen, we zien ook meer mensen die ketamine problematisch gebruiken,” zegt hij. Waugh voegt eraan toe dat The Loop ook een toename heeft gezien van mensen die zich melden met ketamine-gerelateerde symptomen zoals blaasproblemen en krampen. 

Natuurlijk is ketamine zeker geen nieuwe drug. Het werd voor het eerst gesynthetiseerd in 1962 en goedgekeurd door de FDA in 1970, en werd tijdens de Vietnamoorlog aan Amerikaanse soldaten gegeven voor pijnbestrijding. En dit is niet de eerste keer dat de dansvloer een merkbare toename van ketamine vertoont: Gillet legt uit dat grote verstoringen in de aanvoer van MDMA eind jaren nul samenvielen met de opkomst van ketamine en andere drugs. “Er was zeker een toename in het gebruik van ketamine op de Britse dansvloer,” zegt Gillet over die jaren. 

Zelfs voor de jaren 2000 had de verspreiding van ketamine al invloed op de sfeer op feestjes. Mark, de eigenaar van een grote Londense club, werd ooit ondergedompeld in de free party scene, waarbij raves zonder vergunning zich in de jaren ‘80 en ‘90 over Europa verspreidden. (Hij spreekt anoniem om professionele redenen.) “Eerder in die scene nam iedereen ecstasy,” herinnert hij zich, “dus er was veel meer een gemeenschappelijke ervaring; het was erg plezierig.”

Mark herinnert zich dat keta eind jaren 90 voor het eerst op de dansvloer verscheen. “Het stroomde binnen en iedereen probeerde het... en voor mij voelde het alsof, bijna van de ene op de andere dag, ketamine de scene volledig om zeep hielp,” zegt hij. “De collectieve ervaring, de verenigde 'eenheid', verdween als het ware en loste op in duizenden mensen die relatief introverte, introspectieve ervaringen hadden.”

Gillet denkt dat het te simplistisch is om te suggereren dat ketamine de oorzaak is van de teloorgang van de free party-scene. “De free party-scene werd voor een groot deel met geweld beëindigd door wetgeving die het aan banden legde,” zegt hij. “Het is niet zo simpel als: iedereen gebruikte MDMA en alles was geweldig en toen namen mensen ketamine en alles was slecht.”

Als mensen die te veel keta gebruiken de vibe op de dansvloer om zeep helpen, komt dat ook deels door een gebrek aan voorlichting over de drug. “Mensen zijn vaak verbaasd over het gevaar van het mixen van ketamine en alcohol,” zegt Waugh. “Ketamine en alcohol is echt een vrij gebruikelijke combinatie van drugs – en toch is het er een met een risico op een fatale overdosis.” In een Australisch onderzoek uit 2021 was alcohol aanwezig in meer dan een kwart van de ketamine-gerelateerde sterfgevallen.

Natuurlijk is het niet alleen een gebrek aan informatie, benadrukt Waugh, maar zijn er ook andere factoren die overmatig gebruik van de drug stimuleren, zoals geestelijke gezondheidsproblemen. “Jonge mensen hebben het momenteel over het algemeen moeilijk en dat heeft te maken met de kosten van levensonderhoud”, zegt hij. “Veel mensen gebruiken ketamine als een optie voor zelfmedicatie.

Mensen voorlichten over drugsgebruik, in plaats van ze ervoor te criminaliseren, zou de sfeer op de dansvloer kunnen verbeteren. Je kunt ketamine verantwoord gebruiken, maar er is geen voorlichting of begeleiding over hoe dat moet,” zegt Haygarth. “Ravers ontdekken hun grenzen op de onprettige manier, en weten niet hoeveel te veel is tot het te laat is.” 

Voorlopig zijn de dj's die VICE sprak echter onvermurwbaar en blijven ze trouw aan wat ze willen draaien – geketend publiek of niet.

Binga speculeert dat mensenmassa's die aan het dissociëren zijn misschien alleen “grotere momenten” registreren, zoals de drops, maar hij zal zijn sets niet bewust aanpassen aan mensen op keta. “Ik stem mijn sets af op hoe het publiek reageert op wat ik doe,” zegt hij. “Maar ik probeer niet te raden welke substanties ze gebruiken.”

Haygarth is het daarmee eens en zegt dat hij zijn muziek niet aanpast aan mensen die waarschijnlijk ketamine gebruiken. “De meerderheid van de ketaminegebruikers zit waarschijnlijk achterin de zaal tegen de muur,” zegt hij. “Dus van waar ik sta op het podium, zijn zij meestal niet mijn focus. Ik richt me op de mensen die zijn gekomen om te raven – de mensen die er zijn voor de energie.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.