Hoe gevaarlijk is het om een black-out te krijgen van alcohol?

Ach, vrienden. Ze zijn net familie, maar dan beter. Je kunt ze zelf uitkiezen, en ze zullen nooit dingen tegen je zeggen als "het is hier geen hotel". Maar hoe leuk je vrienden ook zijn, ze doen soms ook heel erg domme dingen. Dingen waar ze wakker van liggen, en die ze liever niet met de wereld delen. Dingen die vragen bij ze oproepen die ze maar wat graag beantwoord zouden zien. Gelukkig hebben ze jou om die vragen namens hen te stellen. En gelukkig is er deze column, waarin wij hun beschamende vragen beantwoorden.

Het scenario Je vriendin drinkt soms veel. En op haar verjaardag dronk ze nog meer dan veel. De volgende ochtend weet ze niet meer dat ze probeerde te vechten met iemand op straat en een schoen is verloren in de taxi en daarna in de club moest huilen toen de dj op de oldschooltour ging en You make me wanna van Usher draaide. De rest van de dag vraagt ze zich af wat ze in vredesnaam allemaal heeft gedaan – en hoelang haar lichaam daar nog de prijs voor moet betalen.

De realiteit De kans is groot dat je na te veel shotjes tequila de volgende dag wakker wordt en je afvraagt: wat is er afgelopen nacht gebeurd? Waarom zit mijn lichaam onder de glitters? Hoe kom ik aan deze paarse boa, en waar heb ik deze blauwe plek opgelopen?

Black-outs komen schrikbarend veel voor: uit een enquete onder Amerikaanse studenten bleek dat meer dan de helft (51 procent) minstens één keer in hun leven geheugenverlies door alcoholgebruik heeft ervaren. (Veertig procent van de ondervraagden had in het jaar voor het onderzoek een black-out ervaren*.)

Er zijn twee soorten black-outs: 'fragmentarisch' en 'en bloc'. Fragmentarische black-outs – ook wel bekend als 'brown-outs' – zijn gebruikelijker. Dat is wanneer je je van de nacht ervoor bepaalde stukjes en momenten herinnert, als een filmmontage. Ze worden duidelijker als iemand je herinnert aan je geweldige uitvoering van Hotline Bling – op een plek die niet een karaokebar was. Black-outs en bloc zijn het echte werk: je hoeft niet te proberen om je herinneringen op te graven, want die zijn er gewoon niet.

Als je te snel drinkt – en het alcoholniveau in je bloed razendsnel een piek bereikt – onderdrukt de alcohol de functies van de hersengebieden die herinneringen aanmaken, zegt Reagan R. Wetherill, een hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit van Pennsylvania, die de effecten van zwaar drankgebruik onderzoekt. De hersencellen in de hippocampus, die verantwoordelijk is voor het geheugen, stoppen met functioneren – wat betekent dat er geen langetermijnherinneringen worden gemaakt.

"Alcohol lijkt voornamelijk de overdacht van informatie van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen te verstoren," zegt James H. Fallon, een emeritus hoogleraar van anatomie, neurobiologie en psychiatrie aan de School of Medicine van de Universiteit van Californië. Als de hippocampus niet goed functioneert, leef je alleen in het heden. "Het is bijna zoals we denken over sommige insecten of kikkers – ze leven in het moment, maar ze brengen niks over naar het type langetermijngeheugen dat verantwoordelijk is voor het opslaan van persoonlijke herinneringen."

Nog een probleem: je kunt niet voorspellen wanneer je een black-out krijgt. Het is niet alleen de hoeveelheid die je drinkt en je stofwisseling, het heeft ook te maken met je genen, zegt Fallon.

Het ergste wat kan gebeuren Black-outs moeten niet te licht worden opgevat – vooral niet als je vriendin ze regelmatig heeft. Tijdens een black-out "functioneren andere delen van de hersenen nog wel (al is het dan op een beperkte manier), dus je kunt nog steeds reageren op je omgeving, maar je maakt geen herinneringen aan van wat je zegt of doet," zegt Wetherill. Daardoor kan het dat je nog redelijk normaal over komt als je met je baas praat op het kerstfeest, maar je toch het gesprek de volgende dag niet meer kan herinneren.

Maar goed, het risico is natuurlijk veel groter dat je niet normaal overkomt, en jezelf compleet voor schut zet. En gênante situaties zijn één ding, maar controleverlies maakt je ook kwetsbaar. Mensen die vaak last hebben van black-outs, belanden ook vaker in gevaarlijke en traumatische situaties – alles van gevechten en diefstal tot seksueel misbruik. En de mogelijkheid dat je nog normaal overkomt terwijl je hersens al in black-outmodus zitten, roept ook vragen op over consent bij seks.

Wat er waarschijnlijk zal gebeuren Als dit een eenmalig incident is, zal je vriendin waarschijnlijk dronken haar ex sms'en, een diepvriespizza in de oven stoppen en zichzelf in slaap huilen terwijl ze een romantische comedy kijkt. Daarna wordt ze wakker en is ze blij dat ze haar appartement niet in de fik heeft gestoken. Hoe dan ook, ze moet waarschijnlijk haar afspraken voor de dag erna wat verzetten vanwege de onvermijdelijke kater.

Wat je tegen je vriendin moet zeggen Als je haar schuldgevoel wat wil verlichten, kun je haar eraan herinneren dat vrouwen vatbaarder zijn voor black-outs, omdat ze kleiner zijn en niet zoveel water in hun lichaam hebben, en minder van het enzym in hun darm hebben dat alcohol afbreekt voordat het opgenomen wordt.

Zorg ervoor dat ze de volgende keer niet op een lege maag drinkt, en de shotjes – of andere dingen die een snelle piek van alcohol in het bloed veroorzaken – overslaat. De kans op een black-out neemt ook toe als ze alcohol mixt met wiet of andere verdovende middelen, omdat die ook van invloed zijn op de geheugengedeeltes van het brein. En hoewel herhaaldelijke black-outs een teken van alcoholisme kunnen zijn, is dat niet zeker, zegt Wetherill. Het vaststellen van alcoholisme is veel ingewikkelder dan dat – dus vooralsnog help je haar het beste door gewoon te zeggen dat ze het even wat rustiger aan moet doen.

*Correctie: een eerdere versie van dit artikel stelde dat veertig procent van de ondervraagden in het laatste jaar van hun studie minstens één black-out had ervaren. Dit moet 'in het jaar voorafgaand aan het onderzoek' zijn.