Hoe is het om uit te gaan met een beperking?

Begin oktober organiseerden SKIN en BODY een queer feest in Radion in Amsterdam, waar extra aandacht werd besteed aan mensen met een beperking. Er was een gebarentolk aanwezig, een installatie om muziek te kunnen ervaren door middel van trillingen zodat ook slechthorenden konden deelnemen aan de muziekervaring, voldoende goed verlichte plekken voor mensen met een visuele beperking en er werd rekening gehouden met rolstoeltoegankelijkheid.

Het doel: een veilige plek creëren waar alle soorten queer lichamen zich welkom voelen, en waar mensen met en zonder beperking op eenzelfde niveau van een avondje elektronische muziek – en alles wat daar bijhoort – kunnen genieten. VICE was erbij en vroeg mensen naar hoe het eigenlijk is om uit te gaan gaan als je slechthorend, slechtziend of moeilijk ter been bent, of het feest ze beviel en wat uitgaan makkelijker maakt als je een beperking hebt. 

Ha Peter, wat brengt jou hier? 
Ik ben doof geboren, maar sinds mijn vijfde hoor ik een klein beetje omdat ik toen een cochleair implantaat heb gekregen. Dat is een goed hulpmiddel dat je gehoor niet repareert, maar het wel mogelijk maakt om geluiden te horen, mits ze hard genoeg zijn. Verder ben ik actief in het Roze Gebaar. Dat is de lhbtiq+-community voor doven. Zij hebben connecties met de organisatie hier en zodoende weet ik ervan.

Hoe vind je de muziekinstallatie voor onder andere mensen met een auditieve beperking?
Vanavond heb ik mijn CI aan vanwege de muziek, dus die kan ik een beetje horen. De installatie vind ik leuk, maar wat nog leuker is: een trilvloer. Tijdens sencity-evenementen is er zo’n vloer. Er zitten sensoren in die gekoppeld zijn aan de muziek en dan trilt het podium op het ritme. Dove mensen kunnen zo op het ritme dansen. Dat is geniaal. Ondanks dat ik muziek kan horen door mijn implantaat, vind ik voelen alsnog veel leuker.

Wat maakt uitgaan voor jou makkelijker?
Het is erg fijn als horecamedewerkers een klein beetje begrijpen hoe ze met dove mensen moeten omgaan. Zodat een beveiliger bijvoorbeeld begrijpt dat als ik aangeef dat ik doof ben, mij visueel verteld moet worden om mijn tas open te maken. Over het algemeen raken horecamedewerkers ervan in de war. Dan gaan ze heel luid of zelfs Engels praten, maar praten doen ze meestal nog steeds, en daar kan ik nou net niet zoveel mee. Een klein beetje kennis over met doven communiceren hoeft niet heel ingewikkeld te zijn. Het gebaar voor bier bijvoorbeeld is heel eenvoudig en het zou fijn zijn als horecamedewerkers zoiets feilloos begrijpen. 

 Hoe is dat hier?
Hier kwam ik net binnen en werd ik meteen herkend als doof. Ik kreeg vervolgens een visuele uitleg over hoe de avond eruitziet. Dat is niet alleen handig, ik voel me dan ook heel welkom. Daarom is een feestje als dit erg leuk voor mij. Ik hoop dan ook dat er vaker dit soort feesten georganiseerd zullen worden.

Heb je tips voor andere mensen met een beperking tijdens het uitgaan? 
Neem je eigen vrienden mee, dan voel je je hoe dan ook op je gemak. En als je doof bent: bedenk dat je ook gewoon met horende mensen kunt communiceren. Ik doe dat altijd via mijn telefoon. Dan typ ik gewoon wat ik wil zeggen in mijn notitie-app en dan typt de ander weer wat terug. Ik heb de ervaring dat veel horenden daarvoor openstaan. Het is misschien een beetje spannend, maar uiteindelijk gaat het prima. 

Hoi Angelo, ga je vaak uit en hoe is dat?
Ik ben geboren met één been en ik ga regelmatig uit. Maar het is voor mij belangrijk om voorzichtig te zijn met hoeveel ik doe tijdens het uitgaan. Dat gaan dan om: hoeveel drink ik, hoeveel dans ik, hoeveel loop ik rond. Ik kan gewoon dansen met mijn prothesebeen en ook best veel. Maar liever niet de hele avond of twee avonden achter elkaar. Ik moet dat zelf een beetje aanvoelen en dat heb ik inmiddels aardig geleerd. Als ik te intens en te veel beweeg, krijg ik namelijk een wond op de plek van mijn prothesebeen. Dan moet ik rust houden en kan ik twee à drie dagen niet lopen omdat ik mijn prothesebeen niet kan gebruiken. Ik moet dan wachten tot het hersteld is en heb tot die tijd dus slechts beschikking tot één been. Dat voorkom ik liever. 

Wat maakt uitgaan voor jou makkelijker?
Plekjes waar je even kunt zitten en ontspannen. Een lounge bijvoorbeeld. Trappen zijn in principe geen probleem. Maar het is wel zo dat hoe minder ik dit soort dingen hoef te doen, hoe beter. Dus liever niet heel veel trappen.

Voel je je veilig als je uitgaat?
Tegenwoordig wel. Ik heb een metalen prothese en ik draag deze zichtbaar. Ik heb altijd een korte broek aan. Dat is een bewuste keuze. Het is praktisch, maar het is ook prettig als mensen zien wat er met me aan de hand is. Soms staart er wel eens iemand naar me, maar daar trek ik me niet te veel van aan. Je kunt er ook voor kiezen om een soort nepbeen van schuim om de metalen binnenkant van je prothese te doen, dat moet dan nog enigszins op een echt been lijken, maar dat vind ik lelijk. Dan heb ik liever gewoon een metalen been. 

Wat maakt uitgaan voor mensen met een beperking makkelijker, denk je?Oef, beperkingen zijn zo divers, van neurodiversiteit tot aan fysieke beperkingen tot aan visuele beperkingen. Maar als ik het algemeen moet trekken: het zou gewoon fijn zijn als mensen je niet anders behandelen omdat je een beperking hebt. Ik heb wel eens verhalen gehoord van taxichauffeurs die mensen met rolstoelen niet meenemen omdat het meer werk is. Dat soort dingen zijn natuurlijk vreselijk. 

Ha Driss, wat brengt jou hier vanavond?
Ik zit in de organisatie van BODY. We zijn met zijn zessen en ik ben de enige in de organisatie met een beperking. Ik ben zelf doof en heb het syndroom van Usher type 1, dat maakt dat ik een visuele beperking die steeds erger wordt. Er is een kans dat ik in de toekomst volledig blind word. Binnen BODY denk ik mee over dingen als licht, toegankelijkheid, het voelen van de muziek, de locatie. 

Hoe is uitgaan voor jou?
Omdat ik de muziek niet kan horen, voel ik het graag. Ik weet niet beter dan dat muziek iets is wat je in je lichaam voelt. Daarom is de installatie hier ook zo bijzonder voor mensen die niet kunnen horen. Verder: mijn ervaring is altijd positief geweest. Uitgaan is denk ik voor niemand perfect en dus voor mij ook niet. Maar ik red me prima. Ik communiceer tijdens het uitgaan meestal via een app op mijn telefoon. Soms zijn er horende mensen die denken: je bent doof, dus ik kan niet met je praten. Maar dat is dus niet zo. Vanavond is er een tolk aanwezig voor alle dove bezoekers die we verwachten. Maar dat is voor mij uitzonderlijk. Ik heb normaal gesproken nooit een tolk tot mijn beschikking tijdens het uitgaan.

Wat maakt uitgaan voor jou makkelijker?
Ik denk dat mensen met een beperking veel kunnen doen om uitgaan voor zichzelf makkelijker te maken. Door middel van het gebruiken van hulpmiddelen als je telefoon, bijvoorbeeld. Verder is het fijn als clubs, discotheken en organisaties hier en daar een beetje rekening houden met mensen met een auditieve of visuele beperking, door te zorgen dat er een aantal verlichte plekjes zijn. Dit voor mensen die veel gebruik maken van gebarentaal of slechtziend zijn. Maar daar zitten natuurlijk grenzen aan. Ik begrijp ook wel dat in de club niet opeens alle lampen aan kunnen omdat ik doof ben en een visuele beperking heb. Je kunt niet voor één persoon alles aanpassen. 

Heb je behoefte aan meer feestjes voor mensen met een beperking?
Ja en nee. We willen juist dat het gemixt is. Ik wil niet naar een feest voor alleen mensen met een beperking. Ik wil naar feesten waar iedereen welkom is, zoals bij BODY. Of je nou gezet bent, lang, kort, een gehoorbeperking of een fysieke beperking hebt: iedereen is anders, maar iedereen is welkom. Dat is naar mijn mening het beste uitgangspunt en dat is dan ook onze focus. Binnenkort hebben we onze tweede editie, ik heb er nu al zin in. 

Correctie: in een eerdere versie van dit stuk werd de term “doventolk” gebruikt. Dat klopt niet, de juiste term is “gebarentolk” of “tolk Nederlandse gebarentaal.” Dat is hierboven aangepast.