Heb je ooit dat nare gevoel gehad dat iemand – nee, iedereen – boos op je is? Als je dat hebt, weet je dat het daar nooit bij blijft. Het wordt onvermijdelijk gevolgd door de schrijnende gedachte dat ze je überhaupt nooit leuk hebben gevonden.
Okee, ten eerste, chillax. Ik vind je leuk.
Videos by VICE
Hoewel er geen garantie is dat je bij iedereen in de smaak valt, is het onwaarschijnlijk dat ze allemaal van je af willen. Er is zelfs iets wat je jezelf aan kunt leren als en wanneer je getroffen wordt door dat plotselinge, isolerende gevoel. Soms kan het het resultaat zijn van onbewuste en ongezonde denkpatronen. Het kan ook belangrijke dingen onthullen over je relaties.
Volgens klinisch psycholoog Kirren Schnack kunnen verschillende dingen de oorzaak zijn van dit “iedereen haat me”-gevoel. Misschien negeert een vriend je berichten of doet hij helemaal niets; misschien heeft hij een uitnodiging afgewezen of is hij abrupt vertrokken de laatste keer dat jullie elkaar zagen.
“Mensen die deze angst hebben dat iedereen boos op hen is zoeken vaak van alles achter deze dingen,” vertelde Schnack aan VICE. “Laten we zeggen dat iemand een uitnodiging heeft afgewezen omdat zijn oma jarig is. In plaats van dit als reden te accepteren, kan de persoon aannemen dat het is omdat zijn vriend boos op hem is, of hem gewoon niet mag.”
Een ander voorbeeld, aldus Schnack, is wanneer een vriend meer kortaf klinkt dan normaal in berichten die hij heeft gestuurd. In plaats van verschillende mogelijkheden te overwegen, zoals dat die vriend het druk had of haast, kunnen mensen tot de conclusie komen dat die vriend boos op hen is.
Dit gevoel kan ook ontstaan bij mensen die moeite hebben met onzekerheid en die van streek raken als dingen niet duidelijk zijn. Wanneer dit gebeurt, nemen ze hun toevlucht tot zwart-wit conclusies, zelfs wanneer er nauwelijks bewijs is om deze te ondersteunen, omdat dit hen tenminste het gevoel van zekerheid geeft dat ze denken nodig te hebben.
Diante Fuchs, klinisch psycholoog en angstcoach, zegt dat iedereen dit gevoel kan ervaren, zij het in verschillende mate. Voor haar hangt het grotendeels af van wat mensen meemaken tijdens het opgroeien.
Veel mensen ervaren als kind een vorm van afwijzing. Dit geldt vooral voor mensen die opgroeiden in een agressieve, vijandige of vluchtige omgeving.
“We verlangen er allemaal naar om geaccepteerd te worden en erbij te horen. Als dat bedreigd wordt, voelen we ons gevoelig en emotioneel. Sommige mensen hebben in hun jeugd meerdere ervaringen gehad met afwijzing en ongewenst zijn. Hun kernovertuigingen over zichzelf zijn dat ze niet goed genoeg zijn, niet geliefd zijn of dat er iets inherent mis is met hen. Dus wanneer het voelt alsof iemand boos op ze is, is de volgende conclusie die zij trekken die overeenkomt met hun kernovertuiging over zichzelf: je bent nooit aardig gevonden,” vertelt Fuchs aan VICE.
Dat betekent dat mensen die zich als kind afgewezen hebben gevoeld, geneigd zijn overgevoelig te zijn voor dingen waardoor ze zich als volwassene afgewezen kunnen voelen.
“Hoe hoger je gevoel van eigenwaarde is, hoe langer het duurt om tot deze conclusie te komen. Maar mensen met een laag gevoel van eigenwaarde zullen waarschijnlijk vrij snel tot deze conclusie komen,” zei Fuchs.
Schnack zegt dat het gevoel ook een teken kan zijn van sociale angst, die kan ontstaan wanneer mensen zich afgewezen, veroordeeld of gewoon buitengesloten voelen door anderen. Deze dingen kunnen ook leiden tot een onzekere hechtingsstijl, die kan worden gekenmerkt door een behoefte aan of onthechting van intimiteit.
Het gevaar is dat mensen die zich zo voelen, zij het door huidige triggers of gebeurtenissen uit het verleden, vast komen te zitten in patronen van overdenken, het overanalyseren van sociale interacties en het verkeerd interpreteren van dingen die gebeuren. Dit is allemaal te danken aan een angstige geest die op zoek is naar dingen die in zijn verhaal passen.
Maar het is niet altijd de schuld van degene die zich zo voelt.
“Hoewel de gevoelens die iemand ervaart bij hem horen, worden ze ook beïnvloed, versterkt of getemperd door anderen,” zei Schnack. “Als iemand zich consequent zo voelt over veel relaties of in de loop der jaren een patroon heeft opgemerkt, dan kan het waarschijnlijker zijn dat deze gevoelens bij hemzelf horen. Maar als de mensen om hen heen dezelfde mensen zijn die hen behandelen op een manier die kwetsend aanvoelt, dan is er misschien iets ongezonds gaande.”
Dit betekent dat als het gevoel zich regelmatig uitsluitend in bepaalde relaties voordoet, het probleem bij die relaties kan liggen. In dat geval zou het gevoel niet irrationeel zijn. Het zou gewoon een resultaat zijn van de giftige interacties met deze mensen.
“Alle gevoelens zijn normaal. Gevoelens zijn er gewoon. We moeten ze accepteren. Het probleem ontstaat wanneer gevoelens ons gedrag dicteren, waardoor we handelen op een manier die onszelf of anderen niet helpt,” aldus Schnack.
Als deze gevoelens niet worden aangepakt, kunnen mensen zich terugtrekken uit sociale situaties of bepaalde mensen helemaal vermijden. Ze doen dit misschien om de stress en de angst te vermijden van het gevoel dat niemand hen leuk vindt, maar dat brengt hun geestelijke gezondheid alleen maar in gevaar. Volgens Schnack kunnen ze zich eenzaam, verdrietig of zelfs waardeloos voelen.
“Dit kan het risico op bepaalde aandoeningen zoals depressie of angststoornissen verhogen. Als iemand zich in deze positie bevindt, wordt geadviseerd om met zijn arts te praten.”
Het gevoel dat iemand of iedereen boos op je is, kan dus een teken zijn van je emotionele radar. Misschien zegt het iets over jou of juist over de mensen om je heen. Als we dat kunnen begrijpen, dan kunnen we er volgens Schnack iets aan doen (als je zou willen).
Schnack adviseert mensen die het gevoel hebben dat hun vrienden hen niet mogen, zichzelf een paar vragen te stellen: is wat ik denk waar, gebaseerd op de feiten die ik heb of is het een aanname? Welk bewijs heb ik om het verhaal dat ik heb bedacht te ondersteunen? Welk bewijs heb ik dat ingaat tegen het verhaal dat ik heb bedacht? In plaats van dat het gedrag van de ander een teken is dat hij boos op me is, welke andere mogelijkheden zijn er?
Fuchs raadt aan om de mensen van wie je denkt dat ze kwaad op je zijn, te vragen of ze dat ook echt zijn.
“We moeten onthouden dat we geen gedachten kunnen lezen en alle pogingen om dat te doen eindigen in veronderstellingen die meestal schade toebrengen aan de relatie. Dus als je je zorgen maakt over de gevoelens van de ander tegenover jou, vraag hem dan om duidelijkheid.”
Laten we zeggen dat je iemand van streek hebt gemaakt en dat diegene boos op je is. Zelfs dan is nog niet alles verloren. Je kunt de persoon confronteren, communiceren en je excuses aanbieden.
“Soms gebeurt het, en het aannemen van een meer realistische en accepterende houding hiervan kan meer helpen en meer vrede brengen, omdat het ons helpt de kwetsbaarheid van het mens-zijn te begrijpen,” zegt Schnack.
Hoe dan ook, voortdurend op je hoede zijn en overgevoelig zijn voor het gedrag van anderen kan mensen in een voortdurende staat van angst brengen. Hoewel er natuurlijk mensen kunnen zijn die je eigenlijk niet mogen… zou dat zo erg zijn?
“Er zullen altijd mensen zijn met wie we kunnen opschieten en die ons aardig vinden en er zullen mensen zijn die je niks vinden,” aldus Fuchs.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE US.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.
